İçeriğe atla

Mendil kapmaca

Kontrol Edilmiş

Mendil kapmaca, çoğunlukla çocukların oynadığı, iki gruba ayrılan kişilerce ve belirli kurallar çerçevesinde oynanan bir oyundur. Oyun başlamadan önce bir ebe ve bir hakem seçilir. Hakem seçilen kişi ebeyi belirler ve etrafına 1,5-2 metre yarıçapında bir daire çizer. Her iki gruptan da oyuncular sıraya dizilir.

Oyunun merkezinde yer alan kişi 'mendilci' olarak adlandırılır. Mendilci, belirlenen yerde elini serbest bir şekilde aşağıya doğru sarkıtır. Hakemin düdüğü veya komutuyla birlikte her gruptan bir oyuncu, mendilci tarafından belirlenen mendili rakibine ebelenmeden grubuna getirmek için hızlıca koşar. İlk gelen oyuncu mendili alıp grubuna götüremeyen oyuncular arasında bir kapışma başlatır. Bu kapışmada, oyuncular birbirlerinin dikkatini dağıtmak için çeşitli taktikler kullanabilirler. Rakip yanıltıldığında, sınırı geçerek oyuncu grubuna 1 puan kazandırır.

Oyunculardan biri mendili kapar ve grubuna doğru koşar, bu sırada diğer oyuncu da onu ebelemeye çalışır. Mendili rakip oyuncudan ebelenmeden grubuna getiren oyuncu, grubuna 1 puan kazandırır. Mendili kaptıktan sonra ebelenirse karşı grup 1 puan kazanır.

Oyun sırasında, mendili alma esnasında ve kapışma sırasında ebenin etrafına çizilen sınırı aşmak yasaktır. Oyuncular, mendili alıyor gibi yaparak rakibi yanıltmaya çalışabilirler. Bu durumda, rakip oyuncu yanıltıldığında sınırı geçer ve puan kazanır.

Yarışmalar, oyuncuların henüz farkına varmadıkları potansiyelleri ortaya çıkarır. En iyi yetenek, gayret, yaratıcılık ve estetiğin gösterilmesini sağlar. Oyunun kuralları tüm bu özelliklerin ortaya konmasına olanak sağlayacak biçimde oluşturulmuştur. Birkaç istisnayla Mendil kapmaca oyunu, tüm oyunculara hem saha içinde (hücum ve savunma) hem de saha alanının dışında (sıralanma ve arkadaşını destekleme) oynama hakkı verir.

Yıllar geçse de Mendil Kapmaca oyununun kendine özgü önemli unsurlarını kaybetmediği görülmektedir.[1]

* Sıralanma,

* Kazandıkça yeniden yarışma hakkı,

* Hücum – aldatma,

* Savunmada rakibi takip,

* Mendili kapmak,

* Yarışmacıların ve seyircilerin hücum ya da savunmada oyuncuyu dikkatli izlemeleri, gözlemleri, takip etmeleri,

Mendil kapmaca, salon oyunları arasında eşsiz bir yere sahiptir. Sürekli yüksek tempoda devam eden yarışmada, herkes sırasını beklerken de aktif olarak oyuna katılır. Oyunun en ilginç tarafı kazanınca ödül yeniden oynamak, kaybedince set dışı kalmaktır. Yani ödül ve cezanın oyunun içinde o anda oyunculara veriliyor olmasıdır. Oyunun ve oyuncuların pardonları yoktur.

Mendil kapmaca oyununda yarışma sırasını bekleyen oyuncu, iki heyecanı bir arada yaşamaktadır. Öncelikle oyun sırası geldiğinde bütün gücü ve taktiğiyle yarışma heyecanını yaşarken arkadaşının başarısı ya da başarısızlığının kendisini ne kadar etkileyeceği psikolojisi etkinliğini de yaşamaktadır. Yarışmanın temposunu bu duygu arttırır. Ayrıca oyunculardan birinin başarısının diğerlerini etkilemesi, yardımlaşma ve görev sorumluluğu aşılar ve duygu yoğunluğunu artırır. Mendil kapmaca oyununda oyuncu sıralaması rakip takımı tanımakla doğru yapılır. Bu da oyun liderliğini oldukça önemli hale getirmektedir.

