İçeriğe atla

Men Tuva men

Мен — Тыва Мен
Türkçe: Ben Tıva'yım[1]
Men — Tıva Men
Tuva Cumhuriyeti'nin arma
Tuva Cumhuriyeti
Ulusal Marşı
Diğer ismiЯ — Тувинец[2]
Türkçe: Ben Tıva'yım
GüfteBayantsagaan Oohiy[3]
BesteOlonbayar Gantomir[3]
Kabul tarihi11 Ağustos 2011[4]
noicon

Men — Tıva Men (Tuvaca: Мен — Тыва Мен; Rusça: Я — Тувинец[2]) Tuva Cumhuriyeti'nin millî marşıdır. Bayölke ili Sengel (Moğolca: Цэнгэл / Tsengel) ilçesindeki Tuva lı Olonbayar Gantomir,[3] Bayantsagaan Oohiy[3] tarafından bestelenmiştir. Tuva Cumhuriyeti Büyük Hural tarafından resmi marş olarak uyumlaştırılmış ve eski millî marş olan Tooruktug Dolgay Tangdım yerine 11 Ağustos 2011[4] tarinden itibaren Men Tuva-men Tuvanın yeni ulusal marşı olarak kabul edilmiştir.

Tuva Millî Marşının aslı

Tuvaca (Kiril)TransliterasyonUFARusça tercüme![5]!Türkçe çevirisi
Birinci dörtlük

Арт-арттың оваазынга
Дажын салып чалбарган
Таңды, Саян ыдыынга
Агын өргээн тыва мен.

Art-arttıñ ovaazınga
Dajın salıp çalbargan
Tañdı, Sayan ıdıınga
Ağın örgeen Tıva men.

aɾtʰ-aɾtʰːɯŋ oʋaːzɯnga
taʒɯn salɯpʰ t͡ʃalpaɾgan
tʰaŋtɯ sajan ɯtɯːnga
aɣɯn øɾgeːn tʰɯʋa men

На оваа самого священного перевала
Возложил камень, молясь,
Святые вершины Танды, Саян
Белым молоком обрызгал я – тувинец.

Al-Altın (Kutsal Altın) ovasında
Taşın önüne yatıp dua ederken
Tanrı(m), Sayan tepelerinde
Akını (sütünü) sağan Tıvayım

Nakarat

Мен – тыва мен,
Мөңге харлыг дагның оглу мен.
Мен – тыва мен,
Мөңгүн суглуг чурттуң төлү мен.

Men – Tıva men,
Möñge harlığ dağnıñ oğlu men.
Men – Tıva men,
Möñgün suğluğ çurttuñ tölü men.

men – tʰɯʋa men
møŋge xaɾlɯɣ taɣnɯŋ oɣlu men
men – tʰɯʋa men
møŋgyn suɣluɣ t͡ʃuɾttʰuŋ tʰøly men

Я – тувинец,
Сын вечно заснеженных гор,
Я – тувинка,
Дочь страны серебряных рек.

Ben, Tıvayım,
Bengü karlık (karlı Gümüş) dağının oğluyum,
Ben, Tıvayım,
Bengü sulak (sulak Gümüş) yurdunun dölüyüm (kızıyım).

İkinci dörtlük

Өгбелерим чуртунда
Өлчей тарып иженген,
Өткүт хөөмей ырынга
Өөрүп талаан тыва мен.

Öğbelerim çurtunda
Ölçey tarıp ijengen,
Ötküt höömey ırınga
Öörüp talaan Tıva mеn.

øɣpeleɾim t͡ʃuɾtʰunda
ølt͡ʃej tʰaɾɯpʰ iʒengen
øtʰkutʰ xøːmej ɯɾɯnga
øːɾypʰ tʰalaːn tʰɯʋa men

На родине древних предков
Узел счастья связавший
Звонкой песней хоомея
Очарован я – тувинец.

Atalarımın yurdunda
Mutluluk derip (toplayıp) içerken
Kömey şarkılarıyla
Öğürüp (bağırıp) çağıran Tıvayım.

Nakarat

Мен – тыва мен,
Мөңге харлыг дагның оглу мен.
Мен – тыва мен,
Мөңгүн суглуг чурттуң төлү мен.

Men – Tıva men,
Möñge harlığ dağnıñ oğlu men.
Men – Tıva men,
Möñgün suğluğ çurttuñ tölü men.

men – tʰɯʋa men
møŋge xaɾlɯɣ taɣnɯŋ oɣlu men
men – tʰɯʋa men
møŋgyn suɣluɣ t͡ʃuɾttʰuŋ tʰøly men

Я – тувинец,
Сын вечно заснеженных гор,
Я – тувинка,
Дочь страны серебряных рек.

Ben, Tıvayım,
Karlı Gümüş dağının oğluyum,
Ben, Tıvayım,
Sulak Gümüş yurdunun dölüyüm (kızıyım).

