İçeriğe atla

Metin Demirhan

Metin Demirhan (d. 1965, İstanbul - ö. 1 Kasım 2007, İstanbul), Türk sinema yazarı, kısa film yönetmeni ve karikatürist.

Profesyonel meslek yaşamının karikatürle ilgili cephesinde "Kozmo Fare" gibi kendi yarattığı bazı çizgi karakterlerle; sinema yazarlığında ise özellikle "B-film" denilen, gösterime çıktıkları ilk zamanlarda çok fazla ilgi görmeyip küçümsenmiş, ancak sonraki dönemlerde ise "kült yapıt" düzeyine erişmiş düşük bütçeli yerli ve yabancı sinema filmleri konusundaki uzmanlığıyla tanınmıştır.

Demirhan, 1965 yılında İstanbul'da doğdu. Gaziosmanpaşa Plevne Lisesi'ni bitirdi. Lise yıllarından itibaren uğraştığı karikatür sanatına ilişkin çalışmalarını Semih Balcıoğlu ve Raşit Yakalı gibi iki ustanın da desteğiyle Pişmiş Kelle, Çarşaf, Gırgır, Fırt gibi popüler mizah dergilerine taşıyarak profesyonel çizer oldu. Aynı süreçte, sinema sanatının tutkuyla bağlı olduğu korku, gerilim, fantezi gibi alt türleri üzerine de uzun yıllar boyunca araştırmalar yaptı; yazdığı makaleler ve kitaplarla bu türlere dair az bilinen ya da artık bütünüyle unutulmuş B-sınıfı filmleri gün ışığına çıkardı. 80'li ve 90'lı yıllar boyunca, anılan kategoride filmler üzerine yazdığı yazılar, yayımladığı "fanzin" türü dergiler, düzenlediği film gösterimleri ve katıldığı radyo ve TV programlarıyla uluslararası sinema kamuoyunda "trash movie" (çöplük sineması), "underground cinema" (yeraltı sineması) ya da "fantastic cinema" (fantastik sinema) gibi adlarla tanımlanan bu alt-türün Türkiye'deki en derin uzmanlarından birine dönüştü. İngiliz yazar Pete Tombs'un, bütün dünyada büyük bir ilgiyle karşılanan ve içeriğinde de Türk fantastik sinemasına önemli bir bölüm ayrılan 1998 tarihli "Mondo Macabro" (Türkçede: "Fantastik Filmler") adlı kaynak kitabı için Türkiye ayağında danışmanlık yaptı; kitabının Türk sinemasına ilişkin bölümlerini hazırlamak üzere İstanbul'a gelen Tombs'un Yeşilçam'daki emekli yönetmenler ve oyuncularla yaptığı bütün görüşmeleri bizzat organize etti. Ayrıca, yazara kendi alanında eşsiz olan arşivindeki yüzlerce kare fotoğrafı ve kişisel bilgilerini aktardı.

1999 yılında, sinemada benzer konulara meraklı bir diğer isim, İtalyan asıllı Türk yazar Giovanni Scognamillo ile birlikte "B-filmler" konusunda Türkiye'de şimdiye kadar yazılmış en kapsamlı kaynağı oluşturan "Fantastik Türk Sineması" adlı eseri yazdı. Kabalcı Yayınları tarafından çıkartılan bu kaynak kitabı sonradan, Türk sinemasının cinseliğe bakışının ayrıntılı bir tarihçesi sayılabilecek "Erotik Türk Sineması" adlı bir başka çalışma takip etti.

2000'lerde, dünyanın dört bir köşesinden Türk sinemasıyla, özellikle de Yeşilçam yönetmenleri tarafından çekilmiş B-sınıfı korku, gerilim, serüven, western ya da bilimkurgu filmleriyle ilgilenen yabancı sinema araştırmacılarının Türkiye'deki en öncelikli danışmanı, yardımcısı ve de bilgi kaynağına dönüşen Metin Demirhan, kült filmlerimizi dünyaya tanıtma yönündeki gönüllü çabalarını 2005'ten itibaren Yunan DVD yapımcısı Vassilis Barounis ile işbirliği yaparak sürdürdü. Onar Film adlı dağıtım şirketi üzerinden, bazı Türk fantastik filmlerini Metin Demirhan'ın süpervizörlüğünde Yunanistan pazarında piyasaya süren Barounis, özellikle yapımcı-yönetmen Yılmaz Atadeniz'e ait "Killing" filmlerinin yıllar sonra yeniden günışığına çıkmasını sağladı. Türkiye'den satın aldığı filmlerin eski kopyalarını dijital teknolojiyle onaran ve bu filmlerin DVD menülerine halen hayatta olan kimi Türk oyuncularla, yönetmenlerle, sinema yazarlarıyla yapılmış söyleşiler ekleyen Onar Film, özgün dili Türkçe olan, fakat aynı zamanda Yunanca ve İngilizce altyazıya da sahip pek çok Yeşilçam filmini dünya DVD pazarına sürdü.

