İçeriğe atla

Mesannepada

Mesannepada
𒈩𒀭𒉌𒅆𒊒𒁕
Kiş Kralı, Ur Kralı

Ur Kraliyet Mezarlığı'nda (U. 13607) bulunan "Kiş Kralı Mesannepada"ya ait mühür baskısı (y. MÖ 2600).[1][2][3] Mühürde Gılgamış ve efsanevi boğa, iki aslan arasında betimlenmekte ve aslanlardan biri Gılgamış'ın omzunu ısırmaktadır. Bu grubun her iki yanında Enkidu ve uzun sakallı ve Kiş tarzı bir başlık giyen hançerle silahlanmış bir avcı-kahraman görünmektedir. Metnin altında, sakallı ve uzun saçlı dört koşucu, insan biçimde bir svastika oluşturmaktadır. Bu kişiler, hançerle silahlanmış ve birbirinin ayağını tutmaktadır.[3] Pensilvanya Üniversitesi. Arkeoloji ve Antropoloji Müzesi, UPM 31.16.677.[1]
Hüküm süresifl. yaklaşık MÖ 2600
Önce gelenMeskalamdug
Sonra gelenA'annepada
HanedanBirinci Ur Hanedanı

Mesannepada (Sümerce𒈩𒀭𒉌𒅆𒊒𒁕, mes-an-ne2-pad3-da), Mesh-Ane-pada ya da Mes-Anne-pada ("An tarafından seçilen genç"), Sümer kralları listesinde Birinci Ur Hanedanı (yaklaşık MÖ 25. yüzyıl) için listelenen ilk kraldır.[4] Uruk'lu Lugal-kitun'u devirerek 80 yıldır hüküm sürdüğü kaydedilmiştir: "Sonra Unug (Uruk) yenildi ve krallık Urim'e (Ur) alındı."[5] Ur Kraliyet Mezarlığı'nda bulunan mühürlerinden birinde Kiş kralı olarak da tanımlanmaktadır.[6][2]

Soyu

Mari'de bulunan "Ur Hazinesi"

Mesannepada, Meskalamdug'un oğludur.[7] Mari'de "Ur Hazinesi" denen yerde Kral Meskalamdug adında bir lapis lazuli boncuğu bulundu ve şunlar yazmaktadır:[8][9][10]

𒀭𒈗𒌦 / 𒈩𒀭𒉌𒅆𒊒𒁕 / 𒈗𒋀𒀊𒆠 / 𒌉𒈩𒌦𒄭 / 𒈗𒆧𒆠 / 𒀀 𒈬𒈾𒊒
dlugal-kalam / mes-an-ne2-pa3-da / lugal uri5ki / dumu mes-ug-du10 / lugal kishki / a munaru
"Kiş kralı Meskalamdug oğlu Ur kralı Mesannepada, Tanrı Lugalkalam'a ("Toprağın Efendisi", Dagan veya Enlil ile özdeşleşmiş) bu boncuğu kutsadı.""

—Mesannepada Mari boncuğu[8][9][11][12][13][14]

Başlangıçta, bu boncuğun (referans M. 4439), Mesannepada'nın Gansud veya Ansud adlı Mari kralına verdiği bir hediyeye atıfta bulunduğu düşünülüyordu.[18][19] Bu durumu, günümüzde yukarıda verilen çeviri ile düzeltildi.[8][9] Bu boncuğun Mari'ye nasıl geldiği günümüzde belli değil ancak bu durum, o sırada Ur ve Mari arasında bir tür ilişkiye işaret etmektedir.[19] Boncuk, "Ur Hazinesi" denilen Ur veya Kiş'ten başka nesneler içeren bir kavanozda bulundu.[20][21] Kavanoz, Mari'de bir tapınağın kurulması için bir teklif olarak kabul edilmiştir.[22] Benzer adanmış boncuklar, MÖ 2100 dolaylarında tanrılarına ithafen iki akik boncuk oyan Şulgi gibi daha sonraki hükümdarlardan da bulunmuştur.[23]

