İçeriğe atla

Meteoroloji mühendisliği

Meteoroloji mühendisliğinin temel konusu atmosfer olayları ve atmosferdeki olayların yeryüzündeki etkileri üzerine araştırma ve eğitim yapmaktır.[1] Meteoroloji mühendisleri çalıştığı kurumlarda geniş coğrafi alanlarda sıcaklık, yağış, basınç, nem, don vb. yönlerden meydana gelen değişmeleri inceler, bölgelerin sıcaklık, yağış, basınç, nem, uçuş, haritalarını hazırlarlar. Hava değişikliklerini önceden kestirmeye çalışır; atmosferdeki elektrik ve nem mekanizması üzerinde incelemeler yapar. Meteoroloji mühendislerinin uçuş hareket uzmanlığı, rüzgâr ve güneş enerjisi gibi konularda özel sektörde çalışma imkânları giderek artmakta ve şu an hem özel sektör, hem de kamu kurum ve kuruluşlarında önemli miktarda meteoroloji mühendisi açığı bulunmaktadır.

Belli başlı dersler

Meteoroloji mühendisliği programının birinci yılında, fen bilimleri, matematik, bilgisayar gibi temel mühendislik ve bilim dersleri okutulur. Öğretimin diğer yıllarında ise meteoroloji, iklim, iklim modellemesi, hava kirliliği, hidroloji, güneş ve rüzgâr enerjisi, vb. çeşitli uzmanlık alanlarında dersler verilir.

Özellikle "dinamik meteoroloji" meteoroloji mühendisleri için son derece önemlidir.

Kazandıkları unvan ve yaptıkları işler

Meteoroloji programını bitirenlere "Meteoroloji Mühendisi" unvanı verilir. Meteoroloji mühendisi çalıştığı kurumda geniş coğrafi alanlarda sıcaklık, yağış, elektrik basınç, nem, don vb. yönlerden meydana gelen değişmeleri inceler; bölgenin sıcaklık, yağış, basınç, nem haritalarını hazırlar, hava değişikliklerini önceden kestirmeye çalışır. Meteoroloji teknik bir alan olup meteoroloji mühendisleri çeşitli dallarda uzmanlaşabilmektedirler. Örneğin sinoptik meteoroloji bir uzmanlık alanı olup dünyanın çeşitli meteoroloji istasyonlarından gelen gözlem raporlarının yorumlanması, belli bir bölge için kısa ve uzun vadeli hava tahminleri yapılması ile ilgilidir. Klimatolog belli bir bölgenin uzunca bir süre sıcaklık, güneş ışığı, yağış miktarı, bağlı nem ve yağmur durumuna ilişkin geçmiş kayıtlarını toplar, değerlendirir ve tarım, hayvancılık, ticaret vb. alanlarda kullanılmak üzere hava tahmin raporları hazırlar. Dinamik meteorologlar hava ve akımlarına ilişkin fiziksel kanunları incelerler. Fiziksel meteorolog atmosferin kimyasal bileşimini, elektrik, ses ve ışık özelliklerini inceler. Endüstriyel meteorologlar ise hava kirlenmesi ve duman kontrolü üzerinde çalışırlar. Meteoroloji mühendislerinin hava tahmin merkezlerinde çalışanları, atmosferdeki değişiklikleri doğru ve ayrıntılı bir biçimde saptayabilmek için günün 24 saatinde çalışma halindedir. Bu nedenle meteoroloji mühendisleri bulunduğu yere göre nöbetleşerek görev yaparlar. Gece ve hafta sonu nöbetleri de olabilir.

Çalışma alanları

Meteoroloji mühendisliği mezunlarının en çok aşağıdaki özel sektör ve devlet kuruluşlarında görev aldıkları belirlenmiştir:

Meteoroloji Genel Müdürlüğü (DMİ), Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ), Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İl Çevre Müdürlükleri, Elektrik İşleri Etüt İdaresi, Üniversiteler, Türkiye Elektrik Dağıtım Kurumu, Tarım Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Havacılık ve Uzay Ajansları, Türk Silahlı Kuvvetleri, Devlet Oseanografi Dairesi, Türk Hava Yolları, Kitle İletişim Kurumları, Özel Televizyon Kanalları, Hidrolik, Rüzgâr ve Güneş Enerji ile ilişkili özel sektör ve devlet kuruluşları.

