Ekvator ya da eşlek, kuzey ve güney yarımküreleri birbirinden ayıran hayalî dairesel hattır. Kuzey ve güney kutup noktalarına eşit uzaklıkta olan noktaların birleştirilmesiyle elde edilen çizgidir. Ekvatorun enlemi tanım gereği 0°dir. Yerkürenin Ekvator uzunluğu 40.076,4 km'dir.
- Paralel (enlem) dairelerinin başlangıcıdır. 0° paraleli dünyayı kuzey ve güney olmak üzere iki yarım küreye ayırır.
- Çizgisel hızın en fazla, yerçekiminin en az olduğu yerdir.
- Ekvator üzerinde meridyenlerin (boylamların) birbirlerine uzaklığı eşit ve 111 km'dir.
- Gine Körfezi'ndeki Greenwich meridyeni ile kesişiyor.
- Ekvatorun kuzeyinde bulunan 23°27' Kuzey enlemi olan Yengeç Dönencesi ve güneyinde bulunan 23°27' Güney enlemi olan Oğlak Dönencesi arası ekvatoral bölgedir.
- 21 Haziran günü 23°27' kuzey enlemi güneş ışınlarını tam dik açı ile alır. Yerin eksen eğikliğine ve yıllık hareketine bağlı olarak güneşin tam dik açıyla geldiği alan güneye doğru kaymaya başlar. 23 Eylül günü 0° enlemi olan ekvatora dik gelir ve güneye doğru kaymaya devam eder. 21 Aralık'ta ise 23°27' güney enlemine dik açı ile gelir. Bu tarihten sonra ise kuzeye kaymaya başlar. 21 Mart günü ise tekrar Ekvatora dik gelir.
- Ekvator enlemi güneş ışınlarını yılda iki kez tam dik açı ile alır. Diğer günlerde ise dike yakın açı ile alır. Buna rağmen üzerinde gece ve gündüz süreleri her gün eşittir. Çünkü aydınlanma dairesi her zaman ekvator çizgisini iki eşit parçaya böler.
- Tropikal alçak basınç alanıdır, 30° kuzey ve 30° güney enlemlerinde hâkim olan subtropikal yüksek basınç alanlarından Ekvatora doğru sürekli rüzgarlar olan alizeler eser.
- Ekvatoral iklimde sıcaklık bütün yıl boyunca 20 dereceden aşağı düşmez. Yıl içinde sıcaklık oynamaları sadece birkaç derecedir. Her mevsimi yağmurludur. Güneşin baş ucundan geçtiği iki defaya uyan iki bol yağmurlu zaman vardır. Bunlar arasındaki zamanlarda da yağmur yağar fakat biraz azalmış bulunur. Bununla ilgili olarak buralarda yerleşmiş olan Avrupalılar bol yağmurlu zamana kış mevsimi anlamına gelen "invierno" (İspanyolca) ve "hivernage" (Fransızca) adını vermiş, az yağmurlu zamanlara da yaz mevsimi anlamına gelen "verano" (Portekizce) demişlerdir. Gerçekte ise burada kış ve yaz mevsimleri, öbür ülkelerde bilinen biçimiyle yoktur.
- Ekvator çizgisi, dünyanın şeklinden dolayı gökyüzüne en yakın noktadır. Aynı zamanda deniz seviyesinin, dünyanın çekirdeğinden en uzak noktası yine Ekvator çizgisidir.
- Ekvatorun üzerinden geçtiği ülkeler:
- Afrika kıtasında Gabon, Kongo Cumhuriyeti, Kongo DC, Uganda, Kenya, Somali.
- Asya kıtasında Maldivler, Endonezya.
- Güney Amerika kıtasında Ekvador, Kolombiya, Brezilya.
Sir Selman Rüşdi, Hint asıllı Britanyalı-Amerikalı yazar ve romancı.
Dönence veya Tropika, yeryüzü üzerinde, güneş ışınlarının yılda her birine bir kez dik açı ile geldiği, sıcak kuşağın kuzey ve güney sınırlarını oluşturan ve Ekvator'un (eşlek) 23° 27′ kuzey ve güneyinden geçtiği varsayılan iki enlemden her biri. Bu iki enlem arasındaki bölgeye tropikal kuşak denir.
