İçeriğe atla

Memikzade Mustafa Efendi

Memikzade Mustafa Efendi
Osmanlı Şeyhülislamı
Görev süresi
5 Mart 1656 - 5 Mart 1656
Yerine geldiğiKocahüsamzade Abdurrahman Efendi
Yerine gelenHocazade Mesud Efendi
Kişisel bilgiler
Ölüm 1656

Memikzade Mehmed Efendi (ö. 1066 AH/1656 CE), bir Osmanlı İslam alimi, eğitimcisi, kadısı, kazaskeri ve Osmanlı tarihinin en kısa süre görev yapan Şeyhülislamdı idi.[1]

III. Mehmed devri âlimlerinden Amasyalı Mehmed Efendi'nin oğludur ve Memikzade adıyla tanınır. İlim çevrelerinde Şeyhülislam Muid Ahmed Efendi'nin damadı olarak tanınırdı.

Şeyhülislam Kocahüsamzade Abdurrahman Efendi'nin 9 Cemaziyelevvel 1066 (5 Mart 1656) tarihinde Atmeydanı Vakası nedeniyle azledilmesi üzerine Memekzade, en kıdemli alim olarak şeyhülislam oldu.[2] Ancak kaynaklara göre, Hocazade Mesud Efendi'nin bazı adamlarının Memikzade Mehmed'in bilgi ve ahlakı hakkında olumsuz iddialarda bulunması üzerine askerler onun bu göreve getirilmesine şiddetle karşı çıktılar. Bunun üzerine Memekzade, 13 saat sonra ileri gelen askerler tarafından azledilerek Bursa'ya sürüldü.[3] Böylece Osmanlı tarihinin en kısa süre hizmet veren şeyhülislamı oldu.

Kaynakça

  1. ^ "MUSTAFA EFENDİ, Memekzâde". TDV İslâm Ansiklopedisi. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  2. ^ ibid., VI, 149
  3. ^ ibid., VI, 150-151, 156-157

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şeyhülislam</span> Dini konularda yetkili devlet memuru

Şeyhülislam ya da Şeyh'ül-İslam, dini konularda en yüksek derecede bilgi ve yetkiye sahip olan kimse.

<span class="mw-page-title-main">Cemaleddin Efendi</span>

Mehmed Cemaleddin Efendi, Osmanlı din adamı, şeyhülislam ve hukukçusu. Şeyhülislamlığı II. Abdülhamid dönemiyle özdeşleşmiştir.

Edirne Vakası ya da Feyzullah Efendi Vakası, 1703 yılında İstanbul'da başlayan, Edirne'den Osmanlı devletini yönetmekte olan Osmanlı padişahı II. Mustafa ile hocası ve yakın danışmanı Şeyhülislam Feyzullah Efendi aleyhine gelişen büyük bir ayaklanmadır.

Cafer Mustafa Sunullah Efendi ; Türk, Osmanlı devlet adamı, şair, müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam.

Paşmakçızade Abdullah Efendi, müderris, kadı, kazasker, Osmanlı şeyhülislamı.

Mehmed Feyzullah Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris, şehzade hocası, padişah danışmanı.

Sadullah Sadi Efendi ; din alimi, şair, Sahn-ı Seman Medresesi'nde müderris, kadı, Osmanlı Devleti müftüsü/şeyhülislamı.

Ebülmeyamin Mustafa Efendi Türk, Osmanlı müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam. III. Mehmet ve I. Ahmet saltanatlarında 7 Şubat1603 - 8 Haziran 1604 ile 26 Temmuz 1606 - 23 Kasım, 1606 dönemlerinde iki kez şeyhülislamlık yapmıştır. Halk arasında "Kaba Mustafa Efendi" olarak anılırdı.

Bostanzade Mehmed Efendi 1589- 1592 ve 1593- 1598 tarihleri arasında iki kez Osmanlı Devleti şeyhlülislamlığı yapmış devlet adamıdır. Çeşitli illerde Müderris, Kadı, Kazaskerlik yapmıştır. Baki ile Şeyhülislam olabilmek için rekabet etmiştir. 1589- 1592 ve 1593- 1598 yıllarında iki kez şeyhlülislam olmuştur. Kamuoyunda nazım(şiir) ile verdiği fetvalarla bilinir. Özellikle kahve hakkındaki fetvası tanınır. 16. yüzyılda Osmanlı toplumunda tanınan kahve toplum hayatında itibarlı bir yer almıştır. Bostanzade Mehmet Efendi bilinen bir sureti, bugün Londra- British Museum'da bulunan bu manzum fetvasında kahve içmenin haram olmadığını, üstelik kahvenin bazı faydaları olduğunu söyler.

Evvelâ balgamı izale ider
Eridip mahveder komaz asla
Gasyan ile kayye manidir
Nef'i var ağza dahi, der hükema.

Hocazade Mesud Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Balizade Mustafa Efendi, 51. Osmanlı şeyhülislamı.

Hocazade Mehmed Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Ebusaid Mehmed Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Kadızade Mehmed Tahir Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Çerkes Halil Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Dürrizade Mustafa Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Feyzullahefendizade Mustafa Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Arapzade Mehmed Arif Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Firari Kara Mustafa Paşa ya da Halıcı Damadı Mustafa Paşa, Osmanlı devlet adamı.

Boynuyaralı Mehmed Paşa ya da diğer lakabıyla Boynueğri Mehmed Paşa, IV. Mehmed saltanatında Nisan 1656 - 14 Eylül 1656 tarihleri arasında kısa süre sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.