İçeriğe atla

Michel Plancherel

Michel Plancherel
Soldan sağa, ayakta: Michel Plancherel, Prof. Karl Goldziher (Budapeşte), Otto Blumenthal, oturan: Bayan Blumenthal ve Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nde bilinmeyen bir kadın, Zürih 1932
Doğum16 Ocak 1885(1885-01-16)
Bussy, Fribourg, Zürih, İsviçre
Ölüm4 Mart 1967 (82 yaşında)
Zürih, İsviçre
Defin yeriFluntern Mezarlığı
47°22′59″K 8°34′20″D / 47.38306°K 8.57222°D / 47.38306; 8.57222
Vatandaşlıkİsviçre
EğitimCollège Saint-Michel (1896–1903)
Fribourg Üniversitesi (1903–1907)
Göttingen Üniversitesi (1907–1909)
Collège de France (1909–1910)
Sorbonne (1909–1910)
Mezun olduğu okul(lar)Université de Fribourg
Tanınma nedeniPlancherel ölçüsü
Plancherel teoremi
Küresel fonksiyonlar için Plancherel teoremi
Kariyeri
DalıMatematik
Çalıştığı kurumlarFribourg Üniversitesi (1911–1920)
ETH Zürih (1920–1955)
TezSur les congruences (mod 2m) relatives au nombre des classes des formes quadratiques binaires aux coefficients entiers et à discriminant négatif (1908)
Doktora
danışmanı		Mathias Lerch veya Mathias (Matyas) Lerch
Doktora öğrencileriWalter Saxer (1923), Ernst Völlm (1925), Gottfried Grimm (1932), Albert Edrei (1939), Konrad Bleuler (1942), Martin Altwegg (1948), Hans Künzi (1949), Joseph Hersch (1955), Juan Jorge Schäffer (1956), Joseph Hersch, Gottfried Grimm, Reinwald Jungen, Salomon Schmidli, Lucien Bossard, Arthur Hess, Frank William Sinden, Carl Arnold, Ernst Völlm, Hans Zwingli, Wilhelm Mächler, Victor Junod, Egon Moecklin, Franz Fenyves, Henryk Maksymiljan Schärf, Werner Leutert, Pierre Henri Bloch, Martin Altwegg, Kurt E. Meier, Rudolf J. Hoesli, Heinz Helfenstein, Jakob Haller, Hans Blumer

Michel Plancherel (16 Ocak 1885, Bussy, Fribourg – 4 Mart 1967, Zürih) İsviçreli bir matematikçiydi. Bussy'de (Fribourg, İsviçre) doğdu ve matematik diplomasını Fribourg Üniversitesi'nden, ardından da 1907'de Mathias Lerch'in gözetiminde yazdığı teziyle doktora derecesini aldı. Plancherel, Fribourg'da (1911) ve 1920'den itibaren ETH Zürih'te profesördü.

Biyografi

Öğretmen Donat Plancherel'in oğlu ve 8 çocuklu bir ailenin en büyük çocuğu olan Michel, 16 Ocak 1885'te İsviçre Fribourg'de küçük bir kasaba olan Bussy'de doğdu. 1892'de ailesi Fribourg'e taşındı. Orada 1896'dan 1903'e kadar Collège Saint-Michel'de okudu ve Üniversite lisans derecesi ile bitirdi. 1907'de Fribourg Üniversitesinden mezun oldu. Matyáš Lerch gözetiminde çalışan ve sayı teorisi alanında tez yapan Michel Plancherel, 22 yaşında matematik bilimlerinde doktora yaptı.

Fribourg Eyalet bursunun yardımıyla, 1909'ye kadar özellikle Felix Klein, David Hilbert ve Edmund Landau'nun kurslarını takip ettiği Göttingen Üniversitesi'nde çalışmalarına devam etti. 1909-1910 yıllarında Paris'te Collège de France ve Sorbonne'da özellikle Émile Picard, Henri Lebesgue, Edouard Goursat ve Jacques A. Edison'un derslerini izledi.

1910 yılında Cenevre Üniversitesine privat-docent olarak atandı. 1911'de Fribourg Üniversitesi'nde profesördü ve 1906'da ayrılan Lerch'in yokluğunu telafi etti.

1912 yılında babasının ölümünden sonra, Michel Plancherel ailesini destekledi, Bern ve Lozan Üniversitelerin tekliflerini reddederek 1919-1920 yılları arasında Fribourg Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığı yaptı. Zürih'teki İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü'nde profesör oldu ve 1920'de bu şehre yerleşti. 1928-1931 yılları arasında Matematik ve Fizik Bölümünün dekanıydı ve 1955'te emekli olana kadar orada profesör olarak kaldı.

