İçeriğe atla

Mengistu Haile Mariam

Mengistu Haile Mariam
መንግሥቱ ኀይለ ማሪያም
Etiyopya İşçi Partisi genel sekreteri
Görev süresi
12 Eylül 1984 - 21 Mayıs 1991
Yerine geldiğiPozisyon kuruldu
Yerine gelenPozisyon kaldırıldı
1. Etiyopya devlet başkanı
Görev süresi
10 Eylül 1987 - 21 Mayıs 1991
Başbakan Fikre Selassie Wogderess
Hailu Yimenu
Tesfaye Dinka
Yerine geldiğiDerg Başkanı olarak Kendisi
Yerine gelenTesfaye Gebre Kidan (geçici)
Derg Başkanı ve Etiyopya Devlet Başkanı
Görev süresi
17 Kasım 1974 - 28 Kasım 1974
Geçici
Yerine geldiğiAman Andom
Yerine gelenTafari Benti
Görev süresi
3 Şubat 1977 - 10 Eylül 1987
Yardımcı Atnafu Abate (Şubat-Kasım 1977)
Yerine geldiğiTafari Benti
Yerine gelenBaşkan olarak Kendisi
21. Afrika Birliği Örgütü başkanı
Görev süresi
6 Haziran 1983 - 12 Kasım 1984
Yerine geldiğiDaniel arap Moi
Yerine gelenJulius Nyerere
Kişisel bilgiler
Partisi Etiyopya İşçi Partisi (1984–1991)

Mengistu Haile Mariam (d. 21 Mayıs 1937), Etiyopya'da yüzlerce yıllık monarşiyi deviren ve sosyalist bir devlet kurmayı amaçlamış asker ve devlet adamı. 1977-1991 arasında Etiyopya devlet başkanı. Etiyopya İşçi Partisi 1. Genel Sekreteri. (1977-1991)

İmparator Haile Selassie'yi devirmek isteyen genç subaylar arasına katıldı. Haziran 1974'te subayların devrim komitesi Derg'in başkanlığına getirildi. İmparatorun Eylül 1974'te tutuklanmasından sonra kurulan Geçici Askeri Yönetim Konseyi'nin (PMAC) başkan yardımcılığına atandı. Kasım 1974'te Mengistu PMAC başkanının ve önderlerinden 60'ının öldürülmesini emretti. PMAC içindeki seçkin kişileri öldürdükten sonra düzenin en güçlü adamı olarak sivrildi. Sanayi ve çiftliklerin ulusallaştırılmasına girişti. Sivil halk arasında yönetime karşı başlatılan Beyaz Terörü, uyguladığı Kızıl Terör Kampanyası ile ezdi. Ülkenin tartışmasız tek yöneticisi haline geldi.

1977 sonlarında Somali'nin, Somalice konuşulan Ogaden bölgesini ele geçirmek üzere başlattığı saldırıyı SSCB'den sağladığı silah ve Kübalı askerlerin desteğiyle durdurdu. 1984'te Etiyopya İşçi Partisi'ni kurdu. Ülkenin kuzeyindeki Tigre ve Eritre bölgelerindeki silahlı ayaklanmalarla ve Etiyopya'nın o güne değin yaşadığı en büyük kuraklık ve kıtlıkla uğraşmak zorunda kaldı. Çiftlikleri kolektifleştirilmesi ve köylüleri başka yerlere sürmesi tarıma dayalı ekonomiyi çökertti. Sovyetler Birliği'nin verdiği desteği çekmesi üzerine Mengistu yönetimi giderek zayıfladı. Mayıs 1991'de cumhurbaşkanlığından istifa ederek Zimbabve'ye kaçtı.

Aralık 2006'da bir Etiyopya mahkemesi tarafından, 1977-1978 arasında uyguladığı Kızıl Terör Kampanyası[1] sırasında işlenen soykırım suçlarından suçlu bulunarak gıyabında ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Hâlen Zimbabve'de sürgün olarak yaşamaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "BBC NEWS | Africa | Mengistu found guilty of genocide". news.bbc.co.uk. 6 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uğur Mumcu</span> Türk araştırmacı-gazeteci, yazar, Kemalist ve sosyalist aydın

Uğur Mumcu, Türk gazeteci, araştırmacı ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya</span> Afrikanın doğusunda, Afrika Boynuzunda, bir devlet

Etiyopya veya Etyopya, resmî adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Afrika Boynuzu'nda yer alan büyük bir Doğu Afrika ülkesi. Ülkenin başkenti yerel dilde "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa'dır. Sudan, Güney Sudan, Eritre, Cibuti, Somali ve Kenya, Etiyopya'nın komşularıdır. Afrika kıtasının en kalabalık ikinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Leonid Brejnev</span> 1964ten 1982ye kadarki Sovyetler Birliği lideri

Leonid İlyiç Brejnev, Ukraynalı Sovyet politikacıdır. 1964-1982 yılları arasında Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri olarak SSCB'yi yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1977 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 16. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1977 Türkiye genel seçimleri, 5 Haziran 1977 tarihinde TBMM 16. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı</span> 1917den 1922ye kadar süren bir iç savaş

