İçeriğe atla

MetaMask

MetaMask
MetaMask Fox Logo
Geliştirici(ler)ConsenSys
İlk yayınlanma2016 (8 yıl önce) (2016)
İşletim sistemiiOS
Android
PlatformTarayıcı eklentisi
Mobil uygulama
TürKripto para cüzdanı
Resmî sitesimetamask.io
Kod deposu Bunu Vikiveri'de düzenleyin

MetaMask Ethereum blok zinciri ile etkileşim kurmak için kullanılan bir kripto para cüzdanıdır.[1] Kullanıcıların, daha sonra merkeziyetsiz uygulamalarla etkileşim kurmak için kullanılabilecek bir tarayıcı eklentisi veya mobil uygulama aracılığıyla Ethereum cüzdanlarına erişmelerine olanak tanır.[2][3] MetaMask, Ethereum tabanlı araçlara ve altyapıya odaklanan bir blok zinciri yazılım şirketi olan ConsenSys Software Inc. tarafından geliştirilmiştir.[4][5]

Genel bakış

MetaMask, kullanıcıların hesap anahtarlarını depolamasına ve yönetmesine, işlemleri yayınlamasına, Ethereum tabanlı kripto para birimleri ve tokenleri gönderip almasına ve uyumlu bir web tarayıcısı veya mobil uygulamanın yerleşik tarayıcısı aracılığıyla merkeziyetsiz uygulamalara güvenli bir şekilde bağlanmasına olanak tanır.[6][7]

Uygulama, en iyi döviz kurunu bulmak için birkaç merkeziyetsiz borsayı (DEX'ler) bir araya getirerek Ethereum tokenini takas etmek için entegre bir hizmet içerir. MetaMask Swap olarak adlandırılan bu özellik, işlem tutarının %0,875'i oranında hizmet ücreti almaktadır.[8]

Financial Times'a göre, (Nisan 2021 (2021-04) itibarıyla) itibarıyla MetaMask'ın tarayıcı uzantısının aylık yaklaşık 10 milyon aktif kullanıcısı vardı.[9]

Tarihi

MetaMask, ConsenSys tarafından 2016 yılında oluşturulmuştur.[4]

2019'dan önce MetaMask, yalnızca Google Chrome ve Firefox tarayıcıları için bir masaüstü tarayıcı eklentisi olarak mevcuttu.

MetaMask'in kripto para kullanıcıları arasındaki popülaritesi ve birkaç yıldır resmi bir mobil uygulamanın olmaması göz önüne alındığında, MetaMask gibi görünen kötü amaçlı yazılım örnekleri, Chrome Web Mağazası ve Google Play platformlarını düzenlemede Google için sorunlu hale geldi.[10][11][12] Bir örnekte, Google Play, 1 Ocak 2020'de kararı geri almadan önce istemeden MetaMask'ın resmi beta uygulamasını kaldırdı.[13]

2019'dan itibaren MetaMask, kapalı beta testi için mobil uygulama sürümlerini yayınlamaya başladı ve ardından Eylül 2020'de iOS ve Android için resmi olarak genel kullanıma açıldı.[3][6]

Ekim 2020'de, masaüstü uzantısına yerleşik bir DEX toplama hizmeti olan MetaMask Swaps eklendi. Ürün, Mart 2021'de mobil cihazlarda kullanıma sunuldu.[8]

Eleştiri

MetaMask ve diğer "web3" odaklı uygulamalar, kişisel veriler üzerindeki kontrolü merkezden uzaklaştırmayı ve kullanıcı gizliliğini artırmayı amaçlarken, eleştirmenler, MetaMask'ın tarayıcı uzantısının, tanımlanabilir bilgileri veri toplama ağlarına ve web izleyicilerine temel bir kusur olarak sızdırma potansiyeline işaret etmektedirler.[4][14]

