İçeriğe atla

Metil metakrilat

Metil metakrilat
Methyl methacrylate
Adlandırmalar
Metil 2-metilprop-2-enoat
Metil 2-metilpropenoat
metil metakrilat
MMA
2-(metoksikarbonil)-1-propen
Tanımlayıcılar
CAS numarası
3D model (JSmol)
605459
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard100.001.180 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 201-297-1
2691
KEGG
RTECS numarası
  • OZ5075000
UNII
UN numarası1247
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=1S/C5H8O2/c1-4(2)5(6)7-3/h1H2,2-3H3 
    Key: VVQNEPGJFQJSBK-UHFFFAOYSA-N 
  • O=C(OC)C(=C)C
Özellikler
Kimyasal formülC5H8O2
Molekül kütlesi100,12 g mol−1
Görünüm Renksiz sıvı
Kokukeskin, meyvemsi[1]
Yoğunluk0,94 g/cm3
Erime noktası[dönüştürme: geçersiz sayı]
Kaynama noktası101 °C (214 °F; 374 K)
Çözünürlük (su içinde) 1,5 g/100 ml
log P1.35[2]
Buhar basıncı29 mmHg (20°C)[1]
-57.3·10−6 cm3/mol
Akmazlık 0.6 cP (20 °C)
Yapı
Dipol momenti 1.6–1.97 D
Tehlikeler
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH):
Ana tehlikeler yanıcı
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS02: AlevlenirGHS07: Zararlı
İşaret sözcüğü Danger
Tehlike ifadeleri H225, H315, H317, H335
Önlem ifadeleri P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P271, P272, P280, P302+P352, P303+P361+P353, P304+P340, P312, P321, P332+P313, P333+P313, P362, P363, P370+P378, P403+P233, P403+P235, P405, P501
Parlama noktası2 °C (36 °F; 275 K)
Kendiliğinden tutuşma
sıcaklığı
435 °C (815 °F; 708 K)
Patlama sınırları1.7%-8.2%[1]
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC):
18750 ppm (sıçan, 4 saat)
4447 ppm (fare, 2 saat)
3750 ppm (sıçan)
4808 ppm (memeli)[3]
4400 ppm (rat, 8 hr)
4400 ppm (rabbit, 8 hr)
4207 ppm (rabbit, 4.5 hr)
4567 ppm (guinea pig, 5 hr)[3]
NIOSH ABD maruz kalma limitleri:
PEL (izin verilen) TWA 100 ppm (410 mg/m3)[1]
REL (tavsiye edilen) TWA 100 ppm (410 mg/m3)[1]
IDLH (anında tehlike) 1000 ppm[1]
Güvenlik bilgi formu (SDS) Methyl methacrylate MSDS
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Metil Metakrilat (MMA), CH
2
C(CH
3
)COOCH
3
formüllü organik bileşik. Metakrilik asitin Metil esteridir. Renksiz, yanıcı bir sıvıdır. Polimer üretimi için her yıl tonlarca MMA monomeri üretilir. Erime noktası -48 °C, kaynama noktası 101 °C'dir.

Üretimi

Bu bileşik birçok yolla üretilmektedir. Örneğin aseton siyanohidrin (ACH) yöntemi ile ilk olarak aseton ve hidrojen siyanür kullanılarak ACH elde edilir. ACH, sülfürik asit vasıtasıyla hidroliz edilerek metakrilamidin sülfat esteri elde edilir. Bu esterin metanolizi amonyum bisülfat ve MMA verir.

Kullanım alanları

MMA, pleksiglas olarak bilinen poli(metil metakrilat) polimerinin üretiminde kullanılır. Ayrıca metil metakrilat-bütadien-stiren için kopolimerdir.

Zararları

MMA, zehirlidir. Gözle teması tahrişe ve körlüğe neden olur. Deriyi tahriş eder.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0426". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). 
  2. ^ "Methyl methacrylate". Chemsrc.com. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  3. ^ a b "Methyl methacrylate". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH). 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Alkol</span> karbon atomuna doğrudan bir -OH grubunun bağlı olduğu organik bileşiklere verilen genel ad

Alkol, karbon atomuna doğrudan bir -OH (hidroksil) grubunun bağlı olduğu organik bileşiklere verilen genel ad. Genel formülü CnH2n+1OH olan mono alkoller, alkollerin önemli bir sınıfıdır. Bunlardan etanol (C2H5OH), alkollü içeceklerde bulunan türüdür. Genellikle alkol kelimesi ile etanol kastedilir ki yeni fermente olmuş birada etanol oranı %3-5 arasında iken şarapta %12-15 arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Amil asetat</span>

Amil asetat (pentil asetat) organik bileşik olup, CH3COO(CH2) 4CH3 kimyasal formülüne ve 130.19 g/mol molekül ağırlığına sahip bir esterdir. Renksizdir. Muz ve elma benzeri bir kokuya sahiptir. Bileşik, asetik asit ve 1-pentanolün yoğunlaşma ürünüdür. Bununla birlikte, diğer pentanol izomerlerinden (amil alkoller) veya amil alkol karışımlarından oluşturulan esterler genellikle amil asetat olarak adlandırılır. İnsanlarda amil asetata maruz kalma belirtileri dermatit, merkezî sinir sistemi depresyonu, narkoz ve gözlerde ve burunda tahriştir.

