Mevlüde Genç
Mevlüde Genç | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 5 Şubat 1943 Taşova, Amasya, Türkiye |
| Ölüm | 30 Ekim 2022 (79 yaşında) Solingen, Kuzey Ren-Vestfalya, Almanya |
| Ölüm sebebi | Kalp krizi |
| Milliyet | Türk |
| Diğer ad(lar)ı | Bilge Ana/Bilge Kadın |
| Vatandaşlık | Almanya |
| Meslek | Aktivist, ev hanımı |
| Tanınma nedeni | Solingen Faciası |
| Evlilik | Durmuş Genç |
| Çocuk(lar) | Gülsüm İnce (d.1965-ö.1993) Hatice Genç (d.1974-ö.1993) Kamil Genç |
| Ödüller | Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı |
Mevlüde Genç (5 Şubat 1943, Amasya - 30 Ekim 2022, Solingen), Türk-Alman aktivist ve barış elçisi. 29 Mayıs 1993'te Almanya'nın Solingen şehrinde Neo-Naziler tarafından evinin kundaklanması sonucu iki kızı, iki torununu ve bir yeğenini kaybetti. Alman ve Türk kamuoyunda "Bilge Ana" ve "Bilge Kadın" adları ile tanındı.
Hayatı
Mevlüde Genç, 5 Şubat 1943'te Amasya'nın Taşova ilçesine bağlı Mercimekköy'de doğdu.[1] 1970 yılında Batı Almanya'ya misafir işçi olarak gelen eşinin yanına 1979 yılında göç etti. Çift, Kuzey Ren-Vestfalya eyaletine bağlı Solingen'de müstakil bir ev satın alarak buraya yerleşti. 29 Mayıs 1993 gecesi evleri Neo-Nazi üyeleri Felix Köhnen, Christian Reher, Christian Buchholz ve Markus Gartmann tarafından benzin dökülerek kundaklandı. Yangında Mevlüde Genç'in kızları Gülsüm İnce, Hatice Genç ile torunları Hülya Genç, Saima Genç ve yeğeni Gülistan Öztürk hayatını kaybetti. Solingen Faciasından sonra verdiği röportajlarda, katıldığı bütün toplantı ve etkinliklerde barışı, hoşgörüyü ve sevgiyi ön plana çıkardı ve nefreti geri çevirdi. Türk-Alman ilişkilerinde barış için çaba harcadı ve Türklerin Almanya'ya uyumu konusundaki çalışmalara katkı sağladı.
Almanya Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) Eyalet Meclis Grubu'nun teklifi üzerine, 18 Mart 2012'de gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, toplanan Federal Kongrede delege olarak yer aldı.[1][2] Mevlüde Genç'e 2018 yılında Nobel Barış Ödülü verilmesi için kampanya başlatıldı ve Norveç Nobel Barış Ödülü Komitesi’nin başkanı Berit Reiss-Andersen'e Genç'i aday listesine alınması çağrısında bulunuldu.[3] Bilge Ana, Solingen Faciasına dönük aynı yıl yaptığı bir açıklamada şunları dile getirdi.
| “ | Sadece evimi yavrularıma mezar eden, evlatlarımı tabuta dizen 4 kişiye karşı nefretim var. Onları ne görmek, ne de isimlerini duymak istiyorum. Diğer insanlara karşı ise hiçbir nefretim yok. Acı benim acım, ölene kadar devam edecek. Ancak iyi olalım, birbirimize sevgi, saygı gösterelim, birbirimizi incitmeyelim.. | ” |
| — Mevlüde Genç, 2018[4] | ||
Ölümü
Mevlüde Genç 30 Ekim 2022'de Solingen'de kalp krizi sonucu kaldırıldığı hastanede 79 yaşında hayatını kaybetti.[5][6][7] Ölümünün ardından Almanya Şansölyesi Olaf Scholz başsağlığı mesajı yayımlarken,[8] Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Mevlüde Genç'in eşi Durmuş Genç ve oğlu Kamil Genç’i telefonla arayarak taziyelerini iletti.[9][10] 1 Kasım'da Solingen'de kundaklanan evinin önünde cenaze töreni düzenlendi ve naaşı Türkiye'ye gönderildi.[11] 2 Kasım'da doğduğu yer olan Taşova'nın Mercimekköy köy mezarlığına defnedildi.[12]
Aldığı ödüller
1994’te Alman kamu yayıncısı ARD tarafından "Yılın Kadını" seçilen Genç, 1995 yılında kendisiyle yapılan “Barıştırmanın Gücü” adlı radyo söyleşisi Civis Medya Ödülü'nü aldı.[13][14] Aynı yıl Türkiye Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından kendisine Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası tevcih edildi.[15] 1996 yılında Almanya Cumhurbaşkanı Roman Herzog tarafından Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı'na layık görüldü.[16] 2003 yılında Friedrich Ebert Vakfı Ödülü, 2015'te de Erasmus Kittler Ödülü'ne değer görüldü.[17] Aynı yıl Kuzey Ren-Vestfalya Başbakanı Hannelore Kraft ve eğitim bakanı Sylvia Löhrmann tarafından Eyalet Liyakat Nişanı ile ödüllendirildi.[18]
