İçeriğe atla

Midway Muharebesi

Midway Muharebesi
II. Dünya Savaşı Pasifik Cephesi

Yanan ağır kruvazör Mikuma'ya saldıran SBD Dauntless pike bombardıman uçağı
Tarih4 Haziran - 7 Haziran 1942
Bölge
Midway Adası yakını
SonuçABD'nin kesin zaferi
Taraflar
Amerika Birleşik Devletleri Birleşik DevletlerJaponya Japon İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Chester W. Nimitz
Frank J. Fletcher
Raymond A. Spruance
Isoroku Yamamoto
Chuichi Nagumo
Tamon Yamaguchi  (ölü)
Güçler
3 uçakgemisi,
~50 destekçi gemisi,
233 uçakgemisi üssülü uçak,
127 kara üssülü uçak
4 uçakgemisi,
7 zırhlı,
~150 destekçi gemisi,
264 uçakgemisi üssülü uçak,[1]
16 deniz gemisi
Kayıplar
1 uçakgemisi,
1 muhrip,
98 uçak,
307 ölü
4 uçakgemisi,
1 ağır kruvazör,
332 uçak,
3.500 ölü[2]


Midway Muharebesi (ミッドウェー海戦, Midway Kaisen / Midway Deniz Muharebesi) (Japon kod adı: MI Harekâtı, MI作戦 / Emu Ai Sakusen), Japon İmparatorluğu'nun Pearl Harbor'a saldırısından altı ay ve Mercan Denizi Muharebesi'nden bir ay sonra, 4-7 Haziran 1942'de İkinci Dünya Savaşı'nın Pasifik Bölgesi'nde gerçekleşen büyük bir deniz muharebesidir.[3][4][5] Amiraller Chester W. Nimitz, Frank J. Fletcher ve Raymond A. Spruance komutasındaki ABD Donanması, Amiraller Isoroku Yamamoto, Chūichi Nagumo ve Nobutake Kondō komutasındaki Japon İmparatorluk Donanması'nın saldırgan filosunu Midway Adası'nın kuzeyinde bozguna uğratarak Japon filosuna ağır hasar verdi. Askeri tarihçi John Keegan bunu "deniz savaşları tarihindeki en çarpıcı ve belirleyici darbe" olarak nitelendirirken,[6] deniz tarihçisi Craig Symonds ise "Salamis, Trafalgar ve Tsushima Boğazı ile birlikte hem taktiksel olarak belirleyici hem de stratejik olarak etkili olan dünya tarihindeki en önemli deniz çatışmalarından biri" olarak nitelendirdi.[7]

Tokyo'ya düzenlenen Doolittle hava saldırısına yanıt olarak Japon yönetimi, savunma alanını genişletmek için bir "bariyer" stratejisi planladı. Amerikan uçak gemilerini bir tuzağa çekerek Midway, Fiji, Samoa ve Hawaii'ye yapılacak Japon saldırıları için denizleri açmayı umuyorlardı. Plan, Japonların Amerikan tepkisine ilişkin hatalı öngörüleri ve başlangıçtaki kötü sevkiyatlar nedeniyle baltalandı. En önemlisi, ABD kriptografları planlanan saldırının tarihini ve yerini belirleyerek önceden uyarılan Birleşik Devletler Donanması'nın kendi pususunu hazırlamasını sağladı.

Savaşa dört Japon ve üç Amerikan uçak gemisi katıldı. Altı ay önce Pearl Harbor'a saldıran altı uçak gemisinden oluşan Japon filosunun uçak gemileri -Akagi, Kaga, Sōryū ve Hiryū- ile ağır kruvazör Mikuma batırıldı. Amerika Birleşik Devletleri, Yorktown uçak gemisini ve Hammann destroyerini kaybederken, USS Enterprise ve USS Hornet uçak gemileri savaştan tamamen sağlam olarak kurtuldu.

Midway ve Solomon Adaları harekâtının yorucu yıpratıcılığından sonra, Japonya'nın malzeme (özellikle uçak gemileri) ve insan (özellikle iyi eğitimli pilotlar ve bakım ekibi) kayıplarını yerine koyma kapasitesi hızla artan kayıplarla başa çıkmakta yetersiz kalırken, Birleşik Devletler'in muazzam endüstriyel ve eğitim kapasitesi kayıpların yerine konulmasını çok daha kolay hale getirdi. Midway Muharebesi, Guadalcanal harekâtı ile birlikte Pasifik Cephesi'nde bir dönüm noktası olarak kabul edilir.