<span class="mw-page-title-main">Aseton</span>

Aseton, propanon ya da dimetil keton, (CH3)2CO formüllü organik kimyasal bileşiktir. Keskin, yanıcı, zehirli olmayan renksiz bir sıvıdır. Çözücü olarak çokça kullanılır. Kapalı formülü C3H6O olarak gösterilir. Su, etanol ve dietil eterle her oranda karışır. Odunun kuru kuruya damıtılmasından, asetat tuzlarının ısıtılmasından ve teknikte izopropil alkolün bakır katalizörlerinden 250 °C'de dehidrojenasyonundan elde edilir. Yağ, boya, kauçuk ve diğer maddelerin çözücüsü olarak kullanılır. Ayrıca izopropil alkol, izopren, kloroform, bromoform, iyodoform ve poli(metil metakrilat) (PMMA) gibi ürünlerin elde edilişinde öncü madde olarak kullanılır. İnsan vücudunda, normal metabolizma ürünü olarak yüksek miktarlarda üretilip atılır.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum hidroksit</span> inorganik bileşik

Kostik ve kostik soda () olarak da bilinen sodyum hidroksit (kostik soda veya sud kostik de denir), NaOH formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Sodyum katyonları Na+ ve hidroksit anyonları OH- içeren beyaz renkli katı bir iyonik bileşiktir.

<span class="mw-page-title-main">Heptan</span> alkanlar sınıfından olan doymuş bir hidrokarbon

n-Heptan (C7H16), alkanlar sınıfından doymuş bir hidrokarbondur. Oda sıcaklığında sıvı hâldedir. Çözücü olarak sanayi ve laboratuvarlarda kullanılır. Yanıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Metil asetat</span>

MeOAc, asetik asit metil esteri ya da metil etanoat olarak da bilinen Metil asetat, formülü CH3COOCH3 olan karboksilli bir esterdir. Karakteristik olarak, bazı tutkallar ve oje çıkarıcıların hoş kokusunu anımsatan yanıcı bir sıvıdır. Metil asetat, zayıf polar ve lipofilik özellikte olduğundan bazen bir solvent olarak kullanılmaktadır. Ancak yakın akrabası olan etil asetat daha az toksik ve suda daha az çözündüğünden dolayı çok daha yaygın kullanılan bir çözücüdür. Metil asetat, oda sıcaklığındaki su içerisinde %25 kadar bir çözünürlüğe sahiptir. Yüksek sıcaklıktaki suda, çözünürlüğü çok daha yüksektir. Metil asetat kuvvetli sulu bazlar ya da sulu asitlerin mevcudiyetinde kararlı değildir.

<span class="mw-page-title-main">İzopropil alkol</span>

İzopropil alkol (IUPAC ismi: propan-2-ol), CH3CH(OH)CH3 (bazen i-PrOH şeklinde de temsil edilir) kimyasal formülüne sahip organik bileşik. Renksiz ve yanıcıdır. Güçlü bir kokusu vardır. Alkol karbon atomunun diğer iki karbon atomuna ve propil grubunun hidroksil grubuna bağlı olduğu bu bileşik -bazen (CH3)2CHOH şeklinde de gösterilir- ikincil alkolün en basit örneğidir. 1-propanol'ün yapısal izomeridir. Evsel ve endüstriyel alanda çeşitli kullanımları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Klorometan</span>

Klorometan ya da metil klorür, CH3Cl formülüne sahip bir alkil halojenürdür. Aşırı derecede yanıcı bir gazdır. Önceden soğutucularda kullanılmıştır ancak toksisitesinden dolayı artık tüketici ürünlerinde kullanılmamaktadır. Klorometan ilk olarak Jean-Baptiste Dumas ve Eugene Peligot isimli iki Fransız kimyager tarafından 1835'te metanol, sülfürik asit ve sodyum klorür karışımının kaynatılması ile sentezlenmiştir, bu yöntem günümüzde kullanılana çok benzerdir.

