İçeriğe atla

Metin Gürman

Metin Gürman
Doğum16 Nisan 1933(1933-04-16)
Beyoğlu, İstanbul, Türkiye
Ölüm16 Ağustos 2022 (89 yaşında)
Eğitimİstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi
MeslekEkonomist ve Millî Sporcu
EvlilikHatice Lale Gürman
Ebeveyn(ler)Suzan Gürman (annesi)
Mehmet Celal Gürman (babası)
Madalyalar
 Türkiye adına
Erkekler halter
Akdeniz Oyunları
Gümüş1959 Beyrut82,5 kg

Metin Gürman (16 Nisan 1933, Ayazpaşa, Beyoğlu, İstanbul - 16 Ağustos 2022), Türk halterci ve ekonomist. 1959 yılında 11-23 Ekim tarihleri arasında Beyrut ’ta düzenlenen 3.Akdeniz Oyunları ’da 82.5 kiloda aldığı ikincilikle halterdeki ilk başarımızı sağlayan sporcudur.[1]

Yaşam öyküsü

Ailesi

Annesi Suzan Gürman, babası ise eski bir sporcu olan Mehmet Celal Gürman'dır. Metin Gürman, 16 Nisan 1933 tarihinde, İstanbul, Beyoğlu,Ayazpaşa'da doğdu. Eşi Hatice Lale Gürman (Ertem) ile olan evliliğinden bir oğlu (Demirhan) olmuştur. Eşi, Hatice Lale Gürman İstanbul Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunu olup uzun yıllar İngilizce Öğretmenliği yapmıştır. Amcası Küçük Kemal ise ilk Balkan şampiyonumuz olup, mütareke ve işgal döneminin en tanınmış Galatasaray 'lı boksörlerindendir. 30 Ocak 1931 tarihinde Yunanistan şampiyonu Angelidis 'i yenmiştir.[2][3]

Eğitim yaşamı

İlkokulu, İstanbul Ortaköy İnönü İlkokulunda okudu. Ortaokul ve liseyi de Galatasaray Lisesi 'nde okuyan Metin Gürman, çok başarılı bir öğrenciydi. 1946 yılında, yatılı olarak girdiği Galatasaray Lisesinden 1954 yılında mezun oldu. Metin Gürman'ın Galatasaray Lisesinde, özellikle sporda oldukça aktif bir öğrencilik hayatı olmuştur. Atletizmde 100 metre koşmuş, gülle ve güreş takımlarında yer almıştır. Halter takımında yer almamasına rağmen arkadaşı Sabri İpeközer'in (Kafa Sabri) ricası ile halter takımına da girmiştir. Her girdiği müsabakada ikinci olan Metin Gürman, katıldığı ilk halter müsabakasında birinci oldu ve aynı müsabakada "En Teknik Sporcu" ve "En Centilmen Sporcu" unvanlarını da alarak üç kupa birden kazandı. Galatasaray Lisesinde okuduğu dönemde okul numarası "466", lakabı ise "Adele Tüccarı" idi. Aktif spor hayatı devam ederken, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ne girdi ve üniversite eğitimini 1960'ta tamamladı.[4]

