Carl Philipp Gottlieb von Clausewitz, Prusyalı general ve entelektüel.
Napolyon Bonapart veya I. Napolyon kısaca Napolyon, Fransız asker, politikacı ve 1804-1814 arası Fransa imparatoru. Gerek Fransız Devrim Savaşları gerekse Napolyon Savaşları sırasında Fransa'ya önderlik ettiği gibi tüm Avrupa'yı da etkilemiş önemli bir komutandır. Girdiği savaş ve çatışmaların büyük bölümünü kazanmış, 1815'teki nihai yenilgisine kadar hızla Avrupa kıtasının hakimiyetini ele geçirmiştir. Tarihteki en önemli komutanlardan biri olan Napolyon'un savaşları dünyanın her yerinde askerî okullarda ders olarak okutulmaktadır ve kendi Avrupa tarihinin en ünlü ve en tartışmalı siyasi figürlerinden birisidir.
Gerilla savaşı, küçük ve gizli birliklerin düzensiz harp tekniklerini kullanarak, düzenli bir orduya karşı yürüttükleri yıpratma savaşı taktiği, zayıf kuvvetlerin güçlüye karşı uyguladığı direniş savaşının unsurudur. Kentte olanı kentsel gerilla savaşı, kırsal olanı ise halk savaşı olarak bilinir.
Askeriye veya ordu, ağırlıklı olarak savaşa yönelik, toplu olarak silahlı kuvvetler olarak da bilinen, ağır silahlı, son derece organize bir güçtür. Genellikle egemen devlet tarafından resmi olarak yetkilendirilir ve muhafaza edilir, üyeleri farklı askerî üniformalarıyla tanımlanabilir. Bir ordu, donanma, hava kuvvetleri, uzay kuvvetleri, deniz kuvvetleri veya sahil güvenlik gibi bir veya daha fazla askerî şubeden oluşabilir. Ordunun ana görevi genellikle devletin savunulması ve dış silahlı tehditlere karşı çıkarları olarak tanımlanır.
Blitzkrieg ya da yıldırım harbi, II. Dünya Savaşı sırasında Almanların temel savaş doktrinidir. Doktrinin amacı hızlı ve ani saldırılarla, düşmanın düzenli bir savunma kurmasını engelleyip sonra da hızlı bir şekilde yok etmektir. I. Dünya Savaşı'nda uygulanan siper savaşı yöntemine karşı geliştirilmiştir. Tankların, uçakların ve zehirli gazların gelişmesiyle siper savaşları terk edilmeye başlanmış, daha çok hareketli savunmaya geçilmiştir. Almanların bütün savaş araçları bu doktrin üzerine üretilmiştir.
Cannae Muharebesi, Kartaca ile Roma arasında yapılan II. Pön Savaşı'nın başlıca dört çatışmasından biridir. Bu muharebe, MÖ 2 Ağustos 216 tarihinde, güneydoğu İtalya'nın Cannae kasabası yakınlarında gerçekleşmiştir. Muharebe sonunda konsül Lucius Aemilius Paullus ve Gaius Terentius Varro komutasındaki Roma ordusu, Hannibal komutasındaki Kartaca ordusu tarafından imha edilmiş ve başta Capua olmak üzere birkaç şehir devletinin Roma ile bağları kopmuştur.
Azab veya azap, Osmanlı devletinde çoğunlukla garnizon askeri olarak görev yapan askeri birimdir. Henüz evlenmemiş genç erkekler azab yazılabilirlerdi. Sözcüğün anlamı "bekar erkek"tir ve gönüllülerden oluşan yaya birliğidir. Savaşta ordunun en önünde yer alırdı.
Borodino Muharebesi, Napolyon Savaşları sırasında Fransız ordularına Moskova yolunu açan muharebedir.
