İçeriğe atla

Mendenhall Buzulu

Koordinatlar: 58°29′45″K 134°31′56″B / 58.49583°K 134.53222°B / 58.49583; -134.53222
Mendenhall Buzulu
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri
SıradağBoundary Ranges
Koordinatlar58°29′45″K 134°31′56″B / 58.49583°K 134.53222°B / 58.49583; -134.53222

Mendenhall Buzulu, Alaska'nın başkenti Juneau şehir merkezine 21 km mesafedeki bir buzul. 4.000 kilometrekarelik Juneau Buzulunun kollarından biridir. Buz mavisi rengi ile devasa dağlar ile çevrilidir. 67 m yüksekliği, 2,4 km genişliği ile muazzam bir kütlesi olsa da Juneau Buzulu ile mukayese edilince bu kütle küçük gözükür.

Çevredeki Taku, Eagle, Herbert ve 38 diğer buzulun kaynağıda Juneau Icefield 'dir.

Alaska'nın iklim şartları sebebiyle, meydana gelen buzul erimeleri tüm Dünya'da gözlenen buzul çekilmeleri kadar büyük boyutta değildir. Ama yine de buradaki buzullar yıllık olarak ortalama 10 ile 15 m geriye çekilir. Mendelhall buzulu, bundan 250 yıl önceki ilk bilimsel incelenmesinden bugüne bariz bir şekilde küçülmüştür. Bu yıllar içinde buzul yaklaşık 800 m geriye çekilmiştir.

Adı

Aslen Sitaantaago ("Kasabanın Arkasındaki Buzul") veya Aakwtaaksit ("Küçük Gölün Arkasındaki Buzul") olarak da bilinirdi.

1891'de Thomas Corwin Mendenhall onuruna yeniden adlandırıldı.

Juneau Buzulu, kaynağı olan Mendenhall Gölü'ne kadar uzanır.

Geri çekilmesi

Buzul, Güneydoğu Alaska'da iklim değişikliğinin yol açtığı küresel ısınmaya bağlı, genel olarak ısınan bir iklim nedeniyle geri çekilir. Mendenhall Buzulu'nu yöneten ABD Orman Servisi, "buzullar iklimin bir ürünü olduğu için iklim değişikliğine yanıt veriyorlar" diyor. Mendenhall Buzulu, 1700'lerin ortalarında Küçük Buzul Çağı'nda en son maksimum seviyesinden bu yana yaklaşık 2,5 mil kadar geri çekildi. Juneau İmparatorluğu Jeoloğu Cathy Connor ve Jeofizikçi Roma Motyka'nın ortak bir makalesinde, Alaska Üniversitesi'nin her iki profesörü de "buzdağı buzağılama yoluyla buz kaybıyla birlikte iklimsel ısınma, Mendenhall Buzulu'nun geri çekilmesinin ve küçülmesinin nedenleri" dedi. Buzul yüzünün yakında gölden çıkması bekleniyor.

Olumsuz etkiler

Mendenhall Buzulu'nun ve bölgedeki diğer buzulların geri çekilmesinin, bazıları tarafından Juneau Buzulunun daha geniş bir geri çekilmesinin ve parçalanmasının bir sonucu olduğuna inanılmaktadır. Juneau Buzulu, Kuzey Amerika kıtasının en büyük beşinci buz sahasıdır. Buzul bölgelerinin yakınındaki birçok nüfus, taze içme suyu için buzullara güvenmektedir. Bu buzullar gittikten sonra, bu insanların başka bir kaynağa ihtiyacı olacaktır. Örneğin, Alaska'nın en kalabalık şehri olan Anchorage ve oradaki birçok insan tatlı suları için Eklutna buzuluna eğiliyor. Bu buzulun durgunluğu devam ederse, ana su kaynaklarının dışında kalağı tahmin edilmekte.

