Meydancık, Şavşat
| Meydancık | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Meydancık Meydancık'ın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Şavşat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1532 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 391 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08790 |
Meydancık, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Meydancık köyünün eski adı Diobani'dir. Gürcüce bir yer adı olan Diobani (დიობანი), büyük yer anlamına gelir.[3] Bu yer adı Türkçeye Diyoban olarak girmiştir. Nitekim 1835 tarihli Osmanlı nüfus defteri ile Artvin vilayeti hakkında 1927 tarihli Osmanlıca bir kaynakta Diyoban (دییوبان) olarak geçer.[4][5]
Diobani, tarihsel Gürcistan'ın güneybatı kesimini oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'nin köylerinden biridir. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Bir Gürcü yerleşimi olan köyün nüfusu 1886 ve 1922 nüfus testlerinde de Gürcü olarak kaydedilmiştir.[6][7]
Diobani, 1835 tarihli Müslim nüfus defterinde Çıldır Eyaleti'ne bağlı İmerhev sancağının köylerinden biriydi. Osmanlı idaresinin vergi belirleme ve askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bu defterde Diyoban olarak geçen köyde, 44 hanede 127 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun 254 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[8]
Diobani köyü, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Dioban (Диобанъ) adıyla kaydettiği yerleşim, Artvin sancağının Şavşet-İmerhevi nahiyesine bağlı Tzkalsimeri nahiyesinin dört köyünden biriydi. 1886 yılında köydeki 72 hanede, 254'ü erkek ve 273'ü kadın olmak üzere, 527 kişiden yaşıyordu. Bu sırada Diobani köyüne altı mahalle bağlıydı. Bu mahallelerden Abnadze'de 10 hane, Zialidze'de 8 hane, Zikrieti'de 5 hane, Koklidze'de 17 hane, Kumaşidze'de 15 hane ve “Çir-ogli” (Çiradze) mahallesinde 16 hane bulunuyordu. Köydeki nüfusun tamamı Gürcülerden oluşuyordu.[6]
Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze 1890'larda Şavşeti bölgesini dolaşmış ve Diobani'yi İmerhevi bölgesinde Gürcücenin konuşulduğu köyler arasında saymıştır. Çiçinadze'nin verdiği bilgiye göre köyün yakınındaki bir tepede kilise bulunuyordu. Rus idaresinde, 1886 nüfus sayımından önce Diobani köyünden 20 hane Osmanlı ülkesine göç etmişti.[9][10]
Diobani köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya, Artvin sancağını Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Diobani köyünü de kapsayan Artvin bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.[11][12]
Diobani, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında Şavşat kazasının İmerhev nahiyesinin bir köyüydü. Nahiyenin idari merkezi Tzkalsimeri köyüydü. Diyoban olarak kaydedilmiş olan köydeki 103 hanede, 333'ü kadın ve 366'sı erkek olmak üzere 699 kişi yaşıyordu. Bu nüfus tespitinde de köyün nüfusu Gürcü olarak kaydedilmişti.[7] Diobani veya Diyoban Türkçe olmadığı için köyün adı 1925'te Meydancık olarak değiştirilmiştir.[13] Meydancık köyü, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Şavşat kazasının Meydancık nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 1.065 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte İmerhev nahiyesinin adı da Meydancık olarak değiştirilmişti. Ancak nahiyenin idari merkezi Meydancık köyü değil, Dutlu köyüydü.[14] 1965 yılına gelindiğinde köyde yaşayan insan sayısı 1.301 kişiye ulaşmıştı ve bu nüfus içinde 580 kişi okuma yazma biliyordu. Bu tarihte Meydancık köyü, Meydancık nahiyesinin idari merkeziydi. Meydancık nahiyesi 14 köyü kapsıyor ve nüfusu 10.039 kişiden oluşuyordu. Bu nüfus içinde 3.917 okuryazar olarak kaydedilmişti.[15]
1993 yılında Meydancık (Diobani) köyü ile Balıklı (Tskalsimeri), Mısırlı (İveti) ve Taşköprü (İphrevi) köyleri birleştirilerek Meydancık Belediyesi kuruldu.[16] 2013 yılında bu belediyenin varlığı sona erince, Meydancık yeniden bağımsız bir köy haline geldi.[17]
Meydancık'ta bir kilisenin varlığı bilinmektedir. Eski bir köy olup sonra Meydancık'ın bir mahallesine dönüşen Koklieti'deki kiliseden geriye yıkıntılar kalmıştır. 1904 yılında köyü görmüş olan kültür tarihçisi Nikolay Marr, bu kilisenin dikdörtgen bir yapı olduğundan ve yıkılmış olan kilisenin ortasında bir ceviz ağacının büyüdüğünden söz etmiştir.[18][19]
Coğrafya
Meydancık köyü, Artvin il merkezine 98 km, Şavşat ilçe merkezine 33 km uzaklıktadır.[20]
Nüfus
| Yıllara göre belde/köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 391[2] |
| 2019 | 404[2] |
| 2018 | 490[2] |
| 2017 | 498[2] |
| 2016 | 540[2] |
| 2015 | 554[2] |
| 2014 | 520[2] |
| 2013 | 1.278[2] |
| 2012 | 1.184[20] |
| 2011 | 1.378[20] |
| 2010 | 1.229[20] |
| 2009 | 1.199[20] |
| 2008 | 1.060[20] |
| 2007 | 1.174[20] |
| 2000 | 2.059[20] |
| 1990 | 2.412[20] |
Yönetim
Belediye başkanlığı
| Seçildiği yıl | Belediye başkanları[20] |
|---|---|
| 2009 | Nihat Acar (CHP) |
| 2004 | Nurettin Sancar (DYP) |
| 1999 | Nurettin Sancar (DYP) |
| 1994 | Ömer Subaşı (DYP) |
Kaynakça
- ^ "Meydancik, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2019.
- ^ a b c d e f g h i "Artvin Şavşat Meydancık Köy Nüfusu". Nufusune.com. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ Şavşeti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 310. 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-407-11-6
- ^ "Hasan Hüseyin Alemdar - Çıldır Eyaleti İmerhev Sancağı 2771 Numaralı Nüfus Defteri'nin Çevirisi ve Değerlendirmesi, Rize, 2020, s. 39". 15 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2021.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 161". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.
- ^ a b "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1470". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.
- ^ a b "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Mayıs 2021.
- ^ "Hasan Hüseyin Alemdar - Çıldır Eyaleti İmerhev Sancağı 2771 Numaralı Nüfus Defteri'nin Çevirisi ve Değerlendirmesi, Rize, 2020, s. 83, 135-138". 15 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2021.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (Gürcüce), Tiflis, 1913, s. 295" (PDF). 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcülerin Osmanlı Ülkesine Büyük Göçü (Gürcüce), Tiflis, 1912, s. 140". 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 161". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 169.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 143, ISBN 9786055708856.
- ^ "İşte Kapatılacak 559 Belde !". kamudan.com. 10 Ekim 2012. 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 161, ISBN 9789941478178.
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (Gürcüce), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 171 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-434-11-2.
- ^ a b c d e f g h i j "Meydancık Belediyesi". YerelNet.org.tr. 23 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2018.
Dış bağlantılar
- Yerelnet23 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Meydancık, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