A'annepada ithaf tableti

A'annepada, tablet yazıtında (standart Sümerce-Akadca çivi yazısı transkripsiyonlu) babası Mesannepada'dan bahsediyor. British Museum, BM 116982.[24] Tell Al-'Ubaid'de bulundu.[25]

"Mesannepada oğlu A'annepada" tarafından tanrı Ninhursag için yazılmış ve hepsi benzer içeriğe sahip birkaç ithaf tablet de bilinmektedir:[25][26]

𒀭𒊩𒌆𒄯𒊕 / 𒀀𒀭𒉌𒅆𒊒𒁕 / 𒈗𒌶𒆠 / 𒌉𒈩𒀭𒉌𒅆𒊒𒁕 / 𒈗𒌶𒆠 /𒀭𒊩𒌆𒉺𒂅𒊏 / 𒂍 𒈬𒈾𒆕
Dnin-hur-sag / a-an-ne2-pa3-da / lugal uri5{ki} / dumu mes-an-ne2-pa3-da / lugal uri5{ki} /Dnin-hur-sag-ra / e2 mu-na-du3
"Nin-hursag için: Ur kralı Mesannepada oğlu Ur kralı A'annepada Ninhursag için tapınağı inşa etti."

—Kral A'annepada'nın ithaf tableti, British Museum, BM 116982.[24][25]

Sümer Kral Listesi

Mesannepada, Sümer Kral Listesi'nde Birinci Ur Hanedanı'nın ilk hükümdarı olarak görünür ve 80 yıllık bir saltanatla anılır. Haleflerinin isimleri de verilmiştir:

"... Silahlı Uruk vuruldu, krallık Ur'a götürüldü. Ur'da Mesannepada kraldı, 80 yıl hüküm sürdü; Mesannepada oğlu Meskiagnun kraldı, 36 yıl hüküm sürdü; Elulu, 25 yıl hüküm sürdü; Balulu, 36 yıl hüküm sürdü; 4 kral, yıllar: 171 (?) hüküm sürdü. Silahlı Ur düşürüldü; krallık Awan'a taşındı."

—Sümer Kral Listesi, 137-147.[27]

Eski Babil tableti: Tummal Yazıtı

Eski Babil tableti (MÖ 1900-1600) olan Tummal Yazıtı'nda Mesannepada ve diğer oğlundan birkaç kralın başarılarıyla ilgili olarak bahsedilir. Bu tür tabletler genellikle, artık kaybolan eski tabletlerin kopyalarıdır:

"Kral En-me-barage-si, Enlil'in tapınağında Iri-nanam'ı inşa etti. En-me-barage-si'nin oğlu Aga, Tummal'ı güzelleştirdi ve Ninlil'i Tummal'a getirdi. Sonra Tummal ilk kez harabeye döndü. Meš-Ane-pada, Enlil'in tapınağında Bur-šušua'yı inşa etti. Meš-Ane-pada'nın oğlu Meskiagnun, Tummal'ı güzelleştirdi ve Ninlil'i Tummal'a getirdi."

—Eski Babil tableti Tummal Yazıtı (MÖ 1900-1600)[28][29]

Saltanatı

Mesannepada, en azından diplomatik olarak Ur'un genişlemesi ile ilişkilendirilmiştir.[30][31] Mari'de Mesannepada adına bir lapis lazuli boncuk bulunmuş ve bu boncuk, Mari'deki bir tapınağın yapımı için oluşturulan "Ur Hazinesi"nin bir parçasını oluşturmuştur. Ur'daki kraliyet mezarlığında Kraliçe Puabi ile birlikte Mesannepada ve selefleri Meskalamdug ve Akalamdug'un isimlerini de içeren mühürler bulunmuştur. Ur'daki Kraliyet Mezarlığı'nda "Kiş Kralı Mesannepada" adına bir mühür baskısı keşfedilmiştir:[3]