Kaynakça

  1. ^ Malkus, Joanne Starr (1949). "Meteorology for Engineers". Bulletin of the American Meteorological Society. 30 (9): 310-313. ISSN 0003-0007. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mühendislik</span> tasarımdan ekipman imalatına kadar ilerleyişi sağlayan işlevler kümesi, uygulamalı bilim

Mühendislik, köprüler, tüneller, yollar, araçlar ve binalar dahil olmak üzere makineler, yapılar ve diğer öğeleri tasarlamak ve inşa etmek için bilimsel ilkelerin kullanılmasıdır. Mühendislik disiplini, her biri uygulamalı matematik, uygulamalı bilim ve uygulama türlerinin belirli alanlarına özel vurgu yapan, geniş bir yelpazede uzmanlaşmış mühendislik alanları’nı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Rüzgâr</span> Yüksek basınç alanından Alçak basınç alanı arasındaki yatay yönlü hava hareketi

Rüzgâr ya da yel, hava veya diğer gazların gezegen yüzeyine göre doğal hareketidir. Rüzgârlar, onlarca dakika süren fırtına’lardan, kara yüzeylerinin ısınmasıyla oluşan ve birkaç saat süren yerel meltemlere, Dünyanın iklim bölgeleri arasındaki güneş enerjisinin soğurulma farkından kaynaklanan küresel rüzgârlara kadar çeşitli ölçeklerde oluşur. Büyük ölçekli atmosferik dolaşımın iki ana nedeni, ekvator ve kutuplar arasındaki farklı ısınma ve dünyanın dönüşüdür. Tropik ve subtropik bölgelerde, arazi ve yüksek platolar üzerindeki alçak ısıl dolaşımlar muson sirkülasyonlarını yönlendirir. Kıyı bölgelerinde deniz meltemi/kara meltemi döngüsü yerel rüzgârları belirler. Değişken arazi yapılı bölgelerde dağ ve vadi meltemleri hakimdir.

<span class="mw-page-title-main">Meteoroloji</span> atmosfer ile ilgili disiplinlerarası bilimsel çalışma

Meteoroloji veya hava bilgisi, atmosferde meydana gelen hava olaylarının oluşumunu, gelişimini ve değişimini nedenleri ile inceleyen ve bu hava olaylarının canlılar ve dünya açısından doğuracağı sonuçları araştıran bir bilim dalı. Türkçeye, Fransızca météorologie sözcüğünden geçmiştir. Ayrıca meteoroloji bilimi, Dünya'daki atmosferin her türlü fiziksel, dinamik ve kimyasal durumuyla ve yeryüzüne yakın atmosfer ile etkileşimleriyle ilgilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Atmosfer</span> Bir gök cismini çevreleyen gaz katmanları

Atmosfer, gaz yuvarı veya hava yuvarı herhangi bir gök cisminin etrafını saran ve gaz ile buhardan oluşan tabaka.

<span class="mw-page-title-main">Hava durumu</span> atmosferin fiziksel koşulları

Hava durumu ya da kısaca hava, yaşam ve insan aktiviteleri üzerindeki etkisini de göz önüne almak koşuluyla atmosferin belirli bir anda, belirli bir bölgedeki hali. Bazen çoğul olarak havalar şeklinde kullanılır. Hava durumu kavramı ile genellikle uzun dönemde gerçekleşen yani iklimsel değişimler değil, atmosferdeki kısa dönemde gerçekleşen değişimler kastedilir. Gökyüzünün görüş, bulutluluk, nem, yağış, sıcaklık ve rüzgâr durumu gibi çeşitli özelliklerini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki rüzgârlar</span>

