İçeriğe atla

Michael Ondaatje

Michael Ondaatje
Doğum12 Eylül 1943 (81 yaşında)
Sri Lanka Sri Lanka
MeslekRoman yazarı, şair
MilliyetKanadalı
Edebî akımPostmodern roman, Postkolonyalizm, Historiographic metafiction

Etkilendikleri

Philip Michael Ondaatje (d. 12 Eylül 1943, Sri Lanka) Sri Lanka asıllı Kanadalı şair ve romancıdır. En fazla bilinen eseri 1992 Booker Ödülü sahibi romanı İngiliz Hasta'dır. Bu roman ayrıca 9 dalda Oskar ödülü kazanmış aynı adlı filme de uyarlanmıştır.

Hayatı ve eserleri

Seylan'da (bugünkü adıyla Sri Lanka) doğan ve Burgher asıllı bir ailenin çocuğu olan Michael Ondaatje, 1954 yılında annesiyle birlikte İngiltere'ye göç etti.

1962 yılında Kanada'ya yerleştikten sonra Kanada vatandaşlığına geçti. Bir süreliğine Bishop's University'de öğrenim gördükten sonra Toronto'ya taşındı ve bu şehirdeki Toronto Üniversitesi ve Ontario eyaletinde bulunan Kingston şehrindeki Queen's University'de akademik derecelerini tamamladı. Batı Ontario Üniversitesi'nde ders vermeye başladı. 1970 yılında Toronto'ya temelli yerleşti. 1971'den 1988'e kadar bu şehirde bulunan York Üniversitesi ve Glendon Koleji'nde İngiliz edebiyatı dersleri verdi.

O ve yine kendisi gibi romancı ve akademisyen olan karısı Linda Spalding; Michael Redhill, Michael Helm ve Esta Spalding'le birlikte Brick, A Literary Journal isimli bir edebiyat dergisi çıkardı.

İlk romanı Coming Through Slaughter(1976)la başlayan ve İngiliz Hasta (1992) ile birlikte ustalaşmasıyla devam eden bir süreçte uyguladığı roman tarzı belirli bir çizgide değildir. Eserlerinde yaşamdan çıkardığı birçok bağlantısız enstantaneyi detaylı bir şekilde inceleyerek kendine özgü bir roman tarzı yaratmıştır.

Bir romancı olarak tanınmasına rağmen Michael Ondaatje anı ve şiir türlerinde ve sinema alanında da eserler üretmiştir. Sri Lanka'da geçen çocukluğunu anlattığı Running in the Family (1982) isimli bir anı kitabı vardır. Bugüne kadar on üç şiir kitabı yayınlamış; ve bunlardan iki tanesiyle Governor General's Award ödülü kazanmıştır: The Collected Works of Billy the Kid (1970) ve There's a Trick With a Knife I'm Learning to Do: Poems 1973-1978 (1979)

The Collected Works of Billy the Kid ve Coming Through Slaughter tiyatroya da uyarlanmış ve Kuzey Amerika'da birçok tiyatro projesinde kullanılmıştır. Üç filmi olan Michael Ondaatje'nin bu çalışmalarından biri kendi çağdaşı olan Kanadalı şair bpNichol'ın hayatını anlatan belgesel Sons of Captain Poetrydir.

Ondaatje bugüne kadar beş roman yazmıştır:

  • Coming Through Slaughter — 1976 yılında Books in Canada First Novel Award ödülünü kazanmıştır. 1900 yılı civarındaki New Orleans kentinin hikâyesini anlatan roman, aynı zamanda da efsanevi caz ustası Buddy Bolden ve fotoğraf sanatçısı E. J. Bellocq'un hayatlarından kesitler sunar.
  • Aslan Postuna Bürünmek — Özgün adı In the Skin of A Lion olan roman 1988 yılı City of Toronto Book Award ödülünün sahibidir. Toronto şehrine yerleşen ilk göçmenlerin hikâyesini anlatan bu eser birçok eleştirmen tarafından yazarın en iyi romanı olarak gösterilmektedir. Türkiye'de Can Yayınları tarafından 2003 yılında birinci baskısı yapılmıştır.
  • İngiliz Casus — Özgün adı The English Patient olan roman 1992 Booker Ödülü'nün sahibidir. 1996 yılında yönetmen Anthony Minghella tarafından sinemaya uyarlanan bu roman her biri savaşın vahşetinden kendi paylarına düşeni almış olan dört insanın rastlantı sonucu iç içe geçen hayatlarını konu almaktadır. Türkiye'de İngiliz Casus başlığı altında Can Yayınları tarafından 1997 yılında birinci baskısı yapılmıştır.
  • Anil'in Hayaleti — Özgün adı Anil's Ghost olan roman 2000 yılı Giller Prize ödülü sahibidir. İnsan hakları savunucusu olan avukat Anil'in Sri Lanka'da iç savaş sırasında yaşadıklarının çok yönlü hikâyesidir. Türkiye'de Can Yayınları tarafından 2002 yılında birinci baskısı yapılmıştır.
  • Divisadero — Yazarın son romanıdır. California'da yaşayan yalnız bir baba ve iki genç kızını, bu kızlardan birinin yaşadığı cinsellik ve şiddetle dolu olayların ardından gelişenleri konu etmektedir.