Sıralama kavramı; İlk turda oyuna müdahale etme hakkını oyun liderine veren Mendil Kapmaca oyun kuralları, ikinci sıralamanın, galibiyet mağlubiyet esasına göre oluşacağından dolayı tüm oyuncuların birbiri ile yarışmaları imkânı vermektedir. Dolayısı ile oyunun içinde dışarıdan müdahale imkânını ortadan kaldırmaktadır. Maç anında oyunun birçok sürümleri ve varyasyonları ortaya çıkmaktadır. Bu da Mendil Kapmaca oyunu sonucunun önceden kestirilmesini mümkün kılmamaktadır. Heyecan ve yüksek tempo güdülenmesi de bundan kaynaklanmaktadır.

Yarışmacılar bu temel bilgileri; tekniklerini, taktiklerini ve güçlerini yarıştırmak için kullanırlar. Bunlar aynı zamanda oyunculara izleyici ve taraftarları etkilemeleri için hareket serbestliği sağlar.

Çocuk oyunlarına karşı ilgi ve istek genelde Mendil Kapmaca Oyununun özelinde imajı gün geçtikçe artmaktadır.

Oyun gelişirken hiçbir şüphe yok ki iyiye, güçlüye ve hızlıya doğru gelişecektir.

Kaynakça

  1. ^ admin. "Mendil Kapmaca – Çocuk Oyunları ve Spor Kulüpleri Federasyonu". 7 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Futbol</span> çim veya toprak zeminde, on birer oyuncudan oluşan iki taraf arasında topla oynanan takım sporu

Futbol, on birer oyuncudan oluşan iki takım arasında, kendine özgü küresel bir topla oynanan takım sporudur. 21. yüzyıl itibarıyla 200'ün üzerinde ülkede 250 milyonu aşkın oyuncu tarafından oynanmakta olup dünyadaki en popüler spordur.

<span class="mw-page-title-main">Voleybol</span> ortada file olmak üzere filenin batısında ve doğusunda iki takım olmak üzere oynanan bir spor dalı

Voleybol, file ile ikiye bölünmüş bir oyun alanı üzerinde altı kişilik iki takım ile oynanan, voleybol topuna eller ve kollarla vurarak file üzerinden karşı tarafın oyun alanına gönderme ve yere değmesini sağlama esasına dayalı bir takım sporudur.

<span class="mw-page-title-main">Hentbol</span> topla oynanan takım sporu

Hentbol, altısı saha içinde, biri kalede olmak üzere yedi oyuncuyla oynanan bir takım sporudur. Oyun süresi otuz dakikalık iki devreden oluşur. İlk yıllarında futbol stadyumlarında 11 kişilik takımlar halinde çim üzerinde oynanan hentbol, 1950'lerden sonra yaygın bir salon sporu haline dönüşmüştür. Saha hentbolu, plaj hentbolu ve tekerlekli sandalye hentbolu türleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tenis</span> raket ile oynanan bir spor

Tenis, raket ve topla iki kişi arasında ya da ikişer kişilik iki takım arasında oynanan olimpik bir spor. Oyuncular raketleri ile içi boş lastik bir tenis topunu ağ (file) üzerinden rakibinin sahasına (kort) atmaya çalışırlar. Kort toprak kort, çim kort ve sert kort türlerinde olur. Kurallar dahilinde en çok puanı alan oyuncu kazanır.

<span class="mw-page-title-main">Çocuk oyunu</span> çocuklara yönelik oyun

Çocuk oyunları, genellikle çocukların oynadığı ancak bazen yetişkinlerin de eşlik ettiği veya kendi aralarında oynadığı oyunlardır. Bazı oyunlar için açık alan gerekirken diğerleri bina içerisinde oynanabilir. Tek kişilik çocuk oyunları olduğu gibi onlarca kişi ile oynanan oyunlar da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Beyzbol</span>

Beyzbol, her biri dokuz oyuncudan oluşan iki takım arasında, sırayla vuruş ve saha çalışmasıyla oynanan bir sopa ve top sporudur. Oyun birkaç oyun boyunca gerçekleşir ve her oyun genellikle saha takımındaki atıcı olarak adlandırılan bir oyuncunun, vuruş yapan takımdaki vurucu adı verilen bir oyuncunun sopayla vurmaya çalıştığı bir topu fırlatmasıyla başlar. Vurucu takımın amacı, topu diğer takımın oyuncularından uzağa, oyun alanına vurarak, oyuncularının üsleri koşmasına izin vererek, dört üs etrafında saat yönünün tersine ilerlemelerini sağlayarak, koşuyu tamamlamaktadır. Savunma konumundaki karşı takımının amacı, vurucuların koşucu olmasını önlemek ve koşucuların üsler etrafında ilerlemesini engellemektir. Bir koşucu yasal olarak üslerin etrafında sırayla ilerlediğinde ve ana plakaya dokunduğunda bir koşu puanlanır.

