Dere otu, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından anavatanı Asya olan tek yıllık bir bitki türüdür. Bitkinin botanikteki adı ise Anethum Graveolens'tir ve bu cinsteki tek türdür. Anavatanı Avrupa'nın güneyi ve Asya'nın batısıdır. Türkiye'de de yabani olarak bulunduğu gibi, kültür bitkisi olarak bahçelerde de yetiştirilir. Dereotu, yaprakları ve tohumlarının yemeklere tat vermek için ot veya baharat olarak kullanıldığı Avrasya'da yaygın olarak yetiştirilmektedir.
Kaşık otu (Cochlearia), turpgiller (Brassicaceae) familyasından toprak yüzeyinde yatık olarak gelişen, daha çok yol kenarlarında rastlanan bir veya çok yıllık ot türü. Çiçekler küçük olup, beyazımsı-pembemsi renklerde ve 7-10'u bir arada yaprakların koltuğunda yoğun kümeler teşkil ederler. Türkiye'de yabani olarak 7 türü yetişmektedir.
Humulus lupulus, Cannabaceae (kendirgiller) familyasından Temmuz-Eylül ayları arasında yeşilimsi-beyaz renkli çiçekler açan, 2–5 m yüksekliğinde, sarılıcı gövdeli, iki evcikli otsu bir bitki türü.
Limon, yıl boyunca büyümeyi sürdüren, küçük bir ağaç türü ve bu ağacın meyvesidir. Halk dilinde suluzırtlak, cıcık ve zıvrak da denilmektedir.
Çalı, otsu çok yıllık ve tek yıllık yaklaşık 1000 bitki türüyle Ada çayı (Salvia), Ballıbabagiller familyasındaki kokulu bitkilerin en büyük cins'idir.
Karahindiba, papatyagiller (Asteraceae) familyasından yaygın bir bitki türü. Çiçekleri sarı, yaprakları yeşil olsa da bitkinin adına "karahindiba" denilmiştir.
Kuşburnu Avrupa, kuzeybatı Afrika ve Batı Asya'da yetişen bir tür bitki. İçi tüylüdür ve çok sayıda tohumu vardır. Sonbaharda olgunlaşır. C vitamini açısından dünyanın en zengin meyvesidir. Limondan 60 kat daha fazla C vitamini içerir. Taze olarak tüketildiği gibi kurutularak da kullanılır. Çayı ve marmelatı yapılır. Yabangülü, itburnu, itgülü, gülelması, yiric gibi adlarla da bilinir. İnsanların geçimini sağlamak için kullandıkları bir ticaret metasıdır.
Lavanta, ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Lavandula cinsini oluşturan Akdeniz kökenli bitki türlerinin ortak adıdır.
'Lamiaceae, Labiatae veya Türkçe adıyla 'Ballıbabagiller; 236 cins ve 7,280 tür ile temsil edilir ve dünya çapında özellikle ılıman kuşakta yayılış gösteren bir bitki familyasıdır.
Turunç, sedef otugiller ailesi içinde bir alt grup olan turunçgillerden olan bütün Akdeniz'e kıyı ülkelerde, Güneydoğu Asya kıyılarında yetişen, kışın yaprağını dökmeyen ağaca ve bu ağacın portakala benzeyen, fakat suyu acımtırak olan meyvesine verilen addır.
Kınakına, Amazon Yağmur Ormanlarının doğal bir ağacıdır. Kinin elde edilmesinde kullanılır. Bu madde sıtmanın tedavisi ve sıtmadan korunmada özellikle kullanılan bir ateş düşürücüdür. Bu ağaçtan ayrıca cinchonine, cinchonidine ve quinidine elde edilmektedir.
- Diğer isimleri : Kontestozu, Quinaquina, Cinchona, Quinquina
- Botanik bilgi : Kökboyasıgiller familyasından, 5–20 m boylanabilen bir bitkidir.Yaprakları eliptik veya yumurta şeklinde kenarları bütündür. Yaprakların üstü koyu yeşil ve tüysüz, alt yüzeyi tüylü ve eski yaprakları esmer veya kırmızı bir renk alır. Çiçekleri dalların uç kısmında topluca bir arada bulunur.
- Yetiştirildiği yerler : Anayurdu Peru ve Bolivya olan ve sanayii bitkisi olarak Cava, Güney Hindistan, Kolombiya, Seylan, Guatemala, Kamerun ve Kongo gibi tropikal ülkelerde yetiştirilir.
- Bilinen bileşimi : Kabuğundan “Kinin / Quinine, Chininum” çıkarılır. Kınakınanın terkibinde kinin, kinidin, kinşonin, kinşonidin, sinşol, kupreol gibi maddeler vardır. Gövde ve kök kabukları kullanılır. Tadı acıdır.
- Faydaları :
- İştahsızlık, sindirim bozukluklarından;şişkinlik ve hazımsızlığa karşı kullanılır.
- Dermansızlık ve halsizlik gibi durumlarda vücudu kuvvetlendirici ve dinçleştirici özelliği vardır.
