İçeriğe atla

Metin Tolan

Metin Tolan
Metin Tolan, 2021
Doğum27 Mart 1965 (59 yaşında)
Oldenburg in Holstein, Schleswig-Holstein, Batı Almanya
VatandaşlıkAlmanya
EğitimKiel Üniversitesi
Kariyeri
DallarıDeneysel fizik, matematiksel fizik
Çalıştığı kurumlarBrookhaven Ulusal Laboratuvarı
ExxonMobil
New York Eyalet Üniversitesi
Argonne Ulusal Laboratuvarı
• Kiel Üniversitesi
Dortmund Teknik Üniversitesi
Göttingen Üniversitesi
TezYanal yapılı yüzeylerde X ışını saçılması
İmza

Metin Tolan (d. 27 Mart 1965, Oldenburg in Holstein), Türk kökenli Alman fizikçi ve akademisyendir. Ocak 2021'de Göttingen Üniversitesi senatosu ve üniversite vakfı komitesi tarafından Göttingen Üniversitesi rektörü seçildi. Metin Tolan, Almanya'da bir üniversitede göreve gelen "ilk Türk kökenli rektör" olma ünvanını elde etti.

İlk yılları ve eğitimi

1961'de Almanya'ya inşaat işçisi olarak gelen Sani Tolan ile Almanya'da tanışıp evlendiği Ruth Hoffmann çiftinin üç çocuğundan birisi olarak 27 Mart 1965'te Batı Almanya'nın Schleswig-Holstein eyaletinin Ostholstein iline bağlı Oldenburg in Holstein kasabasında doğdu.[1] Tolan, 1984-89 arasında Kiel Üniversitesi'nde fizik ve yan dal olarak matematik okudu ve matematiksel fizik dalında lisans derecesini aldı. 1993 yılında aynı üniversitenin deneysel fizik enstitüsü'nde "yanal yapılı yüzeylerde X ışını saçılması" tezi ile doktorasını tamamladı.

Kariyeri

Tolan kariyerine bir süre Kiel Üniversitesi'nde asistan olarak çalıştıktan sonra, 1994 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti ve Brookhaven Ulusal Laboratuvarı'nda görev aldı. Aynı zamanda ExxonMobil'in Araştırma Laboratuvarı'nda çalıştı.[1] 1995 ve 1998 yıllarında New York Eyalet Üniversitesi, 1996-1997 arasında ise Argonne Ulusal Laboratuvarı'nda araştırmalarda bulundu.[1] 1999'da Chicago'daki Argonne Ulusal Laboratuvarı bünyesindeki Gelişmiş Foton Kaynağı'nda Ar-Ge faaliyetlerine katıldı. 1999 ile 2001 yılları arasında deneysel fizik alanında habilitasyon aldı ve Kiel Üniversitesi'nde özel öğretim görevlisi olarak akademik kadroya dahil edildi. 2001 yılında Dortmund Teknik Üniversitesi Fizik Fakültesi'nin Deneysel Fizik anabilim dalına profesör olarak atandı.[2] 2004-2008 yılları arasında aynı fakültede dekanlık yaptı.[3] 2008-2020 arasında ise yine Dortmund Teknik Üniversitesi rektörlük kurulu üyeliği ve rektör yardımcılığı yaptı.[4]

27 Ocak 2021'de Göttingen Üniversitesinden yapılan yazılı açıklamada, üniversite senatosunun Tolan'ı oy birliğiyle rektör seçtiği, üniversitesinin mütevelli heyetinin de kararı onayladığı belirtildi.[5] Metin Tolan bu kararla Almanya'da bu pozisyona getirilen ilk Türk kökenli Alman oldu.[6] Rektörlük görevine 1 Nisan 2021'de başladı.[7]

Seçilmiş yayınları

Kaynakça

  1. ^ a b c "Lebenslauf: Prof. Dr. Metin Tolan" (PDF). Dortmund Teknik Üniversitesi. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  2. ^ "James Bond, Fußball und Alzheimerforschung" (Almanca). BR Wissen. 2 Temmuz 2017. 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021. 
  3. ^ "Göttingen Üniversitesi'ne Türk rektör: Senato tarafından oy birliğiyle seçildi". The Independent. 28 Ocak 2021. 8 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021. 
  4. ^ "Prof. Dr. Metin Tolan". Dortmund Teknik Üniversitesi Fizik Fakültesi. 29 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021. 
  5. ^ "Press release: Professor Metin Tolan is next President of the University of Göttingen" (İngilizce). Georg August Göttingen Üniversitesi. 27 Ocak 2021. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  6. ^ "Metin Tolan: Sıradışı bir fizik profesörü". Deutsche Welle. 28 Ocak 2021. 13 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021. 
  7. ^ "Uni Göttingen: Metin Tolan tritt Amt als neuer Präsident an" (Almanca). Norddeutscher Rundfunk. 1 Nisan 2021. 13 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Max Planck</span> Nobel ödüllü Alman fizikçi, kuantum fiziğine katkılarıyla bilinir

Max Karl Ernst Ludwig Planck, Alman fizikçi ve 1918 Nobel Fizik Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Göttingen Üniversitesi</span>

Göttingen Üniversitesi, Almanya'nın Göttingen şehrinde bulunan bir araştırma üniversitesidir. 2019 itibarıyla Göttingen Üniversitesi; 13 fakültesi, 32.000 öğrencisi ve 4.200'den fazla profesör ve akademisyeni ile eğitim vermeye devam etmektedir. Üniversite, Coimbra Grubu'na üyedir ve Göttingen'deki 4 Max Planck Enstitüsü ve 1 Leibniz Enstitüsü ile yakından iş birliği içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Max von Laue</span>