<span class="mw-page-title-main">Futsal</span> salon futbolu olarak bilinen ve kendine özgü kuralları olan spor

Futsal, salon futbolu olarak bilinen ve genel olarak futbola benzese dahi kendine özgü kuralları olan spordur. Beşe beş futbol, halı saha futbolu ve mini futbol ile benzerlikleri var.

<span class="mw-page-title-main">Penaltı vuruşu</span> futbolda bir tür direkt serbest vuruş

Penaltı vuruşu, bir oyuncunun yalnızca rakip takımın kalecisi tarafından savunulan kaleye tek bir atış yapmasına izin verilen, federasyon futbolunda oyunu yeniden başlatma yöntemidir. Bir oyuncunun kendi ceza sahasında direkt serbest vuruşla cezalandırılabilecek bir faul yapması veya topa el ile dokunması durumunda hakem tarafından verilir. Şut, kale çizgisine 11 m uzaklıkta olan ve taç çizgileri arasında ortalanmış olan penaltı noktasından yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Paintball</span>

Paintball, kişilerin bireysel olarak ya da takımlar halinde rakiplerini yenmek için yarıştıkları bir spordur. Daha genel tanımıyla karşılıklı 2 takımın çeşitli senaryolara bağlı kalarak birbirlerine karşı oynadıkları bir grup oyunudur. ‘’Paint’’ ve ‘’Ball’’ kelimelerinin birleşmesiyle meydana gelen bu İngilizce kökenli kelime ‘’Boya topu’' anlamına gelmektedir. Fakat uluslararası platformlarda da paintball adını almış ve oynanan tüm ülkelerde de bu isimle tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan futbolu</span> On birer oyuncudan oluşan iki takımın arasında, mekik biçimli bir topla, kendisine özgü bölünmüş oyun alanı bulunan dikdörtgen şeklindeki bir sahada oynanan takım sporudur

Amerikan futbolu ; on birer oyuncudan oluşan iki takımın arasında, mekik biçimli bir topla, kendisine özgü bölünmüş oyun alanı bulunan dikdörtgen şeklindeki bir sahada oynanan bir Kuzey Amerika futbolu çeşididir. Oyundaki temel amaç; belirli kurallar ve mekanikler çerçevesinde daha fazla sayı yapan taraf olmaktır. Bu amaca hücum takımının, topu pas ya da koşu ile ilerletmesi yoluyla ulaşılır. Topun ilerletilmesinde hücum takımının on yardlık mesafeyi geçmek için dört hücum hakkı bulunur ve eğer bu dört hücum hakkı içerisinde on yardlık mesafe geçilirse, hücum takımı yeni dört hücum hakkı kazanır. Savunma takımının amacı ise, hücum takımının ilerlemesine engel olmaktır. Skor kazanmanın temel yolları ise; topun saha sonuna ulaştırılması, yani touchdown ya da topun belirli bir noktadan vurularak sayı direkleri arasından geçirilmesi yani field goal'dır. Bir touchdownun değeri 6 sayıyken, bir field goalın değeri 3 sayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Halat çekme</span> bir halatın karşıt uçlarını tutan iki takımın birbirlerini ortadaki çizgiye çekmeye çalıştığı spor karşılaşması

Halat çekme, bir halatın karşıt uçlarını tutan iki takımın birbirlerini ortadaki çizgiye çekmeye çalıştığı spor karşılaşması.

