İçeriğe atla

Meyan şerbeti

Meyan şerbeti, meyan kökü şerbeti [1] (Kürtçe: ava sûsê[2]), meyan kökünden elde edilen bir içecektir. Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Kilis başta olmak üzere Güneydoğu Anadolu bölgesinde özellikle yaz aylarında ve Ramazan'da tercih edilen bir içecektir. Eskilerden kalma adet üzere çarşıda-pazarda sırtlarında taşıdıkları güğümle satışı yapılır.

Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanlığı, Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası'nın 02.05.2013 tarihinde yaptığı (Başvuru No  C2013/061) Meyan Kökü Şerbeti (biyanbalı) marka tescili ve coğrafi işaret başvurusunu onaylamıştır. Buna göre coğrafi işaretin türü mahreç, coğrafi işaretin adı "Urfa Meyan Şerbeti (Biyanbalı)", coğrafi sınır da  "Şanlıurfa Coğrafi Sınır İçerisinde Gerçekleşmesi Gereken Ürün" olarak tanımlanmıştır.[3]

Meyan kökünden elde edilen parçalar.

Diğer ülkeler

Meyan kökü ile tatlandırılmış şekerlemeler ve tuzlu yiyecekler birçok ülkede üretilmektedir. Kuzey Amerika'da, meyan ekstresi ile tatlandırılmış şekerleme çeşitleri, diğerlerinden ayırt etmek için, siyah meyan olarak adlandırılır. Meyan kökü "jellybeans" olarak bilinen şekerlemelere tatlandırıcı olarak da eklenmektedir. Bunlara ek olarak, Birleşik Krallık'ta çeşitli meyan kökü bazlı şekerlemeler satılmaktadır. Hollandalı ve İskandinav ülkelerinde meyan kökü ürünleri özgün olarak amonyum klorür içeren tuzlu meyan kökü olarak tüketilirler. Finlandiyalı bir firma "Türk Biberi" olarak bilinen acılı şekerleme üretmektedir.

Meyan kökü.

Sağlık

FDA meyan usaresi içeren iceceklerin aşırı kullanılmadığı sürece sağlığa bir zararının olmadığını belirtmiştir.[4][] Benzer kurumlar günde 100 mg ila 200 mg'dan fazla meyan tüketiminini önermemektedir.[5] Aşırı kullanım durumunda ise bazı kişilerde vücutta potasyum seviyesinin azalacağı, kalp ritminde düzensizlik olabileceği, yüksek tansiyona neden olabileceği, ödem oluşturabileceği, kalp yetmezliğine neden olabileceği konularında uyarı yapılmıştır.[6]

Kaynakça

Özel
  1. ^ "Ava sûsê". Bernamegeh. 14 Kas 2019. 15 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021. 
  2. ^ "Meyan Kökü Şerbeti (Ava Suse)". Diyarbakır Şehir Portalı. 3 Oca 2019. 16 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  4. ^ Liquorice "Arşivlenmiş kopya". 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021. ]]
  5. ^ Omar, Hesham R; Komarova,, Irina; El-Ghonemi,, Mohamed; Ahmed, Fathy; Rashad, Rania; Abdelmalak, Hany D; Yerramadha, Muralidhar Reddy; Ali, Yaseen; Camporesi, Enrico M (2012). "How much is too much? in Licorice abuse: time to send a warning message from Therapeutic Advances in Endocrinology and Metabolism" 13 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ther Adv Endocrinol Metab 3: 125–38. doi:10.1177/2042018812454322PMC 3498851 13 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..PMID 23185686 22 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ Black Licorice: Trick or Treat? 5 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from US Food & Drug Administration, Consumer Updates, Oct. 25,2011
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Salep</span>

Salep, Orchidaceae (orkideler) ailesinin birçok türünün toprak altı yumrularından elde edilen toz ve bundan üretilen içecek. Ayrıca orkide türlerine Anadolu'da verilen genel ad. Salepgiller familyasından; tel köklü otsu bir bitkidir. Kökünde 2 tane yumru vardır. Bu yumrular nişasta benzeri polisakkarit glucomannan ismi verilen bileşikler içerir. Gövdesi, dik ve silindirimsidir. Çiçekleri salkım veya başak şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Höşmerim</span> Türk mutfağına (Marmara, Ege, İç Anadolu, Doğu Marmara, Doğu Karadeniz yörelerine) ait tatlı

Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.

