İçeriğe atla

Melocan

Melocan
Meyve halindeki Akdeniz Melocanı (S. aspera)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Liliopsida
Takım:Liliales
Familya:Smilacaceae
Cins:Smilax
L.
Tip tür
Smilax aspera
L.
Türler
300-350 tane
Sinonimler [1]
  • Nemexia Raf.
  • Parillax Raf.
  • Aniketon Raf.
  • Dilax Raf.
  • Coprosmanthus Kunth
  • Pleiosmilax Seem.
  • Sarsaparilla Kuntze

Melocan (Saparna), Dikenucugiller (Smilacaceae) familyasından, odunsu, 15 metreye kadar büyüyebilen, sarılıcı, tırmanıcı, dikenli ve çok yıllık bir bitkidir. Yüreğimsi yapraklarının sapları kısadır, kenarlarında diken bulunur. Yaz sonu veya sonbahar başında çiçek açar, içinde üç tohum bulunan salkım meyveleri başlangıçta yeşil, olgunlaştığında kırmızıdır.[2] Türkiye'de Anadolu Saparnası ve Nemçe Saparnası türleri bulunur. Türkiye'de denize kıyısı olan bölgelerde 800 metre yükseklerde görülür.

Özellikle Karadeniz mutfağında dikenucu kavurması adıyla yemeği yapılır. Ordu melocan kavurması adıyla Ordu ili adına coğrafi işaret olarak başvurusu yapılmıştır. Halk tıbbında; terleme, kanı temizleme ve cilt hastalıklarında kullanılır. Eskiden frengi tedavisinde kullanılmıştır. Romatizma ve böbrek rahatsızlıklarında kullanılır. Tükürüğü artırır ve ishal yapar. Kurutulmuş kökleri çay şeklinde demlenerek kullanılır.[3]

Kaynakça

  1. ^ Kew World Checklist of Selected Plant Families
  2. ^ "SAPARNA (Smilax)" (PDF). SAPARNA (Smilax). yazarvizor.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014. 
  3. ^ "Kullanım" (PDF). Anadolu Saparnası. web.ogm.gov.tr. 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin illeri</span> Türkiye Cumhuriyetinin birinci düzey idari bölümü

Anadolu yarımadası ile Trakya toprakları üzerine kurulan Türkiye'nin, 81 ili vardır. İller, Türkiye'nin en büyük idari bölümleridir. Bu seksen bir il, dokuz yüz yetmiş üç ilçeye bölünmüştür. Bu ilçeler, en küçük idari birim olan mahalle ve köyleri içinde barındırır. İllerde yönetme ve yürütme görevi, içişleri bakanı tarafından önerilen ve bakanlar kurulunun onayından sonra cumhurbaşkanı tarafından atanan valiler tarafından yerine getirilir.

<span class="mw-page-title-main">Tunceli (il)</span> Türkiyenin Doğu Anadolu Bölgesinde bir il

Tunceli, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümü'nde yer alan bir il.

<span class="mw-page-title-main">Reşadiye</span> Tokatın ilçesi

Reşadiye, Karadeniz'in orta kesiminde Kızılırmak yayı içinde kalan Kapadokya arazisi içerisinde yer alan bir Tokat ilçesidir. Kelkit Çayı'nın kenarında, kara yolu üzerindedir. Reşadiye; kuzeyinde Ordu, güneyinde Almus, batısında Niksar ve Başçiftlik, güneydoğusunda ise Sivas ile çevrilmişir. 2022 TÜİK verilerine göre toplam nüfusu 32.600’dür.

<span class="mw-page-title-main">Bingöl (il)</span> Türkiyenin Doğu Anadolu Bölgesinde bir il

Bingöl, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümü'nde yer alan bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Ordu (il)</span> Türkiyenin Karadeniz Bölgesinde bir il

Ordu, Türkiye'nin bir ilidir. Merkezi Ordu olan ilin nüfusu 2024 başı verilerine göre 769.692'dir. Türkiye'de sahip olduğu Karadeniz ikliminden ve dağlık coğrafi konumundan dolayı en çok yağış alan 3. ildir. Karadeniz Bölgesi'nde Doğu Karadeniz Bölümü'nde yer almaktadır. Ancak yeni oluşturulan ve bölgesel karışıklıkları ortadan kaldırmak için düzenlenen yeni bölgesel istatistik düzenlemelere göre Ordu ilinin tamamı Doğu Karadeniz topraklarında kaldı. İlin kuzeyinde Karadeniz, güneyinde Tokat ve Sivas illeri, batısında Samsun, doğusunda Giresun ili vardır. Büyükşehir statüsünde olan Ordu, 19 ilçeden oluşmaktadır. Yüz ölçümü bakımından en büyük 57'nci ildir.