Mesannepada, Lugal Kish-ki (𒈩𒀭𒉌𒅆𒊒𒁕 𒈗 𒆧𒆠), "Mesannepada, Kiş Kralı", Ur'daki Kraliyet Mezarlığı'nda bulunan mühürde yazılanlar.[2][3] Son karakter sütununun "karısı..." (𒁮𒉡𒍼, dam-nu-gig) anlamına geldiği düşünülmektedir.[2] Bu aynı zamanda "İnanna'nın eşi" anlamına da gelebilir.[32]

Mesannepada ve 36 yıl hüküm süren oğlu ve halefi Meskiagnun,[5] Tummal Yazıtı'nda Uruk'lu Gılgamış ve oğlu Ur-Nungal ile birlikte Nippur'daki ana tapınağın bakım görevlileri olarak adlandırılır ve böylece Sümer'in efendileri olarak statülerini doğrulamış olurlar. Yazıtlardan yola çıkarak Mesannepada, hegemonyasını belirtmek için[33] "Kiş Kralı" unvanını almıştır.[6] Tell el-Obeid'de bulunan tanrıça Ninhursag'ın tabletinde "Ur Kralı Mes-Anne-pada'nın oğlu Ur'un A-Anne-pada kralı, Ninhursag için bir tapınak inşa etti" yazar.[5] Bir kralın çocukluğunda tahtı miras alması ve ardından 80 yıl hüküm sürmesi gerçekten imkansızdır.[5] Bu sebep kabul edilecektir çünkü babaya, oğlun saltanat süresinin uzunluğu eklenmiştir.[5]

Mesannepada'nın saltanat yılları bilinmeyen[5] Aannepadda (Aja-ane-pada veya A-Anne-pada, "An tarafından seçilen baba") adlı başka bir oğlu, Ninhursag tapınağının el-Obed yakınlarında inşa ettirildiği bilinir fakat bu oğlun adı, kral listesinde geçmez.[4] Ur-Nammu'nun yapısı muhtemelen Mes-Anne-pada'nın dönemine gidecek kadar eski olabilecek daha küçük bir zigguratın üzerine inşa edilmiştir.[34]

