İçeriğe atla

Michael Stuart Brown

Michael Stuart Brown
Doğum13 Nisan 1941 (83 yaşında)
Brooklyn, New York, ABD
MilliyetAmerikan
Ödüller 1985 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü
Kariyeri
DalıBiyolog

Michael Stuart Brown (d. 13 Nisan 1941), Amerikalı genetikçidir. Joseph L. Goldstein ile beraber kolesterol metabolizmasının denetlemesinin keşfi için 1985'te Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmıştır.

Biyografi

Michael Brown, Pennsylvannia Üniversitesi'nden 1962'de lisans derecesi ile ve Pennsylvania Tıp Fakültesi'nden 1966'da tıp doktoru olarak mezun olmuştur. Dallas'ta Teksas Üniversitesi Sağlık Merkezi'ne (bugünkü adıyla Teksas Üniversitesi Güneybatı Tıp Merkezi'ne) geçmiş ve oradaki çalışma arkadaşı Joseph L. Goldstein ile kolesterol metabolizmasını araştırmaya başlamıştır. Brown ve Goldstein, insan hücrelerinde bulunan LDL reseptörlerinin kandaki kolesterolu topladığını keşfettiler. Familyal hyperkolesterolemi hastalığında yeterli LDL reseptörü olmamasıyla ilişkilidir ve hastalar kolesterolle ilişkili önemli sorunlara sahiptir. Çalışmaları ile hem bu hastalığın altında yatan patolojiyi çözebilmişler, hem de hücre biyolojisinde önemli bir yeri olan reseptör eşlikli endositoz olgusunu ortaya çıkarmışlardır.

Bu keşifleri statin ilaçlarının geliştirilmesini sağlamıştır. Bu kolesterol-düşürücü ilaçlar ABD'de en çok kullanılan ilaçlar grubudur. Bu ilaçlar sayesinde dünyanın her tarafında pek çok insanın kalp krizi ve inme riski azalmaktadır. Bu önemli buluşların ardından Bown ve Goldstein'in ekibi proteinlerin lipit modifikasyonunun (protein prenilasyonunun) kanserdeki rolünü çözdüler.

1984'te Brown, (Goldstein ile beraber) Columbia Universitesi'nden Louisa Gross Horwitz Ödülü'nü kazandı. 1988'de Brown ABD Millî Bilim Madalyası'nı kazandı, tıp dünyasına olan katkılarından dolayı.

1993'te yanlarında doktora üstü eğitim görmekte olan Xiaodong Wang ve Michael Briggs, sterol düzenleyici elemana bağlanan proteinleri (İngilizce sterol regulatory element binding proteins; SREBP) saflaştırdılar. 1993'ten beri Dr. Goldstein, Dr. Brown ve çalışma arkadaşları, hücrelerin değişen şartlarda yağ ve kolesterol düzeylerini kontrol altında tutmalarını sağlayan SREBP'nin beklenmedik derecede karmaşık mekanizması üzerinde çalışmaktalar. Dr. Brown "Regental Professor" unvanına, "W. A. (Monty) Moncrief Kolesterol ve Ateroskleroz Araştırma kürsüsü" ve "Paul J. Thomas Chair Tıp Kürsüsü" makamlarına sahiptir. Bilim politikası konusunda ABD çapında görevlere sıklıkla aday gösterilmesine rağmen, Dr. Goldstein, arkadaşı Michael Brown gibi, araştırma ile uğraşmaya devam etmeyi tercih etmektedir. Beraberce bir düzne doktora ve doktora sonrası öğrenciden oluşan bir araştırma ekibini idare etmektedirler. İkisi, bilimsel literatürde yayınlarına en fazla referans verilen bilim adamları arasındadır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kolesterol</span> kan plazmasında taşınan bir tür sterol

Kolesterol, hayvanların vücut dokularındaki hücre zarlarında bulunan ve kan plazmasında taşınan bir sterol, yani bir steroid ve alkol birleşimidir. Daha düşük miktarlarda bitkilerde de bulunur. İlk defa 1754'te safra taşlarında kolesterol bulunduğu için bu maddenin ismi Yunanca chole- (safra) ve steros (katı) sözcükleri ile kimyadaki -ol ekinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lipoproteinler</span>

Lipoproteinler, hem protein hem lipitlerden oluşan biyokimyasal bileşimlerdir. Bu proteinler bir bütünün parçası olmalarından dolayı apolipoprotein diye adlandırılırlar.

Mevalonat yolu veya HMG-KoA redüktaz yolu hemen tüm canlı hücrelerinde görülen bir metabolik yolaktır. Bu reaksiyonlar zinciri sonunda oluşan hidrofobik moleküllerin hücre zarı bakımı, hormon üretimi, proteinlerin zarlara tutturulması ve N-glikasyon gibi çeşitli görevleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Statinler</span> İlaç Grubu

Lipit düşürücü bir ilaçlar grubu olan statinler yüksek kan kolesterol düzeylerinden dolayı kardiyovasküler hastalık riski taşıyan kişilerde kolesterolu düşürmek için kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Steroid</span> İçerisinde yağ asidi veya gliserol bulunmayan bir lipittir(yağ olabilmesi için içerisinde yağ asidi bulundurması gerekir)

Bu madde steroid kimyasalları hakkındadır. Sporda performans artırıcı steroidler ve etkileri için Anabolik steroid maddesine bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Stanley B. Prusiner</span>

Stanley B.Prusiner Amerikalı nörolog ve biyokimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Fibratlar</span>

Farmakolojide fibratlar bir amfipatik karboksilik asit sınıfıdır. Başta Hiperkolesterolemi olmak üzere çeşitli metabolik bozuklukların tedavisinde kullanılırlar, yani lipit düşürücü ilaçlardır.