Napolyon Savaşları, Fransız Devrim Savaşları'nın ardından Napolyon önderliğindeki Fransa ile Avrupa'nın diğer güçlü devletlerinin oluşturduğu koalisyon arasında gerçekleşen savaş dönemi. Başlangıç tarihinin hangi yıl olduğuna dair tarihçiler ve araştırmacılar arasında fikir birliği yoktur. 1800-1815 yılları arasında, yaklaşık 15 yıl sürmüştür.
Birinci İmparatorluk, Fransa'da Napoléon Bonaparte'ın imparatorluk dönemidir. 2 Aralık 1804'te Bonaparte kendisini imparator ilan etti. Takip eden süreçte Fransa Koalisyon Savaşları sonucu Avrupa'nın önemli bir kısmını kontrolü altına aldı.
Yarımada Savaşı veya İspanyol Bağımsızlık Savaşı, Napolyon Savaşları'nın İber Yarımadası'nda geçen bölümüdür. Fransız ordusu dağlık İber Yarımadası'nda modern savaş taktiklerinden mahrum savaşmış, düzenli ordular yerine gerillalara karşı savaşıldığı için yoğun kayıplar vermişlerdir. Bu sebeple Fransızlara karşı İngiliz, İspanyol ve Portekiz kuvvetleri arasında geçen savaş, Napolyon'un ordusunu yavaş yavaş tüketmiş ve devrilmesinde etkili olmuştur.
Savaş sanatı, Bingfa Sun Zi tarafından MÖ 6. yüzyılda yazılmış, silahlı kuvvetlerin temel ilkelerini ortaya koyan antik çince bir kitap dır. Kitap 13 bölümden oluşur. Her bölüm farklı askerî strateji ve taktiği içerir. Kitapta tüm strateji ve taktikler Dao Evren Anlayışı ilkeleri üzerine kuruludur. Dao anlayışında, yapmaktansa yapmamayı yeğlemek Wu Wei, kendiliğindenliğe bırakmak Ziran sürekli anımsatılır. YiJing, Değimler Kitabın'da sadece iki durumda savaş zorunludur: Bir, istilaya uğramışsan; iki, bir tiranlık tarafından sürekli baskı altındaysan. Sunzi: "Savaş, halkların başına gelebilecek en büyük tehlikedir. Ölüm kalım meydanıdır. Ya kalırsın, ya yok olursun yolu dur. Çok hassas şekilde hesabı yapılmaldır". En yüce komutan; savaşı, savaşmadan kazanan dır. Bingfa yok etmektense, yaşamda tutmayı öne çeker. Ordu düzeni, meydanın koşulları, taktik geliştirme, maliyet, manevra gibi onüç başlık altında kuvvetin ilkeleri ve kullanımı, hareketin felsefi omurgası ortaya serilmiştir.
Kutuzov Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Alman kuvvetlerine karşı Kızıl Ordu'nun yürüttüğü askeri bir harekâttır. I. Napolyon'un 1812 yılında Rusya'yı istilası sırasında Rusya'yı yenilgiden kurtaran General olarak ünlenen Mihail İllarionoviç Kutuzov'a ithafen, harekâta onun ismi verilmiştir. Harekât 12 Temmuz'da başladı ve 18 Ağustos 1943 tarihinde sona erdi. Muharebelerin son aşamasında, Oryol yakınlarında mevzide olan 2. Panzer Ordusu'nun, Sovyet Batı ve Bryansk Cepheleri tarafından atılmasıyla Oryol girintisi ortadan kalkmıştır.
Yüz Gün Savaşı veya Yedinci Koalisyon Savaşı, Birinci Fransa İmparatorluğu imparatoru Napolyon Bonapart’ın 1814 Fontainebleau Antlaşması gereğince sürgün edildiği Elba Adasındaki sürgünden kaçarak Paris’e döndüğü 20 Mart 1815 tarihiyle, kral XVIII. Louis’nin Fransa tahtına döndüğü 8 Temmuz 1815 tarihleri arasındaki 111 günlük dönemi anlatır. Bu dönemde Napolyon Savaşları yeniden başlamış ve Waterloo Muharebesi yaşanmıştır. Yüz Gün deyimi ilk kez kralın dönüşünü kutlayan Paris valisi Gaspard de Chabrol tarafından kullanılmıştır.