Bibliyografya

  • The Dainty Monsters - 1967
  • Leonard Cohen - 1969 (deneme)
  • The Man with Seven Toes - 1969
  • The Collected Works of Billy the Kid - 1970
  • The Broken Ark: A Book of Beasts - 1971 (editör olarak)
  • Rat Jelly - 1973
  • Coming Through Slaughter - 1976
  • Personal Fictions: Stories by Munro, Wiebe, Thomas, and Blaise - 1977 (editör olarak)
  • Elimination Dance - 1978
  • There's a Trick with a Knife I'm Learning to Do - 1979
  • The Long Poem Anthology - 1979 (editor)
  • Tin Roof - 1982
  • Claude Glass - 1982
  • Running in the Family - 1982
  • Secular Love - 1984
  • In the Skin of a Lion (Aslan Postuna Bürünmek) - 1987
  • From Ink Lake: Canadian Stories - 1990 (editor)
  • The Brick Reader - 1991 (edited with Linda Spalding)
  • The Cinnamon Peeler - 1991
  • "Translations of My Postcards" from The Cinnamon Peeler14 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • The English Patient (İngiliz Hasta) - 1992
  • Handwriting - 1998
  • Lost Classics - 2000 ISBN 0-676-97299-3 (edited with Michael Redhill, Esta Spalding and Linda Spalding)
  • Anil's Ghost (Anil'in Hayaleti) - 2000
  • The Conversations: Walter Murch and the Art of Editing Film - 2002
  • The Story - 2005
  • Divisadero - 2007

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arthur C. Clarke</span> İngiliz mucit ve bilim kurgu yazarı

Arthur Charles Clarke, Britanya İmparatorluk Nişanı'na sahip İngiliz mucit ve bilimkurgu yazarı. Aynı zamanda Mysterious World adlı İngiliz televizyon serisinin yapımcılığını ve sunuculuğunu da yapmıştır. Clarke, Robert A. Heinlein ve Isaac Asimov'la birlikte, bilimkurgunun "üç büyük yazar"ından biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sri Lanka</span> Hint Okyanusunda bir ada ülkesi

Sri Lanka veya resmî adıyla Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti Güney Asya'da, Hindistan'ın 31 kilometre güneyinde ve Hint Okyanusu'nda bulunan bir ada ülkesidir. 1972 yılından önce Seylan olarak bilinirdi. Hint Okyanusu'nun İncisi olarak da adlandırılan ülkede yaklaşık 21 milyon kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Pamuk</span> Nobel ödüllü Türk roman yazarı

Orhan Ferit Pamuk, Türk romancı. Birçok başka edebiyat ödülünün yanı sıra, 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü ve 54 yaşında, bu ödülü kazanan en genç edebiyatçılardan biri oldu. Kitapları altmış üç dile tercüme edildi, yüzden fazla ülkede yayımlandı ve 13 milyon baskı yaptı. 2006 yılında Time dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisi arasına seçilen Pamuk, Nobel ödülüne lâyık görülen ilk Türk'tür.

<span class="mw-page-title-main">Saul Bellow</span> Kanadalı-Amerikalı yazar (1915 – 2005)

Saul Bellow, Kanada doğumlu Yahudi asıllı Amerikalı yazardır. Edebiyat alanında Nobel Ödülü'nü 1976 yılında ve Ulusal Sanat Madalya'sını 1988 yılında kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Neil Gaiman</span>

