Metehi Köprüsü - Turkipedia

Metehi Köprüsü მეტეხის ხიდი


Geçiş	Yayalar için
Konum	Tiflis, Gürcistan
Koordinatlar	41°41′25″N 44°48′36″E / 41.69038°K 44.8101°D / 41.69038; 44.8101
Tasarım	Serko Demçineli
Türü	Kemer köprü
Malzeme	Demir, beton
Açılış	1951

Metehi Köprüsü, Gürcistan'ın başketi Tiflis'teki Eski Tiflis ve Metehi mahallelerini birbirine bağlayan, Kura Nehri'nin üzerine inşa edilmiş kemer köprüdür. Köprü, şehirdeki en eski geçittir. Aynı nehrin yukarısında Barış Köprüsü, aşağısında ise 300 Aragvinli Köprüsü bulunmaktadır.

Konumu

Köprü, Vahtang Gorgasali meydanı ile diğer Avrupa meydanlarını birleştirmektedir. Köprünün yakınlarında Metehi Kilisesi, Rike parkı ve Vahtang Gorgasali Heykeli bulunmaktadır.

Tarihi

Metehi köprüsünün şehrin kuruluşundan beri var olduğu düşünülmektedir. Köprüden, Tiflis hakkında bilgi sağlayan pek çok kaynakta ve 1735 yılında Vaghişi Bagrationi tarafından hazırlanan kentin ilk planında bahsedilmiştir.^[1]

Bu bölgedeki köprü, yüzyıllardır kentin iki bölgesini birbirine bağlayan tek bağlantı noktası olmuştur. Stratejik öneminden dolayı, köprü, savaş sırasında kenti savunmaya çalışan yerli halk ve istilacılar tarafından defalarca yıkılmıştır. Köprü, 1795 yılında I. Bagrat, Celâleddin Harezmşah ve Ağa Muhammed Şah önderliğinde Arapların kentten gönderilmesi sırasında tamamen yıkılmıştır. Köprünün yapım amacı da aslında buydu. Böylece, gerekirse, ahşap köprü kolayca yıkılabilir veya sökülebilir ve ardından yeniden inşa edilebilirdi. Ahşap Metehi köprüsü, iki taraftan kayaya dayanmış bir yapıydı.

1821 yılında Avlabari Köprüsü, mühendis Maurice Destremin'in tasarımıyla yeniden inşa edilmiştir. 27.7 metre uzunluğundaki tahta köprü, taş temele dayandırılmıştır.^[2] 1870 yılında Metehi ve Avlabari köprüleri, demirden inşa edilmiştir.

1951 yılında, iki köprünün yerine yeni bir betonarme köprü inşa edilmiştir. Metehi köprüsünün her iki tarafına da, köprünün yapımında emeği geçen mühendis Q. Çomaxidze ve mimar S. Demçinellinin adına bir dizi dikili taş dikilmiştir. Yeni köprünün inşaatı sırasında, Zubalaşvili kervansarayı ve Tiflis'teki Şah Abbas Mescidi de dahil olmak üzere çevredeki birçok tarihi ve mimari anıt yıkılmıştır. Son yıllarda, şehir yönetimi, 20. yüzyılın ilk yarısında köprünün inşaatı sırasında yıkılmış eserlerin restorasyonu için projeler başlatmıştır.

2010 yılında, nehrin sol yakasında, köprüye yakın bir yerde Rike parkı inşa edilmiştir.

Mimarisi

Köprüde iki tane kemer altı vardır. Nehir, sadece köprünün sol tarafı kullanılarak geçilebilmektedir, çünkü köprü simetrik değildir: çayın üstüne inşa edilen 43 metrelik köprünün, 25.6 metresi sol tarafa inşa edilmiştir.^[3]

Köprüye yayaların ve araçların kullanması için eklemeler yapılması planlanmaktadır. Karayolu taşımacılığı için yapılması düşünülen bölüm altı şeritlidir. Yaya geçidini çevreleyen çitler dökme demirden yapılmış ve beton zemin üzerine yerleştirilmiştir.

Kaynakça

^ "План царевича Вахушти". 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.
^ Николаи, Л. Ф. (1898). Краткие исторические данные о развитии мостового дела в России. СПб. ss. 64, 65. 25 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.
^ Архитектурный ансамбль мостов Тбилиси 1975.

Dış bağlantılar

Мост Метехи //Парламентская библиотека Грузии Gürcüce:

İlgili Araştırma Makaleleri

Tower Bridge, Birleşik Krallık'ın Londra şehrinde Thames Nehri üzerinde yer alan iki katlı bir açılır kapanır köprüdür.

