İçeriğe atla

Menderes'in Dramı?

Menderes'in Dramı?
Şevket Süreyya Aydemir'in 1969 yılında Remzi Kitabevi tarafından yayımlanan kitabının kapağı
YazarŞevket Süreyye Aydemir
ÜlkeTürkiye
KonularAdnan Menderes, yakın tarih
TürlerAraştırma, biyografi
Yayım1969
YayımcıRemzi Kitabevi
Sayfa590

Menderes'in Dramı?, Şevket Süreyya Aydemir'in 1969 yılında Remzi Kitabevi tarafından yayımlanan kitabı.

Kitap yalnız Adnan Menderes'in hayatını değil, Demokrat Parti'yi ve 1946-1960 yılları arasında Türkiye'de meydana gelen olayları hem Demokrat Parti hem de Cumhuriyet Halk Partisi açısından değerlendirmiştir. Kitap, Adnan Menderes ve Celâl Bayar arasındaki sürtüşmeyi de farklı bir boyutta anlatır. Adnan Menderes üstüne bir Kemalist tarafından oldukça tarafsızca kaleme alınan kitap;[]Aydemir'in Suyu Arayan Adam, Tek Adam, İkinci Adam, Makedonya'dan Ortaasya'ya Enver Paşa ile birlikte toplamı 6.000 sayfayı aşan bir yakın tarih incelemesinin son halkasını oluşturur. Bu seriye İhtilalin Mantığı, İnkılap ve Kadro ve Kırmızı Mektuplar ve Son Yazılar da eklenirse dev bir yakın tarih külliyatı meydana gelir.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adnan Menderes</span> 9. Türkiye başbakanı

Ali Adnan Menderes, Türk siyasetçi. 1950-60 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı görevinde bulundu. Ayrıca, aynı tarihler arasında kurucuları arasında yer aldığı Demokrat Parti (DP) Genel Başkanlığını yürüttü. Menderes, Türkiye siyasi tarihinde idam edilen ilk ve tek Türkiye Cumhuriyeti başbakanı olarak tarihe geçti. 1990'da Türkiye Büyük Millet Meclisi çıkardığı yasayla, Menderes ve onunla beraber idam edilen Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'ya itibarlarını iade etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (1946)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1946–1960)

Demokrat Parti, 7 Ocak 1946'da kurulan, kurulduğu yıl yapılan seçimlerde azınlıkta kalıp 4 yıl sonra yapılan seçimlerde 27 yıllık tek parti dönemini sona erdiren Türk siyasi partisi olarak bilinir. Sırasıyla 1950, 1954 ve 1957 seçimlerini kazanmış ve 10 yıl boyunca iktidar olmuştur. Demokrat Parti, 27 Mayıs 1960 askeri darbesi ile iktidardan düşürülmüş ve 29 Eylül 1960'ta kapatılmıştır. Demokrat Parti'nin kısaltması DP olarak yazılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Polatkan</span> Türk siyasetçi ve maliyeci

Hasan Polatkan, Kırım Tatarı kökenli Türk siyasetçi ve maliyeci. Mayıs ile Aralık 1950 arasında kısa bir dönem Çalışma Bakanlığı görevine getirildi. 1950-60 yılları arasında ise Maliye Bakanlığı görevinde bulundu. 27 Mayıs Darbesi sonrası başlatılan Yassıada Yargılamaları sonrası Başbakan Adnan Menderes ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ile birlikte İmralı adasında idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">27 Mayıs Darbesi</span> Demokrat Parti hükûmetinin artan otoriterleşmesine karşı yapılan askerî darbe

27 Mayıs Darbesi, 27 Mayıs 1960 tarihinde yapılan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş ilk askerî darbe. Ayrıca 27 Mayıs Askerî Müdahalesi, 27 Mayıs İhtilali veya 27 Mayıs Devrimi olarak da anılır. Darbe emir komuta zinciri içinde yapılmamıştır, 37 düşük rütbeli subayın planları ile Tümgeneral Cemal Madanoğlu'nun komutanlığında icra edilmiştir. Kritik mevziler bu subayların ellerindeki asker ve silahlarla önce ordudaki Komuta Kademesinin etkisiz hâle getirilmesi ile ele geçirilmiştir. Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes ve bazı hükûmet üyeleri tutuklanmıştır. 235 general ve 3.500 civarında subay emekliye sevk edilmiş, üniversitede bulunan 147 öğretim görevlisi görevden alınmış ve bazı üniversiteler kapatılmıştır. Bununla beraber 520 savcı ve yargıç görevden alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hayrettin Erkmen</span> Türk siyasetçi

Hayrettin Erkmen, Türk siyasetçi.

Komünizmle Mücadele Derneği, 1950 yılında, Türkiye'de sol merkezli görüşlere, sol hareketlere ve komünist düşüncelere karşı kurulmuş bir dernektedir.