2005 yılında, "Baltam Gelecek Kellen Gidecek" adıyla, "Teenslasher" ve "Gore" (genç kuşak karakterlerin çevresinde geçen bol kanlı korku ve gerilim filmi) tarzında bir filmin çekimlerine başlayan Metin Demirhan, "Türkiye'nin sıfır bütçeli ilk gerçek kült korku filmi" sloganıyla hazırladığı bu yapıtın çekim süreciyle 2007 yılı sonbaharına kadar uğraştı.

2007 yılı Ramazan Bayramı'nda ani bir beyin kanaması geçiren Demirhan, ciddi hayati risk taşıyan bu rahatsızlığı nedeniyle hastanede tedavi altına alındı. Ancak, yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak, 1 Kasım 2007 sabahı vefat etti.

Hiç evlenmeyen Demirhan, iyi düzeyde İngilizce bilmekteydi. Yazarın, 2007 yılında piyasaya sürülen, ölümüne kadar çalıştığı mizah dergilerinde yayımlanmış çalışmalarını derlediği "Paslanmaz Metal Savaşçı" adlı bir de karikatür albümü bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ömer Kavur</span> Türk film yönetmeni (1944-2005)

Ömer Celâl Kavur, Türk film yönetmeni, yapımcısı ve senaristtir.

<span class="mw-page-title-main">Yavuz Turgul</span> Türk senarist, yönetmen ve gazeteci

Yavuz Turgul, Türk sinema filmi yönetmeni, senarist ve gazetecidir.

<span class="mw-page-title-main">Behiç Ak</span> Türk karikatürist, yazar ve belgesel yönetmeni

Behiç Ak, Türk karikatürist, yazar ve belgesel film yönetmenidir. Behiç Ak, Yıldız Üniversitesi ve İTÜ'de mimarlık öğrenimi gördü. 1982'den beri karikatür çizmekte olan Behiç Ak, Cumhuriyet Gazetesi’nde “Kim Kime Dum Duma” adlı çizgi bandı çizmektedir. Türkiye ve farklı ülkelerde sergilenmiş Tiyatro oyunları yazmıştır. Çocuk kitapları Japonya, Kore, Almanya'da yayımlanmaktadır. 2011'den itibaren Çin'de yayımlanmaya başlayacaktır. 2013 yılın çocuk romanı: "Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği"dir.

Giovanni Scognamillo, Türk yazar, sinema tarihçisi, araştırmacı, eleştirmen, çevirmen, eğitmen, ressam. Scognamillo ayrıca bazı Türk filmlerinde oyuncu olarak rol almış, bankacılık, reklamcılık, dekoratörlük, kitabevi yöneticiliği gibi pek çok farklı alanda da çalışmıştır. Kendisi hakkında “Beyoğlu’nda Bir Levanten: Giovanni Scognamillo” isimli bir belgesel çekilmiş, Yıldıray Çınar'ın çizgileriyle Karabasan isimli çizgi romanda da karakter olarak yer almıştır.

Ali Murat Güven Türk gazeteci, reklam sektöründe metin yazarı ve kreatif yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Nijat Özön</span> Türk sinema eleştirmeni ve kuramcısı,  çevirmen, dilbilim uzmanı

Nijat Özön, Türk sinema eleştirmeni ve kuramcısı, mütercim, dilbilim uzmanıdır. Türkiye'de sinema hakkında ilk süreli yayını çıkaran Özön, ilk sinema ansiklopedisini de yazdı.

Mesut Kara, Edebiyat çalışmalarının yanı sıra, 15 yıl sinema yazarlığı yapmıştır. Reklam alanında Sanat Yönetmeni olarak da çalışan Mesut Kara, televizyonlara sinema programları da yaptı.