Neil Richard MacKinnon Gaiman, öykü, roman, çizgi roman, grafik roman, kurgu-dışı, radyo tiyatrosu ve senaryo alanlarında eserler üreten İngiliz yazar. Eserleri arasında Yıldız Tozu (Stardust), Amerikan Tanrıları, Koralin (Coraline), Mezarlık Kitabı gibi romanları ve çizgi roman serisi Sandman yer alır. Hugo, Nebula ve Bram Stoker ödüllerinin yanı sıra Newbery ve Carnegie madalyaları gibi birçok ödüle layık görüldü. Aynı kitapla hem Newbery hem de Carnegie madalyalarını kazanan ilk yazardır. Yolun Sonundaki Okyanus kitabı, 2013 yılında İngiliz Ulusal Kitap Ödülü'ne layık görüldü. Daha sonra Londra'daki Royal National Theatre'da sahnelenen, eleştirmenlerce beğenilen ve The Independent gazetesi tarafından “...en iyi tiyatro” olarak nitelendirilen bir sahne oyununa uyarlandı. Ailesinin kökenleri Polonya ve diğer Doğu Avrupa yahudilerine dayanmaktadır. Büyük büyükbabası 1914'ten önce Belçika'nın Antwerp kentinden İngiltere'ye göç etti. Büyükbabası ise İngiltere'nin güneyindeki Hampshire'a yerleşti ve orada bir bakkallar zinciri kurdu. Chaiman olan soyadı büyükbabası tarafından Gaiman olarak değiştirildi. Babası David Bernard aynı işi devam ettirdi. Annesi Sheila ise eczacıydı. Claire ve Lizzy adında iki de kız kardeşi vardır.

<span class="mw-page-title-main">William Golding</span> İngiliz roman yazarı ve şair (1911–1993)

Sir William Gerald Golding İngiliz roman yazarı ve şair.

Tarihsel üstkurmaca, tıpkı üstkurmaca ve metinlerarasılık gibi postmodern edebiyatla birlikte edebiyat terminolojisine kazandırılmış bir terimdir. Kanadalı edebiyat eleştirmeni ve yazar Linda Hutcheon tarafından ortaya atılmıştır.

<i>İngiliz Hasta</i>

İngiliz Hasta, 1992'de yayımlanmış olan Michael Ondaatje romanından uyarlanmış Oskar ödüllü bir film. Ayrıca romanı da ilgi çekici kurgusundan dolayı Kanada'da devlet tarafından verilen önemli ödüller kazanmıştır. Film ise 1996 yılında vizyona girmiştir. Filmin yönetmenliğini Anthony Minghella yapmıştır. Film 1996 yılında en iyi film de dahil olmak üzere 9 dalda Oskar ödülü kazanmıştır. Ek olarak, romanın yazarı Ondaatje de film yapımcıları ve senaristler ile birlikte çalışmış ve filmin romandan uyarlanma aşamasında önemli katkılarda bulunmuştur.

<i>Ani Tehlike</i> (roman)

Ani Tehlike, İngiliz romancı, askeri tarihçi ve yemek yazarı Len Deighton'ın 1962 yılında yayımladığı ilk ve en ünlü romanıdır. Bu çok satan romanın özgün adı The IPCRESS File dır. Beyin yıkama ve zihin kontrolüyle ilgili bu romanın özgün adı Ipcress dosyası anlamına gelmektedir. Buradaki IPCRESS kelimesinin açılımı "Induction of Psycho-neuroses by Conditioned Reflex under strESS" tir ve Baskı Altında Şartlı Refleksle Psikonevrozların Başlatılması olarak Türkçeye çevrilebilir.

Ian Howes Maxtone-Graham, Amerikalı televizyon yazarı ve yapımcısı. Saturday Night Live (1992-1995) ve Simpsonlar (1995-günümüze) dizisi için bölümler yazan Maxtone-Graham, Simpsonlar dizisinin danışman yapımcılığını yürütmektedir. Halen programın baş yapımcılarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Palk Boğazı</span>

Palk Strait, Hindistan bölgesi Tamil Nadu ile ada ülkesi Sri Lanka'nın Mannar Bölgesi arasındaki bir boğazdır. Kuzeydoğu'daki Bengal Körfezi ile Palk Körfezi'ni, dolayısıyla güneybatıdaki Mannar Körfezi'ni birbirine bağlar. Boğaz, 53'e 80 km genişliktedir. Tamil Nadu'daki Vaigai Nehri gibi pek çok nehir buraya akar. Bu boğaz ismini, Company Raj döneminde Madras Başkanlığı valiliği yapan (1755-1763) Robert Palk'tan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Seylan fili</span>

Seylan fili Asya filinin kabul edilmiş üç alt türünden biridir ve Sri Lanka'ya özgüdür. 1986 yılından beri Elephas maximus Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %50 azaldığı için soyunun tükenme riski çok yüksek olan tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır.