Yararları

Mendenhall Buzulu ve genel olarak buzulların durgunluğunun, birçok olumsuz etkisi olmasına rağmen, birkaç olumlu sonucu da vardır. Mendenhall Buzulu'nun geri çekilmesiyle Mendenhall Gölü oluştu. Göl, sürecin sonucudur ve buzul geri çekilmeye devam ettikçe boyutu da artmaktadır. Göl 1929'da oluşmaya başladı ve büyümeye devam etti. Gölün eşsiz bir ekosistemi vardır ve çeşitli somon, Dolly Varden char ve kıyasıya alabalık da dahil olmak üzere çeşitli balıklar için önemlidir.

Antik orman kalıntısı

2012 yılında, kökleri ve kabuğu olan ağaç kütükleri, geri çekilen buzulun altında ortaya çıktı. Koruyucu bir çakıl tabakası altında korunmuş orijinal büyüme pozisyonlarındalardır. Bilim adamları onları açığa çıkararak, buzul oluşmadan önceki ekosistemi öğreniyorlar. Korunmuş kalıntılarına bakarak, öldüklerinde ağaçların yaşlarını belirleyebilirler. Bilim insanlarından biri olan Cathy Conner, "Mendenhall'dan çıkan en son kütükler 1.400 ile 1.200 yıl arasında. En yaşlıları 2.350 yaşında. Bazılarının 1.870 ila 2.000 yaşında olduğunu" bulduğunu bildirdi.[1]

Ziyaretçi Merkezi

Amerika Birleşik Devletleri Orman Servisi, Tongass Ulusal Ormanı'nın bir parçası olarak Mendenhall Glacier Ziyaretçi Merkezi'ni işletir ve yıl boyunca çocuklar ve yetişkinler için yorumlayıcı programlar sunar. Mendenhall Buzulu Ziyaretçi Merkezi ve çevresi, bu buzulun muhteşem manzarasını sunmaktadır. Merkez yıl boyunca açıktır ve her yıl 500.000 civarı ziyaretçi almaktadır. İki erişilebilir giriş vardır; rampalı bir üst giriş ve asansörlü bir alt giriş.

Bu, ülkede inşa edilen ilk ABD Orman Hizmetleri ziyaretçi merkeziydi; Linn A. Forrest tarafından tasarlandı ve 1962'de adanmıştı. Bina 1999 yılında genişletildi, yenilendi ve yeniden tasarlandı.

Sidtya restoran başlangıçta merkezde pasta ve kahve servis etti. Bu bölüm, buzul ziyaretçilerine kitap, video ve hediyelik eşya satan bir hediyelik eşya dükkânı olarak kullanılmak üzere uyarlanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Ancient trees emerge from frozen forest 'tomb'". Juneau Empire - Alaska'nın çevrimiçi gazetesi. 16 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Mendenhall Buzulu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Galeri

Mendenhall Glacier and Lake, with Nugget Falls on the right (August 2011)
Mendenhall Lake and Glacier from the southeastern edge of the lake (June 2009) Bullard Mountain on right
Mendenhall Glacier from a footpath (August 2003)
Mendenhall Towers and Glacier

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Juneau, Alaska</span>

Juneau Şehri ve Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin yerli Amerikalı Na-Dene halklarından olan Tlingitlerce meskun olan bir birleşik şehir-ilçesi. Ana şehri Juneau'dur.

<span class="mw-page-title-main">Buzul</span> büyük kar ve buz kütlesi

Buzul, dağ zirvelerinde yaz kış erimeyen ve yer çekiminin etkisiyle yer değiştiren büyük kar ve buz kütlesidir. Eğimli arazilerde yıllar boyunca biriken kar kütlesinin önce buzkar, sonra da buza dönüşmesiyle oluşur. Buzullar okyanuslardan sonra dünya üzerindeki ikinci büyük su deposu ve en büyük tatlı su deposudur, tatlı suyun % 98,5'ini oluştururlar. Hemen hemen her kıtada buzullara rastlanır. Dünya'nın belirli bölgeleri, bütün yıl erimeyen ve "buzul" adını alan buzlarla kaplıdır. Bunlar kutup bölgeleriyle yüksek dağların tepeleridir. Buzul oluşabilecek bölgenin deniz yüzeyinden yüksekliği, enlemin artmasıyla azalır. Ekvator yakınlarında 0° enlem çevresinde buzullara rastlamak için Runewenzorilerin 4.400 m yüksekliğine çıkmak gerekirken, Alplerde (45°) 2500 m'ye, Norveç'te (60°) 1500 m'ye çıkmak yeterlidir. Kutupta buzullara deniz yüzeyinde rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Deniz seviyesi</span> Terim