<span class="mw-page-title-main">Kabak tatlısı</span> Türk mutfağından tatlı

Kabak tatlısı, balkabağı, helvacı kabağı ya da kestane kabağıyla yapılan bir tür tatlı.

<span class="mw-page-title-main">Meyan</span>

Meyan, yaklaşık 120–150 cm'e kadar boylanabilen, Baklagiller ailesinden çok yıllık bir çalımsı bitkidir. Anavatanı Rusya ve Çin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Künefe</span> bir çeşit tatlı

Künefe, kıyılmış filo hamuru, veya alternatif olarak ince irmik hamuruyla yapılan, şeker bazlı şurupla beslenen ve tipik olarak peynir veya pıhtılaşmış krema, fıstık veya fındık gibi diğer malzemelerin dahil edilmesiyle yapılan, geleneksel bir Ortadoğu tatlısı. Arap Ligi'nde, özellikle Levant ve Mısır'da, Filistinliler arasında popülerdir. Buna ek olarak Türkiye, Yunanistan, Balkanlar ve Güney Kafkasya'da varyantları ve popülerliği bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zerde</span> Türk tatlısı

Zerde, Türk mutfağında İstanbul, Gaziantep, Balıkesir, Konya, Şanlıurfa Tekirdağ Edirne ve Karaman yörelerine ait geleneksel bir tatlıdır. Pirinçle su pişirilerek ve içine kızamık şekeri ve karanfil atılarak hazırlanır. Safranla renk ve koku verilen bir çeşit şekerli pirinç peltesidir.

<span class="mw-page-title-main">İçli köfte</span> dışı bulgur içi kıyma dolgulu olan, kızartılmış veya haşlanmış topak

İçli köfte ya da oruk, bulgurun hamur hâline getirilerek içinin doldurulması suretiyle yapılan, Orta Doğu mutfağında bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Katmer</span> tatlı veya tuzlu yenilebilen bir hamur işi

Katmer, Türk mutfağında ve Orta Asya'da yaygın olarak yapılan, hamurun yaklaşık 2 mm kalınlığında açılıp arasına yağ, haşhaş, tahin, antep fıstığı ya da kaymak konulup 4-5 kez katlanarak saçta pişirilmesi ile elde edilen hamur işi yiyecektir.

<span class="mw-page-title-main">Pide</span> fırında yapılan geleneksel bir ekmek

Pide, Türk ve Orta Doğu mutfaklarında yaygın olan, Balkan mutfaklarında da görülebilen yassı bir ekmek çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Nokul</span> Türk mutfağından tatlı

Nokul, nukul (نقل) mayalı hamurla yapılan bir çeşit poğaça. Türkiye'de lokum, lokul gibi farklı isimlerle adlandırılan hamur işidir. Rulo şeklinde yapılması en ayırt edici özelliğidir. Haşhaşlı, tahinli fındıklı, sakızlı türleri de mevcuttur. Bayram sofralarının vazgeçilmezlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Şıllık</span> Şanlıurfa yöresine özgü bir tatlı

Şıllık, Şanlıurfa yöresine özgü bir tatlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çiğ köfte</span> Türk mutfağından, ana malzemesi çiğ kıyma ve bulgur olan geleneksel yemek

Çiğ köfte, bulgur, isot, kıyılmış et, salça, soğan, maydanoz ve çeşitli baharatların yoğurulup karıştırılması ile hazırlanan, ısıl işlem görmeden (pişirilmeden) tüketilen, Şanlıurfa ve Adıyaman yöresine ait bir yiyecektir. Şanlıurfa ve Adıyaman'ın dışında; Adana, Gaziantep, Osmaniye, Kahramanmaraş, Diyarbakır, Mardin, Elazığ, Malatya ve Hatay gibi illerde de yöresel farklılıklar gösterebilen çiğ köfteler yapılır. Genellikle ince ve uzun (sıkma) köfte parçaları şeklinde ve marul yaprağı ile servis edilir. Şanlıurfa'da açık ekmek, bazı yörelerde de lavaş ekmeği ile tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">Bici bici</span> Türk mutfağından hafif tatlı

Bici bici muhallebisi, yaz dönemlerinde yenilen, Adana iline özgü bir tür tatlı. Halk arasında kısaca bici bici adıyla anılır. En bilinen şekliyle rendelenmiş buz, pişmiş nişasta, pudra şekeri ve şerbetten oluşur. Bici bici geçmişte neredeyse tamamen seyyar satıcılarda satılan bir ürün olmasına rağmen son yıllarda restoranlarda ve kafelerdede tatlı olarak sunulmaktadır. Bursa ve Adana'da sıkça tüketilen tatlı, son yıllarda Akdeniz Bölgesi'ndeki illerde de yaygınlaşmıştır. Bursa'da evlerde de yapılan tatlı, aynı zamanda seyyar satıcılarda satılmaktadır. Adana ve civarında ise lüks kafeteryalarda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kalburabastı</span> Türk mutfağından şerbetli hamur tatlısı