Hatırası

Midway Anıtı

İkinci Dünya Savaşı'ndaki savaş çabaları için önemli olan Chicago Municipal Havaalanı'nın adı, savaşın onuruna 1949 yılında Chicago Midway Uluslararası Havaalanı (veya kısaca Midway Havaalanı) olarak değiştirildi.[8] Guadalcanal'daki Henderson Field, savaş sırasında hayatını kaybeden ilk denizci havacı olan Birleşik Devletler Deniz Piyadeleri Binbaşı Lofton Henderson'ın onuruna isimlendirildi.[9]

Ayrıca bakınız

Not

  1. ^ USSBS Interrogation of Japanese Naval personnel 4 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. No. 6 Captain Amagi, Takahisa, IJN, Naval Aviator, Air Commander (observer) on CV Hiryu at Pearl Harbor, Air Officer on CV Kaga at Battle of Midway, 3, 4, 5 June 1942.
    Q. What was the composition of the Kaga's Air Group? A. It was composed of 21 fighters (0) Type: 27 VB (99 Type); 18 VT (97 Type); same as all other carriers.
  2. ^ Martin Gilbert, the Second World War pg. 330
  3. ^ "Battle of Midway: June 4–7, 1942". Naval History & Heritage Command. 26 Mart 2015. 20 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2016. 
  4. ^ Dull 1978
  5. ^ "A Brief History of Aircraft Carriers: Battle of Midway". U.S. Navy. 2007. 12 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2007. 
  6. ^ Keegan 2005
  7. ^ Symonds 2018
  8. ^ "Midway History". Chicago Department of Aviation. 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2015. 
  9. ^ "Lofton R Henderson". Veteran Tributes. 5 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2015. 

Belgeseller

İlgili filmler

  • 'Taiheiyou no Washi (Japonca: 太平洋の鷲 Pasifik Kartalı) (1953)
  • 'Hawaii - Midway Dai Kai Kuu Sen - Taiheiyou no Arashi (Japonca: ハワイ・ミッドウェイ大海空戦 太平洋の嵐 Hawaii ve Midway Büyük Deniz-Hava Savaşları - Pasifik Fırtınası) (1960)
  • 'Midway', (1976)
  • 'Rengou Kantai (Japonca: 連合艦隊 Birleşik Donanması), (1981)
  • 'Midway', (2019)

Wikimedia Commons'ta Midway Muharebesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pearl Harbor Saldırısı</span> Japon kuvvetlerinin ABD güçlerine yaptığı ani baskın

Pearl Harbor Saldırısı, Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin 7 Aralık 1941 sabahı Hawaii adalarının Oahu adasında bulunan Pasifik Filosu ve Pearl Harbor askerî üslerine karşı düzenlediği sürpriz saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Isoroku Yamamoto</span> Japon Amiral

Isoroku Yamamoto , II. Dünya Savaşının ilk dört yılı boyunca Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin Birleşik Filosu'nun başkomutanı. Japon İmparatorluk Donanması Akademisi, Birleşik Devletler Donanma Savaş Koleji ve Harvard Üniversitesi'nde (1919-1921) okudu.

<span class="mw-page-title-main">Chūichi Nagumo</span> Japon amiral (1887 – 1944)

Chūichi Nagumo, Japon İmparatorluk Donanmasında Oramiral ve çok kısa bir süre Japon İmparatorluk Donanması 1. Hava Filosu komutanlığı yaptı. Ayrıca donanma içinde sınırsız büyüme ve dünyanın en güçlü donanması oluşturma isteği içindeki filo hizipinin de bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Akagi (uçak gemisi)</span>

Japon Uçak Gemisi Akagi , Japon İmparatorluk Donanmasında II. Dünya Savaşı sırasında hizmet etmiş bir uçak gemisidir. Japon İmparatorluk Donanması için aslında Amagi sınıfı muharebe kruvazörü olarak tasarlamış ve 1922'de Washington Deniz Silahsızlanması Konferansı'nun sonucu gereğince gemi çeşidini değiştirilmiştir. Geminin adı Japonya'nın Kanto bölgesinde bir yanardağ Akagi-Yama 'dan alınmıştır.

