İçeriğe atla

Micromomyidae

Micromomyidae
Yaşadığı dönem aralığı: 56-47,8 myö
Alt Eosen-Orta Eosen[1][2] 
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Plesiadapiformes
Familya:Micromomyidae
Szalay, 1974
Cinsler

Micromomyidae (Micromomyidler), bilinen en eski primatları içeren bir memeli familyası.[3][4] Aile, Paleosen çağından erken Eosen çağına kadar yaşamış beş cinsi barındırır.[5]

Micromomyidler, ilk olarak fosil kayıtlarında 61.7 ila 56.8 milyon yıl önce Micromomys cinsi ile ortaya çıktı. Bir örnek dışında tümü, günümüz Kuzey Amerika'sında, daha özel olarak Wyoming, Alberta ve Saskatchewan'da yaşamıştır.[5][6] Shandong, Çin'de bulunan etiketlenmemiş bir Eosen türü de keşfedilmiştir.

Bilinen diğer Plesiadapiformlar gibi, micromomyidlerin küçük, ağaçta yaşayan böcek avcıları olduğu düşünülüyor.[4][5][7] 10-40g civarında bazı türler için tahminlerle, gruplarının en küçüklerinden biri oldukları düşünülmektedir.[4][7]

Filogeni

Euarchontoglires kladogramı.[8]

Euarchontoglires
Glires

Arctostylopida†

Anagaloidea†

Rodentia

Lagomorpha

Euarchonta

Scandentia

Primatomorpha

Dermoptera

Plesiadapiformes

Purgatorius

Micromomyidae

Paromomyoidea

Microsyopidae

Paromomyidae

Palaechthonidae

Plesiadapoidea

Carpolestidae

Primates

Plesiadapidae

Kaynakça

  1. ^ "PBDB". paleobiodb.org. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2021. 
  2. ^ "Fossilworks: Micromomyidae". fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2021. 
  3. ^ "Genus †Micromomys - Hierarchy - The Taxonomicon". taxonomicon.taxonomy.nl. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016. 
  4. ^ a b c Chester (August 2013). "Systematics of Paleogene Micromomyidae (Euarchonta, Primates) from North America". Journal of Human Evolution (İngilizce). 65 (2): 109-142. doi:10.1016/j.jhevol.2013.04.006. PMID 23850536. 
  5. ^ a b c "Fossilworks: Micromomyidae". fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2019. 
  6. ^ "PBDB". paleobiodb.org. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2019. 
  7. ^ a b Bloch (23 Ocak 2007). "New Paleocene skeletons and the relationship of plesiadapiforms to crown-clade primates". Proceedings of the National Academy of Sciences (İngilizce). 104 (4): 1159-1164. doi:10.1073/pnas.0610579104. ISSN 0027-8424. PMC 1783133 $2. PMID 17229835. 
  8. ^ "Handbook of paleoanthropology: v.1: Principles, methods and approaches; v.2: Primate evolution and human origins; v.3: Phylogeny of hominids". Choice Reviews Online. 45 (04): 45-1807-45-1807. 1 Aralık 2007. doi:10.5860/choice.45-1807. ISSN 0009-4978. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eteneliler</span> Eutheria sınıfındaki memelilerin alt sınıfı

Eteneliler, eteneli memeliler veya plasentalı memeliler, memelilerin bir infra sınıfı. Diğer alt sınıflar keseliler (Metatheria) ve hâlâ yumurtlayarak üreyen ilkel memelilerdir (Protheria). Aralarında büyük bir farkla en büyük grup etenelilerdir. Günümüzde, 6000'in üzerinde eteneli türü bulunmaktadır. Vücut yapıları ve yaşam alanlarının farklılıkları ile en çeşitli memeli grubunu oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Euarchontoglires</span> memeli üst takımı

Euarchontoglires veya Supraprimates, eteneliler infra sınıfında yer alan, moleküler genetik araştırmalar sonrası ortaya konulmuş olan bir üst takım.

<span class="mw-page-title-main">Simiyen</span> primat infra takımı

Simiyenler, antropoidler ya da yüksek primatlar (Simiiformes); köpeksi maymunlar (Cercopithecoidea) ve insansılar üst familyalarından oluşan Eski Dünya maymunlarını (Catarrhini) ve Yeni Dünya maymunlarını (Platyrrhini) içeren bir primat infra takımıdır. Genelde "maymun" adıyla anılır.

<span class="mw-page-title-main">Purgatoriidae</span> memeli familyası

Purgatoriidae, Purgatorius ve Ursolestes'i içeren bazal bir plesiadapiform familyası. Purgatoriidlerin, plesiadapiformların en eski ve en ilkel üyelerini temsil ettiği ve kendilerinin – ayrıca primatların – ataları olduğu düşünülüyor.

<span class="mw-page-title-main">Adapiformes</span> soyu tükenmiş primat infra takımı

Adapiformes veya Adapoidler, Eosen ila Miyosen dönemleri arasında yaşamış bir erken primat grubudur. Adapiformlar kuzey yarımkürenin çoğuna ve ayrıca tropikal Asya'ya kadar güneye ulaştılar. Grup Eosen'den Miyosen çağına kadar yaşadı. Bazı adapiformlar yaşayan makilere benziyordu.

<i>Kutchicetus</i> tarih öncesi balina cinsi

Kutchicetus, Orta Eosen'de Batı Hindistan'da yaşamış bir arkaik balina cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Hyopsodontidae</span> tarih öncesi toynaklı familyası

Hyopsodontidae, Paleosen ila geç Eosen dönemleri arasında genel olarak Avrasya ve Amerika'da yaşamış erken tek toynaklıları içeren bir familya.

