İçeriğe atla

Meryem’in Ölümü (Kariye Camii)

Koimesis
Meryem’in Ölümü Sahnesi

Günümüzde Kariye Camii olarak kullanılanı Azize Kurtarıcı Hora Manastır ana ibadet binası (naos) kapısının üzerinde bulunan mozaik tekniğinde yapılmış koimesis (Meryem'in ölümü) sahnesidir.

Koimesis sahnesi, ibadete gelenlerin kilisedeki görevlerini yerine getirdikten sonra yaşam ve ölümle ilgili düşünmeleri için kiliselerde genellikle çıkışa kapılarının üzerinde resmedilirdi.[1] Kariye'de de cemaatin naostan çıkarken kapı üzerinde gördüğü mozaik panoya etkili bir koimesis sahnesi işlenmiştir. Bu sahnenin yer aldığı pano, Kariye'nin naos bölümünde günümüze ulaşabilmiş üç mozaik panodan birisidir. Boyanıp sıvanıp mermere benzetildiği için mozaik günümüze kadar gelebilmiştir.[2]

Sahnenin merkezinde kumaşlarla kaplı bir lahite uzanmış vaziyette, bir ışık halesi içinde (mandorla) betimlenmiş Meryem vardır; etrafı Kudüslü kadınlarla, havariler, rahip ve rahibelerle çevrilidir. Çift mandorla içinde tasvir edilen, altın yaldızlı bir giysi içindeki İsa'nın kucağında bir bebek bulunur. İsa, anesinin ruhunu cennete götürmek üzere gelmiştir.[2] Bebek, Meryem'in ruhunu temsil etmektedir.[3] İsa'nın hemen arkasında altı kanatlı serafim meleği vardır. Ayrıca iki melek Meryem'in ruhunu cennete götürmek için bekler.[3]

Meryem'in annesi Hanne kırmızı giyimli, Vaftizci Yahya'nın annesi Elizabet yeşil giyimli olarak kapı önünde betimlenmiştir. Havari Petrus, Meryem'in başının yanında buhurdan sallamakta, Pavlus ayak dibinde oturmaktadır. Pavlus'un arkasında İncil yazarlarından Markos sol eli Meryem'e doğru uzanmış durumda görülürken Luka Pavlus'un solunda, yatağın gerisinde görülmektedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Koimesis-Meryem'in Ölümü". Agustosbuyucusu.blogspot, 6 Ağustos 2010. 8 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 
  2. ^ a b Keykubatlı, Sercan. "İkonlarıyla Khora Manastırı Katholikonu". Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi seminer ödevi, Antalya, 2018. 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2020. 
  3. ^ a b Demirci, Ece. "14. Yüzyıl Mozaiklerine Tarihsel Bir Bakış: Kariye". Tarih Ekonomi ve Siyaset Araştırmaları Derneği, 25 kim 2019. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İncil</span> Nasıralı İsanın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan biyografi metinleri

İncil, İsa'nın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan her bir biyografidir. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından kaleme alınmış olan ve yazarlarının adlarıyla anılan dört incil, Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü teşkil eder. İncil sözcüğü Türkçe konuşan kimseler arasında sıklıkla Yeni Ahit anlamında kullanılır. Bu kullanıma –hatalı olsa dahi– Türkçe Hristiyan kaynaklarda da rastlanabilir. Bu kaynaklarda Müjde sözcüğü de Yeni Ahit anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Petrus</span> İsanın 12 havarisinden biri ve geleneğe göre 1. Katolik Kilisesi papası (MÖ 1-MS 65)

Simun Petrus, İsa'nın on iki havarisinden biridir. İsa'nın diğer bir havarisi olan Andreas'ın kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Kariye Camii</span> İstanbulda camiye çevrilen bir Rum Ortodoks kilisesi

Kariye Camii veya eskiden Azize Kurtarıcı Hora Kilisesi, İstanbul'un Fatih ilçesinin Edirnekapı semtinde camiye çevrilmiş bir Rum Ortodoks kilisesi ve müze.

<span class="mw-page-title-main">Yuhanna</span>

Yuhanna, Hristiyanlık inancına göre İsa'nın 12 havarisinden biridir. Aslen Yahudi olan Yuhanna'nın, Yuhanna İncili'nin yazarı olduğu düşünülmektedir. Bu kitap dışında, Yuhanna'nın 1., 2. ve 3. mektupları ve Vahiy, Yuhanna'nın kaleme aldığına inanılan Yeni Antlaşma kitaplarındandır. Zebedi'nin oğlu olduğu bilinen Yuhanna'nın Efes'te öldüğüne inanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Deisis (Kariye Müzesi)</span>

Kariye Camii iç narteksinin güney bölümü, doğu duvarı üzerindeki geniş bir kemer açıklığında yer alan,14. yüzyılda mozaik pano şeklinde yapılmış bir deisis sahnesidir.

