İçeriğe atla

Metehi Kilisesi

Metehi Meryem Ana Kilisesi (Gürcüce: მეტეხის ღვთისმშობლის შობის ტაძარი) veya Metehi Kilisesi, Kura Nehri'nin sağ kıyısında ve Eski Tiflis'in karşısında konumlanmış bir Gürcü Ortodoks kilisesidir.

Tarihi

Vahtang Gorgasali'nin Tiflis'i kurduğu yerde konumlanan kilisenin tarihi 455 yılına dayanmaktadır.[1] 1235 yılındaki Moğol işgali sırasında yok edilen kilise, 1289 yılında II. Demetre tarafından yeniden yaptırılmıştır.[2] Kilise, 1937'de tahkimatı tahrip edilmiş kraliyet kalesinin bir parçasıydı.

Niko Çubinaşvili'ye göre, "Metehi" kelimesi Yunancadaki "rival" sözcüğünde türemiştir. Bazı akademisyenlere göre ise, Metehi, "sarayın etrafında" anlamına gelmektedir.

Metehi, 8 ve 11. yüzyıllar arasında Tiflis Emirinin konutuydu. Gürcü tarihi kaynakları, Bagratlı krallarının bölgede bulunduğu 11-13. yüzyıllar arasında Metehi kalesine atıfta bulunmaktadır.

Sovyet döneminde, kilise tiyatro olarak kullanılmış, ancak 1988'de ibadethane olarak yeniden açılmıştır.

Mimarisi

Yunan haçı planıyla yapılmış olan kilise, 20 × 16 metrelik bir alanı kaplar. Merkezi bir kubbeye sahip olan kilisenin duvarları tipik Gürcü mimarisine göre inşa edilmiştir. Tamamen açık yeşilimsi gri taşlarla kaplanan kilise, daha sonra tuğlalarla restore edilmiştir. Tapınağın süslemeleri Samtavisi Katedralinde kullanılan kiliselerin süslemesine benzemektedir. Orijinal görünümünü korumakta olan kilise, Santa Çouçanik'in mezarına ev sahipliği yapmaktadır.[3] Kral Erekle'nin döneminde güney duvar tamamen yenilenmiştir. Kilisede 19. yüzyıldan eklemeler görmek mümkündür.

Galeri

  • Gece vakti Metehi Kilisesi
    Gece vakti Metehi Kilisesi
  • 1979 yılında Metehi Kilisesi
    1979 yılında Metehi Kilisesi

Kaynakça

  1. ^ Das Ausland: Wochenschrift für Länder- u. Völkerkunde (Almanca). Cotta. 1850. 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2019. 
  2. ^ Beriże, Vaxtang (1981). Die Baukunst des Mittelalters in Georgien. Anton Schroll & Co. s. 133. ISBN 9783703105319. 
  3. ^ Дел, Россия Министерство Внутренных (1844). Журнал Министерства Внутренных Дѣл (Rusça). 16 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ardanuç</span> Artvinin ilçesi

Ardanuç, Karadeniz Bölgesi’nin doğu ucunda, Artvin iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezidir. Ardanuç adı Gürcüce Artanuci’den gelir. Ardanuç kenti, tarihsel Klarceti bölgesinin en eski yerleşim yerlerinden biridir. Ortaçağda Gürcü hanedanı Bagrationilerin önemli merkezlerinden biri olmuştur. Ardanuç kasabası Artvin kentine 39 kilometre uzaklıktadır. İlçenin rağbetle tüketilen yemeklerinden birisi de çağ kebabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pırnallı</span> Artvin ilinde bir köy

Pırnallı, Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">İncilli, Ardanuç</span>

İncilli, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Parhali Manastırı</span> Gürcü Ortodoks Manastırı

Parhali Manastırı, tarihsel Tao bölgesinde, Türkiye'nin Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı Altıparmak köyünde bulunan Gürcü Ortodoks manastırıdır. 9-10. yüzyıllarda inşa edilen manastır yapı topluluğundan ana kilise ile iki şapel günümüze ulaşmıştır. Parhali kelimesi Türkçede Barhal biçimini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">İşhani Manastırı</span>

İşhani Manastırı, tarihsel Gürcistan’ın güneybatı kesiminde orta çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. Bugün Türkiye’nin sınırları içinde, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı İşhan köyündedir.

<span class="mw-page-title-main">Ança Manastırı</span>

Ança Manastırı, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Anca olan İncilli köyünde Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü Ortodoks manastırıdır. Ança Manastırı, Tao-Klarceti bölgesindeki beş Gürcü piskoposluğundan biri olan Ança Piskoposluğu'nun da merkeziydi.

<span class="mw-page-title-main">Kvetera Kilisesi</span> Gürcü Ortodoks Kilisesi

Kvetera Kilisesi Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki tarihi müstahkem şehri Kvetera'da bulunan Gürcü Ortodoks Kilisesidir. Ahmeta şehrinin yaklaşık 10 kilometre batısında, İlto nehrinin sağ kıyısında bulunur. Kvetera Kilisesi, 10. yüzyılın başlarında inşa edilmiştir. Kilise, 24 Ekim 2007'den beri UNESCO Dünya Mirası listesindedir.

