İçeriğe atla

Merînîler

Merînîler
المرينيون al-marīniyyūn (ar)
1244-1465
Merînîler, Zayyanidler (veya Ziyanidler veya Abd al-Wadidler) ve Hafsidler altındaki bölgesel kontrolün genel kapsamı.
Merînîler, Zayyanidler (veya Ziyanidler veya Abd al-Wadidler) ve Hafsidler altındaki bölgesel kontrolün genel kapsamı.
TürSultanlık
BaşkentFes
Resmî dil(ler)Arapça
Yaygın dil(ler)Mağrip Arapçası, Berberi dilleri
Resmî din
Sünnilik
HükûmetSultanlık
Sultan 
• 1215-1217
I. Abdülhak (ilk)
• 1420-1465
II. Abdülhak (son)
Tarihçe 
• Kuruluşu
1244
• Dağılışı
1465
Para birimiDinar
Ardıllar
Vattâsîler
Merînîler
Ülke Fas
Ana hanedanMeriniler
Kuruluş1215
KurucuI. Abdülhak
Yıkılış1465
Son hükümdarII. Abdülhak
Unvan(lar)Müslümanların Emiri, Sultan
Alt kollarıVattâsîler

Merini Sultanlığı, bugünkü Fas'ı ve aralıklı olarak 13. yüzyılın ortalarından 15. yüzyıla kadar Cebelitarık çevresindeki Kuzey Afrika ve güney İspanya'nın bazı bölümlerini kapsıyordu. Sultanlık, Berberî kökenli Zenate kabilesine mensup Merini hanedanı veya Beni Abdülhakk olarak bilinen sünni müslüman bir aile tarafından yönetildi.[1][2]

1244'te Merini hükümdarları günümüz Fas'ını kontrol eden Muvahhidleri devirdi.[3] Merini hanedanlığı, 14. yüzyılın ortalarında tüm Mağriplerin üzerinde kısa bir süre egemen oldu. 13. ve 14. yüzyıllarda Endülüs'te Gırnata Emirliği'ni destekledi; ancak Cebelitarık Boğazı'nın Avrupa yakasında doğrudan bir yer edinme girişimi olan 1340'ta Tarif Muharebesi'nde yenildi ve 1344'te Algeciras'ın Kastilyalar tarafından fethinden sonra bu çaba sona erdi.[4]

Meriniler 1465 Fas isyanından sonra devrildi. Yönetimde olmak isteyen bir hanedan olan Vattasî hanedanı 1472'de iktidara geldi.

Tarih

Meriniler, Berberî kökenli Zenate kabilesine mensup olarak Tunus ve Sahra arasındaki bölgede göçebe veya yerleşik hayat sürmüş, hiçbir devlete bağlı kalmamış ve vergi de vermemiştir.[5] Eski grup lideri Mahyu'nun ölmesinin ardından I. Abdülhak döneminde tüm Merini kabilelerine çağrılar yapılmış ve Fas civarına 1213 yılında tam olarak yerleşilmiştir.[6]

Merini Hükümdarları

Sıra Hükümdar Hüküm Süresi
1 I. Abdülhak1215-1217
2 Ebû Said I. Osman1217-1240
3 Muhammed bin Abdülhak1240-1244
4 Ebû Yahya bin Abdülhak1244-1258
5 Ömer bin Ebû Yahya 1258-1259
6 Ebû Yusuf Yakub el-Mansur 1258-1286
7 Ebû Yakub Yusuf en-Nasr 1286-1306
8 Ebû Sabit Amir 1307-1308
9 Ebü'r-Rebî Süleyman 1308-1310
10 Ebû Said II. Osman 1310-1331
11 Ali bin Osman el-Mansur 1331-1351
12 Ebû Faris İnan1348-1358
13 Ebû Zeyyan I. Muhammed 1357-1359
14 Ebû Salim İbrahim el-Müstaîn 1359-1361
15 Ebû Ömer Taşfin el-Müvesves 1361
16 Ebû Zeyyan II. Muhammed 1361-1365
17 Ebû Faris Abdülaziz 1365-1372
18 III. Muhammed es-Said 1372-1374
19 Ebü'l-Abbas Ahmed el-Müstansır 1374-1384
20 Ebû Faris el-Mütevekkil 1384-1386
21 IV. Muhammed bin Ahmed Ebu Zeyyan 1386
22 V. Muhammed el-Vâsık 1386-1387
23 Ebü'l-Abbas Ahmed el-Müstansır (yeniden) 1387-1393
24 II. Abdülaziz el-Müstansır 1393-1396
25 Ebû Âmir Abdullah bin Ahmed 1396-1397
26 Ebû Saîd Osman 1397-1420
27 II. Abdülhak1420-1465

