İçeriğe atla

Melvil Dewey

Melvil Dewey

Melville Louis Kossuth Dewey (d. 10 Aralık 1851 – ö. 26 Aralık 1931) çağdaş kütüphaneciliğin kurucularından, Dewey Onlu Sınıflama Sistemi'nin geliştiricisi.

Yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. 21 yaşında Amherst College Kütüphanesi'nde çalışırken DDC'yi (Dewey Decimal Classification=Dewey Onlu Sınıflama Sistemi) geliştirdi. Bu çalışma kütüphanecilikte bir devrimdir. Bu yüzden ona modern kütüphaneciliğin babası denmektedir.

Dewey, 1876'da Amerikan Kütüphane Derneği'nin (American Library Association, ALA) kurulmasına öncülük etti. Library Journal dergisinin de kurucusudur. Ayrıca kütüphanelere birçok standart getirmiş ve bu standartlarda mal ve hizmet üretmiştir. Bu faaliyetleri sonucunda Library Bureau şirketi oluşmuştur. Bu şirket bugün hâlâ faaliyetlerini sürdürmektedir.

Melvil Dewey, kütüphanecilik eğitimi ile de ilgilenmiştir. 1887'de New York'ta Columbia College (şimdiki Columbia Üniversitesi) kütüphanesinde çalışırken, burada ilk kütüphanecilik bölümünü kurmuştur.

Eşi Annie ile birlikte sosyal ve kültürel faaliyetlerde de bulunan Dewey, 26 Aralık 1931'de ölmüştür. Bugüne kadar 22 baskısı yapılan Dewey Onlu Sınıflama Sistemi dünya kütüphanelerinde kullanılan en yaygın sistemdir. Türkçeye 20. baskısı çevrilmiş olan eserden, Türkiye'deki halk kütüphanelerinde de yararlanılmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">C (programlama dili)</span> programlama dili

C, yapısal bir programlama dilidir. Bell Laboratuvarları'nda, Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından UNIX işletim sistemini geliştirebilmek amacıyla B dilinden türetilmiştir. Geliştirilme tarihi 1972 olmasına rağmen yaygınlaşması Brian Kernighan ve Dennis M. Ritchie tarafından yayımlanan "C Programlama Dili" kitabından sonra hızlanmıştır. Günümüzde neredeyse tüm işletim sistemlerinin yapımında %95'lere varan oranda kullanılmış, hâlen daha sistem, sürücü yazılımı, işletim sistemi modülleri ve hız gereken her yerde kullanılan oldukça yaygın ve sınırları belirsiz oldukça keskin bir dildir. Keskinliği, programcıya sonsuz özgürlüğün yanında çok büyük hatalar yapabilme olanağı sağlamasıdır. Programlamanın gelişim süreciyle beraber programlamanın karmaşıklaşması, gereksinimlerin artması ile uygulama programlarında nesne yönelimliliğin ortaya çıkmasından sonra C programcıları büyük ölçüde nesne yönelimliliği destekleyen C++ diline geçmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Isaac Asimov</span> Amerikalı yazar

Isaac Asimov, Boston Üniversitesi'nde biyokimya profesörlüğü yapmış Amerikalı yazar ve biyokimyager.

<span class="mw-page-title-main">Kütüphane</span> kitaplar, el yazmaları, ses kayıtları veya filmler gibi edebi, müzikal, sanatsal veya referans materyallerinin koleksiyonuyla ilgilenen bir kurum

Kütüphane anlamına gelen ve genellikle Batı dünyasında yaygın olarak kullanılan ‘bibliothek’ kelimesinin aslı Eski Yunancadır ve biblion kitap, baskılı ürünlerin saklandığı yer demektir. Türkçedeki kütüphane ise, Farsça ve Arapça kökenli kütüb (kitaplar) ile Farsça hane (ev) sözcüklerinden türemiştir ve kitapların evi anlamına gelmektedir. Her iki dilde de kütüphane terimi, kitapların saklandığı yer anlamında kullanılmaktadır.“Kütüphaneler, elde edilen bilginin toplanması, depolanması ve dağıtılması fonksiyonlarını gören hizmet işletmeleridir” Toplumsal gereksinimleri karşılamak için kurulan kütüphaneler, her türlü kayıtlı bilgi kaynağını bilgi gereksinimi olan kullanıcıya etkin biçimde sunar böylece bağlantı işlevini sağlamaktadır.