<i>Hiryū</i> (uçak gemisi) Eski bir Japon uçak gemisi

Japon Uçak Gemisi Hiryū , Japon İmparatorluk Donanmasının Sōryū sınıfı uçak gemisinden birisidir. Pasifiklerde savaşın başlangıcı olan Pearl Harbor saldırısında yer alıp, 5 Haziran 1942 tarihinde Midway Savaşı sırasında bir hava saldırısı ile batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Guadalcanal Muharebesi</span>

Guadalcanal Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nda Japonya'nın 3. Ana Savunma Hattının bulunduğu bölge olarak bilinir. Amerika Birleşik Devletleri Donanması Midway zaferinden sonra gözünü Guadalcanal'a çevirdi. Japon İmparatorluğu, Solomon Adaları'na bağlı bu adayı ele geçirip ada üzerinde bir askeri havaalanı yapımına başladı. Bu durum, hali hazırda Yeni Gine'de Japonlarla çarpışan Avustralya için ikinci bir tehdit anlamına geliyordu. Aynı zamanda bu havaalanının tamamlanması demek ABD'nin Avustralya'ya olan ikmal hattının kesilmesi demekti. Japon kuvvetlerini Avustralya'dan uzaklaştırmak için ABD Deniz Kuvvetleri adaya bir çıkartma planladı. Çıkarmada görev alacak birlikler Avustralya ve Yeni Zelanda'dan harekete geçtiler. Sahil çıkartmasında oldukça zorlanacaklarını sanıyorlardı. Fakat Japon askerlerinden çıkartma anında hiçbir ses gelmedi. O anlık Amerikan askerleri kendilerini şanslı hissettiler. Guadalcanal'da yaşayan yerliler sayesinde Japonların bulunduğu mevzilere kadar ilerlediler. Guadalcanal Operasyonu oldukça yeşillik bir ortamda gerçekleşti. Japonlar bu ortamın avantajından yararlanarak askerleri kolayca uzaklaştırabildiler. Askerler ilerlerken birden çimenlerin altından çıkan askerleri görünce ölmekten kurtulamadı. ABD, gemilerden topçu ve uçak bombardımanları sayesinde Guadalcanal mevzilerini ve yapılmakta olan askeri havaalanını kısa bir sürede ele geçirmeyi başardı. Bahriyeliler havaalanına Midway Muharebesi'nde ölen ilk bahriyeli havacı olan Lofton Henderson'ın anısına Henderson sahası adını vermişlerdir. Üssün bulunduğu yerde günümüzde Honiara Uluslararası Havalimanı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span> 2. Dünya Savaşında Pasifik Okyanusu ve adalarını, Güneydoğu Asyayı ve Çini kapsayan 7 Temmuz 1937 ile 14 Ağustos 1945 tarihleri arasındaki savaşların sürdüğü cephedir

Pasifik Cephesi, Pasifik Okyanusu ve adalarını, Güneydoğu Asya'yı ve Çin'i kapsayan 7 Temmuz 1937 ile 14 Ağustos 1945 tarihleri arasındaki savaşların sürdüğü cephedir. Cephenin 7 Temmuz 1937'de Çin-Japon Savaşı ile açıldığı kabul edilir. Savaşın en önemli olayı; Japonya'nın çeşitli ülkelere saldırması sonrasında 7 Aralık 1941'de Pearl Harbor'da ABD güçlerine yaptığı Pearl Harbor Saldırısı'dır. Bu saldırıyla beraber ABD savaşa katılmış ve savaş gerçek anlamıyla bir dünya savaşı halini almıştır. Bugün Japonların çoğu tarafından bu savaş Pasifik Savaşı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Kaga (uçak gemisi)</span>

Japon Uçak Gemisi Kaga , Japon İmparatorluk Donanması için aslında bir zırhlı olarak tasarlamış bir uçak gemisidir. Geminin adı Japonya'nın eski eyaletlerinden Kaga-no-kuni günümüzdeki Ishikawa-ken'den alınmıştır. Pearl Harbor saldırısında görev almış ve 4 Haziran 1942 tarihinde Midway savaşında batırılmıştır

<i>Shōkaku </i> (uçak gemisi) Uçak gemisi

Japon Uçak Gemisi Shōkaku , Japon İmparatorluk Donanması'nda, kendi sınıfının ilk uçak gemisidir.Kızkardeşi Zuikaku ile beraber Pearl Harbor saldırısı ve Mercan Denizi Savaşı da dahil olmak üzere II. Dünya Savaşı'nın Pasifik Cephesinde önemli saldırılarda yer alarak ün salmıştır.