<span class="mw-page-title-main">1946 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 8. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1946 Türkiye genel seçimleri, 21 Temmuz 1946 tarihinde 8. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir. 5 Haziran'da Milletvekili Seçim Yasası değiştirilmiş ve Cumhuriyet tarihinde ilk defa tek dereceli seçim esasında gerçekleştirilmiştir.

Dörtlü Takrir, 7 Haziran 1945'te CHP'li Celâl Bayar, Refik Koraltan, Adnan Menderes ve Fuat Köprülü'nün meclis grubunda açık olarak görüşülmek üzere verdiği önergedir. Dört kişi verdiği için Dörtlü Takrir diye anılır. CHP'nin Toprak Reformuna karşı çıkan, CHP içindeki toprak ağası isimler tarafından, reformun hayata geçirilmesi arefesinde verildiği için, asıl amacı tartışmalıdır. İçeriğinde, Türkiye'nin tek parti yönetiminden çok partili hayata geçmesi, serbest seçimlerin yapılması, üniversite özerkliği, tek dereceli seçim sistemi, yürütme erkinin CHP'nin tüzel hamiliğinden çıkarılması gibi talepler bulunmaktadır. Takrir, bu isteklerden bazıları CHP tüzüğünde değişiklik gerektirdiği ve bu konunun Kurultay Toplantısı ile çözülebileceği; bazıları da CHP'nin Demokratikleşme hedefleri içinde zaten bulunduğu için reddedilmiştir. Menderes ile Köprülü Vatan gazetesinde muhalif yazılar yazmaya başlayınca 21 Eylül 1945'te ikisi de partiden ihraç edildi. Buna tepki gösteren Refik Koraltan'ın partiden ihraç edilmesi takip etti. Gelişen olaylar doğrultusunda Celâl Bayar ise hem milletvekilliğinden hem de partiden istifa etmiştir.

555K; 5 Mayıs 1960 tarihinde, Ankara'da, Demokrat Parti aleyhtarı öğrencilerin yaptığı protesto eylemi. Adını 5. ayın 5. günü saat 5'te Kızılay'da düzenlenmesinden alan eylem cumhuriyet tarihinin ilk "sivil itaatsizlik" eylemi olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Şevket Süreyya Aydemir</span> Türk ekonomist ve tarihçi

Şevket Süreyya Aydemir, Türk yazar, düşün insanı, iktisatçı ve tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Nedim Ökmen</span> Türk siyasetçi

Nedim Ökmen, Türk siyasetçidir.

Ahmet Mükerrem Sarol, Türk doktor, siyasetçi, milletvekili ve devlet bakanı.

Aydın Menderes, Türk siyasetçi. Adnan Menderes'in en küçük çocuğudur. 16. dönem Konya, 20. ve 21. dönem İstanbul milletvekilidir.

<i>Makedonyadan Ortaasyaya Enver Paşa</i>

Makedonya'dan Ortaasya'ya Enver Paşa, Şevket Süreyya Aydemir'in Enver Paşa'nın hayatını anlattığı üç ciltlik biyografik kitabı. Kitabın ilk cildi 1970, ikinci cildi 1971, üçüncü cildi 1972 yılında Remzi Kitabevi tarafından yayımlanmıştır.

<i>Suyu Arayan Adam</i>

Suyu Arayan Adam, Şevket Süreyya Aydemir'in 1959 yılında Öz Yayınları'ndan çıkan özyaşam öyküsü.

<span class="mw-page-title-main">19. Türkiye Hükûmeti</span> I. Menderes Hükûmeti (1950–1951)

19. Türkiye Hükûmeti veya I. Menderes Hükûmeti, 22 Mayıs 1950 - 9 Mart 1951 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">21. Türkiye Hükûmeti</span> III. Menderes Hükûmeti (1954–1955)

21. Türkiye Hükûmeti veya III. Menderes Hükûmeti, 17 Mayıs 1954 - 9 Aralık 1955 tarihleri arasında görev yaptı.

Besleme basın, Demokrat Parti iktidarı döneminde devlet tarafından desteklendiği iddia edilen gazeteleri ifade etmek için kullanılan söz. Bu destekleme, resmi ilan yayınlama yoluyla olduğu gibi doğrudan para yardımı şeklinde de yapılmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Menderes Anıt Mezarı</span>

Adnan Menderes Anıt Mezarı, İstanbul'un Topkapı semtinde Vatan Caddesi üzerindeki Türkiye'nin eski başbakanlarından Adnan Menderes'in mozolesinin bulunduğu Topkapı Mezarlığı içinde yer alan anıt mezar.

Adnan Menderes, 27 Mayıs Darbesi sonrası Başbakanlık görevinden alındı ve Yüce Divanda yargılandı. Mahkemede suçlu bulunan 62 yaşındaki Menderes, İmralı Cezaevi'ne nakledilerek 17 Eylül 1961, Pazar günü asılarak idam edildi.