Üçüncü dörtlük

Аймак чоннар бүлези
Акы-дуңма найыралдыг,
Депшилгеже чүткүлдүг
Демниг чурттуг тыва мен.

Aymak çonnar bülezi
Akı-duñma nayıraldığ,
Depşilgeje çütküldüğ
Demniğ çurttuğ Tıva men.

ajmak t͡ʃonnaɾ pylezi
akɯ-tuŋma najɯɾaltɯɣ
tepʰʃilgeʒe t͡ʃytʰkyltyɣ
temniɣ t͡ʃuɾttʰuɣ tʰɯʋa men

Народы в единой семье,
Как братья, крепко дружны.
Устремленную к прогрессу
Сплоченную страну имею я – тувинец.

İnsanlar tek oymakta (ailede) birleşti,
Kardeşler, arkadaşlar olarak.
Değişmeyi (gelişmeyi) hedef edindik
Yurdumuzu bütünleştirdik — ben Tıvayım.

Nakarat

Мен – тыва мен,
Мөңге харлыг дагның оглу мен.
Мен – тыва мен,
Мөңгүн суглуг чурттуң төлү мен.

Men – Tıva men,
Möñge harlığ dağnıñ oğlu men.
Men – Tıva men,
Möñgün suğluğ çurttuñ tölü men.

men – tʰɯʋa men
møŋge xaɾlɯɣ taɣnɯŋ oɣlu men
men – tʰɯʋa men
møŋgyn suɣluɣ t͡ʃuɾttʰuŋ tʰøly men

Я – тувинец,
Сын вечно заснеженных гор,
Я – тувинка,
Дочь страны серебряных рек.

Ben, Tıvayım,
Karlı Gümüş dağının oğluyum,
Ben, Tıvayım,
Sulak Gümüş yurdunun dölüyüm (kızıyım).

Kaynakça

  1. ^ "Tuvan National Orchestra". 7 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2011. 
  2. ^ a b "Мен – тыва мен. Государственный гимн Республики Тыва". 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2011. 
  3. ^ a b c d "Песня "Мен Тыва Мен"". 25 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2011. 
  4. ^ a b "Государственный гимн Республики Тыва". 14 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2011. 
  5. ^ "ЦА №32 (2011) Мен – тыва мен. Государственный гимн Республики Тыва". 3 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2011. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuva Cumhuriyeti</span> Rusya Federasyonu’nda Güney Sibiryada özerk bir Türk cumhuriyeti

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Federasyonu Devlet Marşı</span>

Rusya Federasyonu Devlet Marşı, Rusya'nın resmî devlet marşı. Bestesinde, Aleksandr Aleksandrov'a ait Jit stalo luçşe ve Bolşevik Parti Marşı'ndan uyarlanan Sovyetler Birliği Marşı'nın müziği, güftede ise Sovyet marşının söz yazarı Sergey Mihalkov'un yeniden yazdığı sözler kullanılmıştır. Sovyetler Birliği Marşı, 1944 yılından itibaren "Enternasyonal" marşının yerine resmî marş olarak kullanılmaya başlandı. Marş, 1956-1977 yılları arasında destalinizasyon politikaları nedeniyle sözsüz, sadece enstrümantal çalındı. 1977 yılında eski Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'e atıf yapan sözler çıkartıldı, yine Mihalkov tarafından yazılan komünizmin ve II. Dünya Savaşı'nın zaferlerine vurgu yapan sözlerle değiştirilerek kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Halk Cumhuriyeti</span> Komünist, 20. yüzyıl türk devleti

Tuva Halk Cumhuriyeti, 1921-1944 yılları arasında Güney Sibiryada şimdiki Tuva Cumhuriyeti topraklarında bağımsız yaşamış bir Türk cumhuriyetidir. 11 Ekim 1944'te SSCB'ye bağlanmıştır. Kuruluşta Tandı Uranhay ülkesindeki Tañnı Tuva Cumhuriyeti adı sonra Tuva Halk Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir. Tuva meclisinin ilk başkanı Buyan Badırgıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tuvaca</span> Rusyada bir Türk dili

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tuvalar</span> Türk etnik grubu

Tuvalar veya Tıvalar, Rusya'nın Tuva Cumhuriyeti'nde ve Moğolistan'ın kuzeyinde yaşayan bir Türk halkıdır. Dilleri Türk dilleri'nin Sibirya grubu'na ait Tuvaca'dır. Toplam nüfusları 350.000 civarındadır. Tuvalara bazı dönemlerde Soyon, Sayan, Soyot, Uranhay adları verilmiştir. Boy esasında ise Tuvaların Kırgız boyundan bazıları da Tuvaların Uygur boyundan olduğu bilinmektedir. Üst kimlik olarak Tuva adı benimsenmiştir. Moğolistan'da yaşayan Duhalar Tuvaların ayrıksı kabilesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Devlet Marşı</span> Ulusal marş