<span class="mw-page-title-main">1,1,1-Trikloroetan</span>

Metil kloroform ya da 1,1,1-trikloroetan C2H3Cl3 formülüne sahip bir kloroalkandır. Doğada bulunmamaktadır, sentetik olarak üretilmiştir. Kloroforma benzeyen bir kokuya sahip olan bu renksiz sıvı bir zamanlar çözücü olarak kullanılmaktaydı ancak ozon tabakasına zararlı olduğu keşfedilince kullanımı terk edilmiştir. Montreal Protokolü nedeniyle 1996 tarihinden sonra kullanımı yasaklanmıştır. 1,1,1-Trikloroetan yeterince stabil olmadığından stabilize edilmesi için içine dioksan gibi bazı maddeler katılır.

<span class="mw-page-title-main">Metil format</span> formik asitin metil esteri

Metil metanoat olarak da bilinen metil format, formik asitin metil esteridir. Renksiz bir sıvıdır. En basit esterdir. Yüksek buhar basıncına sahiptir. Donma noktası -100 °C'dir, kaynama noktası 32 °C'dir.

<span class="mw-page-title-main">Asetik anhidrit</span> kimyasal bileşik

Asetik anhidrit veya etanoik anhidrit formüllü bir kimyasal bileşiktir. Organik sentezde çokça kullanılan bir bileşiktir. Güçlü bir asetik asit kokusuna sahiptir, asetik asitin havadaki nemle tepkimesi ile oluşur. Asetat iyonu verdiğinden asetik anhidrit asetilasyon tepkimelerinde kullanılabileceği gibi morfinin asetilasyonunda kullanılır, eroin (diasetilmorfin) üretiminde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Tetrahidrofuran</span> Kimyasal Bileşik

Tetrahidrofuran, kısaca THF olarak bilinen, (CH2)4O formüllü bir halkalı eterdir. Suda çözünen, dietil eter benzeri bir kokusu olan renksiz, organik bir sıvıdır. Polar olduğundan iyi bir çözücüdür. Zehirli değildir. Başka bir çözücü olan bütanonun izomeridir.

Benzil klorür, C
6
H
5
CH
2
Cl
formüllü organik bileşik. Kimyasal tepkimelerde çokça kullanılan renksiz sıvı. Kaynama noktası 179 °C'dir. Suda çözünmez. Etanol, dietil eter, kloroform ve karbon tetraklorürde çözünür.

<span class="mw-page-title-main">Formamid</span>

Metanamid olarak da bilinen formamid, formik asitin amididir. Su ile karışabilen ve amonyak benzeri bir kokuya sahip berrak bir sıvıdır. Sülfa ilaçları, diğer farmasötikler, herbisitler, böcek ilaçları ve hidrosiyanik asit üretimi için kimyasal hammaddedir. Kâğıt ve elyaf için yumuşatıcı olarak kullanılmıştır. Birçok iyonik bileşik için bir çözücüdür. Reçineler ve plastikleştiriciler için bir çözücü olarak da kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Metil hippürik asit</span>

Metil hippürik asit bir karboksilik asit ve organik bileşiktir. Metil hippürik asit üç izomere sahiptir. İzomerler 2-, 3- ve 4-metil hippürik asiti içerir.

Metil etil keton peroksit (MEKP), [(CH3)(C2H5)C(O2H)]2O2 formülüne sahip bir organik peroksittir. MEKP renksiz ve yağımsı bir sıvıdır. Polimerlerin vulkanizasyonunda (çapraz bağlanmasında) yaygın olarak kullanılmaktadır.

Organik kimyada nitril, −C≡N fonksiyonel grubuna sahip herhangi bir organik bileşiktir. Siyano- ön eki, endüstriyel literatürde nitril terimi ile eş anlamlıdır. Nitriller, süper yapıştırıcılarda kullanılan metil siyanoakrilat ve lateks içermeyen laboratuvar ve tıbbi eldivenlerde kullanılan nitril içeren bir polimer olan nitril kauçuk dahil olmak üzere birçok yararlı bileşikte bulunur. Asetonitril çözücü olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Metil siyanoakrilat</span>

Metil siyanoakrilat (MCA) birkaç fonksiyonel grup içeren organik bir bileşiktir: bir metil ester, bir nitril ve bir alken. Akışkan, renksiz bir sıvıdır. Başlıca kullanımı, siyanoakrilat yapıştırıcıların ana bileşenidir.

Kloropikrin, şu anda geniş spektrumlu bir antimikrobiyal, fungisit, herbisit, insektisit ve nematisit olarak kullanılan bir kimyasal bileşiktir. Birinci Dünya Savaşı'nda zehirli gaz olarak kullanılmıştır. Kimyasal yapı formülü Cl
3
CNO
2
'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kadmiyum siyanür</span>

Kadmiyum siyanür, Cd(CN)2 formülüne sahip inorganik bir bileşiktir. Elektrokaplamada kullanılan beyaz kristalik bir bileşiktir. Diğer kadmiyum ve siyanür bileşikleri gibi çok zehirlidir.