Kaynakça

  1. ^ "Marinid dynasty (Berber dynasty) - Encyclopædia Britannica". Britannica.com. 21 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2014. 
  2. ^ Bosworth, C. E (1996). The New Islamic Dynasties. Columbia University Press. ss. 41-42. 
  3. ^ Fransızca: "Les Merinides" on Universalis 9 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Niane, D.T. (1981). General History of Africa. IV. s. 91. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2014. 
  5. ^ Bosworth, C.E. The Encyclopaedia of Islam: Vol 4. Brill Archives. s. 571. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ Yiğit, İsmail (19 Eylül 2017). Endülüs (Gırnata Sultanlığı) ve Kuzey Afrika İslam Devletleri. KAYIHAN YAYINLARI. s. 158. ISBN 9786059669245. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbn Battuta</span> Arap Mağribî seyyah ve kâşif (1304–1369)

İbn-i Battuta, Orta Çağ'da yaşamış olan Berberî Mağrip bilgini, kaşifi ve seyyahıdır. Rıhletü İbn Battûta diye bilinen seyahatnâmenin yazarıdır. Maliki mezhebine mensuptur. İbn-i Battuta, büyük ölçüde modern öncesi tarihte diğer tüm ünlü kaşiflerden daha fazla seyahat etmiş, toplam 117.000 km ile Zheng He'yi yaklaşık 50.000 km ve Marco Polo'yu da 24.000 km ile geride bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fas</span> Kuzey Afrikada yer alan bir ülke

Fas, resmî adıyla Fas Krallığı, yaklaşık 37 milyon nüfusa ve 720.000 km² yüzölçümüne sahip bir Kuzey Afrika ülkesidir. Başkenti Rabat ve en büyük şehri de Kazablanka'dır. Mağrip ülkelerinden biri olan Fas'ın, Atlantik Okyanusu'dan Cebelitarık Boğazı'nı çevreleyip Akdeniz'de son bulan uzun bir sahil şeridi vardır. Doğuda Cezayir, kuzeyde İspanya, güneyde ise Moritanya ile komşudur. Aynı zamanda ülke, Batı Sahra adı verilen bölgede, 1975'te koloni ülkesi İspanya tarafından terk edildikten sonra hak iddia etmiş ve günümüzde de bölgenin dörtte üçünü fiilen yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türk devletleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste tarih boyunca Türk halkları tarafından kurulmuş özerk cumhuriyet, bağımsız cumhuriyet, beylik, imparatorluk ve hanedanlık hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Endülüs</span> 711–1492 yılları arasında İber Yarımadasında Müslümanların hakimiyeti altındaki bölgeler

Endülüs, 711-1492 yılları arasında İber Yarımadası'nda Berberi milletinin de katkısı ile Arapların etkisi altında bulunan bölgelere verilen isimdir. Müslümanların İber Yarımadası'ndaki varlığı en son Moriskoların 1609 yılında İspanya'dan Müslümanlığı bırakmadıkları için göçe zorlanarak sınır dışı edilmesiyle son bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Endülüs Emevî Devleti</span> 756–1031 yılları arasında İber Yarımadasında hüküm sürmüş Arap kökenli Müslüman devlet

Endülüs Emevîleri Devleti, Abbasilerin, Emevî hanedanına son vermesi ile 10. Emevi halifesi Hişam bin Abdülmelik'in torunu ve Muaviye bin Hişâm'in oğlu Abdurrahman'ın İspanya'ya giderek burada 756 yılında kurduğu devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Berberiler</span>

Berberiler, bugünkü Mısır, Libya, Tunus, Cezayir ve Fas'ı içine alan Kuzey Afrika'nın bilinen en eski yerli halkıdır. Bazı mağara resimlerinin bulunmuş olması, Berberiler'in bu paleolitik toplulukların soyundan gelmiş olabileceği tezini güçlendirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Murâbıtlar</span>

Murabıtlar, bugünkü İspanya ve Fas topraklarında, Orta Çağ sırasında önemli bir siyasi güç olmuş olan Berberî hanedanı ve devleti.