Yengeç Dönencesi, yeryüzünün kuzey yarım küresinde Ekvator'un 23° 27' kuzeyinden geçtiği varsayılan enlemdir. 23° 27' kuzey enlemine Yengeç Dönencesi adı verilir. Yerküre 23° 27' eksen eğikliğine sahip olduğu için oluşur. Yerküre yörüngesinde 21 Haziran konumunda iken, kuzey yarımküre güneşe doğru 23° 27' eğiktir. Bu durumda güneş ışınları Ekvator'dan 23° 27' kuzeye, yani Yengeç Dönencesine dik düşer.
Doğan Yarıcı, Türk yazar. 1 Haziran 1967'de Beykoz'da doğdu. Selime Vardar ve Hasan Yarıcı'nın oğludur. İlk ve ortaöğrenimini 1984'te İstanbul'da tamamladı.
Capricornus ya da Oğlak takımyıldızı, zodyak kuşağında yer alan modern 88 takımyıldızlarından biridir. Bulunmuş olduğu konum nedeniyle Güney Yarımküre'de kış, Kuzey Yarımküre'de ise yaz mevsiminde gözlemlenebilir. Takımyıldızı Aquila, Kova, Yay, Mikroskop ve Güneybalığı takımyıldızları ile çevrilidir. Takımyıldızı'nın bilimsel adı olan Capricorni Latince "keçi boynuzu" anlamına gelen kelimeden türemiştir. İlk kez Yunan astronom Claudius Ptolemy tarafından listelenmiştir.
İletişim Yayınları, 12 Eylül 1980 darbesi askeri yönetimi yerini sivil partilere bıraktığı süreçte oluşmuş olan bir yayınevidir. Kolektif bir ürün olarak şekillenmiş olsa da kurucusu ve mimarı Murat Belge olarak bilinir. Kuruluş sürecinin de etkileri sonucu, yayınevi muhalif isimler tarafından "demokratikleşme sorunu"na yönelik bir ilgiyle kuruldu. Bu nedenle, gazetecilik eksenli faaliyetlerle yayınevi hayatına başlamış ve bir dergi ekseninde faaliyet yürütmüştür. Daha sonra, 1984 yılında önce onbeşgünlük ardından da haftalık yayımlanan bir dergi olarak faaliyet yürütülmüştür. Yayınevi faaliyeti birçok dergi ile devam ettirildi.
Can Yayınları, Erdal Öz tarafından 1981'de kurulan yayınevi. Kuruluşundan bu yana çocuk ve kültür&edebiyat kitapları yayımlamaktadır. Türk Edebiyatı, Çağdaş Dünya Edebiyatı, Klasikler, Modern Klasikler dizileri dışında çocuk kitapları, şiir, öykü, roman, biyografi ve denemeler yayınevinin yayınclık alanıdır. Günümüzde Can Öz tarafından yönetilen yayınevinin merkezi Galatasaray'dadır.
Güney Kutup Dairesi, Dünya haritasında gösterilen, Kuzey Kutup Dairesi, Oğlak Dönencesi, Yengeç Dönencesi ve Ekvator Çizgisi ile birlikte beş büyük enlemden biridir. 66° 33′ 39″ enleminde Kuzey Yarımküre'deki karşıtı Kuzey Kutup Dairesi ile simetrik duran daire, her yıl kıta hareketleri nedeniyle güneye kaymaktadır. Gündönümlerinde yerkürenin 23.5 derecelik açı ile eğik olması sebebi ile kış mevsiminin yaşandığı Haziran ayında dairenin her noktasında en azından 24 saatlik gece, yaz mevsiminin yaşandığı Aralık ayında ise en azından 24 saatlik gündüz yaşanır.
Kuzey Kutup Dairesi, Dünya haritasında gösterilen Güney Kutup Dairesi, Oğlak Dönencesi, Yengeç Dönencesi ve Ekvator Çizgisi ile birlikte beş büyük enlemden biridir. 66° 33′ 39″ enleminde Güney Yarımküre'deki karşıtı Güney Kutup Dairesi ile simetrik duran daire her yıl Dünya'nın eğiklik açısının değişmesinden dolayı 2 derece 15 dakika kuzeye kaymaktadır. Gündönümlerinde yerkürenin 23.5 derecelik açı ile eğik olması sebebi ile kış mevsiminin yaşandığı Aralık ayında dairenin her noktasında en azından 24 saatlik gece, yaz mevsiminin yaşandığı Haziran ayında ise en azından 24 saatlik gündüz yaşanır.
