Melodifestivalen
| Melodi Festivali | |
|---|---|
| Melodifestivalen | |
| Tür | Şarkı yarışması |
| Sunucu | Sunucular listesi |
| Ülke |  İsveç |
| Dili | İsveççe |
| Sezon sayısı | 63 |
| Bölüm sayısı | - |
| Yapım | |
| Gösterim süresi |
|
| Yapım şirketi | Sveriges Television (SVT) |
| Yayın bilgileri | |
| Yayın tarihi | 29 Ocak 1959 |
| Kronoloji | |
| İlişkili programlar |
|
| Dış bağlantılar | |
Melodifestivalen (Türkçe: Melodi Festivali), Sveriges Television (SVT) ve Sveriges Radio (SR)'nun Eurovision Şarkı Yarışması'na katılacak şarkıcı ve şarkının belirlenmesi için düzenlediği şarkı yarışmasıdır. 1959'dan beri her yıl düzenlenir. 2000 yılından beri İsveç'in en popüler televizyon programlarındandır.[1] Ayrıca radyo ve internetten de takip edilebilir. 2012'de ortalama 3.3 milyon seyirci tarafından izlenmiştir ve finali dört milyon İsveçli izlemiştir.[2][3]
Yarışmanın kazananlarından altı kişi Eurovision Şarkı Yarışması'nı kazandı ve on sekiz kişi de ilk 5'e girdi. Melodifestivalende Eurovision temsilcisi jüriler tarafından belirlenmektedir. 1999'dan itibaren televoting sistemi de eklenmiştir. Yarışma İsveç müzik listelerinde önemli bir etki yapar.
2002 yılından bu yana yarı finalde yarışan şarkı sayısı 12'den 32'ye çıkmıştır. Aynı zamanda, yarışmanın çocuk versiyonu Lilla Melodifestivalen de aynı yılda başladı.
Tarihi
Yedi ülkenin katıldığı İlk Eurovision Şarkı Yarışması, Mayıs 1956'da İsviçre'nin Lugano şehrinde yapıldı. İsveç, ilk kez 1958'deki üçünvü yarışmaya katıldı. Hiçbir yayın yapılmadan yarışmaya Sveriges Radio (SR)[c] tarafından Alice Babs gönderildi. "Samma stjärna lyser för oss två" adlı şarkıyla katılan Babs daha sonra şarkının adını "Lilla stjärna" olarak değiştirdi.[4] O sene Eurovision'da dördüncü oldu.
İlk Mwelodifestival 29 Ocak 1959'da Stockholm'de Cirkus'da yapıldı ve yarışmaya sekiz şarkı katıldı. Stockholm, Göteborg, Malmö ve Luleå şehirlerinden dört jüri seçildi.[5] Yarışmanın kazananı "Augustin" şarkısı ile Siw Malmkvist oldu. Ancak şarkı ne olursa olsun SR özgün bir yorumcunun kazanabileceğini belirtip, aynı şarkıyı söylemesi için Brita Borg'u Eurovision'a gönderdi. Politik nedenlerden dolayı 1961 yılında yarışma durduruldu. 1960 yılında yarışma Eurovisionschlagern, svensk final adıyla bilinen bağımsız bir televizyon programına çevrildi. Etkinliğin ilk yıllarında Nordvision ağı üzerinden Norveç ve Danimarka'da yayınlandı.[6] 1967 yılında yarışmanın adı bugünkü adı ile Melodifestivalen oldu.