<span class="mw-page-title-main">Muvahhidler</span>

Muvahhidler, bugünkü Kuzey Afrika, İspanya ve Batı Sahra topraklarına egemen olan Murabıtlar Devleti'ni yıkarak onun yerine geçen Berberi hanedan ve devletidir. 1146 ila 1248 yılları arasında, bugünkü İspanya topraklarının büyük bölümünün yanı sıra Kuzey Afrika'daki bazı toprakları da denetimleri altında tutmuşlardır. Hristiyan saldırıları ve bazı iç karışıklıklar sonucu 1269'da yıkılmışlardır. İber Yarımadası üzerinde egemen olmuş son büyük Müslüman devlettir.

<span class="mw-page-title-main">I. Yezîd</span> Emevîlerin ikinci halifesi

Yezîd bin Muâviye, Emevîlerin ikinci halifesi.

<span class="mw-page-title-main">Gırnata Emirliği</span> 1232 yılında Endülüsde kurulan son İslam devleti

Gırnata Emirliği veya Ben-i Ahmer Devleti, başkenti Gırnata olan Orta Çağ devleti. Muvahhidlerin, Las Navas de Tolosa Savaşı'nda Hristiyanlara yenilmesinin ardından 1232 yılında kurulmuştur. İber Yarımadası'nda kurulan en uzun ömürlü ve son bağımsız İslam devletidir.

Fes, Fas'ın Fès-Boulemane bölgesinde bulunan ülkenin üçüncü büyük şehri.

<span class="mw-page-title-main">Burcî Memlûkler</span>

Burcî Hanedanı Mısır'da Memlûk Devleti'nde 1382-1517 döneminde hüküm süren yani en uzun süre hükmeden Memlûk hanedanı. Çerkes kökenlidir. Bu isim "burç" sözcüğünden yani "kale surlarının üstü" anlamına gelmekte ve bu hanedana mensup olan çoğu Çerkes asıllı olan Memluklu kölelerden oluşan askerlerin Kahire kalesi içinde bulunan kışlalarından mülhem olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rüstemîler</span>

Rüstemi Devleti, Rûstemdâd Devleti, Rüstemiler ya da Rüstemoğulları İran asıllı Abdurrahman bin Rüstem tarafından kurulan Orta Mağrib'i Tahert merkezli 761-909 yılları arasında yönetmiş olan Hariciyye mezhebinin İbadiyye koluna mensup bir hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Morolar</span>

Morolar, geçmişte, günümüz İspanya ve Portekiz'ine denk gelen topraklarda yaşamış Müslüman bir halk. Arap, Berberi ve İspanyol köklere sahip olmakla birlikte, Moro sözcüğü keskin bir etnik karakter taşımaz. Günümüzde sözcük, özellikle İspanyolcada, zaman zaman Faslıları tanımlamak için de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Amoriler</span> Suriye ve Güney Mezopotamya kökenli eski bir halktır

Amoriler, Sami dilleri konuşmuş Suriye ve Güney Mezopotamya kökenli eski bir halktır. MÖ 21. yüzyıldan MÖ 17. yüzyıla kadar bölgenin büyük bir kısmına hükmetmiş halk içinde Babil'in de dahil olduğu pek çok şehir devlet kurmuşlardır. Akad ve Sümer metinlerinde geçen Amurru kelimesi hem halkı hem de halkın ana tanrısını tanımlamak için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zenate</span> etnik grup

Zenate veya Zenata, antik dönemde Mısır'ın batısından Fas'a uzanan bir bölgede Sanhace ve Masmude gruplarıyla birlikte yaşayan Berberi kabilelerdir. Yaşam tarzı olarak göçebe olanların yanında yerleşik yaşam sürenler de vardı.

Abdülhak bin Mahyu Merini Sultanlığı'nın ilk şeyhi, lideri ve eponimiydi.

Osman bin Abdülhak veya Ebû Said I. Osman Merini Sultanlığı'nın ikinci lideri ve I. Abdülhak'ın oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Afrika imparatorlukları listesi</span>

Bu liste maddesinde, bilinen Afrika imparatorlukları ve bunların başkentleri listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Benî Haşim</span>

Benî Haşim veya asıl Hâşimoğulları, İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Kureyş'in alt kolu olan bir Arap aşiretidir. Adını Muhammed'in büyük dedesi Hâşim bin Abdümenâf'tan almıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.