Film türleri, bir sinema filmindeki anlatı unsurları, estetik yaklaşım veya filme verilen duygusal tepkideki benzerliklere dayanan stilistik veya tematik bir kategoridir.

<span class="mw-page-title-main">Reha Erdem</span> Türk yönetmen

Reha Erdem, Türk yönetmen ve senarist. Galatasaray Lisesi ve Boğaziçi Üniversitesi'nde eğitim gördü. Paris 8 Üniversitesi'nde Sinema ve Plastik Sanatlar Bölümünü bitirdi. Metis yayınlarından eşi Nilüfer Erdem Güngörmüş ile birlikte yazdığı uzun metrajlı film senaryosu Korkuyorum Anne, Metis Yayınları tarafından kitap olarak basıldı.

<span class="mw-page-title-main">Atilla Dorsay</span> Türk gazeteci ve sinema eleştirmeni

Atilla Dorsay, Türk sinema eleştirmeni, yazar, gazeteci, mimar.

<span class="mw-page-title-main">Türk sineması</span> Türkiyede sinemaya genel bakış

Türk sineması, Türkiye sineması veya eski adıyla Yeşilçam, Türkiye'deki film endüstrisine dair faaliyetleri ve sinema kültürünü kapsamaktadır.

Oğuz Makal, Türk sinema tarihçisi, yazar, yönetmen.

Hasan Barış Pirhasan, Türk yönetmen, senarist, yapımcı, oyuncu ve yazar'dir. Vedat Türkali'nin oğlu, sinema oyuncusu Deniz Türkali’nin kardeşi, sinema yönetmeni Yusuf Pirhasan'ın babasıdır.

<i>Yedinci Sanat</i> (dergi)

Yedinci Sanat 1973 - 1975 yılları arasında Türkiye'de yayınlanmış aylık sinema dergisidir. Sinemayı sosyalist bakış açısı ile ele alan dergi 24 sayı çıkmıştı.

<i>Yeni Sinema</i> (dergi, 1966)

Yeni Sinema 1966 - 1970 yılları arasında Türkiye'de yayımlanmış aylık sinema dergisidir. Türk Sinematek Derneği'nin yayın organı olan dergi önceleri aylık olarak çıkarken yayın hayatına bazen 3 ayda bir, bazen de iki sayı bir arada çıkmak sureti ile devam etmiş ve 5 yıl içinde 30 sayı yayımlanmıştır. Yayınına 10 yıl ara verdikten sonra 1980 yılında Nisan/Mayıs aylarına ait olan 31. sayısı, Ağustos 1980'de de 32. sayısı çıktı ve dergi bir daha çıkmamak üzere kapandı.

<span class="mw-page-title-main">Kült film</span>

Kült film sadık, tutkulu ama görece az sayıda bir hayran kitlesine sahip filmler için kullanılan bir terimdir. Kült kelimesi batı dillerine tapınma anlamındaki Latince cultus kelimesinden girmiştir ve Türkçede de batı dillerindeki gibi tutku, ilahlaştırma derecesinde aşırı saygı anlamlarını taşır.

Burçak Evren, Türk gazeteci, sinema yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan sineması</span>

Amerika Birleşik Devletleri sineması, Amerikan sineması veya genellikle kullanılan ismiyle Hollywood, 20. yüzyılın başlarından bu yana dünya çapında sinema üzerinde derin bir etkisi olan ABD menşeli sinema sektörüdür. Bu sektörün geçmişi dört ana döneme ayrılmaktadır: Sessiz film dönemi, klasik Hollywood sineması, Yeni Hollywood ve çağdaş dönem. Fransız Lumière Kardeşler modern sinemanın kurucusu olarak kabul edilmelerine rağmen, hızla gelişen bu sektörde Amerikan sineması en baskın güç haline gelmiştir. 1920'lerden bu yana, Amerikan film endüstrisi her yıl herhangi başka bir ülkeden daha fazla hasılat elde etmektedir.

Aram Gülyüz, Ermeni asıllı Türk yönetmen, yapımcı ve senarist. 1958 yılında Metro Film'i kurarak yapımcı olarak sinemaya adım atan sanatçı, 1960 yılında Metin Serezli ve Nurhan Nur’un baş­rolünü oynadığı ilk filmi Sensiz Yıllar'ı çekti.

Kamil Oğuz Gözen, Türk film yönetmeni.