Meridyen
Meridyen ile şu maddeler kastedilmiş olabilir:
- Meridyen ya da boylam, Dünya üzerindeki aynı boylama sahip noktaların birleşmesi ile oluşan yarım daire şeklindeki varsayımsal yaylar
- Meridyen (astronomi)
Meridyen ile şu maddeler kastedilmiş olabilir:
Greenwich Ortalama Zamanı, Greenwich Saati veya kısaltmasıyla GMT, başlangıç meridyeni üzerinde ortalama güneş zamanı. GMT, Britanya Adaları'nın standart zaman dilimidir. Adını Londra'nın güneydoğusundaki Greenwich banliyösünden alır. Burada bulunan rasathanenin üzerinde bulunduğu kabul edilen meridyen, baş meridyen (0°) kabul edilir.
Boylam, başlangıç meridyeninin doğusundaki veya batısındaki herhangi bir noktanın açısal mesafesi. Boylam anlamında tul derecesi, tul dairesi ve uzunluk dairesi sözleri de kayıtlıdır. Boylamlar, doğu ve batı boylamları olmak üzere ikiye ayrılır; derece, dakika ve saniye cinsinden ifade edilir. Dünya üzerindeki aynı boylama sahip noktaların birleşmesi ile oluşan yarım daire şeklindeki varsayımsal yaylara ise meridyen denir. Meridyenler bir kutuptan diğerine uzanır ve Dünya'yı portakal dilimi gibi dilimlere ayırır.
Coğrafi koordinat sistemi, dünya üstündeki herhangi bir yeri, topografik bir nokta olarak tanımlamayı sağlayan bir koordinat sistemi. Küresel koordinat sistemindeki üç bileşenden ikisi kullanılarak belirtilir. Burada aşılması gereken zorluk, dünyanın bir küre değil de jeodezi bağlamında yaklaşık olarak bir elipsoit ya da basık sferoit şeklinde olmasıdır.
Başlangıç meridyeni, boylamı 0° olarak tanımlanan, başlangıç meridyenidir.
1° batı meridyeni, Greenwich'te yer alan baş meridyenin batısında bulunan boylamdır. Kuzey Kutbu'ndan başlar ve Kuzey Okyanusu'nu, Atlas Okyanus'unu, Batı Avrupa'yı, Afrika'yı, Güney Okyanusu'nu ve Antarktika'yı geçerek Güney Kutbu'nda sonlanır. Karşıt meridyeni 179. doğu meridyenidir.
1° doğu meridyeni, Greenwich'te yer alan baş meridyenin doğusunda bulunan boylamdır. Kuzey Kutbu'ndan başlar ve Kuzey Okyanusu'nu, Atlas Okyanus'unu, Batı Avrupa'yı, Afrika'yı, Güney Okyanusu'nu ve Antarktika'yı geçerek Güney Kutbu'nda sonlanır. Karşıt meridyeni 179. batı meridyenidir.
179° batı meridyeni, Greenwich'te yer alan baş meridyenin batısında bulunan boylamdır. Kuzey Kutbu'ndan başlar ve Kuzey Okyanusu'nu, Asya'nın en doğu noktalarını, Pasifik Okyanusu'nu, Güney Okyanusu'nu ve Antarktika'yı geçerek Güney Kutbu'nda sonlanır. Karşıt meridyeni 1. doğu meridyenidir.
180. meridyen, Greenwich'ten geçen baş meridyenin 180° doğusunda ya da batısında yer alan boylamdır. Uluslararası tarih değiştirme çizgisinin temeli olarak kabul edilir. Çoğunlukla Pasifik Okyanusu'nun açık sularından geçse de Antarktika ve birkaç ülkeden geçer. Tarih değiştirme çizgisi ülkelerin üzerinden geçirilmemeye çalışıldığı için bu çizgiyle birebir eş değildir.
179° doğu meridyeni, Greenwich'te yer alan baş meridyenin batısında bulunan boylamdır. Kuzey Kutbu'ndan başlar ve Kuzey Okyanusu'nu, Asya'nın en doğu noktalarını, Pasifik Okyanusu'nu, Güney Okyanusu'nu ve Antarktika'yı geçerek Güney Kutbu'nda sonlanır. Karşıt meridyeni 1. Batı meridyenidir.