<i>Hyopsodus</i> Eosen döneminde yaşamış ilkel toynaklı cinsi

Hyopsodus, Eosen döneminde Avrasya ve Kuzey Amerika'da yaşamış toynaklı memeli cinsi. Bu cinsin fosilleri, Kuzey Amerika'da, özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nin Bighorn Havzası bölgesinde bulunmuştur. Hızlı ve çevik olduğuna, yuvalarda yaşadığına ve belki de ekolokasyonu kullanabildiğine inanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Xenungulata</span>

Xenungulata, Geç Paleosen'den Erken Eosen'e kadar Güney Amerika'da yaşamış bir ilkel toynaklı takımıdır. Grubun fosilleri Brezilya, Arjantin, Peru, ve Kolombiya'daki yataklardan bilinmektedir. Bu esrarengiz grubun en bilinen üyesi, yaşayan Afrika fillerine benzer bir yürüyüşe sahip tapir benzeri bir hayvan olan Carodnia cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Plesiadapoidea</span> plesiadapiform üst familyası

Plesiadapoidea, Kanada, Avrupa ve Asya'da Paleosen ile Eosen dönemleri arasında yaşamış bir plesiadapiform üst familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Plesiadapiformes</span> euarchontan memeli takımı

Plesiadapiformes gerçek primatlarla (Euprimates) ilişkili bir Euarchontan memeli grubudur. Normalde doğrudan bu gruba atanan taksonların hiçbiri hayatta kalmamış olsa da, geriye kalan primatlar bu gruptan evrimleşmiş gibi göründüğü için grubun kelimenin tam anlamıyla neslinin tükenmiş olmadığı görülmektedir. Plesiadapiformes terimi, taç primat olmayan tüm primatlar için hala kullanılabilir, ancak bu kullanım açıkça parafiletiktir. Taç primatlar kladistik olarak verildiğinde, primatlarla eskimiş bir genç sinonim haline gelir. 65 milyon yıl önce yaşamış Purgatorius ve Ursolestes'in bir bazal plesiadapiform olduğuna inanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Paromomyidae</span>

Paromomyidae, soyu tükenmiş altı cinsi içeren bir primat familyasıdır. Primatların kökeni ve evrimi ile ilişkili memelilerin takımı olan plesiadapiformlara aittir. Gruba ait ilk örnek, 1940 yılında paleontolog George Gaylord Simpson tarafından bulundu. Palaechthonidae familyası ile yakından ilişkilidir.

Palaechthonidae, altı cins içeren soyu tükenmiş bir primat familyası. Primatların kökeni ve evrimi ile ilgili memelilerin takımı plesiadapiformlara aittir. Primatların kökeni ve evrimi ile ilgili memeli takımı plesiadapiformlara aittir. İlk örnek 1969 yılında paleontolog Szalay tarafından bulundu. Paromomyidae familyası ile yakın akrabadır.

<i>Ictidopappus</i>

Ictidopappus, erken Paleosen sırasında Kuzey Amerika'da yaşamış, soyu tükenmiş bir carnivoramorf memeli cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Omomyidae</span> bazal primat familyası

Omomyidae, Eosen döneminde yaklaşık 55 ila 34 milyon yıl önce yaşamış bir erken primat grubudur. Fosil omomyidler Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da bulunur ve onu holarktik kıtaları kapsayan bir coğrafi dağılıma sahip iki Eosen primat grubundan biri yapar, diğeri ise adapidlerdir. Omomyidae ve Adapidae'nin ilk temsilcileri, Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da Eosen'in başında aniden ortaya çıkar ve bilinen en eski taç primatlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arctocyonia</span> tarih öncesi memeli takımı

Arktosiyoniyenler, stratigrafik aralığı Paleosen'den Erken Eosen dönemlerine kadar uzanan laurasiatherian memelilerin bir kladıdır. Kretase-Paleojen soy tükenme olayından sonra büyük memeli avcılarının en eski örnekleri arasındaydılar. Bazıları arktosiyoniyenleri kök çift toynaklılar olarak sınıflandırırken, diğerleri Ferae grubunun üyeleri olarak grubu sınıflandırmıştır. Takımda sınıflandırılan üç aile vardır: Arctocyonidae, Oxyclaenidae ve Quettacyonidae.

<span class="mw-page-title-main">Archonta</span> memeli üst takımı

Archonta, bazı sınıflandırmalarda bir üst takım olarak kabul edilen ve şu takımlardan oluşan, artık terk edilmiş bir memeli grubudur:

<span class="mw-page-title-main">Primatların kökeni ve evrimi</span> Primatların jeolojik zaman boyunca kökeni ve çeşitlenmesi

Primatların kökeni ve evrimi, yaklaşık 55 milyon yıl önce küresel olarak ortaya çıkan "gerçek" primatların (Euprimates) kökenini ve evrimsel tarihini konu alır. Bilinen en eski gerçek primat, geç Paleosen döneminde Fas'ta yaşamış, Altiatlasius'tur.

Dryomomys szalayi, Erken Eosen döneminde Kuzey Amerika'da yaşamış micromomyid plesiadapiform türü.

Amphipithecidae, Geç Eosen ve Erken Oligosen'de simiyen primat familyası. Fosilleri Myanmar, Tayland ve Pakistan'da bulundu. Sınırlı fosil kanıtları, arboreal dört ayaklılık ile tutarlıdır, ancak bununla sınırlı değildir. Başka bir deyişle, türler ağaçlarda dört ayak üzerinde hareket etmiş olabilir, ancak muhtemelen daha sonraki simiyenlerde görüldüğü gibi düzenli sıçramalarla değildi.