İçeriğe atla

Mesih kompleksi

Mesih kompleksi (Mesih karmaşası veya kurtarıcı saplantısı), bir bireyin bugün veya yakın gelecekte bir "kurtarıcı"[1] olmaya mahkûm olduğuna dair bir inanca sahip olduğu bir zihin durumudur.[2] Terim aynı zamanda bir bireyin başkalarını kurtarmaktan veya yardım etmekten sorumlu olduğuna inandığı bir zihin durumuna da atıfta bulunabilir.

Dini yanılsama

"Mesih kompleksi" terimi, Mental Bozuklukların Teşhis ve İstatistik El Kitabında (DSM), klinik bir terim veya teşhis edilebilir bir bozukluk olmadığı için ele alınmamıştır. Bununla birlikte, bozukluğun semptomları, megalomani sanrılarından muzdarip bireylerde bulunanlara veya sanrılıya doğru yön değiştiren görkemli benlik imajlarına sahip olanlara çok benzer.[3] Bir görüş, bunu özellikle sıkıntıya veya sakatlığa neden olan güçlü sabit inançlarla ilgili bir dini yanılsama kategorisi olarak tanımladı.[4] Megalomani olarak sınıflandırılan dinsel yanılsama türüdür, diğer iki kategori ise zulüm ve küçümsemedir.[5] Filozof Antony Flew'e göre, Tanrı'nın kendisiyle konuştuğunu ve insanların değişmesi için bir kanal görevi göreceğini söyleyen Pavlus, bu tür bir yanılsamanın örneğidir.[6] Kent-Flew tezi, deneyiminin işitsel ve görsel halüsinasyonlar gerektirdiğini savundu.

Örnekler

Bireyin kendini bir başkasını ya da bir grup yoksul insanı kurtarmak zorunda gördüğü tutum açısından, eylemin kendi önem duygusunu şişirdiği ve kendi yaşamlarını iyileştirmeye yardımcı oldukları insanların beceri ve yeteneklerini göz ardı ettiği bir kavram vardır.[7]

Mesih kompleksi en çok bipolar bozukluk ve şizofreniden muzdarip hastalarda bildirilmektedir. Kudüs'ü ziyaret ettikten sonra dindar bir bireyde bir Mesih kompleksi ortaya çıktığında, Kudüs sendromu olarak bilinen bir psikoz olarak tanımlanabilir.[8]

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ "Messiah Complex Psychology". flowpsychology.com. 21 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015. 
  2. ^ Media and Affective Mythologies: Discourse, Archetypes and Ideology in Contemporary Politics. Cham, Switzerland: Palgrave Macmillan. 2017. s. 155. ISBN 978-3-319-60758-0. 
  3. ^ Characters on the Couch: Exploring Psychology through Literature and Film: Exploring Psychology through Literature and Film. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. 2016. s. 151. ISBN 9781440836985. 
  4. ^ Psychosis and Spirituality: Consolidating the New Paradigm, Second Edition. Oxford: Wiley Blackwell. 2010. s. 240. ISBN 9780470683484. 
  5. ^ Psychosis and Spirituality: Consolidating the New Paradigm, Second Edition. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons. 2010. s. 240. ISBN 9780470683484. 
  6. ^ Resurrected?: An Atheist and Theist Dialogue. Oxford: Rowman & Littlefield Publishers. 2005. s. 9. ISBN 0742542254. 
  7. ^ Corbett, Steve; Fikkert, Brian (2014). Helping Without Hurting in Short-Term Missions: Leader's Guide. Moody Publishers. ISBN 978-0-8024-9188-6. 
  8. ^ "Dangerous delusions: The Messiah Complex and Jerusalem Syndrome". Freethought Nation. 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zekâ geriliği</span> nörogelişimsel bozukluk

Zihin yetersizliği veya mental retardasyon, zihinsel işlev kapasitesi, normal kabul edilen sınırların anlamlı ölçüde altında olan ve uyumsal davranışlarda yetersizlikleri olan bireyleri tanımlamak için kullanılır. Zihinsel işlevlerde görev alan beyin bölgelerinin, sinir hücrelerinin ve beyin ağında meydana gelen bir sapma veya zihinsel işlevlerde görev alan beyin bölgelerinde meydana gelebilecek bir zedelenme sonucu oluşan ve 18 yaşından önce gelişim dönemlerinde farklılık olarak kendisini gösteren Nörogelişimsel bir bozukluktur.

<span class="mw-page-title-main">Anksiyete</span> hoş olmayan bir iç karışıklık durumu ile karakterize edilen duygu

Kaygı, endişe ya da anksiyete, hoş olmayan bir iç çatışma durumu ile karakterize olan, sıklıkla ileri geri ilerleme gibi sinirsel davranışların eşlik ettiği bir duygudur. Bu durum, beklenen olaylar karşısında öznel olarak hoş olmayan dehşet duygularıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hastalık</span> organizmaları olumsuz etkileyen anormal durum

Hastalık, bir organizmanın tamamının veya bir kısmının yapısını veya işlevini olumsuz yönde etkileyen ve hemen herhangi bir dış yaralanmaya bağlı olmayan belirli bir anormal durumdur. Hastalıklar genellikle belirli belirti ve semptomlarla ilişkili tıbbi durumlar olarak bilinir. Bir hastalığa patojenler gibi dış faktörler veya iç işlev bozuklukları neden olabilir. Örneğin, bağışıklık sisteminin dahili işlev bozuklukları, çeşitli bağışıklık yetmezliği, aşırı duyarlılık, alerjiler ve otoimmün bozukluklar dahil olmak üzere çeşitli farklı hastalıklara neden olabilir.

Psikoz, düşünce ve duyunun ağır oranda bozulduğu zihin durumunu tanımlamakta kullanılan genel bir psikiyatri terimidir. Psikotik epizod geçiren hastalar halüsinasyonlar görüp, delüzyonel inançlar taşıyabilir, kişilik değişiklikleri ve düşünce bozukluğu gösterebilir. Bir psikotik epizod gerçek ile bağlatının kopması veya zarar görmesi ile karakterizedir denilebilir. Gençlerde daha sık görülen psikoz ağır bir zihinsel hastalığın belirtisi olabilir.

Sanrı, kanıtlar ışığında değiştirilemeyen yanlış ve sabit bir inançtır. Bir patoloji olarak, yanlış veya eksik bilgi, konfabulasyon, dogma, yanılsama, halüsinasyon veya algının diğer bazı yanıltıcı etkilerine dayanan bir inançtan farklıdır, çünkü bu inançlara sahip bireyler kanıtları gözden geçirdikten sonra inançlarını değiştirebilir veya yeniden ayarlayabilirler. Yine de:

<span class="mw-page-title-main">Bipolar bozukluk</span> Depresyon dönemlerine ve anormal derecede yüksek ruh haline neden olan zihinsel bozukluk

Bipolar bozukluk veya İki uçlu duygudurum bozukluğu, her biri günlerden haftalara kadar süren depresif ve manik periyotlar ile karakterize edilen, bireyin tamamıyla sağlıklı bir duygudurum (ötimik) vaziyetine de girebildiği, bir duygudurum bozukluğudur. Yaşanan bu iki dönemin ortak özelliği, kişilerin duygudurumunda olağan seyrinden farklı özellikte ve süreklilik arz eden bir yaşantısı olmasıdır. Bu farklılıklar depresif dönemde yaşanan hüzünlü, özgüveni düşük ruh halindeki artış (disfori) ve bununla birlikte manik dönem olarak nitelendirilen neşedeki artıştır (öfori).

<span class="mw-page-title-main">Majör depresif bozukluk</span> Düşük benlik saygısı ve normalde eğlenceli aktivitelere ilgi veya zevk kaybı ile birlikte her şeyi kapsayan düşük ruh hali

Majör depresif bozukluk, majör depresyon veya klinik depresyon, en az iki hafta boyunca, farklı türden günlük hadise ve tecrübeler karşısında, sabit bir şekilde düşük ruh halinde bulunulması ile karakterize edilen bir zihinsel hastalıktır. Hastalık, tıbbi teşhisi ancak bir uzman tarafından konulabilecek bir hastalıktır. Hastalık, halk arasında kullanılan depresif olma durumu ile alakalı olmayıp, bu ruh hallerinden her yönden ve tamamen ayrılan bir hastalık türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Engellilik</span> bozukluklar, aktivite kısıtlamaları ve katılım kısıtlamaları

Engelli, yaralanma ya da fiziksel veya zihinsel bir rahatsızlık nedeniyle bazı hareketleri, duyuları veya işlevleri kısıtlanan kişidir. Engeller doğuştan gelebilir veya sonradan geçirilen hastalıklar sonucu ortaya çıkabilir. Dünya Sağlık Örgütü'nün İşlevsellik, Yetiyitimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırması'na göre engelli olma hâli için yeti yitimi terimi kullanılır. Engelliler; vücudun duyusal, işlevsel, zihinsel ve ruhsal farklılıkları öne sürülerek; toplumsal veya yönetimsel tutum ve tercihler sonucu, yaşamın birçok alanında kısıtlama ve engellerle karşılaşabilirler. Birçok toplumlarda en yaygın ayrımcılık türlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hipokondriya</span>

Hipokondriyazis veya hipokondriya kişinin ciddi bir hastalığa yakalanma konusunda aşırı ve gereksiz endişe duyması durumudur. Eski bir kavram olan hipokondrinin anlamı defalarca değişti. Bu zayıflatıcı durumun, gerçek bir tıbbi teşhis olmamasına rağmen beden veya zihin durumunun yanlış algılanmasından kaynaklandığı iddia edildi. Hipokondriyazisi olan kişiye hipokondriyak denir. Hipokondriyaklar, bulgu ne kadar küçük olursa olsun, saptadıkları herhangi bir fiziksel veya psikolojik bulgu hakkında gereğinden fazla alarma geçerler ve ciddi bir hastalıkları olduklarına veya teşhis edilmek üzere olduklarına ikna olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Anksiyete bozukluğu</span> günlük durumların aşırı, mantıksız bir kaygıya sebep olduğu bilişsel bozukluk

Anksiyete bozuklukları, belirgin ve kontrol edilemeyen anksiyete ve korku duyguları ile karakterize edilen bir grup zihinsel bozukluklardır. Bu durumlar, bireylerin sosyal, mesleki ve kişisel işlevselliğini önemli ölçüde bozar. Anksiyete, huzursuzluk, alınganlık, kolay yorulma, konsantrasyon güçlüğü, kalp hızında artış, göğüs ağrısı, karın ağrısı gibi fiziksel ve bilişsel belirtilere yol açabilir ve belirtiler bireyler arasında değişiklik gösterebilir.

<span class="mw-page-title-main">Borderline kişilik bozukluğu</span> Duygusal dengesizlik kişilik bozukluğu

Borderline kişilik bozukluğu (BPD) ya da duygusal dengesizlik kişilik bozukluğu (EUPD), uzun süreli dengesiz ikili ilişkiler, bozuk bir öz farkındalık ve şiddetli duygusal tepkiler tarafından karakterize olunan bir çeşit kişilik bozukluğudur. Bu hastalıktan etkilenen bireyler, duygusal durumlarını sağlıklı veya normal seviyede tutmakta zorlanmalarından ötürü genelde kendine zarar vermek gibi tehlikeli fiillerde bulunurlar. Aynı zamanda boşluk hissi, terk edilme korkusu ve derealizasyondan muzdarip olabilirler.

Anormal psikoloji, zihinsel bir bozukluğu tetikleyen veya anlaşılmayabilecek alışılmadık davranış, duygu ve düşünce kalıplarını inceleyen psikolojinin bir dalıdır. Birçok davranışın anormal olduğu düşünülse de, psikolojinin bu dalı tipik olarak klinik bağlamdaki davranışlarla ilgilenir. Anormal veya aykırı kabul edilen davranışları anlama ve kontrol etme konusunda uzun bir geçmiş tarihi vardır ve alınan yaklaşımda genellikle kültürel farklılıklar vardır. Anormal psikoloji alanı, farklı koşullar için birden fazla nedeni tanımlar, genel psikoloji alanından ve başka yerlerden çeşitli teoriler kullanır ve hala çok sayıda “anormal” ile kastedilene bağlıdır. Geleneksel olarak psikolojik ve biyolojik açıklamalar arasında, zihin-beden sorununa ilişkin felsefi bir düalizmi yansıtan bir ayrım vardır. Zihinsel bozuklukları sınıflandırmaya çalışırken farklı yaklaşımlar da vardır. Anormal üç farklı kategori içerir; subnormal, olağanüstü ve paranormaldirler.

Psikolojide konfabulasyon, kişinin kendisi ya da dünya hakkında uydurma, çarpık veya yanlış yorumlanmış anılar üretmesi olarak tanımlanan bir bellek hatasıdır. Konfabulasyon sergileyen insanlar, “ince değişikliklerden tuhaf uydurmalara” kadar, geniş bir ölçekte çeşitlenen yanlış anılar sunarlar ve çelişkili olduklarına ilişkin kanıtlara rağmen genellikle hatırladıkları anılardan çok emindirler.

Psikoloji temel bilimi, psikoloji alanında yapılan araştırmaların bazıları, uygulanan psikolojik disiplinlerde yapılan araştırmalardan daha "temel" dir ve doğrudan bir uygulaması yoktur. Psikoloji içerisindeki temel bilim yönelimini yansıttığı düşünülen alt disiplinler arasında biyolojik psikoloji, bilişsel psikoloji, nöropsikoloji vb. alt dallar sayılabilmektedir. Bu alt disiplinlerdeki araştırmalar, metodolojik titizlik ile karakterizedir. Psikolojinin temel bilim olarak kaygı, davranış, biliş ve duyguların altında yatan yasaları ve süreçleri anlamaktır. Temel bilim olarak psikoloji, uygulamalı psikoloji için bir temel sağlar. Uygulamalı psikoloji, aksine, temel psikolojik bilimlerin ortaya koyduğu psikolojik ilkelerin ve teorilerin uygulanmasını içerir; bu uygulamalar zihinsel ve fiziksel sağlık ayrıca eğitim gibi alanlarda sorunların üstesinden gelmeyi veya refahı artırmayı amaçlamaktadır.

Yunanca hipostaz terimi, 4. yüzyılın sonları ve 5. yüzyıldaki Kristolojik tartışmalardan önce teknik bir terim olarak kullanılmaya başlamıştır.

Margery Kempe İngiliz mistizmin Altın çağı olarak adlandırılan– Norwichli Juliana, Walter Hilton ve anonim bir kitap olan “ Bilmeyen Bulut” çağın sonunda yaşayan bir İngiliz mistikti. Katolik ve Anglikan Kiliseleri tarafından onurlandırılmış ancak hiçbir zaman aziz yapılmamıştır.

"The Last Messiah" (Orijinal: Den sidste Messias; Türkçe: Son Mesih) Norveçli filozof Peter Wessel Zapffe'nin 1933 yılında yazdığı bir makaledir. En önemli eserlerinden biri, daha sonra "On the Tragic" adlı kitabında genişletilecek bir teori olarak, Friedrich Nietzsche'nin Üstinsan kavramının yeniden yorumlanmasını tanımlayacaktı. Zapffe, insanlıktaki varoluşsal krizin ve kaygının, aşırı gelişmiş bir zekanın sonucu olduğuna ve insanların bunu "bilincin içeriğini yapay olarak sınırlayarak" üstesinden geldiğine inanıyordu.

Dinsel bir yanılsama ya da dinsel hezeyan, dini temaları veya konuları içeren herhangi bir yanılsamadır.

Bir örtüşme sendromu, daha yaygın olarak tanınan en az iki bozukluğun özelliklerini paylaşan tıbbi bir durumdur. Örtüşme sendromlarının örnekleri, romatolojide örtüşen bağ dokusu bozuklukları ve kardiyolojide örtüşen genetik bozukluklar gibi birçok tıbbi uzmanlıkta bulunabilir.

Tanrı kompleksi, sürekli olarak şişirilmiş kişisel yetenek, ayrıcalık veya yanılmazlık duygularıyla karakterize sarsılmaz bir inançtır. Kişi aynı zamanda görüşlerinde oldukça dogmatiktir, yani kendi kişisel görüşlerinden tartışmasız doğruymuş gibi söz eder. Tanrı kompleksine sahip bir kişi toplumun gelenek ve taleplerine hiç aldırış etmeyebilir ve özel ilgi veya ayrıcalık talep edebilir.