Mostar Köprüsü, Bosna-Hersek'in Mostar şehrinden geçen Neretva nehri üzerinde bulunan bir köprü. Orijinal köprü Mimar Sinan'ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından 1566 yılında inşa edildi ve 9 Kasım 1993'te Boşnak-Hırvat Savaşı sırasında Hırvat güçleri tarafından yıkılıncaya dek 427 yıl kullanıldı. Mimar Hayreddin, köprü için 456 kalıp taş kullanmıştı. Köprü, çevresindeki kente adını da verdi. Mostar, Hersek bölgesinin ana kenti oldu. Köprüyü yeniden inşa etmek için bir proje hazırlandı ve 23 Temmuz 2004'te yeni köprü hizmete girdi. Köprü, 2005'te UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edildi.

Tiflis, Gürcistan'ın başkenti ve en kalabalık ilidir. Tiflis Gürcistan'ın doğusunda, Tiflis Havzasında, Kura Nehri'nin iki yakasında kurulmuştur. Kuzeyinde Saguramo Dağları'nın güney yamacı, doğusunda İgris Zageni Dağı'nın kuzeybatı bölümü ve güneyinde Trialeti Dağları uzanmaktadır. Şehir 502 km²'lik bir alanı kaplar ve 1.152 milyondan fazla nüfusa sahiptir. MS 5. yüzyılda İberya Kralı Vahtang Gorgasali tarafından kurulan şehir, o zamandan beri çeşitli Gürcü krallıklarının ve cumhuriyetlerinin başkenti olarak hizmet etti.

Uzun Köprü, Edirne'de, Ergene Nehri üzerinde, Anadolu ile Balkanları birbirine bağlayan tek köprü ve dünyanın en uzun taş köprüsü olma özelliğini taşıyan tarihi köprüdür. Eski adı Ergene Köprüsü idi. Köprü, Edirne'nin Uzunköprü ilçesine ismini vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Malabadi Köprüsü</span> Tarihî köprü

Malabadi Köprüsü veya orijinal adıyla Akarman Köprüsü, Silvan'a 23,2 km uzaklıkta Silvan ilçe sınırları içerisinde yer alan ve Oğuz Türkleri'nden Artuklu beyliğinin önderi Hüsameddin Timurtaş tarafından yaptırılmış tarihi bir köprü. Silvan'dan rahatlıkla ulaşım imkânı vardır. Diyarbakır Tarihi Eserler Envanteri'ne kayıtlıdır. Malabadi Köprüsü 1989 yılında Silvan Belediyesi tarafından restore edilmiştir. Malabadi Köprüsü Silvan Belediyesi'nin logosunu oluşturan ana unsurdur. Malabadi Köprüsü Silvan ilçesine ait bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Köprü</span> iki yakayı birbirine bağlayarak yolu bir yandan ötekine eriştirmek için yapılan yapı

Köprü, nehir ve vadi gibi geçilmesi güç bir engelin iki kıyısını bağlayan veya herhangi bir engelle ayrılmış iki yakayı birbirine bağlayan veya trafik akımının, başka bir trafik akımını kesmeden üstten geçmesini sağlayan yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dicle Köprüsü</span> Diyarbakırda bir köprü

Dicle Köprüsü, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde Dicle Nehri üzerinde yer alan tarihî bir köprüdür. On açıklığa sahip olduğu için yerel halkça On Gözlü Köprü olarak bilinirken eski Silvan yolu güzergâhında bulunduğundan bazı kaynaklarda ise Silvan Köprüsü olarak da geçer. Şehir merkezine 3 kilometre uzaklıkta olup Diyarbakır'dan gelerek Mardin'e devam eden, sonra doğuya doğru ayrılan tali yolun bağlantı yerinde, kentin merkezini Bağıvar beldesi ile civar köylere bağlayan noktada bulunmaktadır. Köprünün ilk yapım tarihi ile ilgili farklı türde görüşler vardır. Bu görüşlerden bazıları köprünün şimdiki yerinde, antik dönemde de bir köprü olduğunu öne sürer. Birkaç defa kısmen veya tamamen yıkılıp yeniden inşa edildiği düşünülen köprünün, yapım yılı olarak bilinen en yakın ve doğru tarih, köprü üzerinde yer alan kitabeden fark edilmektedir. Kitabeye göre Mervaniler döneminde 1065 yılında yaptırılmıştır.

Vahtang Gorgasali ya da I. Vahtang, Hosroviani hanedanından Kartli olarak da bilinen İberia kralı. 5. yüzyılın ikinci yarısı ile 6. yüzyılın ilk çeyreğinde hüküm sürmüştür.

Metehi Meryem Ana Kilisesi veya Metehi Kilisesi, Kura Nehri'nin sağ kıyısında ve Eski Tiflis'in karşısında konumlanmış bir Gürcü Ortodoks kilisesidir.