Sovyetler Birliği Marşı, 15 Mart 1944'te Enternasyonal marşı yerine kabul edilmiştir. Sözler Sergey Mihalkov ve El-Registan (Эль-Региста́н) takma adıyla bilinen Gabriel Arkadiyeviç Ureklyan tarafından yazılmış, müzik Aleksandr Aleksandrov (1883-1946) tarafından bestelenmiştir. Sovyet askerlerinin, Enternasyonal'in uluslararası hareketi öven sözleri yerine Sovyetler Birliği'ne adanmış başka bir marş isteği üzerine ortaya çıktığı sanılır. Marşın aslı Bolşevik Partisi Marşı'na dayanır.

2011 yılından beri Tıva Cumhuriyeti'nin yeni milli marşı için Men Tuva men bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Bay-Tayga (il)</span>

Bay-Tayga kojuun — Tıva Cumhuriyeti'nde bir (kojuun). Yönetim Merkezi — Teeli.

Kuzeydoğu ağzı veya Toju ağzı Tuva Cumhuriyetinin kuzeydoğusunda, Biyhem akarsuyunun üst havzasında, Toju bölgesinde söyleşilen, Tuva ağzılarının arasında en sade, bozulmamış ve eski Tuva Türkçesine en yakın ağızdır. Toju bölgesinin ulusu Toju yerine Todu demektedirler. Tuva Cumhuriyetinde Toju ağzı günümüzde artık çok az kişi toplam 5000 kişi söyleşmektedir. Toora-hem, İy, Adır-Kejik yerleşimlerinde ve yaylaklarda yaşayanlar tarafından konuşulur. Halkı geyik (ivi) ve avcılık yapar. Tuva'nın öbür bölgelerinden çok uzak olan bu bölge diğer ağızlara göre biraz daha farklıdır. Tuva Türklerinden bazı araştırmacılar Toju ağzını da iki topluluğa ayırır. Akarsu boyu konuşması ve tayga (ormanlıktakilerin) konuşması.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı, Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya, Özbekistan ve Tacikistan ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Ulusal Tiyatrosu</span>

Tıva Devlet Müzik ve Drama Ulusal Tiyatrosu Kızıl şehrinin meyanındaki tiyatro.

<span class="mw-page-title-main">Hakasya Cumhuriyeti Millî Marşı</span>

Hakasya Cumhuriyeti Ulusal Marşı, Rusya'nın Hakasya Cumhuriyeti devlet marşı.

Alaş yaylası dağı - Tuva Cumhuriyeti'nin Bay Tayga kojununda bir dağ.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Başkurdistan Cumhuriyeti Devlet Marşı</span> Milli marş

Başkurdistan Cumhuriyeti Devlet Marşı Başkurdistan'ın ulusal marşıdır. 12 Eylül 1993'te benimsenen marş 12 Eylül 2008'de resmi olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Vayatski marş</span> Millî Marş

Vayatski marş, 1918'de var olan kısa ömürlü Belarus Halk Cumhuriyeti için, devletin yıkılmasından sonra bestelenen marş. Halen resmen olarak kabul edilmeyen Belarus Demokratik Cumhuriyeti Radası bu marşı kullanmaktadır.

Yakutistan Millî Marşı, Rusya'nın federal bir bölgesi olan Saha Cumhuriyeti'nin bölgesel marşıdır. Millî marş, Saha Cumhuriyeti'nin bayrağı ve arması ile birlikte Saha Cumhuriyeti'nin resmi simgelerinden biridir. Başlangıçta Saha (Yakut) dilinde Savva Tarasov ve Mihail Timofeyev tarafından yazılmıştır. Vladimir Fedorov, marşı Rusçaya çevirmiştir. Müziği Kirill Gerasimov tarafından bestelenmiştir. Marş resmi olarak 15 Temmuz 2004'te kabul edilmiştir.

İgor Köşkendey; 1978 yılının Mayıs 9-da Tıva'da Ulug-Kem'e bağlı Arıskan köyünde doğmuştur – Tıva Cumhuriyeti'nin ünlü şarkıcısı ve bilinen höömeycisidir.

Höömey Günü veya Höömey bayramı, Tıva Cumhuriyeti'nde her 17 Ağustos günü kutlanan, eşsiz boğaz şarkı söyleme sanatına adanmış bir bayramdır. Tuva Cumhuriyeti'nin kültürel mirası haline geldi.

Tıva Respublikasının Ordeni Tuva Cumhuriyeti Nişanı - Tuva Cumhuriyeti'nin en yüksek devlet ödülü. 24 Aralık 1992 tarihli ve 388 sayılı Tuva Cumhuriyeti Kanunu ile "Tuva Cumhuriyeti Devlet Ödülleri Üzerine" kurulmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.