Max von Laue, X ışınlarının kristaller tarafından kırınımını bulduğu için 1914 yılında Nobel Fizik Ödülü alan Alman fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Max Born</span> Alman-İngiliz fizikçi ve matematikçi (1882–1970)

Max Born kuantum mekaniğinin gelişmesinde etkili olan Alman matematikçi ve fizikçi. Kuantum fiziği dışında katı hâl fiziği ve optiğe katkıda bulunmuş ve 1920-30'larda önemli fizikçilerin çalışmalarının denetimini yapmıştır. Born, yaptığı "Kuantum Mekaniği'nin temelini araştırma, özellikle dalga fonksiyonunun istatistiksel yorumlanması üzerine" adlı çalışması ile 1954 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü almıştır.

Gottfried Wilhelm Leibniz Ödülü, kısa adıyla Leibniz Ödülü, Alman Araştırma Topluluğu 'nun Alman bilim insanlarını desteklemek amaçlı verdiği ödüldür. Adını Alman polimat, filozof ve bilim insanı Gottfried Wilhelm Leibniz (1646-1716)'den alan Leibniz Ödülü, 1986'dan beri, Almanya'daki bir araştırma kurumunda veya yurt dışındaki bir Alman araştırma kurumunda çalışan bireylere veya araştırma gruplarına yılda en fazla on ödül verilmektedir. Almanya'daki en önemli araştırma ödülü olarak kabul edilir. Ödül ilk defa Alman Araştırma Topluluğu başkanı Eugen Seibold tarafından yürürlüğe konulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">James Franck</span> Alman fizikçi (1882 – 1964)

James Franck, Hamburg doğumlu, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü kazanmış bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Minkowski</span> Alman matematikçi ve fizikçi

Hermann Minkowski bir Alman matematikçi ve Königsberg, Zürih ve Göttingen'de profesörlük yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Maria Goeppert-Mayer</span> Alman-Amerikalı teorik fizikçi

Maria Goeppert-Mayer, Alman-Amerikalı fizikçi, fizik dalında atom çekirdeğinin çekirdek kabuğu modeli ile Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülmüştür. Marie Curie’den sonra Nobel Ödülü'ne layık görülen ikinci kadındır.

<span class="mw-page-title-main">Walther Bothe</span> Alman nükleer fizikçi, Nobel Ödülünü Max Born ile paylaştı

Walther Wilhelm Georg Bothe, 1954'te Max Born ile Nobel Fizik Ödülü'nü paylaşan bir Alman nükleer fizikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Jerome Friedman</span> Amerikalı fizikçi

Jerome Isaac Friedman 28 Mart 1930 Chicago doğumlu Amerikan fizikçidir. Massachusetts Institute of Technology (MIT), fizik fakultesi ve enstitüsünde profesörlük yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Abrikosov</span> Rus-Amerikalı teorik fizikçi (1928 – 2017)

Aleksey Alekseyeviç Abrikosov, Moskova doğumlu Rus Teorik fizikçidir. 2003 yılında Nobel Fizik Ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Walter Heitler</span> Alman fizikçi

Walter Heinrich Heitler kuantum elektrodinamiği ve kuantum alan kuramı konularına katkıda bulunmuş Alman fizikçidir. Değerlik bağlanma teorisi ile, kimyayı kuantum mekaniğinin içine sokmuştur.

Sait Akpınar, Türk fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Argonne Ulusal Laboratuvarı</span>

Argonne Ulusal Laboratuvarı, Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanlığı için Chicago Üniversitesi Argonne LLC tarafından işletilen bir bilim ve mühendislik araştırması laboratuvarıdır. Illinois'in Lemont kentinde yer almakta olup büyüklüğü ve kapsamı itibarıyla Ortabatı ABD'deki en büyük ulusal laboratuvardır.

<span class="mw-page-title-main">George Uhlenbeck</span>

George Eugene Uhlenbeck, Hollandalı-Amerikalı fizikçidir.

Walter Greiner Alman teorik fizikçisi. İlgi alanları atom fiziği, ağır iyon fiziği, nükleer fizik, temel parçacık fiziğidir. Teorik fizik alanındaki kitap dizisiyle, özellikle Almanya'da ve aynı zamanda tüm dünyada tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Hertha Sponer</span> Alman fizikçi ve kimyager

Hertha Sponer, Alman fizikçi ve kimyager. Sponer, modern kuantum mekaniği ve moleküler fizik alanlarında katkılar veren ve Duke Üniversitesi Fizik Fakültesi'nde görev alan ilk kadın bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Carl Dahlhaus</span> Alman Müzikbilimci ve Müzikolog

Carl Dahlhaus, Alman müzik bilimci ve müzikolog.

<span class="mw-page-title-main">Felix Klein</span> Alman matematikçi, Erlangen Programının yazarı (1849-1925)

Christian Felix Klein, grup teorisi, karmaşık analiz, Öklid dışı geometri ve geometri ile grup teorisi arasındaki ilişkiler üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan Alman matematikçi ve matematik eğitimcisi. Klein'ın geometrileri temel simetri gruplarına göre sınıflandıran 1872 Erlangen programı, döneminin matematiğinin büyük kısmının etkili bir senteziydi.

<span class="mw-page-title-main">Robert Havemann</span>

Robert Havemann, Doğu Alman kimyager ve muhaliftir.