Deniz seviyesi, atmosfer ile deniz yüzeyinin birleştiği yükseklik. Deniz seviyesi, Dünya'nın bir veya daha fazla su kütlesinin ortalama yüzey seviyesidir. Yeryüzündeki tüm yüksekliklerin ve denizaltındaki tüm derinliklerin tanımlanmasında kullanılan referans seviyedir. Deniz seviyeleri birçok faktörden etkilenebilir ve jeolojik zamanlar içerisinde büyük farklılıklar gösterdiği bilinmektedir. Dünya üzerindeki herhangi bir bölgenin deniz seviyesi; gel-git, atmosfer basıncı ve rüzgâr gibi nedenlerle kısa süreli değişiklikler gösterir. Kısa vadedeki değişimler ise Dünya'nın iklim değişikliklerine bağlıdır. Örneğin; 20. yüzyılda mevcut deniz seviyesindeki yükselmenin küresel ısınmadan kaynaklandığı varsayılmaktadır. Deniz seviyesinin ölçülmesi; devam eden iklim değişikliğine ilişkin ön görüler sunabilir. Bu değişimler nedeniyle deniz seviyesini, deniz yüzeyinin uzun vadedeki tüm hareketlerinin ortalaması alınarak hesaplanmış olan ortalama deniz seviyesi şeklinde tanımlamak daha doğru olur. Ortalama deniz seviyesi, uluslararası şekilde MSL kısaltması ile gösterilir. Türkçe yayınlarda zaman zaman ODS kısaltması kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Aletsch Buzulu</span>

Aletsch buzulu, yüzölçümü açısından Alpler'in en büyük ve en uzun buzuludur. Wallis Kantonu 'nda Bern Alpleri'nin güney çatısında, İsviçre'de bulunur. Buzul 23,6 km uzunluğunda (2002) olup 117,6 km²'lik bir alanı örter. Yaklaşık 27 milyar ton buzdan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Buzul çağı</span> yeryüzü ve atmosfer sıcaklığının uzun süren bir dönem boyunca azalarak kıtasal, kutup ve alp buzullarının genişlemesi ve varlığını sürdürmesi

Buzul çağı ya da buz çağı, Dünyanın ve atmosferinin sıcaklığının uzun süren dönem boyunca azalarak kıtasal, kutup ve alp buzullarının genişlemesi ve varlığını sürdürmesidir. Dünyanın iklimi, gezegende buzulların olmadığı sera dönemleri ile buzul çağları arasında gidip gelir. Dünya halen Kuvaterner buzullaşması içindedir. Buzul çağındaki soğuk iklimin bireysel darbeleri buzul dönemi ve buzul çağındaki aralıklı sıcak dönemlere ise buzullararası denir.

<span class="mw-page-title-main">Sera etkisi</span> üreteç devrede kullanılan pil piller ve güç kaynakları gibi güç kaynakları

Sera etkisi, bir gezegenin atmosferinden gelen radyasyonun, gezegenin yüzeyini normalden daha yüksek bir sıcaklığa ulaştırarak ısıtması sürecine denir.

<span class="mw-page-title-main">Chacaltaya</span>

Chacaltaya, Bolivya And dağlarının Cordillera Real dağlarında bir sıradağı. Bolivya'nın de facto başkenti La Paz'ın 15 kilometre kuzeyinde yer almaktadır. 5.421 metre yüksekliğine sahip olup zirvesinden Titicaca Gölü görünebilir. Jeoloji bilimdalında granit ve greisen ile bilinir.

