İçeriğe atla

Mesih'te Kardeşler

Mesih'te Kardeşler veya Kristadelfiyanlar[1] (İngilizce: Christadelphians), Üniteryen Hristiyanlık görüşünü benimseyen bir topluluktur. Restorasyoncu ve binyılcıdır. Hareket, İngiliz asıllı Amerikalı ilahiyatçı John Thomas'ın (1805-1871) tebliğ faaliyetleri ile 19. yüzyılda Birleşik Krallık ve Kuzey Amerika'da gelişmiştir. Amerikan İç Savaşı (1863) zamanında vicdani ve dinî inançlarına aykırı olduğunu ileri sürerek askerlik hizmetini ifa etmeyi reddeden kimse statüsünü alabilmek için bir gruba bağlılığın beyan edilmesi gerekmiştir. O dönem itibarıyla Christadelphian ismi kullanılmıştır. Bu isim John Thomas tarafından Grekçe Mesih (Kristos) ve kardeşler (adelfoi) kelimelerinin birleştirilmesiyle türetilmiş olup "Mesih inancında kardeşler"[2] ya da "Mesih'te kardeşler"[1] anlamına gelir.

Mesih'te Kardeşler Teslisçi Hristiyanlığın birçok inanç esasını reddeder. Ruhun ölümsüzlüğü, Teslis, İsa'nın ezeli olması, çocukların vaftiz edilmesi, Kutsal Ruh'un Tanrı'nın üç benliğinden biri olması, İsa'nın Tanrı doğası ve günümüzde Kutsal Ruh'un verdiği ruhsal armağanlar gibi Teslisçi inanç esasları Mesih'te Kardeşler tarafından reddedilir. Mesih'te Kardeşler Şeytan'ın bir yaratık olduğuna inanmaz ve şeytan kelimesinin insanın içindeki kötülük anlamına geldiğini, cehennemin sonsuz bir azaptan ziyade sadece ölüm ve mezar anlamına geldiğine inanırlar. Mesih'te Kardeşler cennete sadece İsa'nın gittiğini ve herhangi bir insanın cennete hiçbir zaman gitmeyeceğini, bundan ziyade kıyamet vaktinde İsa'nın tekrar yeryüzüne inerek ilk olarak İsrail'den başlayarak dünyada Tanrı'nın Krallığı'nı kuracağına ve inananların diriliş sonrası burada yaşayacağına inanmaktadırlar. Mesih'te Kardeşler reddettikleri doktrinlerin 1. yüzyıldan sonra büyük ölçüde pagan Yunan felsefesine maruz kalınması yoluyla Hristiyan inancına eklendiğini ve İncil metinleri kullanılarak reddettikleri inanç esaslarının doğrulanamayacağına inanmaktadırlar.

İnançları

Mesih'te Kardeşler'in inançları tamamen Kutsal Kitap'a dayalıdır ve bir dizi doktrin alanında ana akım Hristiyanlıktan farklıdır. Mesih'te Kardeşler, Kutsal Kitap'ın Tanrı'nın her şeyi yaratan olduğunu öğrettiğini ve Oğlu İsa'dan ayrı bir varlık olduğunu ileri sürer. Kutsal Kitap, Kutsal Ruh'un bir kişi olduğunu değil, Tanrı'nın yaratma ve kurtarmada kullandığı güç olduğunu öğretir.

İngiltere'nin Bath şehrinde bir Mesih'te Kardeşler ibadethanesi.

Kutsal Kitap, İsa'nın; özellikle Eski Ahit'te İbrahim ve Davut'a atfedilen kehanetlerde vadedilen Mesih olduğunu bildirir. İsa, Meryem'in oğlu ve Tanrı'nın gücüyle mucizevi doğumu itibarıyla Tanrı'nın Oğlu'dur. Denenmişse de günah işlememiştir. Tanrı ona ölümsüzlük vermiştir ve o, Tanrı'nın oturduğu göğe yükselmiştir. İsa, dünyada Tanrı'nın krallığını kurmak için bizzat dönecektir. Tahtı Kudüs'te (Yeruşalim) olacaktır ve İsrail'de yeniden kurulan Tanrı'nın Krallığı'nda kral olacaktır. İsa aynı zamanda dünyaya hükmedecektir.

İnsanlar, ancak öğretilerine inanarak, tövbe ederek ve suya tamamen dalarak vaftiz edilme yoluyla İsa'nın müridi olabilmektedir. Tanrı'nın merhametine inanarak kurtarılmasına rağmen gerçek inanç kendini, sevap kazanılacak işler yolunda uğraşılması şeklinde gösterecektir; dolayısıyla mürit, Kutsal Kitap öğretileriyle uyumlu bir yaşam sürdürmelidir. Kutsal Kitap; ölümü, hayatın tamamen sona ermesi olarak tanımlar. Ölümden sonra inançlılar âdem-i vücut (var olmama) hâlinde, İsa'nın dönüşüyle yaşanacak dirilişe kadar bilinçsizdir. Yargı gününü müteakiben, kabul görenler İsa ile yeniden yaratılmış bir dünyada, ona Tanrı'nın Krallığı'nı kurmada yardım ederek, ölümlü nüfusa bin yıl (Milenyum) hükmederek yaşayacaktır. Tanrı'nın Krallığı, İsa ve havarileri tarafından öğretilen Müjde'nin odak noktasıdır.

Tanrı'nın vaatlerinin gerçekleşeceğini ve kutsal yazıların güvenilirliğini görmek için Kutsal Kitap'ın kehanetlerinden gerçekleşen örneklere, özellikle de halklarla ilgili olanlara (Daniel 11) bakmak yeterlidir. Ana akım Hristiyan mezhepler tarafından geleneksel olarak kabul edilen bazı doktrinler vardır ki Mesih'te Kardeşler'e göre bunlar Kutsal Kitap'a dayandırılamamaktadır, özellikle ruhun ölümsüzlüğü, Teslis ve İsa'nın doğumundan önce var oluşu gibi. Kutsal Kitap'ta Şeytan veya İblis'in geçtiği yerlerde anlaşılması gereken, insanoğlunun tabiatında var olan günah ve Yaratan'ın isteklerine karşı gelmeye eğilimidir. Cehennemden, ebedi eziyet yeri değil, sadece bütün insanların girdiği mezar anlaşılmalıdır.

Topluluk

Mesih'te Kardeşler vicdanî ve dinî inançlarına aykırı olduğunu ileri sürerek askerlik hizmetini ifa etmeyi reddeden kimselerdir (conscientious objector) ama pasifist değillerdir ve orduya girmekten sakınırlar. Genelde pazar günleri gerçekleşen cemaat ibadeti, vaftiz edilen tüm üyelerle birlikte İsa'yı anmaya odaklanır.

Günümüzde aşağı yukarı 130 ülkede, çoğu kurulmuş "ekklesia"lara (kilise) üye, kendi dillerinde vaaz ve ibadet eden yaklaşık 100.000 Kristadelfiyan vardır.

Notlar

  1. ^ a b "Christadelphianlar Kimdir?". ntlworld.com. 16 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2014. 
  2. ^ "11.3.4 TOPLULUKTA YAŞAM". biblebasicsonline.com. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İncil</span> Nasıralı İsanın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan biyografi metinleri

İncil, İsa'nın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan her bir biyografidir. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından kaleme alınmış olan ve yazarlarının adlarıyla anılan dört incil, Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü teşkil eder. İncil sözcüğü Türkçe konuşan kimseler arasında sıklıkla Yeni Ahit anlamında kullanılır. Bu kullanıma –hatalı olsa dahi– Türkçe Hristiyan kaynaklarda da rastlanabilir. Bu kaynaklarda Müjde sözcüğü de Yeni Ahit anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Dua</span>

Dua veya yakarış, bir ilah ya da gözle görülmeyen varlıkla ilişkiyi etkinleştirmeyi amaçlayan çağırma veya eylemdir. Dua, bireysel ya da toplumsal olarak; özel ya da kamusal bir yerde edilebilir. Sadece sözlerden oluşabileceği gibi şarkı şeklinde de olabilir. Ayrıca çeşitli bedensel hareketler de içerebilir. Duanın yakarış, şükran veya ibadet/övgü olarak farklı formları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Teslis</span> Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlüsün­den oluşan Tanrı inancını ifâde eden kavram

Teslis, Kutsal Üçleme ya da Üçlü Birlik, tek olan Tanrı'nın Kutsal Kitap'ta kendisini bildirdiği her biri eşit yücelikte, özünde tek, ezeli ve ebedi olan üç benliğini konu edinen ve Hristiyan kiliselerinin çoğunluğu tarafından inanılan ana akım Hristiyan dininin merkezindeki inanç esasıdır. Baba Tanrı, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh üç farklı benlik (hipostaz) olarak aynı özü paylaşmaktadırlar (Homoousia). Tek öz Tanrı'nın birliğini üç benlik ise Tanrı'nın kimliğini anlatmaktadır ve benliklerin hem birbirinden farklılıklarını hem de özde çözülmez birliklerini ifade eder. Böylece tüm yaratım ve lütuf süreci Tanrı'nın üç ilahi benliğinin ortak eylemi olarak görülür. Her benlik, Üçlü Birlik'te kendilerine özgü nitelikleri tezahür ettirir ve böylece her şeyin "Baba'dan çıkıp gelmiş" "Oğul aracılığıyla" ve "Kutsal Ruh'un gücüyle" gerçekleştiğini kanıtlar.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlıkta İsa</span> Hristiyanlık inancında Mesih ve Tanrının Oğlu

Hristiyanlıkta İsa, birçok ana akım Hristiyan mezhebinde Üçlü Birlik'teki ikinci figür olan Oğul Tanrı'dır. Bununla birlikte, İsa'nın Tanrı'dan farklı bir kişilik olduğuna ve Tanrı'ya bağımlı olduğuna inanan mezhepler de vardır. Hristiyanlığın her biçiminde, İsa'nın "Eski Ahit" olarak adlandırılan Tanah'ta kehanet edilen Yahudi mesih olduğuna inanılmaktadır. Çarmıha gerilişi ve ardından dirilişi sayesinde Tanrı'nın insanlara kurtuluş ve sonsuz yaşam sunduğuna, ve İsa'nın, insanlığı Tanrı ile barışın günahını telafi etmek için öldüğüne inanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Paskalya</span> İsanın dirilişini anmak için Hristiyanlarca kutlanan bayram

Paskalya, Hristiyanlıktaki en eski ve en önemli yortu. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde dirilişi kutlanır. Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar olmakla beraber, Paskalya dönemi yaklaşık olarak mart sonundan nisan sonuna kadar olan dönemdir. Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmeyen ve dünya kiliselerinin çoğunda pazar günü kutlanan Paskalya Günü ise, Diriliş Bayramı, Diriliş Pazarı ya da Kıyam Yortusu olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Tertullianus</span> Yazar, filozof ve teolog

Tertullianus, MS 160-225 yılları arasında yaşamış olan Kilise Babası.

Binyılcılık, belirli tipteki dinsel hareketlerin üyeleri tarafından benimsenen, yakın gelecekte, yeni bir çağın gelişini gösterecek olan yıkıcı değişmelerin gerçekleşeceği biçimindeki inançlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Ruh</span>

Kutsal Ruh, Yahudilikte Tanrı'nın evren veya yaratıkları üzerindeki ilahi gücü, kalitesi ve etkisine atıfta bulunur. İznik Hristiyanlığı'nda Kutsal Ruh, Üçlü Birliğin üçüncü kişisidir. İslam'da Kutsal Ruh, ilahi eylemin veya iletişimin bir aracısı olarak hareket eder.

<span class="mw-page-title-main">Vaftiz</span> Katolik ve Ortodoks kiliselerinde vazgeçilmez 7 Sakramentten biri

Vaftiz, kişinin alnını ıslatmak veya tüm vücudunu suya batırmak şeklinde icra edilen bir dini "arınma" ve "yeniden doğma" törenidir.

Anglikanizm, İngiltere'nin resmî kilisesi olan İngiltere Kilisesi'ne has ilke, doktrin ve kurumlar. İngiltere Kralı VIII. Henry'nin kurduğu bir Hristiyan mezhebidir. İngiliz Reformu, Katoliklik ve Protestanlık arasında bir orta yol olarak görüldüğü için Latince Via Media olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ariusçuluk</span> Ariusun geliştirdiği kuramsal öğreti

Ariusçuluk ya da Arianizm, ilk olarak İskenderiye, Mısır'dan bir Hristiyan papaz olan Arius, atfedilen kristolojik bir doktrindir. Arian teolojisi, İsa Mesih'in Tanrı'nın Oğlu olduğunu, Tanrı'nın Oğlu'nun her zaman var olmayıp içinde doğmuş olması farkıyla Baba Tanrı tarafından doğurulduğunu savunur. Baba Tanrı tarafından zaman, dolayısıyla İsa, Baba Tanrı ile birlikte ebedi değildi.

<span class="mw-page-title-main">Origenes</span>

Origenes veya Origen, İskenderiye'de Hristiyan bir ailede doğmuş ve kendini hadım etmesine bile neden olacak düzeyde münzevi (sofu) bir kişiliğe sahip olmasıyla tanınan ve Patristik felsefenin en önemli temsilcilerinden sayılan bir Kilise Babası'dır.

Karşılaştırmalı din alanında Hristiyanlık ve İslam arasındaki tarihsel etkileşim, Hristiyanlık ile İslam'ın benzer yönlerini ve temel fikirleri bağlar. İslam ve Hristiyanlık, Yahudilik gibi, semavi gelenekten aldıkları kökenlerini paylaşırlar. Bu kökene rağmen söz konusu iki din arasında derin farklar vardır. Örneğin, İsa’nın kim olduğu konusu bunlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Nissalı Gregor</span>

Nissalı Gregor, Kapadokya bölgesindeki Nissa adlı antik kentin piskoposu.

28 Temel İnanç, Yedinci Gün Adventist Kilisesi tarafından kabul edilen öz niteliğinde bir dizi teolojik inançtır. Adventistler geleneksel olarak amentülerin oluşturulmasına karşı olmuşlardır. 28 Temel İnancın hüküm koyucu değil açıklayıcı olduğu ileri sürülmüştür; yani kilisenin resmî konumunu açıklarlar, ancak üyelik için kıstas değildirler. Bu inançlar 27 Temel Doktrin olarak bilinmekteydi ve ilk olarak 1980 yılında kilisenin Genel Konferansı tarafından kabul edilmişti, 2005 yılında da ilave bir inanç eklenmiştir. Adventist vaftiz yemini bunları tamamlamaktadır.

Teslisçi Hristiyan ilâhiyatında enkarnasyon ya da hulûl, ezelî ilâhî kelime (logos), üçlü birliğin ikinci kişisi, Baba Tanrı'nın oğlu ve Oğul Tanrı olan İsa'nın, Meryem Ana'nın rahminde insan bedenine bürünmüş olduğu ve insan tabiatı edindiği inancıdır. Meryem'in rahminde bedene büründüğü için Meryem'e Theotokos denmektedir. Teslisçilerin enkarnasyon inancında, İsa Mesih'in tamamen insan ve tamamen tanrı olup bu iki tabiatının hipostatik birlik içinde olduğu kabul edilir. Kadıköy Konsili'ne tabi olan kiliselerin tanımladığı şekliyle enkarnasyonda, Oğul'un ilahi tabiatı, insan tabiatı ile birleşmiş fakat hiç karışmamıştır. Bir ilahi kişilikte İsa Mesih, hem tamamen Tanrı, hem de tamamen insandır. Bu inanca alternatif akideler, Ebiyonitler ve İbrani Kutsal Kitabı'nda olduğu gibi tarih boyunca Hristiyanlıkta zuhur etmiş olmakla birlikte hiçbirisi ana akım Hristiyanlığın enkarnasyon inancını değiştirmemiştir. Günümüzde Tekçilik olarak bilinen alternatif bir akide Pentekostal gruplar arasında yaygındır.

Geleneksel Yahudilikte İsa, sahte mesihlerin en zarar verici olanı ve en başarılısı olarak görülmektedir. Bununla birlikte geleneksel Yahudi inancına göre henüz mesih gelmediği ve Mesih Çağı henüz başlamadığı için İsa'nın mesihliğinin ya da tanrılığının reddi Yahudilikte merkezî önem arzeden bir konu olmamıştır.

İbrahimi dinlerde, Mesih Çağı, Mesih'in hüküm sürdüğü ve hiçbir kötülük olmaksızın evrensel barış ve kardeşliği getireceği Dünya'daki gelecek bir dönemdir. Birçoğu böyle bir çağın geleceğine inanıyor; bazıları onu mükemmel "Tanrı'nın krallığı" veya "gelecek dünya" olarak adlandırır.

Teslis'in reddi, ana akım Hristiyan öğretisi olan Tanrı'nın ebedi, eşit ve bölünmez bir şekilde tek bir varlık veya özde birleşmiş üç farklı hipostaz veya kişi olduğu inancını reddeden bir Hristiyanlık biçimidir. Öbür yandan bu görüşe sahip olan kesimlerin çoğu, İsa'nın Tanrı'nın Oğlu olduğu fikrinde ise diğer Hristiyanlar gibi hemfikirdiler. Aslında bu durum, Birinci İznik Konsili'nden beri süregelen bir tartışmanın devamı niteliği olarak görülmektedir. Hristiyanlığın ilk yüzyılları sayılmazsa, günümüzde, bu görüşü benimseyenlerin bir diğer ortak yönüyse, yeni dini hareketler olarak kabul edilmesidir. Teslisi reddedenler arasında tarihsel ve modern akımlar veya gruplar vardır. Tarihsel akımlar ve gruplar:


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.