Matematiksel analiz, matematiksel fizik ve cebir alanlarında çalıştı ve harmonik analizde Plancherel teoremi[1] ile tanınır. 1924'te Toronto'da[2] ve 1928'de Bologna'da ICM'nin Davetli Konuşmacısıydı.

Cécile Tercier ile evliydi, dokuz çocuğu vardı ve Zürih'teki Mission Catholique Française'in başkanlığını yaptı.

1 Mart 1967'de Zürih'te bir araca çarpan Michel Plancherel, 4 Mart 1967'de yaralarına yenik düştü ve 82 yaşında hayatını kaybetti.

Ayrıca bakınız

  • Plancherel ölçüsü
  • Plancherel teoremi
  • Küresel fonksiyonlar için Plancherel teoremi

Kaynakça

  1. ^ Plancherel, Michel (1910) "Contribution a l'etude de la representation d'une fonction arbitraire par les integrales définies," Rendiconti del Circolo Matematico di Palermo, vol. 30, pages 289-335.
  2. ^ Plancherel, Michel (1924), "Sur les séries de fonctions orthogonales" (PDF), Proceedings of the International Mathematical Congress, Toronto, 1, ss. 619-622., 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Leopold Kronecker</span> Sayılar teorisi ve cebir üzerine çalışan Alman matematikçi (1823-1891)

Leopold Kronecker sayı teorisi, cebir ve mantık üzerine çalışan bir Alman matematikçiydi. Georg Cantor'un küme teorisi üzerine çalışmalarını eleştirdi ve Weber (1893) tarafından "Almanca: Die ganzen Zahlen hat der liebe Gott gemacht, alles andere ist Menschenwerk " söylemiyle alıntılandı. Kronecker, Ernst Kummer'in öğrencisi ve ömür boyu arkadaşıydı.

<span class="mw-page-title-main">Cahit Arf</span> Türk matematikçi (1910–1997)

Cahit Arf, Türk matematikçi ve bilim insanı, eski TÜBİTAK Bilim Kolu başkanıdır. 1948'de İnönü Ödülü'nü, 1974'te TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü kazanmıştır. 1980 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Onur Doktorası, 1981'de de ODTÜ Onur Doktorası'nı almıştır. 1990 yılında Cahit Arf'ın onuruna Sayılar Teorisi üzerine uluslararası bir sempozyum düzenlenmiştir. İleri düzeyde araştırmalar yaptığı Halkalar ve Geometri üzerine ilk konferanslar da 1984'te İstanbul'da yapılmıştır. 2009 yılından itibaren 10 Türk lirası üzerinde Arf'ın sureti yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Minkowski</span> Alman matematikçi ve fizikçi

Hermann Minkowski bir Alman matematikçi ve Königsberg, Zürih ve Göttingen'de profesörlük yaptı.

<span class="mw-page-title-main">ETH Zürih</span> İsviçre, Zürihte kurulu devlet üniversitesi

ETH Zürih Türkçe olarak Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü olarak da bilinen, İsviçre'nin Zürih kentinde kurulu üniversite. Bu isim Almanca orijinal ismi Eidgenössisches Polytechnikum ya da İngilizce Federal Polytechnic Institute 'dan gelmektedir. Üniversite kantona bağlı bir üniversite değil, direkt İsviçre Federal İçişleri Bakanlığı'na bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Kolmogorov</span> Sovyet matematikçi

Andrey Nikolayeviç Kolmogorov olasılık teorisi, topoloji, sezgisel mantık, türbülans, klasik mekanik, algoritmik bilgi teorisi ve hesaplama karmaşıklığının matematiğine katkıda bulunan Sovyet bir matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">René-Louis Baire</span> Fransız matematikçi (1874 – 1932)

René-Louis Baire, gelecekteki teoremleri genelleştirmeye ve kanıtlamaya yardımcı olan Baire kategori teoremi ile ünlü bir Fransız matematikçiydi. Teorisi ilk olarak 1899'da Sur les fonctions de değişken réelles adlı tezinde yayınlandı.