Dewey Ondalık Sistemi, kitapları konularına göre sıralamanın bir yoludur. Genellikle Amerika Birleşik Devletleri ve diğer ülkelerdeki halk kütüphanelerinde ve okullarda kullanılır. Kitapları, 000'dan 999'a kadar sayılar kullanarak konuya göre rafa yerleştirir. Daha fazla ayrıntı için ondalık noktasının sağındaki sayıları kullandığı için "ondalık" olarak adlandırılır. Her konunun kendi sayı grubu vardır. Sistem 1876 yılında Melvil Dewey tarafından oluşturulmuştur. Dewey Onlu Sınıflandırması olarak da adlandırılır. Sınıflandırma birçok kez değiştirilmiştir. En son değişiklik 2011 yılında 23 numara ile yapılmıştır. Küçük kütüphaneler için "Abridged Dewey" adı verilen daha küçük bir sınıflandırma da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Buşehr (eyalet)</span>

Buşehr Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Columbia Üniversitesi</span> ABD, New Yorkta kurulu vakıf üniversitesi

Columbia Üniversitesi ABD'nin New York şehrinde bulunan özel bir Amerikan araştırma üniversitesidir. New York eyaletinin en eski, Amerika'nın ise beşinci eski üniversitesidir. Amerikan Devrimi'nden önce kurulan 9 üniversiteden biri ve Sarmaşık Ligi'ni oluşturan 8 üniversiteden biridir. Umman, Pekin, İstanbul, Paris, Mumbai, Santiago ve Nairobi'de bulunan, Columbia Küresel Merkezi adında 7 adet merkezi bulunmaktadır.

Elazığ İl Halk Kütüphanesi, Elazığ ili merkez ilçede bulunan, Kültür Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü'ne bağlı olarak hizmet veren halk kütüphanesidir.

Dijitalleştirme, özellikle eski yazılı kaynakların OCR ve benzeri uygulamalarla dijital ortama aktarılma işlemidir. Dijitalleştirme görsel veya işitsel ögelerin bilgisayara tanımlanabilmesi, işlenebilmesi ve saklanabilmesi amacıyla sayısal kodlara dönüştürülmesidir. Bu işlemin amacı belgenin bütünlüğünü, içeriğini ve fiziksel özelliklerini koruyarak gelecek nesillere aktarmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Seeley Tarih Kütüphanesi</span> Cambridge Üniversitesi’ne ait bir tarih kütüphanesi

Seeley Tarih Kütüphanesi, Birleşik Krallık’ta yer alan Cambridge Üniversitesi’ne ait bir tarih kütüphanesidir. Cambridge şehrinin West Road kısmındaki Sidgwick Sitesi’nde yer alan Tarih Fakültesi’nin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dizin kartı</span>

Dizin kartı, bir kitaplık ya da kütüphanede yer alan kitap, cd, süreli yayınlar vb. lerin tasnif edilmelerine ve kolay bulunabilmelerine yarayan, sınıflandırma kriterlerine ilişkin bilgilerin yer aldığı eşit boyutlardaki sert kâğıt ya da kartondan mamul kartlara verilen isimdir. Carl Linnaeus tarafından icat edilmiştir. Her yayının bir anlamda künyesi bu kartlarda yer almaktadır. Alfabetik ya da numaralandırma sistemi kullanılabilmektedir. Örneğin kütüphanecilikte genellikle Melvil Dewey tarafından icat edilen Dewey Onlu Sınıflama Sistemi kullanılmaktadır ve dizin kartları da buna göre hazırlanmaktadır.

Bilgi erişim, kişinin istediği bilgiye ulaşmak için bilgi toplama, veri tarama, sınıflama eylemleri ve aranan bilgiye ulaşmak için izlediği yolların tamamı olarak tanımlanabilir. Terim ilk kez Calvin N. Mooers tarafından 1950 yılında kullanılmıştır. Bilgi erişim, kişinin ihtiyaç duyduğu bilgiye ulaşma amacıyla bilgiyi toplama, sınıflama, kataloglama, depolama, büyük miktardaki verilerden arama yapma ve bu verilerden istenilen bilgiyi üretme tekniği ve sürecidir.

Dewey: Dünyanın Kalbine Dokunan Kütüphane Kedisi Vicki Myron ve Bret Witter ile birlikte yazılan, Eylül 2008'de yayımlanan best seller bir kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Dewey Readmore Books</span>

Dewey Readmore Books dünya çapında ünlü olmuş ve Iowa, Spencer Halk Kütüphanesi'nde yaşamış bir kedidir. 2008 yılında yayımlanan ve Dewey Readmore Books'u konu alan Dewey: The Small-Town Library Cat Who Touched the World, Vicki Myron tarafından yazılmıştır.