<i>Sōryū </i> (uçak gemisi)

Japon Uçak Gemisi Sōryū , Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetlerinin uçakgemisidir. Pearl Harbor saldırısında görev almış ve Midway deniz muharebesi sırasında bir hava saldırısı sonucu batırılmıştır.

<i>Zuikaku </i> (uçak gemisi)

Uçak Gemisi Zuikaku , Japon İmparatorluk Donanması'nda Shōkaku-sınıfı uçakgemisiydi. Uçakları Birleşik Devletlerin resmen II. Dünya Savaşı'na girmesine neden olan Pearl Harbor saldırısında görev aldı ve savaşın en önemli birkaç çarpışmasında yer alarak, en sonunda Cape Engaño Deniz Muharebesi'nde batırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Abukuma (hafif kruvazör)</span> Japon Kruvazörü

Abukuma, Japon İmparatorluk Donanması'nın Nagara sınıfı hafif kruvazörü. Adını Tohoku bölgesindeki Abukuma Nehrinden gelen Abukuma olarak koymuştur.

<i>Medal of Honor: Pacific Assault</i>

Medal of Honor: Pacific Assault, 2 Kasım 2004 tarihinde piyasaya çıkmış birinci şahıs nişancı türünden bir video oyunu. II. Dünya Savaşı Pasifik Cephesi'ni konu almaktadır. Microsoft Windows platformuna çıkmış olup Medal of Honor serisinin yedinci oyunudur. Yapımcılığını EA Los Angeles yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yamato</span> II. Dünya Savaşında Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetlerinde görev yapmış Yamato sınıfı savaş gemisi IJN Yamato

Yamato (大和) 2.Dünya Savaşı sırasında Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri tarafından kullanılmış olan bir savaş gemisidir. Yamato ve kardeş gemisi Musashi yapılmış olan en ağır savaş gemileridir. Ana silahı olan 46 cm Type 94 topu bir savaş gemisine monte edilmiş olan en büyük silahtır. Ancak bu kadar güçlü olmasına rağmen iki gemi de savaştan sağ çıkamamıştır. Amerikan uçaklarının saldırısına uğradı ve ağır hasar gördü.

USS <i>Lexington</i> (CV-2) Birleşik Devletler Donanmasının İkinci Uçak Gemisi

USS Lexington (CV-2), Birleşik Devletler Donanması'nın uçak gemilerinden birisiydi. Lexington sınıfı idi. Başlangıçta bir muharebe kruvazörü olarak tasarlanan Lexington, 1922'de imzalanan Washington Deniz Anlaşması'nın şartlarına uygun olarak için Birleşik Devletler Donanması'nın ilk uçak gemilerinden birine dönüştürüldü. Gemi 1928'de hizmete girdi ve Pasifik Filosu'na atandı. Lexington ve kendisiyle aynı sınıfı olan Saratoga, II.Dünya Savaşı'ndan önce bir dizi yıllık tatbikatta taşıyıcı taktikleri geliştirmek ve iyileştirmek için kullanıldı. Birden fazla vesileyle, bunlar Pearl Harbor'a başarıyla düzenlenen sürpriz saldırıları içeriyordu. Geminin turbo-elektrikli tahrik sistemi, 1929 sonlarında ve 1930 başlarında Tacoma'nın elektrik ihtiyacını karşıladı. Ayrıca 1931 yılındaki bir depremden sonra Nikaragua'nın başkenti Managua'ya sağlık personeli ve yardım malzemeleri götürdü.