Matrak, Osmanlılar tarafından oynanan askerî bir spor olarak günümüze kadar gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gal futbolu</span>

Gal futbolu, Hurling'le beraber İrlanda'nın millî sporlarından biridir.Hem erkekler hem de kadınlar tarafından oynanan, sertlik ve hız açısından futbol ile ragbi arası bir oyundur. On beşer oyuncudan oluşan 2 takımdan oluşur. Takımların 15 kişiye kadar yedek oyuncu bulundurma hakları vardır. Fakat maç esnasında sadece 5 oyuncu değiştirebilirler. Gal futbolunun kökleri çok eskilere gider. Ama ilk kez bir sisteme oturtulması 1885 yılına denk gelir. Kısmen, İrlanda'nın "İngiliz" oyunları olan futbol ve ragbiyi reddetmesinden doğmuştur. Erkeklerin şehir takımlarının final karşılaşmaları televizyon'dan canlı verilir ve 80.000'e kadar izleyici çeker. Gal Atletik Birliği (GAA), 1884'te kurulmuştur. Temel işi Gal futbolu ve Hurling'tir. Oyunda kullanılan top görüntü olarak voleybol topuna benzese de yapılış tarzı ve bazı kullanılan maddeler farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kaleci (futbol)</span>

Kaleci, futbolda yer alan bir pozisyondur. Spordaki en özelleştirilmiş mevkiidir. Kalecinin asıl görevi rakip takımın gol atmasını engellemektir. Bu, kalecinin topu yakalamak veya kale çizgisinden daha uzağa yönlendirmek için topun yörüngesine doğru hareket etmesiyle gerçekleştirilir. Ceza sahası içinde kalecilerin ellerini kullanmalarına izin verilir, bu da onlara sahada topu elle kontrol etme hakkını verir. Kaleci, takım arkadaşlarından ve rakipten farklı renkte bir forma giymektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cirit</span> Türk millî sporu

Cirit, at üzerinde oynanan spor dallarından biridir. At üzerindeki sporcunun ciridini rakibe karşı isabetli bir şekilde atmasını, muharebe anında kendisine ve bineğine olan hakimiyetini sağlayarak rakibine üstün gelmesini amaç edinen, kuralları olan bir spordur. Genellikle Kars, Bayburt, Ardahan, Uşak ve Erzurum'da oynanır.

Faul, futbol maçlarında oyuncular tarafından yapılan ve hakem tarafından kurallara aykırı olarak tanımlanan hareketler. Futbol kurallarının 12. maddesinde "fauller ve fena hareketler" başlığıyla ele alınmış, yapılan hareketin faul olarak tanımlanması için aşağıdaki şartları sağlaması gerekmektedir:

<span class="mw-page-title-main">Basketbol pozisyonları</span> basketbol oyuncularının sahada görev yaptığı konumlar

Basketbol pozisyonları, basketbol oyununda oyuncuların sahada görev yaptıkları konumlarıdır. Genelde organize basketbol takımları arasında, gard, forvet ve pivot olmak üzere kullanılan üç ana pozisyon vardır. Bu pozisyonlar daha spesifik olarak da beş pozisyonda sınıflandırılabilir: oyun kurucu (PG), şutör gard (SG), kısa forvet (SF), uzun forvet (PF) ve pivot (C). Bu pozisyonlar basketbol kurallarında zorunlu tutulmaz ve gayri resmi oyunlarda bazen kullanılmaz.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan futbolu mevkileri</span>

Amerikan futbolunda, her takım sahada 11 oyuncu bulundurur. Bu oyuncuların her birinin özel görevine ise pozisyon denir. Amerikan futbolunun modern halinde takımların oyuncu değişikliği hakkı sınırsızdır ve oyuncu değişikliği herhangi bir oyundan sonra yapılabilir. Bunun sonucunda ise oyuncular üç gruba ayrılmıştır: hücum takımı, savunma takımı ve özel takım. Bu gruplar içinde ise her oyuncunun önceden belirlenmiş özel bir görevi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Pivot (Amerikan futbolu)</span>

Pivot (C), Amerikan futbolu'nda bir pozisyondur ve hücum takımının hücum çizgisinin en içteki, oyun çizgisinin ise en yakınındaki oyuncudur. Aynı zamanda pivot, oyunu başlatmak için pas atan kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Orta (futbol)</span>

Futbolda orta, sahanın geniş bir bölgesinden rakibin hedefine yakın alanın ortasına doğru atılan orta-uzun menzilli pas. Orta açmanın amacı özellikle, topu doğrudan ileri taşıyıp hücumdaki forvetlerin gol atmasını kolaylaştırmak için onların baş ya da ayaklarıyla şut çekmesini sağlayacak açıyı getirmektir. Ortalar genellikle havadan açılır, ama yerden sert bir şekilde topa vurarak da orta açılabilir. Hızlı ve etkili bir harekettir.