Yerel saat ya da askerî terminolojiyle mahalli vasati zaman, herhangi bir meridyen üzerindeki gözlemcinin gözlediği güneş zamanı. İngilizce local mean time kavramı "yerel ortalama zaman" anlamına gelir. LMT herhangi bir meridyen boyunca aynıdır.
90° Batı meridyeni, Greenwich'te yer alan başlangıç meridyeninin batısında bulunan boylamdır. Kuzey Kutbu'ndan başlar ve Kuzey Okyanusu'nu, Asya'nın en doğu noktalarını, Pasifik Okyanusu'nu, Güney Okyanusu'nu ve Antarktika'yı geçerek Güney Kutbu'nda sonlanır.
40. doğu meridyeni, Başlangıç meridyeni Greenwich'e 40° açısal uzaklıkta, doğu tarafında yer alır. 40. doğu meridyeni Kuzey kutbu, Kuzey Okyanusu, Asya, Avrupa, Afrika, Hint Okyanusu, Güney Okyanusu, Antarktika üzerinde uzanan boylam çizgisidir.
39. doğu meridyeni, Başlangıç meridyeni Greenwich'e 39° açısal uzaklıkta, doğu tarafında yer alır. 39. doğu meridyeni Kuzey kutbu, Kuzey Okyanusu, Asya, Avrupa, Afrika, Hint Okyanusu, Güney Okyanusu, Antarktika üzerinde uzanan boylam çizgisidir.
38. doğu meridyeni, Başlangıç meridyeni Greenwich'e 38° açısal uzaklıkta, doğu tarafında yer alır. 39. doğu meridyeni Kuzey Kutbu, Kuzey Okyanusu, Asya, Avrupa, Afrika, Hint Okyanusu, Güney Okyanusu, Antarktika üzerinde uzanan boylam çizgisidir.
35. doğu meridyeni Başlangıç meridyeni Greenwich'e 35° açısal uzaklıkta, doğu tarafında yer alır. 35. doğu meridyeni Kuzey Kutbu, Kuzey Okyanusu, Asya, Avrupa, Afrika, Hint Okyanusu, Güney Okyanusu, Antarktika üzerinde uzanan boylam çizgisidir.
34. doğu meridyeni Başlangıç meridyeni Greenwich'e 34° açısal uzaklıkta, doğu tarafında yer alır. 34. doğu meridyeni Kuzey Kutbu, Türkiye, Avrupa, Afrika, Hint Okyanusu, Güney Okyanusu, Antarktika üzerinde uzanan boylam çizgisidir.
32. doğu meridyeni Başlangıç meridyeni Greenwich'e 32° açısal uzaklıkta, doğu tarafında yer alır. 32. doğu meridyeni Kuzey Kutbu, Türkiye, Avrupa, Afrika, Hint Okyanusu, Güney Okyanusu, Antarktika üzerinde uzanan boylam çizgisidir.
31. doğu meridyeni Başlangıç meridyeni Greenwich'e 31° açısal uzaklıkta, doğu tarafında yer alır. 31. doğu meridyeni Kuzey Kutbu, Türkiye, Avrupa, Afrika, Hint Okyanusu, Güney Okyanusu, Antarktika üzerinde uzanan boylam çizgisidir.
2° batı meridyeni, Greenwich'te yer alan baş meridyenin batısında bulunan boylamdır. Kuzey Kutbu'ndan başlar ve Kuzey Okyanusu'nu, Atlas Okyanus'unu, Batı Avrupa'yı, Afrika'yı, Güney Okyanusu'nu ve Antarktika'yı geçerek Güney Kutbu'nda sonlanır. Karşıt meridyeni 178. doğu meridyenidir.
Ondalık dereceler (OD) enlem ve boylam coğrafi koordinatlarını ondalık kesirler olarak ifade eder ve birçok coğrafi bilgi sisteminde (CBS), OpenStreetMap gibi web haritalama uygulamalarında ve GPS cihazlarında kullanılır. Ondalık dereceler derece, dakika ve saniye (DDS) kullanımına bir alternatiftir. Enlem ve boylamda olduğu gibi, değerler sırasıyla ± 90 ° ve ± 180 ° ile sınırlanır.