Kaynakça

  1. ^ a b Modern bir fotoğraf için: Treasures from the Royal Tombs of Ur (İngilizce). UPenn Museum of Archaeology. 1998. s. 76. ISBN 978-0-924171-54-3. 
  2. ^ a b c d Hall, H. R. (Harry Reginald); Woolley, Leonard; Legrain, Leon (1900). Ur excavations. Trustees of the Two Museums by the aid of a grant from the Carnegie Corporation of New York. s. 312. 
  3. ^ a b c d Mesanepada mührünün görüntüsü: Legrain, Léon (1936). UR EXCAVATIONS VOLUME III ARCHAIC SEAL-IMPRESSIONS (PDF). THE TRUSTEES OF THE TWO MUSEUMS BY THE AID OF A GRANT FROM THE CARNEGIE CORPORATION OF NEW YORK. s. 44 seal 518 for description, Plate 30, seal 518 for image. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  4. ^ a b Romano García, Vicente (1965). Ur, Asur y Babilonia. Tres milenios de cultura en Mesopotamia. Madrid: Ediciones Castilla. s. 33. 
  5. ^ a b c d e f Finegan 2015, s. 33, Mesopotamian Beginnings.
  6. ^ a b Katz 1993, s. 16.
  7. ^ Reade, Julian (2003). Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus (İngilizce). Metropolitan Museum of Art. s. 96. ISBN 978-1-58839-043-1. 8 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  8. ^ a b c Description with photograph: Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus (İngilizce). Metropolitan Museum of Art. 2003. s. 143. ISBN 978-1-58839-043-1. 
  9. ^ a b c Orientalia: Vol. 73 (İngilizce). Gregorian Biblical BookShop. s. 183. 
  10. ^ For the discovery of the "Treasure of Ur" and detailed content of the jar, see: Parrot, André (1965). "Les Fouilles de Mari". Syria. Archéologie, Art et Histoire. 42 (3): 197-225. doi:10.3406/syria.1965.5808. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  11. ^ Orientalia: Vol. 73 (İngilizce). Gregorian Biblical BookShop. 
  12. ^ "CDLI-Archival View". cdli.ucla.edu. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  13. ^ Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus (İngilizce). Metropolitan Museum of Art. 2003. ISBN 978-1-58839-043-1. 
  14. ^ "Mission archéologique de Mari" cilt 4, s. 44, fig. 35 (foto); s. 53, fig. 36
  15. ^ a b Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus (İngilizce). Metropolitan Museum of Art. 2003. ISBN 978-1-58839-043-1. 
  16. ^ "Object at time of discovery". 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  17. ^ Malamat, Abraham (1971). "Mari". The Biblical Archaeologist. 34 (1): 4. doi:10.2307/3210950. ISSN 0006-0895. JSTOR 3210950. 
  18. ^ Parrot, André (1965). "Les Fouilles de Mari". Syria: 220. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  19. ^ a b orientalia Vol.38 (İngilizce). Gregorian Biblical BookShop. s. 358. 
  20. ^ Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to ... Metropolitan Museum of Art. 2003. ss. 139-145. ISBN 9781588390431. 
  21. ^ Matthews, Donald M. (1997). The Early Glyptic of Tell Brak: Cylinder Seals of Third Millennium Syria (İngilizce). Saint-Paul. s. 108. ISBN 978-3-525-53896-8. 
  22. ^ Spycket, Agnès (1981). Handbuch der Orientalistik (Fransızca). BRILL. s. 80. ISBN 978-90-04-06248-1. 
  23. ^ McIntosh, Jane (2008). The Ancient Indus Valley: New Perspectives (İngilizce). ABC-CLIO. s. 185. ISBN 978-1-57607-907-2. 
  24. ^ a b "CDLI-Archival View". cdli.ucla.edu. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ a b c "British Museum, tablet". 
  26. ^ "CDLI-Found Texts". cdli.ucla.edu. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  27. ^ "CDLI-Found Texts". cdli.ucla.edu. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  28. ^ "CDLI-Found Texts". cdli.ucla.edu. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  29. ^ Sollberger, Edmond (1962). "The Tummal Inscription". Journal of Cuneiform Studies. 16 (2): 40-47. doi:10.2307/1359332. ISSN 0022-0256. JSTOR 1359332. 
  30. ^ Matthews 1997, s. 1, Introduction.
  31. ^ Matthews 1997, s. 2, Introduction.
  32. ^ MAEDA, TOHRU (1981). "KING OF KISH" IN PRE-SARGONIC SUMER. Orient: The Reports of the Society for Near Eastern Studies in Japan, Volume 17. s. 8. 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  33. ^ Kramer, Samuel Noah (1963). "History: Heroes, Kings and Ensi's". The Sumerians: Their History, Culture, and Character. University of Chicago Press. s. 49. ISBN 9780226452388. 
  34. ^ Finegan 2015, s. 43, Mesopotamian Beginnings.

Bibliyografi

Resmî unvanlar
Önce gelen
Uruk'lu Lugal-kitun
Sümer Kralı
yaklaşık MÖ 26. yüzyıl
Sonra gelen
A'annepada
Önce gelen
Meskalamdug
Ur'un Ensí'si
yaklaşık MÖ 26. yüzyıl

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sümerler</span> Güney Mezopotamyadaki eski medeniyet ve tarihi bölge

Sümerler, yaklaşık MÖ 4000-2000 yılları arasında Irak'ın güneyinde yerleşik hayata geçmiş olup medeniyetin beşiği olarak bilinen coğrafi bölgede yaşamış bir uygarlıktır. MÖ 6'ncı ve 5'nci milenyumda Kalkolitik ve Erken Tunç Çağı dönemi arasında ortaya çıkmış olup Dünyanın bilinen en eski uygarlıklarından birisi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Elam</span> Antik bir medeniyet

Elam, İran'ın güneybatısında MÖ 3000'li yıllarda var olmuş antik bir medeniyet ve tarihsel bölge.