Katılım
Yüzlerce şarkı ve sanatçı Melodifestivalen'e ilk kez katılmıştır. Melodifestivalen'e katılabilmek için Eurovision yarı finalinde en az 16 yaşında olmak gerekmektedir.[7]
2001'e kadar, yarışmaya katılım tek bir gece ile sınırlıydı. Yarışmacıların sayısı beş ile on iki arasında değişmekteydi. Yarışmacıların beşi ilk turda elenirken iki turlu sistem 1981 ile 1998 yılları arasında kullanılıyordu. Elemeleri geçemeyen tanınmış sanatçıları başarısız görüyorlardı. Bu yüzden 1984'te elemeleri geçemeyen Elisabeth Andreassen'in kariyeri sona erdi.[8] 2002 yılında katılan yarışmacı sayısı otuz ikiye çıkarıldı ve yarı final sayısı artırıldı. 2001 yılına kadar katılan tüm şarkılar bir CD'de toplanıyordu, 2003 itibarıyla şarkılar DVD'de toplanmaya başladı.
Melodifestivalen'e yerel olarak tanınan ABBA, Tommy Körberg ve Lisa Nilsson gibi sanatçılarda katılmıştır. Ayrıca İsveçli olmayan Baccara, Alannah Myles ve Cornelis Vreeswijk gibi yarışmacılar da katılmıştır. Yarışma İsveç ulusal müzik listelerine de etki etmektedir. Örneğin, Melodifestivalen 1990'da Loa Falkman'ın söylediği "Symfonin" şarkısı İsveç ulusal müzik listelerinde uzun süre yer almıştır.[9] 2007'de Sverigetopplistan yirmi bir katılımcıya ulaşmıştır.[10] 2008'de final haftasından sonra, yarışan on beş şarkı ulusal müzik listelerinde yer almıştır.[11]
Yarışmacı seçimi
Katılan binlerce şarkının yalnızca otuz iki tanesini seçmek yedi aydan fazla sürer. SVT doğrudan başvurulan şarkıların on altısını seçer. On beş şarkı SVT tarafından özel davetiyeler gelerek seçilir veya kalan diğer şarkılardan on beş tanesi SVT tarafından seçilir. Otuz ikinci şarkı ise online "Webbjoker" adlı bir yarışmayla seçilir. Bu süreç bir önceki yılın Mayıs ayıyla başlayıp Ocak ayında sona erer.
Şarkılar
SVT Melodifestival başlamadan dokuz ay önce şarkı aramaya başlar (önceki yılın Eurovision final gününden itibaren).[12] Teslim tarihi Eylül ayında olur ve şarkılar herhangi bir dilde olabilir. Ön elemelerde şarkının uzunluğu üç dakika yirmi saniye ile sınırlı olup, yarışmaya doğru şarkıların üç dakikaya indirilmesi gerekir.[7]
Başvuru süresince Melodifestivalen adayları İsveç Müzik Yayıncıları Federasyonu (SMFF) tarafından denetlenir.[13] Melodifestivalen 2009 için tam 3440 şarkı başvuru yapmıştır. Yarışma tarihinde yapılan en çok başvuru sayısı olmuştur.[14] SMFF seçiminin ardından müzik uzmanları, SVT personeli ve diğer üyelerle beraber on altı jüri seçer.[15] Jüri üyeleri gençler ile ellili yaşlardakiler arasında değişiklik göstermektedir.[16] Şarkılar bestecileri ve söz yazarları ile birlikte Eylül sonunda ilan edilir.