<i>Alis Harikalar Diyarında: Aynanın İçinden</i> 2016 yılında vizyona giren fantastik-macera filmi

Alis Harikalar Diyarında: Aynanın İçinden, 2016 yılında vizyona giren fantastik-macera filmi. Yönetmen koltuğunda James Bobin'in oturduğu film Linda Woolverton tarafından yazıldı ve yapımcılığını Tim Burton üstlendi. Lewis Carroll'un oluşturduğu karakterlerden uyarlanan film 2010 filmi Alis Harikalar Diyarında'nın devamı niteliğindedir. Başrollerde Mia Wasikowska, Johnny Depp, Helena Bonham Carter, Anne Hathaway, Sacha Baron Cohen ve Rhys Ifans; Stephen Fry, Michael Sheen, Timothy Spall ve son film rolüyle Alan Rickman'ın seslendirmeleriyle yer alıyor. Film, Walt Disney Pictures tarafından dağıtılarak 27 Mayıs 2016 tarihinde vizyona girdi.

<i>Spotlight</i> (film)

Spotlight, Tom McCarthy tarafından yönetilen ve McCarthy ve Josh Singer tarafından yazılan 2015 yapımı Amerikan drama filmi. Film ABD'de hâlen etkin olan en eski araştırmacı gazete birimi The Boston Globe'un "Spotlight" ekibini konu edinmektedir. Filme konu olan olay gazeteye 2003 Halka Hizmet için Pulitzer Ödülü'nü kazandırmıştı. Filmde Mark Ruffalo, Michael Keaton, Rachel McAdams, John Slattery, Stanley Tucci, Brian d'Arcy James, Liev Schreiber ve Billy Crudup oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mick Ronson</span> İngiliz gitarist, besteci ve yapımcı

Michael "Mick" Ronson, İngiliz gitarist, besteci ve yapımcı. David Bowie ile çıkardığı albümlerle bilinmektedir ve Bowie'nin 1970'lerdeki grubu the Spiders from Mars'ın gitaristliğini yapmıştır. Morrissey ve Lou Reed gibi birçok müzisyen için stüdyo gitaristliği yapmış olan Ronson, Van Morrison ve Bob Dylan gibi sanatçılarla da turlamıştır. Glam rock döneminin en önemli müzisyenlerinden biri olarak bilinmektedir.

Rohan Gunaratna, Sri Lanka asıllı Singapurlu akademisyen, gazeteci ve yazar. Terörizm ve uluslararası güvenlik konularında çalışmalarda bulunmaktadır.

<i>İngiliz Casus</i>

İngiliz Casus Sri Lanka asıllı Kanadalı yazar Michael Ondaatje'nin 1992'de yazdığı romandır. II. Dünya Savaşı'nın sonunda, İtalya'da geçen romanda bir şekilde bir araya gelmiş, farklı geçmişlere sahip dört karakterin hikâyesi anlatılır. Kanadalı hemşire Hana, romanın başlık karakteri "İngiliz hasta", hırsız ve casus David Caravaggio ve İngiliz ordusunda görev yapan Hint istihkâmcı Kip.

<i>Billy Elliot the Musical</i> sahne müzikali

Billy Elliot: The Musical, 2000 yapımı, aynı isimle yayımlanan filme dayanan bir müzikaldir. Müziği Elton John'a, söz ve senaryosu ise oyun yazarı Lee Hall'a aittir. Konusu, bale dersleri almaya başlayan annesiz bir İngiliz çocuk olan Billy'nin etrafında dönmektedir. Kişisel mücadelesinin ve başarısının öyküsü, karşı bir hikâye olan 1984-85 yıllarında İngiliz madencilerinin Kuzey Doğu İngiltere, Durham'daki grevinin neden olduğu aile ve toplum çatışmaları ile kesişir. Senaryo, kısmen A.J. Cronin'in bir madenci greviyle ilgili yazdığı 1935 tarihli romanı The Stars Look Down'dan esinlenerek yazılmış ve müzikalin açılışında onun için saygı duruşunda bulunulmuştur.

70. Akademi Ödülleri, Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi tarafından 23 Mart 1998 tarihinde, 1997 yılında çekilmiş en iyi filmlere verilen ödüllerdir. Ödül töreni Los Angeles'taki Shrine Auditorium'da düzenlenmiştir. Pasifik Zaman Dilimi'ne göre saat 18.00'da başlayan seremoni ABD'de ABC kanalında canlı yayınlanırken, yapımcılığı Gilbert Cates, yönetmenliği Louis J. Horvitz üstlenmiştir. Oyuncu Billy Crystal, 6. kez Akademi Ödülleri törenini sunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Paddy Chayefsky</span> Amerikalı senarist (1923 – 1981)

Sidney Aaron " Paddy " Chayefsky – 1 Ağustos 1981), Amerikalı oyun yazarı, senarist ve romancıydı. Hem uyarlama hem de özgün senaryolar yazarak üç solo Akademi Ödülü kazanan tek kişidir.