<i>Gılgamış Destanı</i> tarihin en eski yazılı destanı

Gılgamış Destanı, antik Mezopotamya'dan günümüze ulaşan en eski edebiyat eseri ve Piramit metinlerinden sonra en eski ikinci dini metin olarak kabul edilen destansı bir şiirdir. Gılgamış'ın yazınsal tarihi, Üçüncü Ur Hanedanlığı'ndan kalma Uruk Kralı Bilgamış hakkında yazılan beş Sümer şiiriyle başlar. Bu bağımsız hikâyeler, daha sonra Akadcada birleşik bir destan için kaynak olarak kullanılmıştır. "Eski Babilce" yorumu olarak bilinen bu birleşik destanın günümüze ulaşan ilk yorumu, MÖ 18. yüzyıla dayanır ve adını açılışından almıştır. Destanın sadece birkaç tableti günümüze ulaşmıştır. Sîn-lēqi-unninni tarafından derlenen daha sonraki Standart Babilce yorumu, MÖ 13. yüzyıldan 10. yüzyıla kadar uzanır ve Sha naqba īmuru açılışına dayanır. Bunun yaklaşık üçte ikisi daha uzundur ve on iki tabletlik yorum kurtarılmıştır. En iyi kopyalardan bazıları, MÖ 7. yüzyılda yaşamış olan Asur Kralı Asurbanipal'in kütüphane kalıntılarında keşfedilmiştir.

Lugalbanda, Sümer mitolojisi ve edebiyatından bir karakterdir. Adı genç kral anlamına gelir. Sümer Kral Listesi'ne göre Uruk şehrinin üçüncü kralıdır. Eski Çağ Mezopotamya edebiyatında Gılgamış'ın babası olarak yer alır ve karısı tanrıça Ninsun'dur.

<span class="mw-page-title-main">Akad İmparatorluğu</span> Mezopotamyada tarihi bir devlet

Akad İmparatorluğu veya Akkad İmparatorluğu, uzun ömürlü Sümer uygarlığından sonra Mezopotamya'nın ilk antik imparatorluğuydu. Merkezi, Akad şehri ve çevresindeydi. İmparatorluk, Mezopotamya, Levant ve Anadolu'da nüfuz sahibi oldu ve Arap Yarımadası'nda Dilmun ve Magan'a kadar güneye askerî seferler düzenledi.

<span class="mw-page-title-main">Ur (antik kent)</span> Sümer şehir devleti

Ur, Güney Irak'ta yer alan Zi Kar'daki Tel el Mukayyer bölgesinde bulunan antik Mezopotamya'ya ait önemli bir Sümer şehir devletidir. Ur, bir zamanlar Basra Körfezi'nde Fırat'ın ağzına yakın bir kıyı şehri olmasına rağmen kıyı şeridi değişmiş ve şehir, günümüzde oldukça iç kesimlerde Fırat'ın güney kıyısında kalmıştır. Günümüz modern Irak'ında yer alan Nasıriye'ye 16 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sümer Kral Listesi</span>

Sümer Kral Listesi, Sümerli ve yabancı hanedanlıklardaki Sümer krallarını listeleyen Sümer dilinde yazılmış antik bir metindir. Daha sonra yazılan Babil kralları listesi ve Asur kralları listesi bu metne benzer.

