İçeriğe atla

Merzifon Bedesteni

Koordinatlar: 40°52′21″K 35°27′52″D / 40.87250°K 35.46444°D / 40.87250; 35.46444
Merzifon Bedesten
Kara Mustafa Paşa Cami'nin (solda) ve taşhanın (üstte) yanında yer alan dokuz kubbeli Merzifon Bedesteni'nin havadan görünümü (Kasım 2020).
Harita
Temel bilgiler
KonumGazimahbup, 05300, Merzifon, Amasya, Türkiye
Koordinatlar40°52′21″K 35°27′52″D / 40.87250°K 35.46444°D / 40.87250; 35.46444
Mimari
Mimari türOsmanlı mimarisi

Merzifon Bedesteni, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Külliyesi altında bulunan bir bedesten yapısıdır.

Tarihçe

Merzifon merkezinde, Gazi Mahbup Mahallesi'nde yer almaktadır. Bedesteni yaptıran ve yaptırıldığı yıl kesin bilgi olarak bilinmemektedir. Ancak mimarisinde kullanılan teknikler ve özellikleri bedestenin 17. yüzyılda yapıldığının bir göstergesidir.[1]

Mimari

Bedesten dikdörtgen yapılıdır ve dört tarafında da dışarı doğru çıkan kesme taş planlı dört büyük kapı bulunmaktadır. İçeriye bu anıt değeri taşıyan kapılardan girilmektedir. İçerisinde tavanı taşıyan payeler birbirine sivri kemerlerle bağlanmıştır. Aynı şekilde oluşan dokuz bölüm de kubbelerle örtülmüştür. Kapıların aralarında bedesteni kuşatan dükkanların yer aldığı arasta bulunmaktadır.[1]

Restorasyon

2006 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün başlattığı çalışmalar sonucunda Merzifon Bedesteni, orijinaline yakın olarak restore edilmiştir.[1]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b c "Merzifon Bedesten". amasya.ktb.gov.tr. 24 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bedesten</span>

Bedesten, Farsça kökenli bir kelime olup, değerli malların satılması için inşa edilmiş, kubbelerle örtülü ve genellikle dikdörtgen planlı büyük yapılara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Kapalıçarşı</span> dünyanın en eski kapalı alışverişmerkezi

Kapalıçarşı, İstanbul kentinin merkezinde Beyazıt, Nuruosmaniye ve Mercan semtlerinin ortasında yer alan dünyanın en büyük çarşılarından ve en eski kapalı çarşılarından biri. Kapalıçarşı'da yaklaşık 4.000 dükkân bulunmaktadır ve bu dükkânlarda toplam çalışan sayısı yaklaşık 25.000'dir. Gün içerisindeki en yoğun zamanlarında içinde 500.000' e yakın insan barındırdığı söylenir. 2014 yılında, dünyada en çok ziyaret edilen turistik mekanlar arasında 91,250,000 ziyaretçi ile 1. sırada gösterildi. Kapalıçarşı sıklıkla dünyanın ilk alışveriş merkezi olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Merzifon</span> Amasyanın ilçesi

Merzifon, Amasya'nın bir ilçesi.

Adana Bedesteni, Ramazanoğlu Piri Mehmet Paşa tarafından 1531-1540 yılları arasında yaptırılan tarihi bir yapıdır ve Adana Ulu Camii külliyesi içinde yer alır. Bu yapı, Ramazanoğlu Vakfıyeleri'nde "Sekiz Kapılı Çarşı" olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Samsun Kalesi</span>

Samsun Kalesi, bugünkü Samsun kentinin kökenini oluşturan ve 1092 yılında Danişmendliler tarafından yaptırılan kermen. Kalenin sınırları günümüzde Saathane Meydanı'ndan bedestene, deniz kıyısında ise Ziraat Bankası Özel İşlem Merkezi'nin bulunduğu alandan Büyük Camii'nin bulunduğu alana kadar uzanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Tokat Müzesi</span>

Tokat Müzesi; Tokat'ta kurulu, 2007 yılı itibarıyla 36253 eser sergilenen bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Çelebi Mehmet Medresesi</span> Merzifonda bulunan bir medrese

Merzifon Çelebi Mehmet Medresesi ya da Sultaniye Medresesi, 1414-1415 tarihleri arasında Osmanlı padişahı I. Mehmed'in emri ile Ebu Bekr b. Muhammed el-Müşeymeş tarafından inşâ edilen medresedir. Medrese, Amasya'nın Merzifon ilçesinin merkezinde yer almaktadır. Medrese'nin ilk müderrisi ise Ferîdüddîn-i Dîvânî'dir. Yapı, Çelebi Mehmet Medresesi Camii'nin hemen yan tarafında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Selanik Bedesteni</span>

Selanik Bedesteni, Selanik’te Osmanlılar döneminde inşa edilmiş ticaret yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Samsun Bedesteni</span>

Samsun Bedesteni ya da Süleyman Paşa Arastası, Samsun'un İlkadım ilçesinde bulunan tarihî çarşı.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Han (Ankara)</span>