Türkiye'de esen başlıca rüzgârlar iki gruba ayrılabilir;

Jeofizik, yerfiziği olarak da bilinir, fiziğin temel ilkelerinden yararlanılarak, hidrosferi ve atmosferi de içerecek biçimde Dünya'nın araştırılmasını konu edinen yer bilimleri dalı. Jeofizik tarihi insanoğlunun bilimsel merakını giderme ile ilişkili "kuramsal" problemlerle ve yerin doğal kaynaklarından yarar sağlama ile yer kaynaklı afetlerle ilişkili "pratik" problemlerle ilişkili olarak gelişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Makine mühendisliği</span> Mühendislik

Makine mühendisliği, mekanik sistemlerin tasarım, analiz, imalat ve bakımı için mühendislik fiziği ve mühendislik matematiği ilkelerini malzeme bilimi ile birleştiren bir mühendislik dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dünya atmosferi</span> Dünyayı saran gaz tabakası

Atmosfer veya havaküre, Dünya'nın kütleçekimi ile gezegenin çevresini sarmalayan gaz tabakası. Yaklaşık %78'i azot, %21'i oksijen, %0,93 argon, %1 su buharı ve kalan kısmı diğer bazı gazların karışımından oluşmuştur. Bu gaz karışımına genel olarak hava adı verilir. Atmosfer, Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşü nedeniyle kutuplarda ince (alçak), Ekvator'da geniştir.

<span class="mw-page-title-main">Yağış</span> havadaki su buğusunun yoğunlaşma sonunda sıvı ya da katı durumda yere düşmesi

Yağış, hava kütlelerinin soğuk bir hava tabakası ile karşılaşarak, soğuk bir yerden geçerek ya da yükselerek soğuması sonucunda içerisindeki su buharının yoğuşarak sıvı veya katı halde yeryüzüne inmesi olayıdır. Plüvyometre adı verilen bir âletle ölçülür. Yıllık yağış miktarı mm, cm ve m olarak, günlük yağış miktarı ise kg/m² ile ifade edilir. Yıllık toplam yağış miktarının bir alanda oluşturduğu yükseklik baz alındığı için uzunluk birimleriyle ifade edilir. Birçok farklı formda meydana gelebilir, bunlar yağmur, kar, graupel, dolu ve sulusepkendir.

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü (EİE), 24 Haziran 1935 tarihinde 2819 sayılı yasa ile kurulmuş, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na bağlı, özel hukuk hükümlerine tabi ve ticari usullere göre yönetilen kamu tüzel kişiliğine sahip, yatırımcı bir kamu kuruluşudur. Elektrik enerjisi üretim imkânları ile ilgili mühendislik hizmetlerini yürütür. 2011 yılında görev ve yetkileri Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü'ne devredildi.

<span class="mw-page-title-main">Meltem</span>

Meltem, deniz kıyılarında, gündüzleri denizden karalara, geceleri ise karalardan denize doğru esen hafif şiddetli rüzgârlardır. Genellikle yazın ve orta enlemlerde etkilidirler. İklim üzerinde fazla etkileri yoktur. Günlük sıcaklık farkına bağlı oluşan basınç farklılığı sebebiyle oluşurlar. Esme süreleri kısa etki alanları dardır.

<span class="mw-page-title-main">Rüzgâr makası</span>

Rüzgâr makası,, rüzgârın yön ve hızında görece kısa bir mesafede meydana gelen ani değişiklik. Hem yatay hem de düşey düzlemde meydana gelebilir.

<span class="mw-page-title-main">Cephe (meteoroloji)</span>

Hava cephesi, hava yoğunluğu, rüzgar, sıcaklık ve nem gibi çeşitli özelliklerin farklı olduğu, hava kütlelerini ayıran bir sınırdır. Bu farklılıklar nedeniyle bozulan ve istikrarsız olan hava koşulları çoğunlukla sınırda ortaya çıkar. Örneğin, soğuk cepheler gökgürültülü fırtına bantları ve kümülonimbus yağışları getirebilirken veya fırtına hatları öncesinde oluşabilirken, sıcak cephelerden önce genellikle tabakalı yağış ve sis gelir. Yaz aylarında, kuru hatlar denilen daha ince nem değişimleri şiddetli hava koşullarını tetikleyebilir. Her zaman rüzgarın değişmesine rağmen bazı cephelerde hiç yağış görülmez ve bulutluluk azdır.