Rus İç Savaşı, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hâkim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Juan Perón</span> Arjantinli asker ve siyasetçi

Juan Domingo Perón, Arjantinli asker ve siyasetçi. Peronist hareketin kurucusu ve önderi olan Peron, 1946-55 ve 1973-74 arasında başkanlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Haile Selassie</span> Etiyopya İmparatoru

I. Haile Selassie ; Amharca ha.ɪlɜ sɨlːase ;

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi</span> Sovyetler Birliğini yöneten parti

Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Robert Mugabe</span> 2. Zimbabve cumhurbaşkanı (hd. 1987-2017)

Robert Gabriel Mugabe, Zimbabveli siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'de 1987 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Mugabe makamdaki son yıllarında dünyada görevdeki en yaşlı devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">João Goulart</span> 24. Brezilya devlet başkanı

João Goulart, lakabı Jango, 1961-1964 arasında Brezilya'nın reformcu devlet başkanı. 1964'te askeri bir darbeyle devrilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Eurico Gaspar Dutra</span> 16. Brezilya devlet başkanı

Eurico Gaspar Dutra, Brezilyalı asker ve siyasetçi. 1945-1950 yılları arasında Brezilya Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Yönetimi sırasında anayasal demokrasiye geri dönüldü.

<span class="mw-page-title-main">II. İtalya-Habeşistan Savaşı</span> 1935 - 1936 yılları arasında İtalya Krallığı ile Etiyopya İmparatorluğu arasında meydana gelen ve Etiyopyanın İtalyan yönetimi altına girmesiyle sonuçlanan savaş

II. İtalya-Habeşistan Savaşı veya II. İtalya-Etiyopya Savaşı, 1935 - 1936 yılları arasında İtalya Krallığı ile Etiyopya İmparatorluğu arasında meydana gelen ve Etiyopya'nın İtalyan yönetimi altına girmesiyle sonuçlanan savaş. I. İtalya-Habeşistan Savaşı'nda yenilgiye uğrayan İtalya Krallığı'nın Etiyopya'yı sömürgeleştirmek için ikinci girişimi olmuştur. Genellikle II. Dünya Savaşı'nı hazırlayan olaylardan biri olarak değerlendirilen bu savaş, Milletler Cemiyeti'nin, büyük güçler tarafından desteklenmedikçe kararlarını uygulatma gücüne sahip olmadığını göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Operasyonu</span> İsrail askerî operasyonu

Süleyman Operasyonu 1991'de Etiyopyalı Yahudileri İsrail'e getirmek için yapılmış askeri bir operasyondur. 1991'de Etiyopya devlet başkanı Mengistu Haile Mariam'ın koltuğu Eritre ve Tigray asileri tarafından sallanınca ülke istikrarsızlığa sürüklendi. İstikrarsızlık sonucu Etiyopya'daki Falaşaların durumu, bazı Yahudi örgütlerini ve İsrail devletini alarma geçirdi. Mengistu rejimi altında kütlesel göçlere izin verilmediğinden ülkede iktidarsızlık göç etmek isteyen Falaşalar için bir umut ışığı oldu. İsrail, Etiyopya hükûmetinin azalan gücünden istifade edip gizlice Süleyman Operasyonunu uyguladı. Bu operasyonla İsrail tarihinin en büyük göçünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Domuzlar Körfezi Nişanı</span>

Domuzlar Körfezi Nişanı, Küba Cumhuriyeti tarafından verilen Jose Marti ve Carlos Manuel Cespedes madalyalarıyla beraber önde gelen üç nişandan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya İmparatorluğu</span>

Etiyopya İmparatorluğu, 1137–1936 ve 1941–1974 yılları arasında hüküm sürmüş imparatorluk. Devletin kurucusu Mara Takla Haymanot, son imparatoru I. Haile Selassie idi. 12 Eylül 1974'te monarşinin kaldırılmasıyla son buldu.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya Demokratik Halk Cumhuriyeti</span>

Etiyopya Demokratik Halk Cumhuriyeti, Sosyalist Etiyopya için Geçici Askeri Hükûmeti'nin yönetimi 1987'de devretmesiyle Etiyopya'da 1987-1991 yılları arasında Mengistu Haile Mariam'in genel Sekreterliğini yaptığı Etiyopya İşçi Partisi tarafından yönetilen Sosyalist devlet.

Beyaz Terör, Rusya'da 1917-1922 yılları arasında gerçekleşen Rus İç Savaşı sırasında Çarlık yanlısı Beyaz Orduların Kızıllara ve kendilerine destek vermeyen sivil halka yönelik şiddet ve katliam hareketlerine verilen isimdir.

Tuğgeneral Tafari Benti, Etiyopyalı asker ve siyasetçi. Benti, Afrika ülkesi Etiyopya'da 1974 ile 1977 yılları arasında askerî cuntanın başında yer alan kişi olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Etiyopya-Rusya ilişkileri, resmi olarak 21 Nisan 1943 yılında Sovyetler Birliği'nin Addis Ababa'da büyükelçiliği açmasıyla kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Derg</span>

Etiyopya Geçici Askerî Hükûmeti veya Derg, 1974-1987 yılları arasında Etiyopya'yı yöneten askerî cunta idi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.