Cenevre Üniversitesi, Cenevre, İsviçre'de bulunan bir kamu araştırma üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">George David Birkhoff</span> Amerikalı matematikçi (1884 – 1944)

George David Birkhoff en çok, şu anda ergodik teorem olarak adlandırılan şeyle tanınan Amerikalı matematikçi. Birkhoff, döneminde Amerikan matematiğinin en önemli liderlerinden biriydi ve yaşadığı süre boyunca birçok kişi tarafından önde gelen Amerikalı bir matematikçi olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Axel Thue</span>

Axel Thue, Diyofant yaklaşımı, Diyofant denklemleri ve kombinatorik alanındaki orijinal çalışmaları ile tanınan Norveçli bir matematikçi. Thue, Diophantine denklemlerini inceledi ve örneğin 'in sonsuz sayıda tam sayı çiftiyle sağlanamayacağını gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Kazimierz Kuratowski</span>

Kazimierz Kuratowski,, , Polonyalı bir matematikçi ve mantıkçı. Varşova Matematik Okulu'nun önde gelen temsilcilerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Ulisse Dini</span>

Ulisse Dini, Pisa doğumlu İtalyan bir matematikçi ve politikacı. Kısmen "Fondamenti per la teorica delle funzioni di variabili reali" adlı kitabında toplanan gerçel analize olan katkılarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hurwitz</span>

Adolf Hurwitz, cebir, analiz, geometri ve sayı teorisi üzerine çalışmalar yürütmüş Yahudi kökenli Alman matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Alfréd Haar</span> Macar matematikçi (1885-1933)

Alfréd Haar Macar matematikçi. 1904'te Göttingen Üniversitesi'nde okumaya başladı. Doktora tezi, David Hilbert tarafından denetlendi. Haar ölçüsü, Haar dalgacığı ve Haar dönüşümü onun onuruna verilmiştir. 1912-1919 yılları arasında Kaloşvar'daki Franz Joseph Üniversitesi'nde öğretmenlik yaptı. Frigyes Riesz ile birlikte Szeged Üniversitesi'ni matematik merkezi haline getirdi. Ayrıca Riesz ile birlikte Acta Scientiarum Mathematicarum dergisini kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Landau</span> Yahudi Alman matematikçi (1877-1938)

Edmund Georg Hermann Landau sayı teorisi ve karmaşık analiz alanlarında çalışan Alman matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Franz Mertens</span> Leh Matematikçi (1840-1927)

Franz Mertens Polonyalı bir matematikçidir. Prusya Krallığı'nın Posen Büyük Dükalığı'nda Schroda'da doğdu ve Avusturya'nın Viyana kentinde öldü.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Leonard Lindelöf</span>

Ernst Leonard Lindelöf gerçel analiz, karmaşık analiz ve topolojiye katkıda bulunan bir Finlandiyalı matematikçi. Lindelöf uzaylarına onun adı verilmiştir. Lindelöf'ün babası, Helsinki Üniversitesi'nde matematik profesörü ve Finlandiya Matematik Derneği'nin kurucusu olan Lorenz Leonard Lindelöf, annesi ise Gabriela Krogius'du. Leonard'a ek olarak, ailenin altı çocuğu vardı: Filolog Uno, Anna Maria, Carl Arvid, Ester Elisabeth, Tyra Gabriela ve Ella Amalia. Lindelöf'ün kız kardeşi Anna Maria, Finlandiyalı cerrah Frans Ali Krogius ile evlendi.

<span class="mw-page-title-main">Eduard Čech</span>

Eduard Čech Stračov'da doğmuş Çek bir matematikçi. Araştırma konuları arasında izdüşümsel diferansiyel geometri ve topoloji vardı. Özellikle (topolojide) Stone-Čech kompaktlaştırması olarak bilinen teknik ve Čech kohomolojisi kavramı ile tanınır. 1937'de Tychonoff teoreminin bir kanıtını yayınlayan ilk kişi oldu. Ayrıca Bir uzayın daha yüksek homotopi grupları fikrini ortaya attı.

<span class="mw-page-title-main">Maxime Bôcher</span> Amerikalı matematikçi (1867 – 1918)

Maxime Bôcher diferansiyel denklemler, seriler ve cebir üzerine yaklaşık 100 makale yayınlayan bir Amerikalı matematikçi. Ayrıca Trigonometri ve Analitik Geometri gibi temel metinler yazdı. Bôcher teoremi, Bôcher denklemi ve Bôcher Anma Ödülü onun adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">August Ferdinand Möbius</span> Alman matematikçi ve astronom

August Ferdinand Möbius, bir Alman matematikçi ve teorik astronomdu.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Rosenthal</span> Alman matematikçi (1887-1959)

Arthur Rosenthal Alman matematikçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.