İçeriğe atla

Meryem Atmaca

Meryem Atmaca, I. Dünya Savaşı sırasında Sarıkamış'ta Rus birliklerine esir düşen 1800 Türk askerini babasından kalan 10.000 altın ile kurtaran kadındır.[1][2]

Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle ayrılırken Genelkurmay Başkanlığı kayıtlarına göre yaklaşık 500.000 şehit verilmiş ve 1.961.333 insan esir düşmüştü. Esirlerin bir kısmı, Rusya'nın Sibirya bölgesindeki kamplarda idi. 1917'deki Rus Devriminin ardından Türk tarafı esirlerini almak için diplomatik girişimlerde bulundu. Ancak aralıksız süren savaşlar nedeniyle yaşanan kayıplar ve ekonomik sorunlar, bu girişime darbe vurdu. Böyle bir ortamda Rumiye Başkonsolos vekili Yüzbaşı Ali Rıza Bey'in eşi Meryem Atmaca devreye girdi. Varlıklı bir aileden gelen ve Übeydullah Efendi'nin kızı olan Meryem Atmaca, Milli Mücadele'nin hemen başında babasından kendine miras kalan 10.000 altını Sibirya'daki 1800 Türk askerinin kurtarılması için kullandı.

Cumhuriyet'in ilanından sonra Meryem Atmaca ve ailesi bazı ekonomik sıkıntılarla yüzleşti. Türkiye Cumhuriyeti, 1931 ve 1941'de iki Bakanlar Kurulu kararı ile aileye vatana yaptıkları hizmetlerden dolayı Ankara'nın Kalaba köyünde peyderpey ödemek koşuluyla bir konut verdi. Ancak Meryem Atmaca ve eşi zamanla İstanbul'a yerleşmek istedi. Bunun üzerine İskân Kanunu çerçevesinde aileye yine kolaylık sağlanarak talepleri yerine getirildi.[3]

2020 yılında Ahmet Alan tarafından Meryem Atmaca'nın mücadelesini ve kahramanlığını anlatan Esirlerin Annesi: Meryem Atmaca adlı belgesel film yapılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ ilhamipektas. "TARİHİMİZİN GİZLİ KAHRAMANLARINDAN: MERYEM ATMACA – Dr. İlhami PEKTAŞ | Kişisel Web Sitesi". 1 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022. 
  2. ^ Ekovitrin. "Fedakarlığıyla tarihe geçen bir isim: Meryem Atmaca". ekovitrin. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022. 
  3. ^ FAtih Özteke (2021). "Millî Mücadele Dönemi'nde (1918-1923) Güneydoğu Anadolu'da Kadınlar", 52. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. ss. 33-68. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk Silahlı Kuvvetleri</span> Türkiye Cumhuriyetinin askerî gücü

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmakla görevli askerî kuvvettir. Görevi caydırıcılık sağlayacak şekilde askerî gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla yurt dışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı</span> Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki direniş hareketinin işgal kuvvetleri ve iş birlikçilerine karşı verdiği siyasi ve askerî mücadele

Türk Kurtuluş Savaşı, I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı İmparatorluğu'nun İtilaf Devletleri'nce işgali sonucunda Mîsâk-ı Millî sınırları içinde ülke bütünlüğünü korumak için 1919-1922 yılları arasında gerçekleştirilen çok cepheli siyasi ve askeri mücadeledir. Batı Anadolu'da İtilaf Devletleri'nin harekete geçirdikleri Yunan ordusuna; güneyde Fransız ordusuna; doğuda Ermenistan'ın kuvvetlerine; İstanbul rejimine sadık milislere, feodal güçlere ve ayrılıkçılara karşı savaşılmıştır. Bu mücadelenin Batı Cephesi Yunan millî belleğine "Küçük Asya Felaketi" adıyla kazınmıştır. Savaş sırasında Yunan ve Ermeni kuvvetleri, bir etnik temizlik harekâtı olarak, Türk halkına karşı katliamlar, yağmalar ve tecavüzler gerçekleştirmiştir. Savaş, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İstiklâl Madalyası</span> Türk Kurtuluş Savaşında savaşmış askerlere verilen madalya

İstiklâl Madalyası, Türk Kurtuluş Savaşı’nda yararlılık gösteren askerlere ve sivillere, o dönemde milletvekili olanlara, savaşa katılan alayların sancaklarına, Erzurum ve Sivas kongrelerine katılanlara, İstiklâl Madalyası Kanunu adlı özel bir yasaya göre verilen madalyadır. 1 Kasım 1926 tarihine kadar Türkiye Büyük Millet Meclisince verilmiş olan İstiklâl Madalyaları'nı, bu tarihten sonra müracaat edenlere Millî Savunma Bakanlığı vermektedir. Toplam 95.261 kişiye verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Lütfi Argeşo</span>

Ömer Lütfi Argeşo, Türk asker ve siyasetçi. Osmanlı Meclis-i Mebûsanı Son Osmanlı Meclis-i Mebusanında ve TBMM 1. Dönem'de Karahisar-ı Sâhib (Afyonkarahisar) milletvekilliği yapmış asker ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Halit Akmansu</span> Türk asker ve siyasetçi

Halit Akmansu ya da bilinen adıyla Dadaylı Halit Bey, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">İtilaf Devletleri</span> I. Dünya Savaşında Britanya, Fransa ve Rusyadan oluşan ittifak