Kaynakça

  1. ^ "MetaMask nasıl kullanılır?". Simit Çay Edebiyat Etkinlikleri. 1 Aralık 2021. 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2021. 
  2. ^ Johnson, Steven (16 Ocak 2018). "Beyond the Bitcoin Bubble (Published 2018)". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 21 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020. 
  3. ^ a b Schroeder, Stan. "Crypto wallet MetaMask finally launches on iOS and Android, and it supports Apple Pay". Mashable (İngilizce). 2 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020. 
  4. ^ a b c EST, Adam Piore On 11/19/18 at 5:09 PM (19 Kasım 2018). "How blockchain technology could help us take back our data from Facebook, Google and Amazon". Newsweek (İngilizce). 20 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020. 
  5. ^ Popper, Nathaniel (28 Mart 2016). "Ethereum, a Virtual Currency, Enables Transactions That Rival Bitcoin's (Published 2016)". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 24 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2020. 
  6. ^ a b Leising, Matthew (2 Eylül 2020). "MetaMask's Blockchain Mobile App Opens Doors For Next-Level Web". Bloomberg News. 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  7. ^ Jaffe, Justin. "How to keep your cryptocurrency safe" (İngilizce). CNET. 7 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2020. 
  8. ^ a b Schroeder, Stan (17 Mart 2021). "Crypto wallet MetaMask now lets you swap tokens on your phone". Mashable (İngilizce). 17 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2021. 
  9. ^ "ConsenSys funding round would value crypto start-up at $3bn" (İngilizce). 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Goodin, Dan (9 Şubat 2019). "Google Play caught hosting an app that steals users' cryptocurrency". Ars Technica (İngilizce). 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020. 
  11. ^ Cimpanu, Catalin. "Exclusive: Google removes 49 Chrome extensions caught stealing crypto-wallet keys" (İngilizce). ZDNet. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020. 
  12. ^ Varshney, Neer (12 Haziran 2018). "Google should learn from Apple's cryptocurrency guidelines". Hard Fork | The Next Web (İngilizce). 16 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020. 
  13. ^ Beedham, Matthew (3 Ocak 2020). "Google lifts ban on Ethereum wallet app it thought was mining cryptocurrency". Hard Fork | The Next Web (İngilizce). 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020. 
  14. ^ Canellis, David (22 Mart 2019). "PSA: MetaMask reveals your Ethereum address to sites you visit, here's how to hide it". Hard Fork | The Next Web (İngilizce). 23 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Google Chrome</span> Google tarafından geliştirilen bir web tarayıcısı

Google Chrome, Google tarafından geliştirilen ücretsiz bir web tarayıcısıdır. Eylül 2008'de Microsoft Windows sürümü yayımlanmış; daha sonra Linux, macOS, iOS ve Android sürümleri de geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Chrome Web Mağazası</span>

Chrome Web Mağazası, Google'ın başta Chrome internet tarayıcısına yönelik tasarladığı, sonradan ise tüm Chromium tabanlı internet tarayıcılarının kullanımına sunduğu çevrimiçi uygulama mağazasıdır. 2023 yılı itibarıyla 119.000 uzantı ve 32.000 tema bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Brave (yazılım)</span> Web Tarayıcısı

Brave açık kaynak kodlu, Chromium üzerine inşa edilmiş web tarayıcı yazılımı.

<span class="mw-page-title-main">Ethereum</span> Programlanabilir işlem fonksiyoneli ile halka açık blok zinciri platformu.

Ethereum, ERC-20 kod sistemi sayesinde birçok kripto para biriminin altyapısını oluşturan merkeziyetsiz ve açık kaynak kodlu bir blok zinciridir. Ethereum blok zincirinin kurumsal kripto para birimi ise Ether'dir. Ether, Bitcoin'den sonra en büyük piyasa değerine sahip sanal paradır.

<span class="mw-page-title-main">Android için Google Chrome</span>

Google Chrome Android Android sistemi için piyasaya sürülen Google Chrome'un bir sürümüdür. Google, 7 Şubat 2012 tarihinde, Android Ice Cream Sandwich cihazları için, seçilen ülkeler için Google Chrome Beta sürümünü piyasaya sürdü. Tarayıcının ilk kararlı sürümü 27 Haziran 2012'de piyasaya sürüldü. 26.02.2012 tarihinde piyasaya sürülen Chrome 18.0.1026.311, Android için Chrome'un Intel x86 tabanlı mobil cihazlarını destekleyen ilk sürümü idi.

<span class="mw-page-title-main">Kripto para</span> İşlemleri güvence altına almak ve mülkiyet transferini doğrulamak için defter üzerinde kriptografi kullanan dijital değişim aracı

Kripto para veya kısaca kripto, bir değişim aracı olarak çalışmak üzere, işlemleri güvence altına almak için matematiğin bir dalı olan kriptografi kullanılarak tasarlanmış bir dijital unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal dövizdir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir.

Airdrop, bir kripto para belirteci veya paranın, genellikle ücretsiz olarak çok sayıda dijital cüzdana dağıtılmasıdır. Airdrop'lar öncelikle dikkat çekmenin ve yeni takipçiler kazanmanın bir yolu olarak uygulanmakta, bu da daha büyük bir kullanıcı tabanı ve daha geniş bir para kullanımı ile sonuçlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">AmbaCoin</span>

AmbaCoin, Kamerunlu ayrılıkçı Ambazonya bölgesinin resmi kripto para birimi. Bir AmbaCoin 25 sent (USD) ve 140 CFA frangı etmektedir. Para biriminin, ayrılıkçı bölgenin "zengin doğal kaynakları" ile desteklendiği söylenmektedir. AmbaCoin 2018'de piyasaya sürüldü piyasaya arzı Aralık 2018'den 2019'a kadar sürdü. Ambazonya hükûmeti, tüm kazancın bağımsızlıklarına ve insani yardıma gideceğini iddia etmektedir. Kamerunlu ayrılıkçılar CFA frangı yerine kripto para birimi kullanmaktadır.

Bithumb, Güney Kore kripto para borsasıdır. 2014 yılında Javier Sim tarafından kurulan Bithumb Kore, 8 milyon kayıtlı kullanıcısı, 1 milyon mobil uygulama kullanıcısı ve mevcut kümülatif işlem hacmi 1 trilyon ABD dolarını aşan ülkedeki en etkili dijital para borsasıdır.