Metehi, Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te yer alan tarihi bir mahalledir. Mtkvari nehrine bakan uçurumun üzerinde konumlanmıştır. Mahalle, adını verdiği Metehi Meryem'in Göğe Çıkışı Kilisesi'ne ev sahipliği yapmaktadır.

Şahruh Köprüsü Kayseri ili Sarıoğlan ilçesi Karaözü köyünde yer alan tarihi bir köprüdür.

Yanıkdağ Köprüsü, Usta Ömer Köprüsü veya Ayı Ömer Köprüsü, Rize'nin Çayeli ilçesinin Yanıkdağ köyünde bulunan bir kemer köprüdür. Köprünün ilçe merkezine uzaklığı 2 kilometredir. Yerden 8 metre yükselikte olan köprü, 20 metre uzunluğunda ve 2 metre genişliğindedir. Çataklıhoca Deresi'nin üzerine inşa edilmiş olan köprünün 1940'lı yıllarda yöre halkı tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. İki taraftan da merdivenlerle çıkılan köprünün kemerinin üstü taş döşeli düz zemindir. Köprünün bir yakasında eski bir merdiven bulunmaktadır. Köprünün diğer yakası ise sarmaşıklarla kaplıdır. Köprüyü günümüzde yayalar aktif olarak kullanmaktadır. Şubat 2020'de bakımsızlıktan dolayı yıkılan köprünün aslına uygun olarak inşa edilmesi planlanmaktadır.

Marvaya Köprüsü, Rize'nin Çayeli ilçesinde bulunan bir kemer köprüdür. Köprünün ilçe merkezine uzaklığı 2.5 kilometredir. Yerden 8 metre yükselikte olan köprünün uzunluğu 23 metre, genişliği 2.4 metredir. Sabuncular Deresi'nin üzerine inşa edilmiş olan köprü, 1946 yılında Ahmet Sarıçam Usta tarafından yaptırılmıştır. Sabuncular ve Adalar mahallelerini birbirine bağlayan ve özgün bir tasarımı olan köprünün, her iki tarafında da merdivenler bulunmaktadır.

Hudaferin köprüleri, Azerbaycan'ın Cebrayıl Rayonu ile İran'ın Hüdaaferin şehristanı arasında yer alan, Aras Nehri üzerinde bulunan ve Azerbaycan ve İran'ı birbirine bağlayan iki köprüdür. Azerbaycan Devleti'nde yaşayan Azerbaycanlılar arasında "Hasret Köprüsü olarak da bilinir.

Fil Köprüsü, yapımına yüksek mühendis Naşit Arıkan tarafından Ağustos 1930'da başlanmış, 1932 yılında tamamlanıp açılmış ve T5 Eminönü-Alibeyköy Cep Otogarı tramvayının yapımı sırasında 2018 yılında yıkılmış, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinin Alibeyköy semtinde bulunan bir köprüydü. Yapısal olarak Alibeyköy'de bulunan Sünnet köprüsü ile benzerlik taşımaktadır.

Kravga Köprüsü Mersin ilinde tarihi bir köprüdür.

Küçükçekmece Köprüsü, İstanbul ilinin Küçükçekmece ilçesi Fatih mahallesinde Küçükçekmece Gölü'nün Marmara Denizi ile buluştuğu yerde, Osmanlı dönemine ait 16. yüzyılda inşa edilen bir ait tarihi köprüdür. Büyükçekmece Köprüsü ile kıyaslandığında kaynaklarda "Ponte Piccolo" olarak da adlandırılır. I. Dünya Savaşı sırasında ekleme yapıldığı ve köprü eğiminin düzleştirildiği bilinmektedir. Bu haliyle orijinal mimari yapısını kaybetmiştir.

Friedrich Köprüsü, Berlin'de Müzeler Adası ile Mitte'nin anakarasını bağlayan, Spree üzerindeki bir köprü. Anna-Louisa-Karsch-Straße'yi Bodestraße'ye bağlar. 1703 yılındaki inşasından bu yana, köprü defalarca yenilenmiştir. Koruma altındaki anıtlardan biri olarak kabul edilir.

Kintai Köprüsü, Japonya'nın Yamaguchi prefektörlüğünde bulunan tarihi bir ahşap kemer köprüdür. Köprü, 1673 yılında inşa edilmiş olup Nishiki Nehri'ni bir dizi beş ahşap kemerle kaplamaktadır. Köprü, tepesinde Iwakuni Kalesi'nin bulunduğu Yokoyama Dağı'nın eteğinde yer almaktadır.

Taş Köprü Estonya, Tartu'da bir köprüydü.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.