Kurşunlu Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Ankara Kalesi'nin yakınlarında bulunan tarihi bir handır. Kitabesi olmasa da 1471 yılında, Fatih Sultan Mehmet'in başvezirlerinden biri olan Rum Mehmed Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Güneyinde bulunan Mahmut Paşa Bedesteni ile aynı mimari özellikleri gösterdiği için hemen hemen aynı tarihlerde inşa edildikleri konusunda görüşler vardır. 1946 yılındaki onarımda ele geçirilen, II. Murat dönemine ait sikkeler ise; hanın 15. yüzyılın ilk yarısında var olduğunu kanıtlar niteliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Bedesten (Lefkoşa)</span>

Bedesten, Lefkoşa'nın kuzeyinde, Selimiye Camii'nin hemen yanında yer alan tarihi bir yapıdır. Yapının bin yıldan uzun bir geçmişi vardır. Aslen 6. yüzyıl civarında arazisine bir kilise yapılmış, bunun yerine daha büyük bir kilise olarak günümüzdeki Bedesten binası 12.-16. yüzyıllar arasında inşa edilmiştir. Osmanlı döneminde bedesten olarak kullanılmaya başlanmıştır. Şu anda kültür merkezi olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tarsus Ulu Camii</span> Mersin ilinin Tarsus ilçesinde yer alan 16. yy yapımı cami

Tarsus Ulu Camii, Mersin ilinin Tarsus ilçesinde yer alan tarihi bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Kırkkaşık Bedesteni</span> Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan bedesten

Kırkkaşık Bedesteni, Mersin İli'nin,Tarsus ilçesinde yer alan bir bedestendir.

Bulgaristan’ın güneydoğusunda bir ova üzerine kurulmuş olan Yanbolu’da 1509 – 1510 yıllarında bir bedesten kurulmuştur. Osmanlı’nın kurduğu bu Yanbolu Bedesteni, günümüzde turistik bakımından oldukça gelişmiştir. Yanbolu’da bulunan en büyük yapılardan biri olan bu bedesteni 1667 yılında Evliya Çelebi giderek anılarında “Ülkede türünün tek örneği olan dört demir kapılı büyük bir çarşı var. Buradaki biblo yığınlarında her türlü değerli eşya bulunabilir.” cümlesini geçirmiştir. 1878 yılında Osmanlı egemenliği altından çıkan Bulgaristan, yaprakla kaplı olan çatıları seramik karolarla tamir ederek değiştirmiştir. Bu karolar ise fazla zaman geçmeden çağımızın meşhur oluklu teneke çatıları ile değiştirilmiştir. Orijinal mimarisi gün geçtikçe değişse de günümüzde en çok ilgi gören tarihi mekanlardan bir tanesidir. 32 adet bölümü bulunmaktadır. Bu bölümlerin her birinde farklı tüccarlar yer almakta olup bunlar kuyumcu, restoran ve el işçiliği ürünleri satan tüccarlardır. Günümüz tüccar alanlarının bu kadar gelişmesinde, 1927 yılında yapılan değişiklikler temel olmaktadır. 1973 yılında ise günümüz çağına uydurarak tüccar ve turistlerin deneyimleri iyileştirilmiştir. Bulgaristan’da 1972 yılında Yanbolu Bedesteni kültürel bir dönüm noktası olarak kabul edilmiştir. Uzmanlar tarafından incelenen bu alanda bedestenin içinde akustik bir özellik olduğu ortaya çıkarılmıştır. Konser ve diğer etkinlikler için uygun olarak görülen bu bedesten yüz yıllar öncesinde Osmanlı tarafından inşa edilmiştir. Osmanlı’da ticaretin göz bebeği olarak tabir edilmekteydi. Ancak, günümüzde bu işlevini yitirmiş olup turistlere ve yerel halka hizmet veren tüccarlar bulunmaktadır. Tüccarların yanı sıra kültür bakanlığı tarafından geçmişin izlerini taşıyan parçaların sunulduğu müze bulunmaktadır. Yambol ülkemizin Bulgaristan sınırında yer alan Edirne’ye yaklaşık 110 km. uzaklıktadır.

Sandal Bedesteni, aynı zamanda Yeni Bedesten veya Küçük Bedesten, Fatih ilçesinin Eminönü semtinde Kapalıçarşı’nın içinde yer alan tarihi bedestendir. Bedestenin hangi tarihte yapıldığına yönelik kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Bazı kaynaklara göre 1472-1478 yılları arasında Fatih Sultan Mehmed döneminde, bazı kaynaklara göre ise 1520 yılında Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Merzifon Taşhanı</span> Merzifonda bulunan bir han

Merzifon Taşhanı, Amasya'nın Merzifon ilçesinde yer alan bir handır. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Külliyesi'nin bir parçası olarak 17. yüzyılda inşa edilen han, aynı külliyenin ana yapısı olan Kara Mustafa Paşa Cami ve bedestenin yanında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vezirköprü Arastalı Bedesten</span>

Vezirköprü Arastalı Bedesten, Vezirköprü merkezde bulunan bedesten.

<span class="mw-page-title-main">Amasya Bedesteni</span>

Amasya Bedesteni 1483 II. Bayezid bekçilerinden Hüseyin Ağa tarafından yaptırılan bedesten, aslına göre büyük değişiklikler geçirerek günümüze kadar gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bedesten (Larisa)</span>

Bedesten, Yunanistan'ın Larisa şehrinde bulunan bir Osmanlı kapalıçarşısıdır (bedesten).

<span class="mw-page-title-main">Çakı Bedesteni</span> İzmirdeki bir bedesten

Çakı Bedesteni İzmir'in Konak ilçesinde bulunan tarihi bir bedestendi.