Sanatçılar
SVT şarkıları seslendirmesi için sanatçı seçer. Sanatçılar şarkının demosunu seslendirmek için yarışmaya katılır. Eğer şarkıya uygun alternatif şarkıcılar bulunamazsa, sanatçı kendi şarkısını söyler. Sanatçılar bunu reddetmesi halinde diskalifiye olurlar.[7] Geçmişte, bu kuraldan diskalifiye edilenler de olmuştur. 2003 yılında Carola'nın "När löven faller" şarkısı ve 2006'da Stephen Simmonds'un "So Good" şarkısı.[17][18]
Yapıldığı yer
Her yıl Melodifestivalen'in yapılacağı mekan Eylül aylarında seçilmektedir. Yarı finaller İsveç genelinde kasaba ve şehirlerde yapılır. Her final 2012 yılına kadar İsveç'in başkenti Stockholm'da 16.300 kapasiteli Ericsson Globe'da düzenlenmiştir.[19] 2013 ve sonrasında finaller Solna Belediyesi, Stockholm'de yeni inşa edilen Friends Arena'da yapılmıştır.[20] 2005'te final Göteborg'da Scandinavium'da düzenlenmesi için teklif yapılmıştır. Ancak, Frölunda takımının buz hokeyi maçı olduğu için teklif geri çevrilmiştir.[21]
Yarışmaya ilk yıllarda Stockholm'deki Cirkus ev sahipliği yaptı. Ayrıca on yedi Melodifestivalen finali orada düzenlendi. Stockholm Globe Arena yedi finale ev sahipliği yaptı. Yarışma ilk kez 1975 yılında Stockholm dışında gerçekleştirildi.[22] Stockholm ilk on dört dahil olmak üzere toplam otuz yedi finale ev sahipliği yaptı. Göteborg'da sekiz, Malmö'de yedi kez düzenlendi. Finaller bu şehirlerin dışında yapılmadı. Eğer İsveç Eurovision'u kazanırsa, bundan sonraki yarışmaya ev sahipliği yapan mekan, Melodifestivalen'e ev sahipliği yapan mekan seçiliyordu. Bu nedenle, Eurovision 1985'te Göteborg'da ve 1992'de Malmö'de yapıldı.[23]
Kazananlar
İsveç'in 51 Eurovision temsilcisi, 50 Melodifestivalen yarışmasından seçilmiştir. İsveç, Eurovision Şarkı Yarışması'nı 1974, 1984, 1991, 1999, 2012 ve 2015 olmak üzere altı kez kazanmıştır. İsveç, böylece Birleşik Krallık, Fransa ve Lüksemburg ülkelerinden daha fazla galibiyete ulaşmıştır. Eurovision 1974 galibi olan ABBA'nın "Waterloo" şarkısı Melodifestivalen'in en popüler şarkısıdır ve Mart 2005'te Alla tiders Melodifestival galasında yer almıştır.[24] Daha sonra aynı şarkı, Eurovision'un ellinci yılında Kopenhag'da düzenlenen bir galada en güzel şarkı seçilmiştir.[25] Aşağıdaki tabloda İsveç'in Eurovision'da ilk beşte bitirdiği şarkıların listesi yer almaktadır.
| Yıl | Şarkı | Sanatçı | Derece |
|---|---|---|---|
| 1966 | Nygammal vals | Lill Lindfors & Svante Thuresson | 2. |
| 1968 | Det börjar verka kärlek, banne mej | Claes-Göran Hederström | 5. |
| 1973 | You're Summer | Malta[d] | 5. |
| 1974 | Waterloo | ABBA | 1. |
| 1983 | Främling | Carola Häggkvist | 3. |
| 1984 | Diggi-Loo Diggi-Ley | Herreys | 1. |
| 1985 | Bra vibrationer | Kikki Danielsson | 3. |
| 1986 | E' de' det här du kallar kärlek? | Lasse Holm & Monica Törnell | 5. |
| 1989 | En dag | Tommy Nilsson | 4. |
| 1991 | Fångad av en stormvind | Carola Häggkvist | 1. |
| 1995 | Se på mej | Jan Johansen | 3. |
| 1996 | Den vilda | One More Time | 3. |
| 1999 | Take Me to Your Heaven | Charlotte Nilsson | 1. |
| 2001 | Listen To Your Heartbeat | Friends | 5. |
| 2003 | Give Me Your Love | Fame | 5. |
| 2004 | Det gör ont | Lena Philipsson | 5. |
| 2006 | Invincible | Carola Häggkvist | 5. |
| 2011 | Popular | Eric Saade | 3. |
| 2012 | Euphoria | Loreen | 1. |
| 2014 | Undo | Sanna Nielsen | 3. |
| 2015 | Heroes | Måns Zelmerlöw | 1. |
| 2016 | If I Were Sorry | Frans Jeppsson Wall | 5. |
| 2017 | "I Can't Go On" | Robin Bengtsson | 5. |
| 2019 | "Too Late for Love" | John Lundvik | 5. |
| 2022 | "Hold Me Closer" | Cornelia Jakobs | 4. |
| 2023 | "Tattoo" | Loreen | 1. |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Television in Sweden. Sweden.se (30 September 2005). Retrieved on 20 October 2006.