<span class="mw-page-title-main">Okyanus enerjisi</span>

Okyanus enerjisi, denizlerde oluşan dalgalardan, gelgit olaylarından veya deniz rüzgarlarından faydalanarak üretilen enerjidir.

<span class="mw-page-title-main">Muson rüzgârları</span>

Muson rüzgârları, özellikle Asya kıtası ile Hint Okyanusunun, yaz ve kış mevsiminde farklı ısınmasına bağlı olarak oluşan mevsimlik (devirli) rüzgâr. Muson kelimesi Arapça mevsim kelimesinden türemiştir.

Enerji sistemleri mühendisliği; enerji üretimi, iletimi ve kullanımı konularında maksimum verim hedefi güden mühendislik branşıdır. Makine, elektrik ve kimya mühendisliği bölümleri ile ortak çalışma alanları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Atmosfer bilimi</span> atmosferin incelenmesi ile ilgilenen bilim türü

Atmosfer bilimi, Dünya atmosferi ve içinde gerçekleşen fiziksel süreçlerinin incelenmesidir. Meteorolojinin kapsamında atmosferik kimya ve atmosfer fiziği bulunmasıyla beraber, ana odağı hava tahminidir. İklim bilimi, hem doğal hem de antropojenik iklim değişkenliği nedeniyle ortalama iklimleri ve bunların zaman içerisindeki değişimlerini tanımlayan atmosferik değişikliklerin incelenmesidir. Aeronomi, ayrışma ve iyonlaşmanın önem arz ettiği atmosfer üst katmanlarının incelenmesidir. Atmosfer bilimi, gezegen bilimi alanına, güneş sistemindeki gezegenlerin ve doğal uyduların atmosferlerinin incelenmesine kadar genişletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tropikal dalga</span> tropikal bölgelerde oluşan atmosferik bir olgu

Tropikal dalga ; Atlantik Okyanusu'nun içinde ve çevresinde, kuzeyden güneye doğru hareket eden nispeten alçak hava basıncına sahip uzun bir dönence olan bir tür atmosferik yataktır. Aynı zamanda tropikal dalga tropikal bölgelerde oluşan atmosferik bir olgudur. Yüksek hava basıncı alanları ile alçak hava basıncı alanları arasında hareket ederken yoğun yağış, fırtına ve kasırga oluşumuna neden olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Meteoroloji istasyonu</span> Fiziksel ölçümleri ve meteorolojik parametreleri kaydeden ve sağlayan sensör seti

Meteoroloji istasyonu, hava tahminleri için bilgi sağlamak amacıyla atmosferik koşullarını ölçen alet ve ekipmanlara sahip, karada veya denizde bulunan bir tesistir.Alınan ölçümler arasında sıcaklık, atmosferik basınç, nem, rüzgar hızı, rüzgar yönü ve yağış miktarları bulunur. Rüzgar ölçümleri mümkün olduğu kadar az engelle birlikte yapılırken, sıcaklık ve nem ölçümleri doğrudan güneş ışınımından veya güneşlenmeden uzak tutulur. Manuel gözlemler günde en az bir kez alınırken, otomatik ölçümler en az saatte bir kez alınır. Denizdeki hava koşulları, deniz yüzey sıcaklığı (SST), dalga yüksekliği ve dalga periyodu gibi biraz farklı meteorolojik nicelikleri ölçen gemiler ve şamandıralar tarafından alınır. Sürüklenen hava durumu şamandıralarının sayısı, demirli versiyonlarından önemli miktarda fazladır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.