Spor yaşamı

Türkiye'de çağdaş anlamda halter sporu, 19. yy'nin sonlarında, aletli jimnastiğin bir parçası olarak Galatasaray Lisesi'nin Fransız öğretmenleri öncülüğünde başlamıştır. Bu sporu benimseyen ilk Türk ise aynı okulun önce öğrencisi daha sonra da beden eğitimi öğretmeni olan Faik Üstünidman'dır. Üstünidman, 1904 Olimpiyat Şampiyonu Yunan Kukussis'in 112 kg'lık rekoruna karşılık, günlük çalışmalarında 115 kg'lık ağırlıklar kaldırmış ve bu spor dalında birçok sporcuların yetişmesine öncülük etmiştir. Faik Bey'in ardından öteki jimnastikçiler de ağırlık çalışmalarını programlarına alarak haltere büyük önem verdiler. Jimnastikçilerden sonra güreşçiler de haltere ilgi gösterdiler. Ali Rana, Tatar Süleyman, Bedri Nesip, Mustafa Hayri, Osman Tahsin ve Hüseyin Bey gibi isimler halterin kulüpler düzeyinde ele alınmasında önemli çalışmaları olan ilk sporcularımız olmuştur. Uluslararası arası alanda katıldığımız ilk şampiyona, 1924 Paris Olimpiyat Oyunları oldu. Bu şampiyonaya, Türkiye, Gülleci Cemal Erçman ve Neyzen Şevki Sezgin'den oluşan bir takımla girdi. Gülleci Cemal, tüy sıklette toplam 345 kg ile 39 halterci arasında 12. oldu. Yine Gülleci Cemal, 1928 Amsterdam Olimpiyat Oyunları 'nda 25 halterci arasında toplam 262.5 kg kaldırarak 8. oldu. Bu başarılar aynı zamanda uluslararası alanda halter sporundaki ilk başarılarımızdır. 1930'lu yıllarda büyük bir duraklamaya giren halterimiz ancak 1945'e doğru bir kıpırdanma gösterdi. Bu dönemde Esat Kazancı başta olmak üzere Haşim Ekener, İlhan Enülkümen, Mesut Sordum, Boğos Kambur adlarını duyuran sporcularımız oldu. Bu adlar sayesinde o güne değin güreş federasyonuna bağlı bir dal olan halter sporu bağımsız bir federasyon oldu. 1956 yılında Türkiye Halter Federasyonu kuruldu. İlk federasyon başkanlığına Haşim Ekener getirildi. Bu hamle ile halterde kulüpleşmeye gidilerek yaygınlaştırılması için çabalar harcandı. Bu dönemde Anadolu, İstanbul Güreş, Bostancı ve Şişli Spor Kulüp 'leri haltere kucak açan ilk Türk kulüpleri oldu.[5] O dönemin genç yeteneklerinden olan Metin Gürman, Galatasaray Lisesinde kazandığı üç kupa ile göz doldurmuş ve kulüplerden teklifler almaya başlamıştı. 1954 yılında Şişli Spor Kulübünden gelen teklifi kabul ederek 21 yaşında haltere devam etme kararı aldı ve aktif spor hayatını devam ettirdi. Şişli Spor Kulübü'nde Antrenör Ohannes Yeğikyan ile çalışmaya başladı. Metin Gürman, o dönemlerde tesislerin yetersiz olmasından dolayı müsabakalara çoğu zaman evde hazırlanarak giderdi. II. Dünya Savaşı nedeni ile 1940 - 1955 yılları arasında yurt içinde sürdürülen Türk halteri, yaklaşık olarak 29 yıllık bir aradan sonra uluslararası organizasyonlara 1957 yılında Tahran ’da yapılan Dünya Halter Şampiyonası ’na katılarak bir kez daha yer aldı.[4][6] Genç yetenek Metin Gürman, 1957 yılında Millî Takım ’a çağrıldı ve ilk defa Uluslararası bir arenada yarıştı. Halter Millî Takımı'mızda Metin Gürman dışında, Kayhan Bora, Nuri Akın, Reşit Örer, Ferdi Türkdamar ve Serkis Güllap bulunuyordu. Genç Gürman, katıldığı bu ilk uluslararası yarışmada 9. oldu. Bu durum, ilk defa uluslararası bir arenada yarışan millilerimiz için alınan güzel bir sonuçtu. Buradan kazanılan deneyim ile düzenli bir şekilde çalışmaya devam eden haltercilerimiz kısa zamanda gelişim gösterdiler. 1959 yılında 11-23 Ekim tarihleri arasında Beyrut’ta düzenlenen 3.Akdeniz Oyunları ’da 82.5 kiloda METİN GÜRMAN gümüş madalya kazanan ilk Türk haltercimiz oldu. Metin Gürman’ın kazandığı gümüş madalya, halterde uluslararası arenadaki ilk başarımız olmuştur. Metin Gürman gibi sporcular Türk halterinin dünyaya duyurulmasını sağlamışlardır. Halter alanında Türkiye’deki ilklerin mimarı olan büyük haltercimiz Metin Gürman kendisinden sonra gelen haltercilerimize örnek olmuştur. Uzun yıllar millî takım kaptanlığı yapan Metin Gürman, 33 Türkiye rekoru kırmıştır. 300 kg’ı üç hareketle geçen ilk halterci olma özelliğini de elinde bulundurmaktadır.[4][6][6] Gürman, 16 Ağustos 2022 tarihinde 89 yaşında hayarını kaybetti.[7]

Ödülleri

Edebiyat Dostu

1978 yılında çalışmaya başladığı E.C.A dan’1999 yılında emekli olmuş ve Edebiyata gönül vermiştir. İki çocuk babası olan millî haltercimiz bugün 84 yaşında olup spor hayatında gösterdiği başarıyı edebiyat dünyasında devam ettirmektedir.