İtilaf Devletleri, Anlaşma Devletleri ya da Müttefik Devletler, Britanya İmparatorluğu, Fransa ve Rusya'dan oluşan ittifaktır. I. Dünya Savaşı'ndaki iki ana ittifaktan biridir. İtilaf Devletleri Almanya'nın önderliğindeki İttifak Devletleri'ne karşı savaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı cepheleri</span> 29 Ekim 1914 ve 30 Ekim 1918 tarihleri arasında Osmanlı İmparatorluğunun savaştığı cepheler

Osmanlı cepheleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'nda çarpıştığı cephelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya Cephesi</span> Osmanlı Cephesi

Kafkasya Cephesi, I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu'nun 2. ve 3. orduları ile Rus İmparatorluğu Kafkas Ordusu'nun karşı karşıya geldikleri cephe. Kafkasya Cephesi, savaş sırasında Doğu Anadolu Bölgesi içlerine kadar genişlemiş, Trabzon, Bitlis, Muş ve Van şehirlerine kadar yayılmıştır. Kara harbi, Karadeniz Bölgesinde bulunan Osmanlı İmparatorluğu deniz gücü ve Rus donanması tarafından desteklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Suvorov</span> Rus Mareşal

Alexandr Vasilyeviç Suvorov, 18. yüzyıldaki Osmanlı-Rus Savaşlarında Osmanlılara karşı büyük bir başarı göstermiş Rus mareşal, Rymik Kontu ve Smolensk Prensi. Suvorov hiç savaş kaybetmemiş olan nadir komutanlardandır. Transdinyester rublesi'nde Suvorov'un resimleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı</span> 1917den 1922ye kadar süren bir iç savaş

Rus İç Savaşı, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hâkim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Yakup Satar</span>

Yakup Satar, Türk Kurtuluş Savaşı ve I. Dünya Savaşı'nda Irak Cephesi'nde savaşmış, kırmızı şeritli İstiklal Madalyası sahibi İstiklal Gazisi.

<span class="mw-page-title-main">Lavr Kornilov</span> Rus ordu komutanı

Lavr Georgiyeviç Kornilov Rus askerî istihbarat mensubu, I. Dünya Savaşı ve ardından yaşanan Rus İç Savaşında Rus İmparatorluk Orduları komutanı, kâşif, Sibirya asıllı kazak general. Tarihte en çok Kornilov Olayı olarak bilinen ve Ağustos-Eylül 1917 tarihinde yaptığı başarısız darbe girişimiyle hatırlanır. Girişim Aleksandr Kerenski’nin geçici hükûmetini devirmek amacıyla yapılmış, sonunda Kerenski hükûmeti ile geçici bir ittifak içinde yer alan Bolşevikler'in çabalarıyla başarısız olmuş ve Kornilov, Kerenski tarafından tutuklanmıştır. Bu olay Ekim Devrimi’ne giden yolda Bolşeviklerin elini güçlendiren bir öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovak Lejyonu</span>

Çekoslovak Lejyonu, I. Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletleri bünyesinde savaşan Çek ve Slovaklardan oluşan gönüllü ordu. Rus İç Savaşı'nda önemli bir silahlı güç olarak yer almış, I. Dünya Savaşı'nın ardından Çekoslovakya'nın bağımsızlığının ilanında etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sibirya Müdahalesi</span>

Sibirya Müdahalesi, 1918-1922 yılları arasında İtilaf Devletlerinin Rus İç Savaşına Bolşeviklere karşı müdahil olarak Rusya’nın Doğu sahillerini işgal ederek Beyaz Ordu'yu destekleme harekâtları. Bu harekâta özellikle Japonya İmparatorluğu yoğun bir askerî güç verecek ve 1920 yılında diğer İtilaf Devletleri çekilirken Sibirya bölgesini işgal etmeye devam edecektir.

<span class="mw-page-title-main">Tannenberg Muharebesi (1914)</span> Birinci Dünya Savaşı muharebelerinden biri

Tannenberg Muharebesi, Almanya'nın I. Dünya Savaşı'ndaki en kesin zaferidir. 23–30 Ağustos 1914 tarihindeki muharebe Rus istilasını daha başında durdurmuştur ve Alman ordusunun doğu cephesindeki askerlerini muzaffer bir şekilde batı cephesine kaydırabilmesine imkân sağladı. Geç kalan "Schlieffen Planı"nın başarılı olan bir kısmı olarak neredeyse Almanya'ya zafer getirdi.

<span class="mw-page-title-main">İhsan Sökmen</span>

İhsan Lâtif Sökmen, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesi</span> Askeri harekât

Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesi, 1918 yılında Rus İç Savaşı sırasında başlatılan çok uluslu bir askerî harekâttır. Ana hedefler, Çekoslovak Lejyonuna yardım etmek, Rus limanlarındaki mühimmat ve silah tedarikini sağlamak ve Doğu Cephesini yeniden kurmaktı.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Bayram Bayazit</span> Türk asker (1883-1971)

İstiklal Gazisi İbrahim Bayram Bayazit I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda, onbaşı ve çavuş rütbesi ile savaşmış ve 2 Eylül'de Yunan komutanlarından General Nikolaos Trikupis'i esir alan Türk askeridir.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Hakkı Talay</span> Türk general ve siyasetçi

İsmail Hakkı Talay, Türk asker ve siyasetçidir. I. Dünya Savaşı, Galiçya Cephesi, Sarıkamış Muharebesi ve İzmir'in Kurtuluşu'nda önemli görevler almıştır. Bu kahramanlıklarından dolayı kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiştir.

Ali Şamil Güler, 110 santimlik boyuna rağmen gönüllü olarak Milli Mücadele'ye katılması ve Türk karargâhında görev yapması ile tanınan tarihî kişilik.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.