<span class="mw-page-title-main">Hammurabi</span> Babil’in altıncı kralı

Hammurabi, Amori kökenli Birinci Babil Hanedanlığı'nın altıncı kralıdır. Orta kronolojiye göre y. MÖ 1792'den y. MÖ 1750'ye kadar hüküm sürmüştür. Hammurabi'den önce, sağlığı bozulduğu için tahttan feragat eden babası Sin-Muballit hükümdarlık yapmıştır. Hammurabi, hükümdarlığı sırasında Elam bölgesiyle Larsa, Eşnunna ve Mari şehir devletlerini fethetmiştir. Asur Kralı I. İşme-Dagan'ı devirip İşme-Dagan'ın oğlu Mut-Aşkur'u haraç ödemeye zorlayarak neredeyse Mezopotamya'nın tamamını Babil egemenliği altına almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ur-Nammu Kanunları</span>

Ur-Nammu kanunları; Sümerlere ait ve günümüze ulaşmış, kanun maddeleri içeren, bilinen en eski yazılı tablettir. Milattan önce 2100-2050 yıllarına ait olup Sümerce yazılmıştır. Giriş bölümünde Kral Ur-Nammu'ya atıfta bulunulsa da bazı tarihçiler onu Ur-Nammu'nun oğlu Shulgi'ye isnat ederler.

Tummal Yazıtı, hükümdar İşbi-Erra'nın zamanından kalma antik Sümer yazısıdır. Yazıt, Nippur'daki Enlil'e adanmış tapınaklarla Tummal'daki Ninlil tapınaklarını inşa eden hükümdarların isimlerini listelemektedir. Vakayiname, Nippur'dan ve büyük olasılıkla Ur'dan iki kişi tarafından yazılmıştır. Yazıt, arkeoloji ve Gılgamış tarihinin anlaşılmasında işe yaramaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ninurta</span> Antik Mezopotamya tanrısı

Ninurta (Sümerce: 𒀭𒊩𒌆𒅁 DNIN.URTA. Anlamı bilinmiyor.) veya bilinen diğer adıyla Ninĝirsu (Sümerce: 𒀭𒊩𒌆𒄈𒋢 DNIN.ĜIR2.SU Anlamı: "Girsu'nun Lordu"), erken Sümerlerde ilk ibadet edilen tarım, şifa, avcılık, hukuk, yazı ve savaşla ilgili antik Mezopotamya tanrısıdır. İlk kayıtlara göre, tarım ve insanları hastalıklar ile demonların güçlerinden koruyan şifa tanrısıdır. Daha sonraki zamanlarda ise Mezopotamya daha askerî bir hâle geldikçe, daha önceki tarımsal niteliklerinin çoğunu elinde tutmakla birlikte savaşçı bir tanrı olmuştur. Baş Tanrı Enlil'in oğlu olarak kabul edilmiştir. Sümerlerdeki ana tapınma merkezi, Nippur'daki Eşumeşa tapınağıydı. Ninĝirsu, Lagaş'ta kendisine ait tapınağı yeniden inşa eden Lagaş Kralı Gudea tarafından onurlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ur-Ningirsu</span>

Ur-Ningirsu ya da II. Ur-Ningirsu, yaklaşık olarak MÖ 2100 yılında Güney Mezopotamya'daki Lagaş'a hükmeden hükümdar (ensi). Önceki Lagaş hükümdarı Gudea'nın oğludur. Ur-Ningirsu'nun bir heykeli, New York'taki Metropolitan Sanat Müzesi ile Louvre Müzesi'nde sergilenmektedir ve her iki müze, heykelin baş ve gövdesine ayrı ayrı sahiptir. Heykelin arka tarafında bir yazıt vardır.

