İçeriğe atla

Metroloji

Metroloji (ya da ölçüm bilimi), çalışma konusu ölçüm olan bilim dalı olup 20 Mayıs 1875'te Paris'te Metre Konvansiyonu'nun imzalanmasından sonra bir bilim dalı olarak kabul görmeye başlamıştır. (Bu gün "Dünya metroloji günü" olarak kutlanmaktadır".)

Bu tarihten sonra diğer temel birimler de (kütle temel birimi - kilogram, zaman temel birimi - saniye, sıcaklık temel birimi - kelvin, elektrik akımı temel birimi - amper, aydınlatma şiddeti temel birimi - candela ve madde miktarı temel birimi - mol ) tanımlanarak uluslararası birim sistemi SI oluşturulmuştur. Diğer ölçüm büyüklüklerinin birimleri ise bu yedi temel birimden türetilmiş olduklarından "türetilmiş ölçüm birimleri" olarak tanımlanırlar (mesela kuvvet büyüklüğü SI ölçüm birimi newton olup şeklinde temel birimler cinsinden ifade edilir).

Temel birimlerin tanımları belirli aralıklarla yapılan "Uluslararası Ölçüler ve Ağırlıklar Genel Konferansları"nda (Fr. FransızcaCGPM: Conférence Générale de Poids et Mesures) yeniden gözden geçirilir ve bilim ve teknolojideki gelişmelere paralel olarak değiştirilmeleri gerekebilir.

Kaynakça

Ayrıca bakınız

  • Uluslararası Ölçüm Sistemi

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Alan veya yüz ölçümü, bir yüzeyin uzayda kapladığı iki boyutlu yer miktarını ölçen bir büyüklüktür. SI birim sisteminde temel alan birimi metrekaredir (m²). Diğer alan birimleri bundan türetilebilir:

Ar = 100 metrekare (m²)
Dekar = 1000 metrekareye (m²)
Hektar = 10.000 metrekare (m²)
Kilometrekare = 1.000.000 metrekare (m²)
<span class="mw-page-title-main">Newton (birim)</span>

Newton, SI birim sisteminde kuvvet birimi olup simgesi N'dir. Terim, fizik bilimine yaptığı katkılar nedeni ile İngiliz bilim insanı Isaac Newton'un adı ile anılır.

Birim, fiziksel niceliklerin ölçülmesinde, ifade edilmesinde ve aynı tür niceliklerin birbiriyle karşılaştırılmasında kullanılan uluslararası standart büyüklüklerdir.

Santimetre Uluslararası Birimler Sistemi'nin verilerine göre, metrenin yüzde biri değerindeki bir uzunluk ölçüsü birimidir. Metrik sistem içinde yer alır. Santimetre-gram-saniye (cgs) birim sistemindeki temel birimi oluşturur. Alan hesaplamalarında santimetrekare, hacim hesaplamalarında ise santimetreküp adını alır.

<span class="mw-page-title-main">Ölçme</span> nesnelere veya olaylara miktar (Q309314) atama işlemi

Ölçme ya da ölçüm, bilinmeyen bir büyüklüğün aynı türden olan, ancak bilinen bir büyüklükle kıyaslanmasına denir. Diğer bir deyişle, bir uzunluğun, bir alanın, bir kapasitenin veya herhangi bir olgunun belirli bir birim cinsinden hesaplanmasıdır. Bunun için standart ölçü birimleri kullanılır. Sonucu belirtmek için sayısal değer ve birimden oluşan bir Dünyada bilim ve ticaret alanında en fazla kullanılan ölçüm sistemleri: İngiliz-Amerikan ölçüm sistemi ve Metrik ölçüm böylece yayılmış olarak renk ölçümü olmaktadır.

Temel birimler fiziksel büyüklükleri ölçmekte kullanılırlar ve bunlardan her biriyle diğer birim türetilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Kütle çekimi sabiti</span> nesneler arasındaki yerçekimi kuvvetini kütleleri ve mesafeleriyle ilişkilendiren fiziksel sabit

Kütleçekim sabiti MKS sisteminde yaklaşık 6,67x10ˉ¹¹ değerine sahiptir ve de G harfi ile gösterilir.

Pascal (paskal), metrik sistemin basınç birimidir. Adını Fransız bilim insanı Blaise Pascal'dan alır.