<span class="mw-page-title-main">Opiza Manastırı</span>

Opiza Manastırı, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Opiza olan Bağcılar köyünde Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü manastırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Katshi Manastırı</span>

Katshi Kutsal Doğuş Manastırı veya daha bilinen adıyla Katshi Manastırı, Gürcistan'ın Çiatura kentinin yanındaki Katshi köyünde konumlanmış bir Orta Çağ manastırıdır. 988-1014 döneminde Baguaşi ailesinin emriyle inşa edilmiştir. Kilise binası altıgen tasarımı ve zengin süslemeleriyle dikkat çekmektedir. 1924'te Sovyet hükûmeti tarafından kapatıldı. Manastır, 1990'da yeniden canlandı ve günümüzde Gürcü Ortodoks Kilisesi Saçhere ve Çiatura piskoposluğu tarafından işletiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Yorgi Kilisesi (Kldisubani)</span>

Qarapi Aziz Yorgi Kilisesi Gürcistan'ın Eski Tiflis bölgesindeki Narikala katedralinin dibinde yer alan bir 18. yüzyıl kilisesidir. Kilise tek katlıdır ve 1753 yılında inşa edilmiştir. Gürcü Ortodoks Kilisesi, Aziz Kral Vahtang Gorgasali döneminde inşa edilmiş eski bir Gürcü kilisesinin bulunduğu yere inşa edilmiştir. Kilise, Ermeni tüccar Petros Zohrabian ve eşi Lolita'nın ve 1735'te yaptıkları yardımlarla yeniden inşa edildi. Kilise, Gürcü-Ermeni dostluğu ve işbirliğinin en önemli örneklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Tiflis Sioni Katedrali</span>

Sioni Meryem'in Ölümü Kilisesi Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te yer alan bir Gürcü Ortodoks katedralidir. Kutsal Topraklar'daki belirli yerlerin isimlerini kiliselere vermek bir Orta Çağ Gürcü geleneğiydi, Sioni katedrali adını Kudüs'teki Zion Dağı'ndan almaktadır. Gürcistan'daki Sioni adını taşıyan diğer kiliselerden ayrılması için yaygın olarak Tiflis Sioni olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Metehi</span>

Metehi, Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te yer alan tarihi bir mahalledir. Mtkvari nehrine bakan uçurumun üzerinde konumlanmıştır. Mahalle, adını verdiği Metehi Meryem'in Göğe Çıkışı Kilisesi'ne ev sahipliği yapmaktadır.

Cruçi Aziz Giorgi Manastırı Batı Gürcistan'ın İmereti bölgesinde yer alan harabe bir Gürcü Ortodoks manastır kilisesidir. 10 veya 11. yüzyılda inşa edilen kilise, 1846 yılında mevcut mimari tarzına kavuşmadan önce birkaç kez yeniden modellenmiş ve inşa edilmiştir. 1991 Raça depreminde kilise neredeyse tamamen tahrip olmuş, sadece kilise duvarının bir kısmı molozların arasında ayakta kalmıştır. Manastır, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şatberdi Manastırı</span>

Şatberdi Manastırı, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eki adı Boselta olan Okumuşlar köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü manastırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hahuli Manastırı</span> tarihsel Gürcistan’ın güneybatı kesiminde, Tao bölgesinde orta çağ Gürcü Ortodoks manastırı

Hahuli Manastırı, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı ve eski adı Hahuli olan Bağbaşı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü dinsel yapılar topluluğudur. 10. yüzyılda kurulmuş olan manastırın ana kilisesi 19. yüzyılda camiye dönüştürülmüş ve adına da "Taş Cami" denmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tbeti Kilisesi</span> Cevizli, Şavşattaki bir kilise

Tbeti Kilisesi, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Tbeti olan Cevizli köyünde orta çağda Gürcülerden kalma bir yapıdır. Büyük ölçüde yıkılmış olan yapı, Tbeti Manastırı'nın ana kilisedir.

<span class="mw-page-title-main">Goguba Kilisesi</span>

Goguba Kilisesi, Guguba Kilisesi ve Ugubo Kilisesi olarak da bilinir, tarihsel Eruşeti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesinde, eski adı Goguba olan Binbaşak köyünde inşa edilmiş Gürcü kilisesidir. Zaman için hasar görmüş, 1960'larda da insan eliyle tamamen yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan mimarisi</span> gürcistan mimarisine genel bakış

Gürcistan mimarisi, Gürcistan'da bulunan mimari tarzları ifade eder. Ülke mimari anıtlar açısından son derece zengindir. Gürcü mimarisinin karakteristik özellikleri, anıtsallık, net kompozisyon, katı orantılar, makul derecede dekorasyon kullanımı ve hepsinden önemlisi doğa ile uyumlu etkileşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Gölbelen Köyü Camii</span> Çıldırın Gölbele Köyünde kiliseden dönüştürülen cami

Gölbelen Köyü Camii, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı Gölbelen köyündeki bir camidir. Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesi olan Urta Kilisesi'nin camiye çevrilmesiyle ortaya çıkmıştır.

Dadaşeni Kilisesi, tarihsel Kola bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Göle ilçesindeki Dedeşen'de Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir. Kilise, Samtshe-Saatabago döneminde Gürcü piskoposluk merkeziydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.