Meluhha ya da Melukhkha, Orta Tunç Çağı sırasında Sümerler'in önde gelen ticaret ortağının Sümerce adıdır. Kimliği hala bir sır olarak devam etmektedir ancak çoğu bilim insanı Meluhha'yı İndus Vadisi Medeniyeti ile ilişkilendirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ur Kraliyet Mezarlığı</span> arkeolojik sit

Ur Kraliyet Mezarlığı, Güney Irak'ın Zi Kar Valiliği'nde bulunan bir arkeolojik sit alanıdır. Ur'daki ilk kazılar, 1922-1934 yılları arasında, Leonard Woolley'in yönetiminde Londra'daki British Museum ile Philadelphia, Pennsylvania'daki Pennsylvania Üniversitesi Arkeoloji ve Antropoloji Müzesi tarafından gerçekleştirildi. Buluntuların çoğu özellikle Irak, Bağdat ile British Museum olmak üzere çeşitli müzelerde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ur-Nammu</span> Sümer kralı

Ur-Nammu, birkaç yüzyıllık Akad ve Guti egemenliğinin ardından Güney Mezopotamya'da Üçüncü Ur Hanedanı'nı kuran Sümer kralıdır. En önemli başarısı devleti yeniden yapılandırmasıdır ve günümüze ulaşan en eski yazılı hukuk örneği olan Ur-Nammu Kanunları ile tanınmaktadır. "Ur, Sümer ve Akad Kralı" unvanına sahip olmuştur.

Yamhad; Halep, Suriye merkezli eski bir Sami krallığıdır. Krallık, MÖ 19. yüzyılın sonunda ortaya çıkmış ve sınırlarını genişletmek için hem askeri hem de diplomasi gücüne güvenen Yamhad Hanedanı kralları tarafından yönetilmiştir. Krallık, kuruluşundan itibaren sınır komşuları Mari, Qatna ile Asur'un saldırılarına direnmiş ve I. Yarim-Lim'in eylemleriyle döneminin en güçlü Suriye krallığına dönüşmüştür. MÖ 18. yüzyılın ortalarında, güneyi hariç Suriye'nin çoğu, ya doğrudan mülk olarak ya da vassallık yoluyla Yamhad'ın yetkisi altına girmiştir. Yaklaşık bir buçuk yüzyıl boyunca Yamhad; Kuzey, Kuzeybatı ve Doğu Suriye'ye egemen ve Mezopotamya'da Elam sınırındaki küçük krallıklar üzerinde nüfuz sahibi olmuştur. Krallık, Hititler tarafından yok edilmiş ve ardından MÖ 16. yüzyılda Mitanni tarafından ilhak edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lugal-dalu</span>

Lugal-dalu muhtemelen MÖ 2500 civarında, MÖ 3. binyılın ortalarında Adab şehrinin Sümerli bir hükümdarıydı. Adı Sümer Kral Listesi'nde yer almaz, ancak varlığı adını taşıyan bir heykelden bilinmektedir. Heykel, I. En-anna-tum'un oğulları Meannesi veya Entemena gibi diğer Sümer krallarının heykelleriyle benzer bir stile sahiptir.

Apil-Sin, Birinci Babil Hanedanı'nın Amorit kralıdır. Muhtemelen y. 1830 ile 1813 yılları arasında hüküm sürmüştür. Apil-Sin, Babil krallığını önemli ölçüde genişleten Hammurabi'nin büyükbabasıdır.

Şu-İlişu İsin hanedanının 2. hükümdarıdır. 10 yıl hüküm sürmüştür. Şu-İlişu'dan önce İşbi-Erra vardı. Şu-İlişu'nun yerine İddin-Dagan geçmiştir. Şu-İlişu, Elamlılardan Nanna kült idolünü geri alıp Ur'a getirmesiyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">İbbi-Sin</span> Sümer ve Akad kralı

İbbi-Sin, Şu-Sin'in oğlu, Sümer ve Akad kralı ve Üçüncü Ur Hanedanı'nın son kralı ve MÖ 2028-2004 seneleri arasında hüküm sürmüştür. Hükümdarlığı sırasında Sümer imparatorluğu Amoriler tarafından defalarca saldırıya uğramıştır. İbbi-Sin'in liderliğine olan inanç kaybolunca, Elam da bağımsızlığını ilan etmiş ve akınlar yapmaya başlamıştır.