Elektromanyetik birimler fiziğin elektromanyetik dalında kullanılan birimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kandela</span> ışık şiddeti birimi

Kandela, Işık şiddeti birimidir. Uluslararası SI sistemindeki 7 temel birimden biridir..

Henri elektromanyetikte indüktans birimidir. Birim adını Amerikalı bilim insanı Joseph Henry'dan (1797-1878) almıştır. Birimin orijinal hali henry olup Türkiye'de telaffuz kolaylığı açısından henri olarak söylenmektedir. Birim küçük harfle yazılmakta, ancak H şeklindeki kısaltması büyük harfle yapılmaktadır. Ast katı ve üst katı açısından diğer birimlerin tabi olduğu kurallara tabidir. Uygulamada, özellikle ast katları kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sievert</span>

Sievert, canlı dokunun maruz kaldığı radyasyonun etkisini gösteren doz eşdeğerinin SI sistemindeki birimi.

Uluslararası Birimler Sistemi (SI), yedi temel birimden oluşur. Diğer tüm ölçüm birimleri bunlardan türetilir. Diğer bu birimler SI'dan türetilen birimler olarak adlandırılır ve standartın parçası olarak dikkate alınmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Ölçü birimi</span> uluslararası sözleşmeyle tanımlanmış gerçek kütle miktarı. bu sayede aynı nicelikteki başka nicelikler karşılaştırılabilir.

Ölçü birimleri, fiziksel niceliğe sahip nesnelerin belirleyici bir kurala göre sayısal bir değer atanmasıdır.

Fizikte Planck kütlesi (mP), Planck birimleri olarak bilinen doğal birimler sisteminde kütle birimidir.

Planck birimleri, aşağıdaki listede de gösterilen gibi SI tarafından kabul edilen ve yedi temel birimden türetilen fiziksel ölçü birimleridir. Bu yedi fiziksel sabit, eğer türetilen herhangi bir birimin sayısal değeri olarak kullanılırsa değeri 1 birim olur. Planck birimlerinin kuramsal fizikte derin anlamları vardır. Bunlar, fizik yasasının cebirsel ifadelerini, çok kolay biçimde basitleştirirler. Kuantum kütleçekimi gibi birleşik kuramların incelenmesi özel rol oynarlar.

Fiziksel nicelik ya da büyüklük; görüngü, gövde ya da maddenin ölçümle sayılabilen fiziksel varlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Metrik sistem</span> Metre, metrekare, metreküp gibi kökü metreye dayanan ölçü sistemi

Metrik sistem veya metrik birimler, 1795 yılında Fransızlar tarafından tanıtılan, uzunluk için metre ve ağırlık için kilogram temel birimlerine dayalı, uluslararası kabul görmüş ondalık tabanlı ölçüm sistemidir. Yıllar içinde, metre ve kilogram tanımları revize edilmiş ve metrik sistem diğer birçok birimleri de içine alacak şekilde genişletilmiştir. Metrik sistemin on dokuzuncu yüzyılın sonları ve yirminci yüzyılın başlarında değişik varyantları görülmüş olsa da terim şimdi sıklıkla dünyanın hemen hemen her ülkesinde resmî ölçüm birimi olan "Uluslararası Birimler Sistemi" ("SI") ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.

Joule veya jul, Uluslararası Birim Sistemi'nde enerji, veya ısı miktarından türetilmiş bir ölçü birimidir. Bir metre üzerinden bir newtonluk kuvvet uygulanarak harcanan enerjiye veya iki ucu arasında bir voltluk gerilim farkı olan bir devre elemanı üzerinden geçen bir amperlik akımınin tükettiği enerjiye eşittir. Adını İngiliz fizikçi James Prescott Joule'dan (1818-1889) almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Birimler Sistemi</span> metrik sistemin çağdaş biçimi

Milletlerarası Birimler Sistemi veya Uluslararası Birimler Sistemi, metrik sistemin günümüz dünyasına entegre edilmiş çağdaş biçimidir. Dünyanın hemen her ülkesinde kabul görmüş tek resmî ölçü sistemi konumundadır. Yedi temel birim ve özel adlar ve sembollerle türetilmiş 22 birim, diğer türetilmiş birimleri ifade etmek için kombinasyon hâlinde kullanılmaktadır.