Tlingitçe ya da Tlingit dili, ABD'de Alaska'da, ufak bir kısmı da Washington'da ve Kanada'da eyalatlerinde yaşayan Kıyı Tlingitleri ile İç Tlingitleri tarafından konuşulan Na-Dene dillerinden tehlike altındaki Kızılderili dilidir. Grup içinde tek başına alt grupta toplanır. Diğer alt grubu Eyak-Atabask dilleri oluşturur. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska'daki 10.000 kişilik nüfustan 300 kadarı, Kanada'daki 1.000 kişilik nüfustan ise ancak 75 tanesi anadillerini konuşabiliyor.

Paleoklimatoloji, doğrudan ölçümlerin alınmadığı iklimlerin incelenmesidir. Araçsal kayıtlar Dünya tarihinin yalnızca küçük bir bölümünü kapsadığından, eski iklimin yeniden inşası, doğal çeşitliliği ve mevcut iklimin evrimini anlamak için önemlidir. Paleoklimatoloji, kayalar, tortular, sondaj delikleri, buz tabakaları, ağaç halkaları, içinde korunmuş verileri elde etmek için Dünya ve yaşam bilimlerinden çeşitli PROXY yöntemlerini kullanır. Vekilleri tarihlendirme teknikleriyle birleştirilen bu paleoiklim kayıtları, Dünya atmosferinin geçmiş durumlarını belirlemek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Mount Rainier Ulusal Parkı</span>

Mount Rainier Ulusal Parkı kuzey-batı Amerika Birleşik Devletleri'nde, Washington eyaletinde, Tacoma şehri yakınlarında bulunan, Mount Rainer Dağı ve etrafında 956,6 km² yüzölçümü kaplayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Antarktika buz tabakası</span> Batı Antarktikayı kaplayan kıtasal buz tabakasının bir bölümü

Batı Antarktika buz tabakası, Transantarktik Dağları'nın batısında uzanan ve Batı Antarktika'yı kaplayan Antarktika kıtasal buz tabakasının bir bölümüdür.

Erken Dryas Devri,, son Buzul Maksimumunun (LGM) 20.000 BP civarında geri çekilmeye başlamasından sonra kademeli iklim ısınmasını geçici olarak tersine çeviren geç buzullar arası dönemden sonra buzul koşullarına geri dönmesidir. Bir gösterge cinsi olan Alp-tundra kır çiçeği Dryas octopetala'nın adını almıştır. Yaprakları bazen İskandinavya'nın göl çökelleri gibi geç buzul ve genellikle mineralojenik zengin çökellerde bol miktarda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Son Buzul Maksimum</span> Dünyanın iklim tarihinin bir dönemi

Son Buzul Maksimum, buz tabakaları maksimum uzanmış iken 26.500 ve 19000-20000 yılları arasında Dünya'nın iklim tarihinin bir dönemini ifade eder. Bu süre boyunca, geniş buz tabakaları, Kuzey Amerika, Kuzey Avrupa ve Asya'nın büyük kısmını kaplamıştır. Bu buz tabakaları Son Buzul Maksimum'daki gibi kuraklık, çölleşme ve deniz seviyesinde büyük bir düşüşe neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Erime suyu</span>

Erime suyu; okyanuslar üzerindeki buz sahanlıkları, yassı buzdağları ve buzullar dahil olmak üzere kar veya buzun erimesiyle salınan sudur. Erime suyu genellikle buzulların kar örtüsü oranının azaldığı ablasyon bölgesinde bulunur. Daha tehlikeli laharların oluşmasına benzer şekilde, volkan patlamaları sırasında erime suyu oluşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Deniz seviyesinin yükselmesi</span> İklim değişikliği nedeniyle deniz seviyelerinde mevcut ve öngörülen artış

Deniz seviyesinin yükselmesi, küresel ısınma ile bağlantılı olarak dünyanın ortalama deniz seviyesindeki son ve öngörülen artışla yaşanan deniz seviyesinin değişmesi durumuna denir.