Kalburabastı, adını hamuru bir kalbura ya da kevgire bastırıldığı için almıştır. Şerbetli bir tatlıdır. Hamur için malzeme olarak margarin, un, yoğurt, sıvı yağ, yumurta, kabartma tozu, ceviz içi kullanılır. Şerbeti için toz şeker, su, limon suyu kullanılır. Yunanistan'da yapılan melomakarono tatlısı kalburabastının ballı ve karanfilli çeşididir. Abhaz mutfağında benzer tatlı hurmitadır.

<span class="mw-page-title-main">Ciğer kebabı</span> Türkiyenin güney illerinde sıklıkla yapılan bir kebap türü

Ciğer kebabı, menşei Diyarbakır,Gaziantep ve Şanlıurfa olan fakat Türkiye'nin güney illerinde sıklıkla yapılan bir kebap türü. Ayrıca Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır illerinde sabahları kahvaltı olarak da tüketimi söz konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Enerji içeceği</span>

Enerji içeceği, çoğunlukla içildiğinde yarattığı zihinsel ve fiziksel uyarıcı etkisi nedeniyle tüketilen yüksek kafeinli içecek türü. Enerji içecekleri gazlı veya gazsız olmalarının yanında içeriklerinde birçok bitki özü, amino asitler, şeker, taurin ve tatlandırıcılar bulunur. Sıklıkla spor içecekleri ile karıştırılan enerji içecekleri, hatalı olarak bu amaçla da kullanılır. 2017'de küresel enerji içeceği satışları yaklaşık 44 milyar euro idi. Enerji içecekleri 250 ml, 500 ml olan içecek kutusu, aynı zamanda şişe'de sunulur.

<span class="mw-page-title-main">Meyan (şeker)</span>

Meyan şekeri genellikle Glycyrrhiza glabra'nın (meyan) köklerinin ekstraktıyla tatlandırılan bir şekerleme maddesidir. Dünya çapında çok çeşitli meyankökü tatlıları üretilmektedir. Kuzey Amerika'da meyan kökü, meyankökünün özüyle tatlandırılmamış şeklindedir, yalnız çiğneme halatları veya tüpler şeklinde benzer şekerleme çeşitlerinden ayırt edilir. "Kara meyan kökü" olarak adlandırılan bu nesne jelibon gibi diğer şekerlemelerde yaygın bir lezzettir.

<span class="mw-page-title-main">The Hershey Company</span>

The Hershey Company Pensilvanya merkezli bir Amerikan şirketi ve dünyanın en büyük çikolata üreticilerinden biridir. Merkezi Hershey, Pennsylvanya şehrinde olup "Hershey Çikolata Dünyası"na ev sahipliği yapmaktadır. 1894'te Milton S. Hershey tarafından Lancaster, Pensilvanya şehrinde Lancaster Karamel Şirketi'nin yan kuruluşu olan Hershey Chocolate Company olarak kuruldu. Hershey'nin çikolata geniş dağıtım ağı nedeniyle ABD genelinde mevcuttur. Modern teknoloji ve emek yönetim sistemleri ile üç mega dağıtım merkezleri var. Hershey'nin ürünleri dünya çapında 60'tan fazla ülkede satılmaktadır. Buna ek olarak, Hershey, World Cocoa Foundation'ın bir üyesidir. Aynı zamanda Hersheypark Stadyumu ve Giant Center ile de bağlantılıdır.

Canfield's Diet Chocolate Fudge Elgin, Illinois'dan A.J. Canfield Company tarafından dağıtılan bir sıfır kalorili, aspartam şekerli gazlı alkolsüz içecek. Orta batı Amerika Birleşik Devletleri'ndeki üretim, Keurig Dr Pepper'ın bir yan kuruluşu olan American Bottling Company tarafından gerçekleştirilir ve Chicago'dan Kehe Foods tarafından dağıtılır.

Görele dondurması, bir çeşit dondurmadır. Malzemesi inek sütü, salep, beyaz şeker, su ve Glycyrrhiza glabra meyan kökü özütüdür. Görele dondurması 21 Haziran 2019 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.