- ^ "Månadsrapport Februari 2012" (PDF). MMS - Mediamätning i Skandinavien. 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2012.
- ^ Lindström, Therese (12 Mart 2012). "Över fyra miljoner såg finalen". Aftonbladet. 14 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2012.
- ^ Leif Thorsson. Melodifestivalen genom tiderna ["Melodifestivalen through time"] (2006), p. 12. Stockholm: Premium Publishing AB. ISBN 91-89136-29-2
- ^ Thorsson, p. 19
- ^ Thorsson, p. 17.
- ^ a b c Melodifestivalen 2007—Tävlingsregler (İsveççe) ["Melodifestivalen 2007—Competition rules"]. Sveriges Television AB (Mayıs 2006). 21 Ekim 2006 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Thorsson, s. 171.
- ^ Thorsson, s. 213.
- ^ Barry Viniker (16 Mart 2007) Melodifestivalen invades charts 30 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ESCtoday.com. 20 Nisan 2007 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Total schlagerdominans på topplistan 21 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İsveççe) ["Total schlager dominance on Topplistan"]. Expressen.se (20 Mart 2008). 21 Mart 2008 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Sietse Bakker (26 Mayıs 2006). SVT announces Melodifestivalen 2007 8 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ESCtoday.com. 21 Ekim 2006 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Fisher, Luke (25 Ağustos 2008). "One month left for Melodifestivalen Entries". Oikotimes. 12 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2008.
- ^ Viniker, Barry (26 Eylül 2008). "Recordbreaker for Melodifestivalen entries". ESCToday. 28 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2008.
- ^ Melodifestivalen 2006—selection 25 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ESC.info.se. 21 Ekim 2006 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Melodifestivalen 2007 12 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ESC.info.se. 20 Nisan 2007 tarihinde erişilmiştir. Archived Mayıs 16, 2007 at the Wayback Machine
- ^ Sietse Bakker (17 Aralık 2002). Carola's Autumn Leaf exits 8 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ESCtoday.com. 22 Ekim 2006 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Alexander Borodin (25 Kasım 2005). Stephen Simmonds disqualified from Melodifestivalen 8 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ESCtoday.com. 22 Ekim 2006 tarihinde erişilmiştir.
- ^ The Globe Arena in Stockholm 8 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. HockeyArenas.com.
- ^ Sweden: MF 2013 final at Swedbank Arena 29 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ESCToday.com (26 Mart 2012).
- ^ Melodifestivalen 2005: public silenced 28 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Local (8 Eylül 2004).
- ^ Thorsson, p. 113.
- ^ Eurovision Song Contest 1985 24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İsveççe). ESCSweden.com.
- ^ Alla tiders Melodifestival 26 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İsveççe). SVT.se (3 Mart 2005). 24 Mayıs 2007 tarihinde erişilmiştir.
- ^ ABBA win 'Eurovision 50th' vote 17 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC News (23 Ekim 2005). 25 Nisan 2007 tarihinde erişilmiştir.
Bibliyografi
- Leif Thorsson. Melodifestivalen genom tiderna (1999, second edition 2006). Stockholm: Premium Publishing AB. ISBN 91-89136-29-2.
Dış bağlantılar
- SVT Resmî site12 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- SVT Resmî site 3 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İsveççe)
- SR Resmî site (İsveççe)