USS <i>Saratoga</i> (CV-3) Birleşik Devletler Donanmasının Lexington sınıfı bir uçak gemisi

USS Saratoga (CV-3), Birleşik Devletler Donanması 'nın Lexington sınıfı uçak gemilerinden birisiydi. 1917'de muharebe kruvazörü olarak tasarlanan Saratoga, Washington Denizcilik Antlaşması'na uygun olarak için yapımı sırasında Birleşik Devletler Donanmasının ilk uçak gemilerinden birine dönüştürüldü. Gemi 1928'de hizmete girdi ve tüm kariyeri boyunca parçası olacağı Pasifik Filosu'na atandı. Saratoga vekardeşi Lexington, II.Dünya Savaşı'ndan önce bir dizi tatbikatta kullanıldı. Bu tatbikatlar Pearl Harbor'a yapılan sürpriz saldırıları içermekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Guadalcanal Deniz Muharebesi</span>

Guadalcanal Deniz Muharebesi, 12-15 Kasım 1942 tarihleri arasında Solomon Adaları'nda Amerika Birleşik Devletleri Donanması ile Japon İmparatorluk Donanması arasında meydana gelen bir deniz muharebesidir. Muharebe, çoğu Guadalcanal yakınlarında ve hepsi adadaki kara kuvvetlerini takviye etmek için bir Japon girişimi ilgili olmak üzere dört gün boyunca kombine hava ve deniz çatışmalarından oluşmaktaydı. Savaşta bir yüzey çatışmasında öldürülen sadece iki ABD Donanması amirali bu savaşta kaybedildi. Muharebe, aylarca süren Guadalcanal Muharebesi'nin sonucunu belirlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Guadalcanal</span> Solomon Adalarına bağlı ada

Guadalcanal, Avustralya'nın kuzeydoğusunda, güneybatı Pasifik'te bulunan Solomon Adaları'nın Guadalcanal Eyaletindeki ana adadır. Yüzölçümü olarak Solomon Adaları'ndaki en büyük adadır ve en büyük nüfusa sahip ikinci adadır. Ada ağırlıklı olarak yoğun tropikal yağmur ormanlarıyla kaplıdır ve dağlık bir iç mekana sahiptir.

Kantai Kessen ya da Mutlak deniz zaferi doktrini Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri tarafından II. Dünya Savaşı sırasında takip edilen donanma stratejisidir. Strateji askeri tarihçi Alfred Thayer Mahan'ın eserlerinden devşirilmiştir. Buna göre Japon donanması denizde verilecek büyük bir muharebenin ardından kazanacağı başarıyla savaştan zaferle ayrılabilecektir. Bu doktrinin kurmay heyetinde benimsenmesinin sebeplerinden en önemlisi Çarlık Rusyasına karşı 1905 yılında kazanılan Tsushima Muharebesi olmuştur. Bu muharebenin ardından o döneme kadar Pasifik Bölgesi Rusya'nın denetimindeyken Rus-Japon Savaşından zaferle çıkan Japonya bölgede önemli kazanımlar elde etmişti. Bu başarıdan devamla Japon kurmay heyeti zırhlı savaş gemisi inşasına hız vermiş, olağanüstü büyüklükte ve ateş gücüne sahip gemiler donanmaya katılmıştır. Strateji uyarınca düşman filosu Japonya açıklarında verilecek bir savunma savaşıyla tamamen imha edilecekti. Planlar, tedarik süreci ve silahlanma bu doktrin çerçevesinde gerçekleştirilmiştir.

USS <i>Wasp</i> (CV-7)

USS Wasp (CV-7) 1940'ta hizmete giren ve 1942'de savaşta kaybedilen bir Amerika Birleşik Devletleri Donanması uçak gemisiydi. USS Wasp adı verilen sekizinci gemi ve dönemin antlaşmaları altında ABD'nin uçak gemileri için kalan tonajı kullanmak üzere inşa edilen sınıfın tek gemisiydi. Yorktown sınıfı uçak gemisi gövdesinin küçültülmüş bir versiyonu olarak Wasp, düşmanlıkların başlangıcında mevcut diğer Amerikan uçak gemilerine göre daha savunmasızdı. Wasp başlangıçta Atlantik kampanyasında görevlendirildi, burada Mihver deniz kuvvetlerinin belirleyici hasar verme kabiliyetinin daha az olduğu düşünülüyordu. 1941'de İzlanda'nın işgalini destekledikten sonra, Wasp Nisan 1942'de İngiliz Ana Filosu'na katıldı ve iki kez İngiliz savaş uçaklarını Malta'ya taşıdı.