Henry Valentine Miller Amerikalı yazar. Yaşadığı dönemdeki edebiyat formlarının dışına çıkarak roman, otobiyografi, felsefe ve mistizmi karıştırarak kendi tarzını yaratmıştır. Kendi hayatından aldığı gerçekleri yeniden kurgulayarak kitaplarına aktarmıştır.
Sudaki İz, Ahmet Altan'ın ikinci romanı. İlk kez 1985 yılında Can Yayınları tarafından yayımlandı. Aynı yıl üçüncü baskısı yapıldıktan sonra toplatıldı ve hakkında dava açıldı. Bu davanın üzerine 32 yayınevi ortak bir bildiri yayımlayarak bu kararın insan hakkı ihlali olduğunu söylediler. İki yıl süren dava sonucunda iki buçuk sayfasında müstehcen içerik olduğuna karar verilerek imhasına karar verildi. Yıllar sonra yapılan baskılarına bu mahkeme kararı eklendi ve söz konusu sayfalar bantlanarak yayımlandı.
Astropika veya dönencealtı, tropikal bölgelerin hemen üzeri ve hemen altındaki bölgeleri tanımlamak için kullanılan terim. Sıfat olarak, astropikal şeklinde kullanılır. Tropikal bölgelerin bittiği noktadan itibaren astropikal bölgeler başlar. Genellikle 20 °- 36 ° kuzey ve 20 °- 36 ° güney enlemleri arası astropika kabul edilir. Ortalama sıcaklık 20 °C derece ve üzerinde yağış ortalaması ise 1000'mm ile 1500'mm. arasında değişir.
Subtropikal bölgeler dünyanın tropik kuşağının hemen kuzey ve güney sınırında kuzey ve güney 23.5 °'paralellerinde yer alan Yengeç dönencesi ve Oğlak dönencesi ile sınırlanmış coğrafik bölgelerdir. 'Subtropikal' terimi tropikal ve astropikal kuşağa komşu olan ve genellikle her iki yarım kürede 36 ve 44 paralelleri arasında yer alan ancak bazen daha üst paralellerde de görülen iklim bölgelerini ifade eder. Dönencealtı iklime nazaran sıcaklık değerleri biraz daha düşüktür ve yıllık sıcaklık farklı daha yüksektir. Astropikal iklimde görülmeyen kar yağışları ve don az ya da nadiren de olsa bu iklimde görülür.
Ayşe Kilimci, Türk çocuk kitabı ve öykü yazarıdır.
Enlem dairesi, belirli bir enlemdeki tüm noktaları birleştiren soyut doğu-batı dairesine verilen isimdir. Bu daire üzerindeki konum, daire üzerindeki boylamın bilinmesi ile bulunabilir. Enlem dairelerine genellikle "paraleller" denilmektedir. Bunun nedeni boylam dairelerine nazaran bu dairelerin birbirlerine eşit uzaklıkta, paralel şekilde yer almasıdır. Dairelerin uzunlukları genel bir sinüs ya da kosinüs fonksiyonuyla hesaplanabilmektedir.
Cem Yayınevi, 1964'te Oğuz Akkan tarafından kurulan yayınevidir. İlk olarak Nobel edebiyat serisinde Jean Paul Sartre'ın Hürriyet Yolları adlı üçlemesinin ilk kitabı olan Akıl Çağı'nı yayımlamıştır. Sonraki yıllarda Dünya klasikleri, Türk eserleri, çocuk kitapları, dünya şiirlerini içeren kitaplar da basmıştır. Ayrıca Kafka, Çehov, Rilke ve Cengiz Aytmatov'un toplu eserlerini yayımlamıştır.1988'de, Oğlak Dönencesi ve Sudaki İz kitaplarına yönelik sansür kararına karşı ortak bildiriye imza atmıştır.
Toros Yayınları, 1982'de Türkiye'de kurulmuş bir yayınevidir. Yaşar Kemal'in oğlu Raşit Gökçeli ile Alpay Kabacalı tarafından kurulmuştur.
Adam Yayınları, 1981 yılında Nazar Büyüm tarafından kurulan Türk yayınevi. Nâzım Hikmet, Yaşar Kemal, Aziz Nesin, Orhan Veli, Oktay Rıfat, Edip Cansever, Özdemir Asaf, Server Tanilli gibi yazarların bütün yapıtlarını yayımlamıştır. 1982'de yayımladığı kitap yüz yirmi iken 2000'de yedi yüz yetmişe ulaşmıştır.1988'de Oğlak Dönencesi ve Sudaki İz kitaplarına yönelik sansür kararına karşı ortak bildiriye imza atmıştır.