<span class="mw-page-title-main">Pleistosen</span> halk dilinde Buz Devri olarak adlandırılan, yaklaşık 2.580.000 ila 11.700 yıl önce süren jeolojik dönem

Pleistosen ya da Pleyistosen, genellikle halk dilinde Buz Devri olarak adlandırılan, yaklaşık 2.580.000 ila 11.700 yıl öncesini kapsayan jeolojik çağdır. Dünyanın en son tekrarlanan buzullaşma dönemidir. Pleistosen'in sonu, son buzul döneminin sonuna ve arkeolojide kullanılan Paleolitik çağın sonuna karşılık gelir. Pleistosen, Kuvaterner Döneminin ilk dönemi veya Senozoik Çağın altıncı dönemidir. ICS zaman ölçeğinde, Pleistosen üç aşamaya ayrılır. Bunlar;

<span class="mw-page-title-main">Würm buzullaşması</span>

Würm buzul veya Würm aşaması, literatürde genellikle Wurm şeklinde ifade edilir. "Wurm" Alp bölgesindeki son buzul dönemidir. Alplerin ötesine uzanan bölgenin içinde en büyük buzullaşmalarından en küçüğüdür. Pleistosen döneminin diğer buz çağlarının çoğu gibi, bir nehir, Würm içinde, Bavyera bir kolu olan Amper 'dir. Würm buzul çağı yaklaşık 115.000 ila 11.700 yıl öncesine kadar tarihlendirilebilir; kaynaklar, buzullar ve buzullar arasındaki uzun geçiş evrelerinin bu dönemlerin birine veya diğerlerine tahsis edilip edilmediğine bağlı olarak farklılık gösterir. Alphine'de yıllık ortalama sıcaklık Würm buzul çağı boyunca -3'ün altında olmuştur. Bu, vejetasyondaki değişikliklerden ve fasiyedeki farklılıklardan belirlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Braslau Gölleri</span>

Braslau Gölleri, Belarus'taki dört milli parktan biridir. Milli park Eylül 1995'te kuruldu. Çok sayıda göl ve geniş bir çam ormanı alanına sahip eşsiz bir ekosistemdir. Toplam alanı yaklaşık 700 kilometrekare (270 sq mi) olan parm içinde yaklaşık 30 göl bulunmaktadır. En büyük üç göl Dryvyaty, Snudy ve Strusta'dır.

<span class="mw-page-title-main">Bond dönemi</span>

Holosen'de gerçekleşen iklim değişikliklerini anlamak amacıyla yapılan en önemli çalışma, Kuzey Atlantik'te derin deniz tortulları ve buzul girdileri üzerindeki incelemelere ve sonuçlarına dayanmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre Holosen ’deki iklim dalgalanmaları ile geçici olarak bağlantılı Kuzey Atlantik buz rafting olaylarından Bond Dönemi olarak bahsedilir. Buz raftingi, çeşitli malzemelerin buzla taşınması olayıdır. Buz raftingi bugün de meydana gelmektedir ancak etkisi önemli ölçüde daha az ve ölçülmesi çok daha zordur. Büyük buzdağlarının erimesi, genellikle buzul deniz tortusu olarak adlandırılan çeşitli büyüklükteki tortuları raflara ve daha derin deniz alanlarına yatırır. Bu tür 8 olay tespit edilmiştir ve Columbia Üniversitesi'ndeki Lamont-Doherty Yeryüzü Gözlemevi'nden Gerard C. Bond, 1997'de Geç Pleistosen ve Holosen'de 1470 yıllık iklim döngüleri teorisini ve Kuzey'deki buz akıntısının petrolojik izlerine dayanan teorisini öne sürmesiyle bu 8 dönem, Bond dönemleri olarak adlandırılmıştır.

Laurentide Buz Tabakası, Kuaterner buzul çağları sırasında 2.588 ± 0.005 milyon yıl öncesinden günümüze birçok kez Kanada'nın çoğu ve Kuzey Amerika Birleşik Devletleri'nin büyük bir kısmı da dahil olmak üzere milyonlarca kilometre kareyi kaplayan devasa bir buz tabakasıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.