Bilgi merkezleri Bilgi merkezleri bilginin kayıt altına alınmasıyla başlayan ve zaman içinde gelişerek çok farklı kullanıcı gruplarına hizmet vermişlerdir.[1] Bilgi merkezlerinin amacı bilgi gereksinimi duyan kullanıcıya çeşitli yollarla bilgiye ulaşarak kaliteli bilgi hizmeti sunmaktır.[2] Bu merkezler: halk kütüphaneleri, çocuk kütüphaneleri, gezici kütüphaneler, okul kütüphaneleri, araştırma kütüphaneleri, üniversite kütüphaneleri, özel kütüphaneler, arşiv kurumları, dokümantasyon ve enformasyon merkezleridir. Genel bir tanımla bilgi merkezleri; bilgi taşıyıcılarının belli bir amaca yönelik olarak toplandığı hiçbir kayba uğramaksızın korunduğu, arandığında en kolay bulunabilecek tarzda düzenlendiği ve optimum kullanımı ile bilgi akışının kesintisiz oluşumunun sağlandığı merkezlerdir.[3]

Otorite kontrolü, bilgi biliminde kütüphanecilikte katalog ve bibliyografik bilgilerin tek ve eşsiz bir ad verilerek düzenlenmesi sürecine verilen isimdir. Otorite kontrolündeki otorite kelimesi, insanların, yerlerin, şeylerin ve kavramların isimlerinin yetkilendirildiği, yani belirli bir biçimde oluşturulduğu fikrinden türemiştir. Farklı adlarla anılan aynı kişinin ya da aynı isme sahip farklı kişilerin tek bir eşsiz numara ile tanımlanarak karışıklıkların önlenmesini amaçlar. Bazı ülke ve kuruluşlar kendilerine özgü otorite kontrol sistemleri geliştirmişlerdir. Bu türünün tek örneği olan başlıklar veya tanımlayıcılar, ilgili otorite dosyasını kullanan kataloglar boyunca tutarlı bir şekilde uygulanır ve bağlantılar ve çapraz referanslar gibi diğer veri düzenleme yöntemleri için uygulanır. Her kontrollü giriş, kapsamı ve kullanımı açısından bir otorite kaydında tanımlanır ve bu düzenleme, kütüphane personelinin kataloğu korumasına ve araştırmacılar için uygun hale getirmesine yardımcı olur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı</span>

Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, yazma eser kütüphanelerinin alanında uzmanlaşmış birimler olarak etkin şekilde hizmet vermesine, kültür mirası yazma ve eski harfli nadir basma eserlerin toplanması, korunması, sağlıklı biçimde geleceğe ulaştırılması ile bilim, kültür ve sanat dünyasının hizmetine sunulmasına yönelik faaliyetlerde bulunmak üzere kurulan, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı, tüzel kişiliği haiz, özel bütçeli ve merkezi İstanbul’da olan bir devlet kurumu. 28 Aralık 2010 tarihinde kabul edilen 6093 sayılı "Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun" ile kurulmuştur. Daha sonra 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'yle yeniden düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">WorldCat</span> 17.900 kütüphanenin arşivini listeleyen toplu katalog

WorldCat, OCLC küresel kooperatifine katılım sağlayan 123 ülke ve bölgeden 17.900 kütüphanenin arşivini listeleyen bir toplu katalogdur. OCLC, Inc. tarafından işletilmektedir. Dünyanın en büyük bibliyografik veritabanıdır ve üye olan kütüphaneler toplu olarak bu veritabanının bakımını üstlenmektedir.

Bilgi sınıflama aslında sınıflamayı tanım olarak hepimiz bilmesekte gündelik yaşamımızda dahil bu kavramla iç içeyiz. Çünkü hepimiz işlerimizi, yaşantımızı daha kolay ve düzenli bir hale getirmek için çevremizde olan eşyalardan tutun da bilgisayarımızda olan dosyalara kadar her türlü nesneyi, maddeyi, bilgiyi sınıflandırıyoruz ve bu sınıflandırmayı çoğumuz kendimize göre yapıyoruz. Ama bilgiyi sınıflarken daha bilimsel yollarla sınıflandırma yapıyoruz.

<span class="mw-page-title-main">Kütüphaneci</span> bir kütüphanede profesyonel olarak çalışan ve genellikle kütüphanecilik eğitimi almış kişi, kütüphanede bilgi hizmeti veren kişi

Kütüphaneci, üniversitelerin bilgi ve belge yönetimi bölümünden mezun olup kütüphanelerde çalışan personellerdir. "Bilgi uzmanı", "bilgi profesyoneli", "kütüphane personeli", "kütüphane uzmanı", "kütüphane öğretmeni" ve "bilgi yöneticisi" gibi unvanlarla da adlandırılır.