<span class="mw-page-title-main">Panagia Vlaherna Meryem Ana Ayazması</span>

Panagia Vlaherna Meryem Ana Ayazması, İstanbul Fatih'te bulunan bir Bizans kilisesi ve ayazmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Metokhites’in Kilise’nin Maketini İsa’ya Sunması (Kariye Müzesi)</span>

Kariye Camii'sine batıdan girildiğinde iç nartekste asıl yapıya (naos) giriş kapısının dış kısmının üstünde yer alan ve yapının kurucusu Theodoros Metokhites'i, İsa’ya kilisenin inşasını tamamlayıp maketini sunarken gösteren mozaikle işlenmiş sahnedir.

<span class="mw-page-title-main">Yakup'un Merdiveni ve Yakup'un Melekle Güreşi</span>

Yakup’un Merdiveni ve Yakup’un Melekle Güreşi, İstanbul'da günümüzde Kariye Camii olan eski Bizans kilise yapısının pareklezyon bölümündeki bir fresktir.

<span class="mw-page-title-main">İsa mozaiği (Kariye Camii)</span>

İsa mozaiği, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde ana ibadet binasının (naos) bölümünde, günümüze ulaşmış üç adet mozaik panodan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Yol Gösterici Meryem mozaiği (Kariye Camii)</span> Kariye Müzesinde bir mozaik

Yol gösterici (Odigitria) Meryem mozaiği, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde ana ibadet binasının (naos) bölümünde, günümüze ulaşmış üç adet mozaik panodan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Meryem ve Ataları (Kariye Camii)</span>

Meryem ve Ataları mozaiği, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde iç narteks (esonarteks) bölümünün kuzey kubbesinde yer alan mozaik sahnedir.

<span class="mw-page-title-main">Azize Anna'ya Müjde (Kariye Camii)</span>

Anna'ya Meryem'in Doğacağı Müjdesinin Verilmesi mozaiği, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde iç narteks (esonarteks) bölümünün kuzey kubbesinin altında, güney duvarda birinci kemer içinde yer alan mozaik sahnedir.

<span class="mw-page-title-main">Meryem'in Takdis Edilmesi (Kariye Camii)</span>

Meryem'in takdis edilmesi mozaiği, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde iç narteks (esonarteks) bölümünün bulunan bir mozaik sahnedir.

<span class="mw-page-title-main">Meryem'in İlk Yedi Adımı (Kariye Camii)</span>

Meryem'in İlk Yedi Adımı, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde iç narteksin ikinci ve üçüncü kısımlarını ayıran kemerin doğu bölümünde yer alan ve Meryem'in altı aylıkken attığı ilk yedi adımı gösteren mozaik sahne.

<span class="mw-page-title-main">Meryem'in Sevilmesi (Kariye Camii)</span>

Meryem'in takdis edilmesi mozaiği, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde iç narteksinde tonozun doğu kısmında bulunan mozaik sahnedir.

<span class="mw-page-title-main">Meryem'in Tapınağa Takdimi (Kariye Camii)</span>

Meryem'in tapınağa takdimi mozaiği, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde iç narteksinde orta bölüm tonozun doğu kısmında bulunan bir mozaik sahnedir.

<span class="mw-page-title-main">Meryem'in Bir Melek Tarafından Beslenmesi (Kariye Camii)</span>

Meryem'in bir melek tarafından beslenmesi, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde iç nartekse açılan güney kemerinde bulunan bir mozaik sahnedir.

<span class="mw-page-title-main">Eflatun Yün Çilesi (Kariye Camii)</span> Kariye Camiinde mozaik

Meryem'in Tapınaktan Yün Yumağı Alışı, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde iç narteksinde dışa açılan kapısı üzerindeki bir kemerde bulunan bir mozaik sahnedir.

<span class="mw-page-title-main">Zekeriya'nın Duası (Kariye Camii)</span>

Zekeriya'nın Duası, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde bulunan bir mozaik sahnedir.

Meryem'e Müjde sahnesi, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinin kuzey kubbesinde bir geçiş ögesi olarak kullanılan pandantifinde görülen bir mozaik sahne.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.