- Ateş düşürür.
- Nevralji, sıtma, grip, bulaşıcı hastalıklarda da fayda sağlar.
- Kalp ağrıları, kalp çarpıntısı gibi hallerde kullanılır.
- Kullanım Şekli - Çay : Kınakına kabuğu ince kıyılarak 1 g demliğe konur ve üzerine 300-500 ml kaynar su ilave edilir ve 15-20 dk. demlenmesi beklendikten sonra süzülerek içilir. Günde toplam olarak en fazla 3 g kınakına kabuğu veya tozundan çay yapılabilir. Yani 3 defa 1 g alabilir, zira fazlası zararlıdır.
Bergamot, sedef otugiller (Rutaceae) ortalama 4 m boyunda bir ağaç türü. Esas vatanı Batı Hindistan'dır. Yaprakları uzun ve koyu yeşildir. Çiçekleri beyaz renkli ve küçük olup, meyveleri küre veya armut biçiminde, 5–7 cm çapında etli kısmı ekşi lezzetli, kabuk kısmı limon sarısı renklidir.
Genellikle biberiye olarak bilinen Salvia rosmarinus; kokulu; yaprak dökmeyen; iğne yapraklı; beyaz, pembe, mor veya mavi çiçekli; Akdeniz bölgesine özgü bir çalıdır. 2017 yılına kadar Rosmarinus officinalis adıyla biliniyordu. Günümüzde bu ad sinonim olarak kabul edilmektedir.
Çay, çaygiller (Theaceae) familyasından nemli iklimlerde yetişen, yaprak ve tomurcukları içecek maddesi üretmekte kullanılan bir tarım bitkisi. Yeşil çay, siyah çay, fermente çay, beyaz çay, sarı çay, bitki çayı ve oolong farklı oksidasyon seviyelerinden geçirilerek üretilir. Diğer yandan Kukicha çayı yapraklardan ziyade sürgün ve gövdeden elde edilir. Çay bitkisinin bilimsel ismi Camellia sinensistir.
Passiflora quadrangularis, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin tropikal Amerika'ya özgü türü.
Psidium littorale, Myrtaceae familyasından guava türüdür. Bu tür Cattley guavası olarak da adlandırılmakla bu ad Sir William Cattley adlı bir gezgin, kültür bilimcisi adına bu bitkiye ithaf edilmiştir. Çoğunlukla Peru guavası (2–6 m uzunluğunda bir çalı veya ağaç şeklinde boy gösterir.,ekşi fakat reçel yapımında kullanılan kimi zaman yenebilen sarı veya kırmızı meyveler verir. Kırmızı meyve veren türe Çilek guavası adı verilir. Sarı meyve verene limon guavası adı verilir, Hawaii'de waiawī adıyla anılır. Brezilya ve tropik kuşağa yakın Güney Amerika memleketidir, elma guava ile yakın akrabadır. Hawaii'de Çin guavası adıyla da bu türler anılmaktadır. Aşırı uyum sağladıkları ortamlarda işgalci ve kolay yayılan yok edilmesi zor türlerdir. Hawaii gibi tropik bölgelerde bu bitkiler yetiştirilmesi yanında yerel bitki örtüsüne zarar vermemesi için sürekli bir mücadelede sürmektedir. Guava türleri arasında soğuğa en dayanıklı türlerden biridir; hele çilek guavası, bilinen elma guava'dan daha dayanıklı türlerdir. Olgunluğa erişmiş Çilek Guavası ağacının, Limon Guavası türüne göre soğuğa daha iyi mukavemet gösterdiği ve -5,5 derecelik soğuklara dayanabildiği bilinmektedir. Yine anti oksidan bakımından çilek Guavası Limon guavasına göre daha üstün durumdadır.
Hodan, hodangiller (Boraginaceae) familyasından bir yıllık bitki türü. Anavatanı Suriye'dir. Güney Amerika, Kuzey Afrika ve Anadolu'da yayılış yapmasına karşın Akdeniz rejyonundada doğallaşmıştır.
Oğul otu ya da Melissa (Melissa), nane (Lamiaceae)'nin familyasındaki bir bitki cinsi'dir. Dört ya da daha fazla tür Akdeniz bölgesi'nden batı Malezya'ya dağılmıştır. Bu cinsin en bilinen türü limon balsamı 'dir.
Kedi otu yaz aylarında hoş kokulu pembe veya beyaz çiçekler açan çok yıllık çiçekli bir bitkidir. Kedi otu çiçeğinin ekstraktları 16. yüzyılda parfüm olarak kullanılmıştır.
Ipomoea cairica, palmat yaprakları ve büyük, gösterişli beyaz ila lavanta çiçekleri ile sarmaşık, otsu, çok yıllık bir bitkidir. Kahkahaçiçeğigiller familyasındandır.
Yapraklar
Yapraklar
Yapraklar
Bitki
Vikitür'de Melissa officinalis ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Wikimedia Commons'ta Melissa officinalis ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur