Miraç ; İslam dini anlatımlarında, Muhammed'in göğe yükselip, Allah ve öte âlemleri görüp geriye döndüğü rivayetlerine verilen isimdir. Rivayetler; Muhammed'in kalbinin temizlenmesi, Burak ve Cebrail eşliğinde Mescid-i Aksa'ya gidiş (isra), Burak'ı bağlayıp peygamberlere namaz kıldırma, muallak taşından göğe yükselme, Allah ile konuşmalar, gök katlarında diğer peygamberler ile diyaloglar, cennet ve cehennemi görme ve geri dönme gibi bölümlerden oluşur.
Ulu cami veya câmi-i kebîr, bir Türk şehrinin en büyük cuma camisidir. İsim, daha sonra inşa edilmiş olan camiler daha büyük olsa bile, genellikle uygulandığı ilk camiye özgü bir kullanımdır. Ulu cami bir şehrin en büyük camisi idi; vatandaşlar cuma namazlarını kılmak için bu camilerde toplanırdı. Ancak günümüzde, bir şehirdeki Müslümanların cuma namazını kılmak için farklı camilerde toplanması yaygındır.
Cami, İslam dininin ibadet mekanıdır. Genellikle minaresiz küçük camilere veya bazı kurum ve kuruluşlarda ibadet için ayrılmış ufak mekanlara ise mescit denir.
Minare, İslam dininin ibadet yeri olan camilerde namaza çağrıyı bildirmek ve sala okumak için inşa edilmiş ana yapıdan yüksek tasarlanan yapılardır. Namaza çağrının o mahaldeki herkesin işitebileceği yüksek bir yerden okunması, ibadethanelerde minare inşasının esasını teşkil etmektedir.
Cuma namazı, İslâm dininde cuma günü öğle vakti cemaatle kılınması farz olan iki rekatlık bir namazdır.
Mihrap, camide imamın namaz kıldırırken cemaatin önünde durduğu, kıble yönündeki duvarın ortasında bulunan oyuk ve girintili yer.
Mescit, namaz kılınan küçük cami veya namaz kılma yeridir.
Cami, toplamaktan toplayıcı anlamında, Müslümanların ibadet yeri, İslam mabedi demektir. Mescit Türkçede küçük mabetler için kullanılır ancak Arapçada geniş manada ibadet yerlerine mescit denir.
Mescid-i Nebevî veya Peygamber Mescidi, Hicret'ten sonra Medine'de İslam peygamberi Muhammed ile arkadaşları tarafından inşa edilen, Muhammed'in kabrinin de içerisinde bulunduğu mescit. "Nebevi" Arapçada "peygambere ait" anlamına gelir, "Mescid-i Nebevî" tamlamasının anlamı ise "Peygamber Mescidi"dir. Mekke'de bulunan Mescid-i Haram'dan sonra Müslümanlara göre ikinci en kutsal mescittir.
Hutbe, İslam dininde cuma ve bayram namazlarında minberde imam tarafından okunan dua ve verilen öğüt. Hutbe insanları dine çağırır. Ayrıca İslam dininin Peygamberi Muhammed'in ölümünden önce 124.000 Müslüman'a irad ettiği dini metnin adı da Veda Hutbesi'dir.
Mescid-i Kıbleteyn, Medine'nin Kuzeybatısında Vebere Harresi denilen mevkide bulunan mescit. Tamlama, İki Kıbleli Mescid anlamına gelmektedir. Mescid-i Nebevî'ye 5 km uzaklıktadır. İlk adı, içinde bulunduğu bölgede yerleşik olan kabile dolayısıyla Benî Selime Mescidi'dir.
Nafile (tatavvu) namazlar, herhangi bir yükümlülüğü olmadan, içten gelerek kılınan namazlardır. Beş vakit namaza bağlı olan sünnetler, ramazan geceleri kılınan teravih namazları, kuşluk namazları, gece namazları başlıca nafile namazlardır.
Boyacı Camii, diğer adıyla Boyacıoğlu Camii, Gaziantep'in Şahinbey ilçesinde yer alan cami. Gaziantep ilinin Şehirdeki en eski yapılardandır. Bir rivayete göre Kadı Kemaleddin, bir başka rivayete göre ise Boyacı Yusuf tarafından yaptırılmıştır. Caminin yapılış tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte minberinde bir kısmın 1357'de Memluklular döneminde bitirildiğine dair kitabe bulunmaktadır. Başka bir kitabede ise 1575 yılında onarımdan geçirildiği belirtilmektedir. Cami, Hamdi Kutlar Caddesi üzerinde yer almaktadır.
Irak'ın Necef kentinde bulunan İmam Ali Türbesi (Arapça:حرم الإمام علي ya da kısa adıyla İmam Ali Mescidi veya İmam Ali Camii, İslam'ın Şii itikadına bağlı yaklaşık 200 milyon Müslüman için Suudi Arabistan'da bulunan Kabe ve Medine'de Mescid-i Nebevî' ve Kudüs taki ilk islam kıblesi Mescid-i Aksa dan sonra dördüncü kutsal yerdir. Burası İslam peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu ve damadı ve dördüncü İslam halifesi ve ilk şii imamı olan Ali ibn Ebu Talib'in defnedildği yerdir. Ayrıca Şii inancına göre bu camide İmam Ali'nin yanında Adem ile Havva ve Nuh peygamberin de bedenleri defnedilmiş bulunmaktadır.
Kuba Mescidi veya Mescid-i Kubâ, İslam Peygamberi Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicret ederken konakladığı Kubâ'da inşa ettirdiği, inşaatında kendisinin de bizzat çalıştığı İslam'da inşa edilen ilk mescit.
Erzurum Ulu Cami, Türkiye'de Erzurum ili, Yakutiye ilçesinde bulunan ve şehrin en eski, en büyük camisi olma özelliğini taşıyan camidir.
Rânûnâ, namazgâhta, Muhammed'in ilk cuma hutbesini okuyup ilk cuma namazını kıldırdığı vadidir. Hicret sırasında Kubâ'ya ulaşarak burada Mekke'den gelecek olan Ali ve diğer muhacirleri beklemek üzere bir süre kalan ve 24 Eylül 622 Cuma günü Yesrib'e hareket eden Peygamber cuma vakti girince Ranuna Vadisinde Sâlim bin Avf kabilesine misafir oldu. Daha sonra bu ilk cuma namazının hatırasını yaşatmak için Mescid-i Cuma adıyla meşhur olan bir mescid yaptırıldı.
Veled-i Yaniç Camii ya da Yaniçoğlu Camii, Bursa'nın Osmangazi ilçesi, hisar semtinde bulunan erken dönem Osmanlı camisidir. Kapısı üzerindeki yazıtına göre 844 Hicri Safer ayında Yaniçoğlu Hacı Hayrûddin oğlu Mahmud Çelebi tarafından yaptırılmıştır. Mimarı bilinmeyen caminin kitabe ve vakfiyesi mevcuttur. Plan şeması ve özellikle son cemaat yerinin kullanılışı nedeniyle özel bir düzenlemeye sahiptir.
Bayram hutbesi, Müslümanların dinî bayramı olan Ramazan ve Kurban bayramında sabah namazının akabinde günün önemine binaen imamın minberde okuduğu dualar ve nasihatleri içerir. Bayram hutbesi, aynı cuma hutbesi gibidir. Cuma hutbesinden farkı hutbe okumaya tekbir ile başlanır ve hutbe, namazdan sonra okunur. Cuma hutbesi farz iken bayram namazında hutbe okumak sünnettir. Bayram namazı hutbeleri de Diyanet İşleri Başkanlığı Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanır ve Türkiye genelinde tüm camilerde aynı hutbe okunur.
Kaptan İbrahim Ağa Camii, 1622 yılında Kaptan İbrahim Paşa tarafından İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde yaptırılmıştır.