Eserleri

İstanbul, Bostancı'da mütevazı bir hayat süren Metin Gürman, kendisini "Kendini tanımaya çalışmakla ömrünü geçiren bir insan" olarak tanımlamaktadır. Edebiyat Dostu, 33 adet Türkiye rekoru kırmakla yetinmemiş bir o kadar da şiir yazmıştır. Şiirlerinin yanı sıra yazdığı makaleleri de bulunmaktadır. Şiir ve makaleleri http://www.edebiyatdefteri.com/siir/523227 2 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. da yayınlanmıştır.[8]

Şiirleri

  • ÇOĞU GİTTİ (1975)
  • BU GECE (1975)
  • İKİLİ GANYAN (1975)
  • TOPRAK (1977)
  • DAYANAMIYORUM (1977)
  • SENİ YUDUMLUYORUM (1978)
  • MEYHANEDE BU GECE (1979)
  • DÜŞTE İLK VE SON (1979)
  • GÜZ (1980)
  • DİRİLİŞ (1981)
  • BEN SANA ULAŞAMAM (1981)
  • ÖZLEM (1982)
  • YENİDEN YARADILIŞ (1982)
  • ARTIK İSTEMİYORUM (1984)
  • BİR YER Kİ (1984)
  • BEN KİMİM ? (1985)
  • SENİ SENİ (1985)
  • VEDA (1986)
  • UYAN ARTIK -1 (1987)
  • UYAN ARTIK -2 (1988)
  • EŞŞEKNAME (1988)
  • AKLIN NEREDE ? (1990)
  • SİTEM (1990)
  • GELİR MİSİN ? (1991)
  • MORUKNAME (1992)
  • GÖRDÜKLERİM (1993)
  • ÇİZGİLER (1997)
  • DÖNGÜ (1997)
  • BİLMEZDİM (1998)
  • SONBAHAR (1998)
  • SANA BİR ŞARKI YAZDIM (1998)
  • SON BATIŞ (1999)

Makaleleri

  • TEKERLEK (1999)
  • RODRIGEZ VE GİTAR KONÇERTOSU (2000)
  • KADERE SELAM (2003)
  • TURHAN ILGAZ ve AKTUR (2004)
  • BİR YOLCULUK (2004)
  • HİÇLİK-YOKLUK (2004)
  • 37'YE VEDÂ (2004)
  • DOĞUŞUM (2004)
  • ARKAMDA BİR BEN (2005)
  • ÜMİT ÜZERİNE (2005)

Hakkında hazırlanan belgeseller

Notlar

  1. ^ 26 Aralık 2017 tarihinde erişildi.[]
  2. ^ 26 Aralık 2017 tarihinde erişildi ve Metin Gürman teyit etti
  3. ^ 27 Aralık 2017 tarihinde erişildi[]
  4. ^ a b c 26 Aralık 2017 tarihinde erişildi.
  5. ^ Aralık 2017 tarihinde erişildi.[]
  6. ^ a b c 26 Aralık 2017 tarihinde erişildi.[]
  7. ^ "Eski milli halterci metin gürman vefat etti - Ankara Haberleri". Habertürk. 16 Ağustos 2022. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2022. 
  8. ^ 26 Aralık 2017 tarihinde erişildi.[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe SK</span> Türk spor kulübü

Fenerbahçe Spor Kulübü, 1907 yılında Ziya Songülen, Ayetullah Bey, Necip Okaner, Asaf Beşpınar ve Enver Yetiker tarafından İstanbul'un Kadıköy ilçesi, Moda semtinde kurulan spor kulübü. İlk renkleri sarı-beyaz olup, 1908 yılından itibaren, kurucuları tarafından sarı lacivert olarak değiştirilmiştir. Fenerbahçe, 1924 yılından beri düzenlenen Türkiye Ligi şampiyonalarında toplamda 28 şampiyonluk ile en çok şampiyon olan Türk futbol takımıdır. Türkiye'nin en eski, başarılı ve en çok taraftara sahip kulüplerinden biri olan Fenerbahçe'nin etkin şubeleri futbol, basketbol, voleybol, atletizm, boks, espor, kürek, masa tenisi, yelken ve yüzmedir.

<span class="mw-page-title-main">Naim Süleymanoğlu</span> Türk millî halterci (1967–2017)

Naim Süleymanoğlu, Türk haltercidir. Birçok otoriteye göre tüm zamanların en iyi haltercisi olarak kabul edilir. Yapıca ufak tefek ancak çok güçlü olması nedeniyle Cep Herkül'ü olarak anılan Naim Süleymanoğlu, Türk Süpermen adıyla da anılır.

Nurcan Taylan, Türk kadın halterci.

<span class="mw-page-title-main">Halter</span> iki tarafında ağırlık olan demir çubuğun havaya kaldırılmasıyla yapılan spor

Halter, iki tarafında ağırlıklar olan bir demir çubuğun (barbell) koparma ve silkme hareketleri ile havaya kaldırılıp başının üstünde dirseklerini kırmadan tutarak yapılan bir spor dalıdır. Farklı ağırlık sınıfları (sıklet) bulunuyor. Ayrıca bench press, deadlift, squat, powerlifting de halter ile ilgili dallardır.

<span class="mw-page-title-main">Beyoğluspor</span> Türk spor kulübü

Beyoğluspor, İstanbul'da kurulan spor kulübü. Futbolun yanı sıra birçok spor dalında faaliyet gösteren sarı-siyahlı takım özellikle voleybol ve masa tenisinde İstanbul ve Türkiye şampiyonluklarını uzun süre elinden bırakmadı ve Türk millî takımlarına da birçok sporcu yetiştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de spor</span> Türkiyedeki spor etkinlikleri hakkında inceleme

Türkiye nüfusunun % 29’unu 12-24 yaş grubu oluşturmaktadır. Geriye kalan orta yaş ve yaşlı nüfusu oluşturan grupla birlikte genç nüfusun spora olan ihtiyacı oldukça fazladır. Şöyle ki; günümüzde gerek bilim ve teknolojideki gelişmeler, gerekse tıp alanındaki gelişmeler ortalama yaşam sınırını yükseltmiştir. Böylece spor yapmaya olan ihtiyaç artmaktadır. Spora ihtiyaç gösteren grupların spor yapabilmesi ise öncelikle spor kulüpleri ile okullarda olabilmektedir. Ancak Türkiye’de spor kulübü sayısı, 1999 verilerine göre 5.988’dir. Bunun 4.828’i futbol branşında, 1.160’ı ise diğer spor branşlarında faaliyet göstermektedir. Yani, her 10.455 kişiye bir spor kulübü düşmekte, futbol branşı baz alındığında ise her 12.967 kişiye bir futbol spor kulübü düşmektedir. İl bazında ise, Uşak'ta 3874 kişiye bir spor kulübü düşerken, Ankara’da 14.004 kişiye, İstanbul’da 14.474 kişiye bir spor kulübü düşmektedir. Böylece, Ankara, İstanbul gibi büyük iller Türkiye ortalamasının altında kalmaktadır. Nüfusa göre spor kulübü başına düşen en fazla insan sayısı ise Kilis'te bulunmaktadır (36.681).

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (erkek boks takımı)</span> Fenerbahçe Spor Kulübünün boks takımı

Fenerbahçe Erkek Boks Takımı Fenerbahçe'nin erkek boksörlerinden oluşmaktadır. 1912-1913 sezonunda, kulübün çatısı altında kurulan branş, Türkiye'nin başarılı boks takımlarından biridir. Takım, idman için kulübün diğer branşlarına da ev sahipliği yapan Dereağzı Tesisleri'ni kullanmaktadır. Son yıllarda Kickboks, Tae-bo ve Wushu sporları da tatbik edilmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Galatasaray Atletizm Şubesi</span>

Galatasaray Atletizm Şubesi, 1908 yılında Galatasaray Lisesi'ne bağlı olarak kuruldu, günümüzde ise Galatasaray SK'nın bünyesindedir. 14 kez Türkiye Kulüplerarası Atletizm Şampiyonası, 16 kez İstanbul Kulüplerarası Atletizm Şampiyonası ve 2 kez de Türkiye Atletizm Süper Ligi şampiyonu oldu. Şube günümüzde A takım faaliyetleri olarak sadece erkek takımıyla var olsa da alt yaş kategorilerinde erkek ve kadın sporcularıyla faaliyet göstermektedir.