Yakıp yıkma taktiği, işgal eden düşman ordusuna karşı geri çekilen ordu tarafından kullanılan ve düşmana faydalı olabilecek her şeyin tahrip edilip kullanılamaz hale getirilmesine dayanan askerî taktiktir.
Fransız Devrim Savaşları 1792'den 1802'ye kadar süren Fransız Devrimi'nin sonucu olarak ortaya çıkan bir dizi kapsamlı askeri çatışmadır. Çatışmalar Fransa'yı İngiltere, Avusturya, Prusya, Rusya ve diğer birçok ülkeyle karşı karşıya getirdi. Savaşlar iki döneme ayrılır: Birinci Koalisyon Savaşı (1792-1797) ve İkinci Koalisyon Savaşı (1798-1802). Başlangıçta Avrupa ile sınırlı olan mücadele giderek küresel boyut kazandı. Fransa, on yıllık sürekli savaş ve saldırgan diplomasiden sonra, Avrupa'nın çoğuna karşı savaş için tamamen seferber edilmiş olan geniş Fransız nüfusu çok büyük ve güçlü ordusu sayesinde İtalya Yarımadası'ndaki, Aşağı Ülkeler'deki ve Renanya'daki toprakları fethetti. Fransızların bu çatışmalardaki başarısı, askeri işgali ve devrimci ilkelerin Avrupa'nın büyük bir bölümüne yayılmasını sağladı.
İkinci Koalisyon Savaşı, İngiltere, Avusturya ve Rusya'nın başını çektiği ve Osmanlı İmparatorluğu, Portekiz, Napoli ve çeşitli Alman monarşilerinin de dahil olduğu birçok Avrupa monarşisinin devrimci Fransa'yı hedef alan ikinci savaşıdır. Savaşta İspanya Fransa'yı destekledi.
Wagram Muharebesi, Napolyon Savaşları'nın bir parçası ve Avrupa'nın o tarihe kadar gördüğü en büyük savaştır. Fransız imparatoru Napolyon'un düşmanı Avusturya ve Arşidükü Charles'a karşı mücadele edip kazandığı savaştır. Savaş, Avusturya ve İngiltere'nin oluşturduğu Beşinci Koalisyon'un sona ermesine neden olmuştur. Savaşın neticesinde Avusturya ordusunu mağlup eden Grande Armée lideri Napolyon ile II. François Viyana'da Schönbrunn Antlaşması'nı imzalamıştır.
Napolyon'un Rusya seferi, Rusya'da verilen isimle 1812 Vatanseverlik Savaşı, Fransa'da verilen isimle Rus Cephesi, 24 Haziran 1812 tarihinde Napolyon Bonapart'ın Büyük Ordusunun Rus ordusuyla savaşıp yenmesi için Neman Nehri'ni geçmesiyle başladı. Napolyon'un emeli Çar I. Aleksandr'ı Britanyalı tacirlerle ticaret yapmayı durdurma zorunluluğunda bırakmak ve böylece Birleşik Krallık'ı savaşı sonlandırmaya itmekti. Resmî olarak verilen sebepse Polonya'yı Rus tehdidinden korumaktı. Bu doğrultuda, Polonyalıların desteğini kazanmak ve savaşı gerekçelendirmek adına Napolyon savaşa "İkinci Polonya Savaşı" adını verdi.
Büyük Ordu, Napolyon Savaşları sırasında I. Napolyon tarafından oluşturulan ve yönetilen ordu. 1804'ten 1809'a kadar Grande Armée, Fransız İmparatorluğu adına Avrupa üzerinde eşi görülmemiş bir zafer elde eden tarihi bir ordu oldu.