<span class="mw-page-title-main">LDL reseptörü</span>

LDL reseptörü kolesterol zengini LDL'nin endositozuna aracılık eden bir reseptör proteindir. Hücre yüzeyinde bulunan bu reseptör, LDL taneciklerinin fosfolipit dış tabakasında yer alan apoB100 proteinini tanır. Reseptör ayrıca kilomikron kalıntıları ve VLDL kalıntılarında (IDL) bulunan apoE proteini de tanır. Brown ve Goldstein, familyal hiperkolesterolemiyi araştırırken LDL reseptörünü keşfettikleri için bir Nobel Ödülü kazanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Joseph L. Goldstein</span> Amerikalı biyokimyager

Joseph L. Goldstein Nobel Tıp Ödülü kazanmış bir biyokimyacı ve genetikçi ve kolesterol metabolizması konusunda öncülük yapmış bir araştırmacıdır.

Bir kolesteril ester, kolesterolün bir asit ile tepkiyerek oluşturduğu bir esterdir. Lipit metabolizmasında kolesterol ester terimi yaygın olarak kolesterolün yağ asitleri ile oluşturduğu kolesteril asil esterleri için kullanılır. Kolesterolün esterleşmesi onun hücre içinde depolanmasını ve kanda taşınmasını sağlar. Aterotik plakaların oluşumu sırasında içlerinde kolesteril esterler birikmesi aterosklerozun ilk aşamalarındandır.

<span class="mw-page-title-main">SREBP</span>

Sterol düzenleyici eleman bağlayıcı proteinler, "sterol düzenleme elemanı" adlı DNA dizisine bağlanan transkripsiyon faktörleridir. SREBP'ler transkripsiyon faktörlerinin bazik-sarmal-ilmik-sarmal lösin fermuar sınıfına aittirler. İnaktifken çekirdek ve endoplazmik retikulum zarlarına bağlı olurlar. Düşük seviyede sterol bulunduran hücrelerde SREBP'ler kesilir ve suda çözünür bir N-ucu bölge, çekirdeğe taşınır. Bu etkinleşmiş SREBP'ler sonra spesifik sterol düzenleyici eleman DNA dizilerine bağlanarak, sterol sentezinde yer alan enzimlerin sentezini yukarı ayarlarlar. Sterollar ise SREBP'lerin kesilmesini inhibe ettiği için geri beslemeli bir döngü ile sterol sentezi yavaşlar ve sonunda durur.

<span class="mw-page-title-main">Avram Hershko</span>

Avram Hershko İsrailli hekim ve biyokimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Aaron Klug</span>

Aaron Klug OM, Litvanya doğumlu Britanyalı kimyager ve biyofizikçi. Kristalografik elektron mikroskobunun gelişimi ve biyolojik olarak önemli nükleik asit-protein komplekslerinin yapısının aydınlatılması konusundaki çalışmaları için 1982 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Henrik Dam</span>

Carl Peter Henrik Dam, Danimarkalı bilim insanıdır. 1943 yılında Edward Adelbert Doisy ile birlikte K vitamini keşiflerinden dolayı Nobel Fizik ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Günter Blobel</span>

Günter Blobel, Alman-Amerikalı biyolog.

<span class="mw-page-title-main">Alfred G. Gilman</span> Nobel Fizyoloji ödülü sahibi Amerikan farmakolojist

Alfred Goodman Gilman, ABD vatandaşı farmakolojist. 1994 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü bir diğer Amerikalı biokimyager Martin Rodbell'le paylaşmıştır. Gilman ve Rodbell bu ödülü birbirinden bağımsız olarak yaptıkları araştırmalar sonucu keşfettikleri G proteini nedeniyle kazanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Bengt I. Samuelsson</span>

Bengt Ingemar Samuelsson İsveçli biyokimyagerdir.

<span class="mw-page-title-main">Bert Sakmann</span>

Bert Sakmann, Alman fizyologdur. "Hücrelerdeki tek iyon kanallarının işlevi" üzerine yaptığı çalışmaları için 1991 yılında Erwin Neher ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmıştır. Yama kelepçe (patch-clamp) tekniğinin mucitlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">May-Britt Moser</span>

May-Britt Moser, Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesinde (NBTÜ) psikoloji ve sinirbilim profesörü olarak görev yapmakta olan Norveçli psikolog ve sinirbilimci. 2014 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı. O dönemdeki eşi Edvard Moser ile birlikte, entorhinal korteksteki ızgara hücreleri ve aynı devrenin içerisinde mekân (uzay) temsilinde rol alarak beynimizde bir konumlanma sistemi oluşturan hücre tipleriyle ilgili çalışmaları sayesinde 2014 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünün yarısını paylaşmışlardır. 2012'de Edvard Moser ile birlikte yönettikleri Moser Araştırma Ortamını kurmuşlardır. May-Britt Moser, 2012'den bu yana aynı enstitüdeki Sinirsel Hesaplama Merkezini de yönetmektedir.

Michael Warren Young Amerikalı biyolog ve genetikçi. Otuz yılı aşkın süredir Drosophila melanogaster de genetik olarak kontrol edilen uyku ve uyanıklık modellerini araştırmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.