JPM Coin, Şubat 2019'da kurumdan kuruma hizmet amacıyla hizmet vereceği açıklanan büyük banka JP Morgan Chase tarafından planlanan dolar destekli bir kripto para birimidir (stabilcoin).

<span class="mw-page-title-main">Cardano (kripto para platformu)</span> Kripto Para

Cardano, akıllı sözleşmeler için halka açık bir blockchain platformu çalıştırmayı amaçlayan bir kripto para birimi ağı ve açık kaynaklı bir projedir. Cardano'nun dahili kripto para birimine ADA denir. Projenin gelişimi Zug, İsviçre merkezli Cardano Vakfı tarafından denetlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">TRON (kripto para birimi)</span>

TRON, TRX olarak bilinen, sisteme özgü bir kripto para birimine dayalı, Blockchain tabanlı merkezi olmayan bir işletim sistemidir.

Kripto sanat, blokzincir teknolojisi ile ilişkili bir sanat kategorisidir.

<span class="mw-page-title-main">Uniswap</span>

Uniswap, kripto para birimlerini takas etmek için kullanılan merkeziyetsiz finans protokolüdür. Uniswap aynı zamanda Uniswap protokolünü oluşturan şirketin de adıdır. Protokolün faaliyeti, akıllı sözleşmeler aracılığıyla Ethereum blok zincirindeki kripto para birimleri arasındaki otomasyonu kolaylaştırmaktır. Ekim 2020 itibarıyla, Uniswap, günlük işlem hacmine göre en büyük merkeziyetsiz borsa ve tüm borsalar içerisinde dördüncü en büyük kripto para borsası olduğu tahmin edilmektedir. Uniswap borsasının Eylül 2021 itibarıyla yaklaşık olarak günlük likit alım satım işlemleri karşılığında 4,7 milyon dolar ortalama işlem ücreti geliri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kripto para birimleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kripto para, işlemleri güvenceye almak için kriptografi yani şifreleme kullanan, çalışma şekli nakite alternatif bir değişim aracı olarak tasarlanmış bir dijital varlık, bir sanal unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal döviz’dir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir. Kripto para birimleri geleneksel anlamda para birimi olarak kabul edilmez ve bunlara emtia, menkul kıymetler ve para birimleri olarak sınıflandırma da dahil olmak üzere çeşitli işlemler uygulanmış olsa da, kripto para birimleri genellikle ayrı bir varlık sınıfı olarak görülür. Ancak, geleneksel para birimlerine kıyasla, kripto paralar, altın veya gümüş gibi fiziksel bir mal tarafından desteklenmez ve değerleri, kullanıcı ve yatırımcıların kabul ve kullanım seviyelerine ve piyasa koşullarına göre belirlenir.

<span class="mw-page-title-main">Bitcoin Gold</span>

Bitcoin Gold, 2017 yılında orijinal Bitcoin blok zincirinin bir çatalı olarak oluşturulan bir kripto para birimidir. Bitcoin Gold, ASIC'ler yerine GPU aracılığıyla madencilik yapılabilmesi için tasarlanmıştır. Bitcoin Gold'un ana amacı Bitcoin'i yeniden merkeziyetsiz hale getirmektir. Borsa simgesi BTG'dir ve maksimum arzı 21 milyondur.

USD Coin (USDC), ABD dolarına sabitlenmiş; Ethereum, Stellar, Algorand, Solana, Tron ve Hedera Hashgarph sisteminde çalışan sabit kripto para birimidir. USD Coin, Circle tarafından kurulan ve kripto para borsası Coinbase ve Bitcoin madencilik şirketi Bitmain'den üyeleri içeren Centre adlı konsorsiyum tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Merkezsiz finans</span>

Merkezsiz finans,, geleneksel finansal araçları sunmak için brokerler, borsalar veya bankalar gibi merkezî finansal hizmet sağlayıcılarına güvenmeyen, bunun yerine blok zincirler aracılığıyla akıllı sözleşmeler kullanan blok zinciri tabanlı bir finans sistemidir. DeFi, esnek bir şekilde bir araya getirilebilen çok katmanlı bir mimarî ve yapı taşları kullanır.

Axie Infinity, Ethereum tabanlı kripto para birimi AXS ve SLP kullanan Vietnam da bulunan oyun stüdyosu Sky Mavis tarafından geliştirilen NFT tabanlı bir çevrimiçi video oyunudur. Mayıs 2021 itibarıyla en pahalı NFT koleksiyonu unvanını ele geçirmiştir.

Joseph Lubin, Kanada asıllı Amerikalı girişimci ve iş insanıdır. Merkezi olmayan kripto para birimi platformu Ethereum'a büyük katkıda bulunan, İsviçre merkezli EthSuisse dahil olmak üzere birçok şirket kurdu ve ortaklıklar edindi. Lubin ayrıca, Brooklyn merkezli bir yazılım üretim stüdyosu olan ConsenSys'in kurucusudur.