<span class="mw-page-title-main">Osmaniye</span> Osmaniye ilinin merkezi olan şehir

Osmaniye, Türkiye'nin Osmaniye ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Suşehri</span> Sivasın ilçesi

Suşehri eski adıyla Enderes veya Endires, Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz Bölümünün güneybatısında, aynı adla anılan ovanın batı kenarında yer alan Sivas'ın bir ilçesidir. Doğusunda Akıncılar, güneyinde İmranlı, güneybatısında Zara, batısında Koyulhisar ve kuzeyinde Giresun'un Şebinkarahisar ilçeleri ile çevrilidir. 2023 nüfus istatistiklerine göre toplam nüfusu 25,295 olan Suşehri, Şarkışla ve Yıldızeli'nden sonra Sivas'ın en kalabalık üçüncü ilçesi konumundadır. İlçeye bağlı 12 mahalle, 71 köy ve 42 mezra bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuşadası</span> Aydının ilçesi

Kuşadası Türkiye'nin Aydın ilinin bir ilçesidir. İlçenin kuzeyinde İzmir ilinin Selçuk ilçesi, doğusunda ve güneyinde Söke ilçesi, batısında Ege Denizi bulunmaktadır. İlçede turizm gelişmiştir. 2022 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçede 130.835 kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ulukışla</span> Niğdenin ilçesi

Ulukışla, Niğde iline bağlı bir ilçedir. Ulukışla, yüzölçümü itibarıyla Niğde'nin en büyük, ilçe merkezi ve toplam nüfus açısından ise Niğde'nin Bor'dan sonra ikinci büyük ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin coğrafi bölgeleri</span> Türkiyenin fiziksel coğrafya esas alınarak belirlenmiş 7 coğrafi bölgesi

Türkiye'nin coğrafi bölgeleri, 6 Haziran-21 Haziran 1941 tarihleri arasında Ankara'da toplanan Birinci Coğrafya Kongresi tarafından belirlenmiştir. Kongre ilk, orta ve lise müfredat programları ile okul kitapları, coğrafya terimleri ve coğrafi isimlerin yazılması, Türkiye Coğrafyası'nın ana hatları ve yerlerin adlandırılması üzerinde çalışmalar yapmak amacıyla toplanmıştı. Bu çalışmanın sonucunda Türkiye'nin üç tarafının denizlerle çevrilmiş olması, dağların Anadolu'nun iç kesimlerini kıyılardan ayırması, iklim, ulaşım ve bitki örtüsü gibi kriterler dikkate alınarak Türkiye'nin coğrafi bölgeleri belirlenmiştir. İdari sınırları baz alan Türkiye'nin İBBS'si ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Milas</span> Muğlanın ilçesi

Milas, Muğla'nın 13 ilçesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Karlıova</span> Bingölde bir ilçe

Karlıova, Bingöl iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Çivril</span> Çivril, Denizli ilinin en kuzeydeki ilçesi

Çivril, Denizli'nin bir ilçesidir. Nilüferleri ve Işıklı Gölüyle ünlenmiş sanayi ve turizm etkinlikleriyle ünlü Denizli ilinin en büyük ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ergani</span> Diyarbakırın bir ilçesi

Ergani ya da eski adıyla Osmaniye Diyarbakır ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Keşap</span> Giresunun ilçesi

Keşap, Giresun ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Malazgirt</span> Muşun ilçesi

Malazgirt, Muş ilinin bir ilçesidir. Ovası, kalesi ve tarihi Malazgirt Meydan Muharebesi ile tanınmış bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Karataş, Fatsa</span>

Karataş, Ordu ilinin Fatsa ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Çorum</span> Çorum ilinin merkezi olan şehir

Çorum, İç Orta Karadeniz Bölgesi'nde Çorum ilinin merkezi olan şehir. 2020 yılı itibarıyla 299.315 kişilik nüfusa sahiptir. Yerli halkı Türkmendir. Toprak sanayi ve makine imalat sanayi çok gelişmiştir. Orta Karadeniz Bölümü'nün iç kısmında yer almaktadır. Doğuda Amasya, güneyde Yozgat, batıda Çankırı, kuzeyde Sinop, kuzeydoğuda Samsun, güneybatıda Kırıkkale ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Konya</span> Konya ilinin merkezi olan şehir

Konya, Türkiye'nin Konya ilinin merkezi olan şehirdir. 1875'te kurulan Konya Belediyesi, 1987'de çıkarılan 3399 sayılı yasa gereğince "büyükşehir" statüsüne kavuşmuş olup 1989'dan beri belediye hizmetleri bu statüye göre yürütülmektedir. 2014'te 6360 sayılı kanun ile büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye coğrafyası</span> Türkiyenin coğrafik ve kültürel yapısı

Türkiye coğrafyası, Türkiye'nin konumu, coğrafi bölgeleri, yeryüzü şekillleri, iklim, nüfus, din, tarım, hayvancılık ve ekonomisinin yörelere ve bölgelere göre dağılımını içerir.