2019 yılından itibaren Kuzey Ren-Vestfalya eyalet hükûmeti tarafından kültürler arası hoşgörü, uzlaşmaya ve dinlerin barış içinde bir arada yaşamasına özel katkıda bulunan kişi veya kurumlara onurlandırmak için "Mevlüde Genç Madalyası" verilmeye başlandı.[19] 29 Mayıs 2023'te, Solingen Faciasının 30. yıldönümünde Solingen'in Mitte bölgesindeki bir meydana Mevlüde Genç'in adı verildi.[20]
Kaynakça
- ^ a b Kalbiye Nur Orhan (Haziran 2012). 50 YIL 50 İNSAN 50 JAHRE 50 MENSCHEN (PDF). Ankara: Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı. ss. 141-143. ISBN 978-975-19-5324-7. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "Almanya Yeni Cumhurbaşkanını Seçti". Amerika'nın Sesi. 18 Mart 2012. 31 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ Cem Dalaman (2 Haziran 2018). "Mevlüde Genç İçin Nobel Barış Ödülü Kampanyası". Amerika'nın Sesi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "Almanya'nın "Bilge Anası" Mevlüde Genç Yaşamını Yitirdi". Voice of America. 30 Ekim 2022. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "Mother who sought reconciliation after racist attack dies". Associated Press (İngilizce). ABC News. 30 Ekim 2022. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "ZEIT ONLINE | Lesen Sie zeit.de mit Werbung oder im PUR-Abo. Sie haben die Wahl" (Almanca). Die Zeit. 30 Ekim 2022. 31 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ Ali Gülen (30 Ekim 2022). "Solingen'de ailesi yakılan Mevlüde Genç hayatını kaybetti". Sözcü. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "Scholz'tan Mevlüde Genç için taziye mesajı". Haberturk.com. 30 Ekim 2022. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier'dan vefat eden Mevlüde Genç için taziye mesajı". Anadolu Ajansı. 31 Ekim 2022. 31 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Mevlüde Genç için taziye". Milliyet. 31 Ekim 2022. 31 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "'Bilge Ana' Mevlüde Genç, kundaklanan evinin önünden son yolculuğuna uğurlandı". İhlas Haber Ajansı. 1 Kasım 2022. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2022.
- ^ "Solingen faciasında 5 yakınını kaybeden Mevlüde Genç son yolculuğuna uğurlandı". Anadolu Ajansı. 2 Kasım 2022. 2 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2022.
- ^ Baumgartl, Bernd; Favell, Adrian (2 Ekim 1995). New Xenophobia in Europe (İngilizce). Martinus Nijhoff Publishers. s. 142. ISBN 978-90-411-0865-4. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2022.
- ^ Murat Tosun-Temel Elcivan- İskender Güngör (30 Ekim 2022). "'Bilge Ana'yı kaybettik". Hürriyet. 31 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ Tuncay Yıldırım (30 Ekim 2022). "Bilge kadın Mevlüde Genç hayatını kaybetti – DW – 30.10.2022". Deutsche Welle. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2022.
- ^ ""Vorbild der Versöhnung": Mevlüde Genç mit 79 gestorben" (Almanca). Süddeutsche Zeitung. 30 Ekim 2022. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "Solingen'de ailesi katledilen 'bilge kadın' Mevlüde Genç hayatını kaybetti". Gazete Duvar. 30 Ekim 2022. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "Mevlüde Genç'e liyakat nişanı". Düsseldorf: Hürriyet. 16 Nisan 2015. 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ ehisim (26 Mayıs 2022). "Almanya'da "Mevlüde Genç Madalyası" Bu Yıl PerMenti Projesine Verildi". Perspektif. 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "Solingen faciasının 30. yılında Mevlüde Genç'in ismi Almanya'da meydana verildi". TRT Haber. 29 Mayıs 2023. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2023.
Dış bağlantılar
- Barış ve Huzur Çağrılarına Adanmış Bir Hayat: Mevlüde Genç - İlknur Küçük röportajı, 29 Mayıs 2017 24 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