Turgut Atakol,, Türk basketbolcu, hakem ve spor yöneticisi.

Dünya Halter Şampiyonası, Uluslararası Halter Federasyonu (IWF) tarafından gerçekleştirilen bir bir organizasyondur. İlk kez 1891 yılında müsabakalar yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Metin Kurt</span> Türk futbolcu

Metin Kurt, Türk eski millî futbolcu, teknik direktör, sendikacı ve TKP üyesi siyasetçi. Galatasaray'da yıldızı parlamış ve döneminin en önemli sporcuları arasında yer almıştır. Futbol alanında ilk kez sendikal faaliyet başlattığı için spordan aforoz edilmiştir. Teknik direktörlük ve yayıncılığın ardından sendikacılık yapmıştır. Galatasaraylı eski millî futbolcu İsmail Kurt'un kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Momcsilló Tapavicza</span> Macar-Sırp tenisçi (1872-1949)

Momcsilló Tapavicza, Macar tenisçi, halterci, güreşçi ve mimar. 1896 Yaz Olimpiyatları'nda yarışmış ve tekler müsabakalarında üçüncü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yaz Olimpiyatları'nda halter</span>

1920'den itibaren tüm Yaz Olimpiyat Oyunları'na dahil olan halter, bu tarihten önce yalnızca 1896 ve 1904 yıllarında olimpiyatlarda yerini almıştır.

Özden Ezinler, Türk eskrimcidir. Kariyerini sonlandırmış olan sporcunun 1971 Akdeniz Oyunları'nda kazandığı gümüş madalya, Türkiye'nin Akdeniz Oyunları'ndaki eskrim etkinliklerinde aldığı ilk madalyadır.

İstanbul Boks Şampiyonası, boks sporunda her sezon İstanbul'un sıkletlerinde en başarılı boksörlerinin ve şampiyon kulübün belirlendiği spor organizasyonu.

Sinan Erdem, Türk voleybolcu, antrenör ve spor yöneticisi. Beyoğlu Spor Kulübü'nde profesyonel olarak voleybol oynadıktan sonra Galatasaray'a transfer oldu. Türkiye erkek millî voleybol takımında da yer aldı. TVF'de aldığı görevlerden sonra Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi'nin (TMOK) çeşitli kademelerinde görev aldıktan sonra 1989'da genel başkanlığa seçildi. Birçok uluslararası olimpiyat komitesi üyeliklerinde bulundu. Spora olan katkılarından dolayı birçok ulusal ve uluslararası ödüle layık görüldü. Türkiye'nin en büyük spor salonuna adı verildi.

<span class="mw-page-title-main">Nuray Güngör</span>

Nuray Güngör Türkiye'yi uluslararası yarışmalarda temsil etmiş bir Türk kadın haltercidir. Aslen Düzceli olan Nuray Levent, ASP Gençlik ve Spor Kulübünü temsil etmiş ve 2019 itibarıyla Konya TOHM sporcusu olmuştur. 2021 yılında halterci İsa Güngör ile evlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halter Federasyonu</span>

Türkiye Halter Federasyonu; Türkiye’de halterin yönetimi, gelişimi, yaygınlaşmasından sorumlu bir spor federasyonudur.

Bu madde 2024 Yaz Olimpiyatları'nda halter için eleme sürecini detaylandırmaktadır. Bu Oyunlardaki yarışma, farklı ülkelerden gelen toplam 120 halterciden oluşmaktadır; her bir ülkenin cinsiyet başına en fazla üç, sıklet başına ise en fazla bir halterci ile katılmasına izin verilmektedir.

Abdullah Kayapınar Türk Paralimpik milli para halterci. Kayapınar, 49 kg kategorisinde Türkiye'yi temsil etmektedir. 2024 Paris Paralimpik oyunlarında 180 kg kaldırarak gümüş madalya kazandı ve bu kategoride olimpiyat madalyası elde eden ilk Türk erkek sporcu unvanını kazandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.