İçeriğe atla

Meliorizm

William James, metafizik iyimserlik ve karamsarlık arasında bir orta yol olarak meliorizme erken bir bağlıydı.

Meliorizm (Latince melior, daha iyi), ilerlemenin dünyanın gelişmesine yol açan gerçek bir kavram olduğu fikridir. İnsanların, aksi takdirde doğal olacak süreçlere müdahaleleri yoluyla, yukarıda bahsedilen doğal olanın üzerinde bir gelişme olan bir sonuç üretebileceğini savunur.

Bir kişi ve toplum anlayışı olarak meliorizm, çağdaş liberal demokrasinin ve insan haklarının temelinde yer alır ve liberalizmin temel bir bileşenidir.[1]

Meliorist geleneğin bir başka önemli anlayışı da Amerikan Pragmatik geleneğinden gelmektedir. Lester Frank Ward, William James ve John Dewey'in eserlerinde bu konuda bir şeyler okunabilir . Bununla birlikte, James'in eserlerinde meliorizm, ilerlemecilik ve/veya iyimserliği tam olarak belirtmez. James'e göre,[2] iyimserlik ve kötümserlik arasında ortada durur ve dünyanın kurtuluşunu bir kesinlik veya imkansızlıktan çok bir olasılık olarak ele alır. Meliorist bir praksis söz konusu olduğunda, Pragmatistlerin aktivist çağdaşı Jane Addams, ilerici idealleri herhangi bir seçkinci ayrıcalıktan arındırdı ve endişesi doğrudan sıradan insanlarla olan bir "yanal ilerleme" çağrısında bulundu.[3]

Meliorizm, Arthur Caplan tarafından, koşullar uzun süredir mevcut olsa bile (örneğin, yaygın hastalıkların tedavi edilmesinden yana olmak, ciddi yaşlanmayı geciktirmekten yana olmak) acıya neden olan koşulların iyileştirilmesinden yana olan biyoetik konumlarını tanımlamak için de kullanılmıştır. terapiler geliştirildikçe).

Jean-Jacques Rousseau ve Marquis de Condorcet tarafından tartışılan yakından ilişkili bir kavram, insanın mükemmelleştirilebilirliğidir .

Condorcet'in "Yaptığım çalışmanın amacı budur; bunun sonucu, akıl yürütme ve olgulardan yola çıkarak, insan yetilerinin gelişimine hiçbir sınır konmamış olduğunu; insanın mükemmelleştirilebilirliğinin kesinlikle belirsizdir; bundan böyle ona engel olacak her gücün kontrolünün ötesinde olan bu kusursuzluğun ilerlemesinin, doğanın bizi üzerine yerleştirdiği kürenin süresinden başka bir sınırı yoktur."[4] James'in meliorizmini tahmin ediyor.

Rousseau'nun yaklaşımı biraz daha zayıf.[5]

Bu gelenekteki modern düşünürler, Hans Rosling ve Max Roser'dir. Roser, Our World in Data'nın görev bildiriminde melioristik bir konum ifade etti.[6] Her üç ifadenin de aynı anda doğru olduğunu söyleyen Erdoğan, “Dünya çok daha iyi. Dünya korkunç. Dünya çok daha iyi olabilir."[7] Kendisinden önceki William James gibi Rosling de, insanlığın dünyalarını iyileştirme kapasitesini vurgulayan, iyimserlik ve kötümserlik arasında bir orta yol tuttu.[8]

Kaynakça

  1. ^ Shaver, S. (July 1996). "Liberalism, gender and social policy" (PDF). Social Policy Research Centre. 13 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.  r |ad2= eksik |soyadı2= (yardım)
  2. ^ William James. Pragmatism, 1978. Massachusetts: Harvard University Press. p.137. [1795]
  3. ^ Zalta, Edward N., (Ed.) (2019), "Jane Addams", The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Summer 2019, Metaphysics Research Lab, Stanford University, 19 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 19 Ocak 2022  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ Marie-Jean-Antoine-Nicolas Caritat, Marquis de Condorcet, "Outlines of an historical view of the progress of the human mind" 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [1795]
  5. ^ Rousseau, J. J., (1754). "Discourse on the Origin of Inequality"(Translated by G. D. H. Cole) 16 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ "Why do we need to know about progress if we are concerned about the world's large problems?". Our World in Data. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  7. ^ "The world is much better; The world is awful; The world can be much better". Our World in Data. 7 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  8. ^ "Factfulness | Hans Rosling | Macmillan". US Macmillan (İngilizce). 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jean-Jacques Rousseau</span> Cenevreli filozof ve yazar

Jean-Jacques Rousseau, Cenevreli filozof, yazar ve besteciydi. Onun siyaset felsefesi, Avrupa'da Aydınlanma Çağı'nın ilerlemesinin yanı sıra Fransız Devrimi'nin yönlerini ve modern siyasi, ekonomik ve eğitim düşüncesinin gelişimini etkiledi.

Teizm ya da tanrıcılık, tanrı veya tanrıların var olduğu inancıdır. Klasik teizm anlayışında Tanrı; Mutlak Varlık, Mutlak Benlik ve Nihai Kişi olarak nitelenir. Klasik teistik Tanrı; tüm varoluşun kaynağı, öznesi ve tüm varoluşa nüfuz eden Nihai Şahıs olarak nitelendiği için Tanrı tüm varoluşun muhatapı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">John Locke</span> İngiliz filozof ve fizikçi (1632–1704)

John Locke, Aydınlanma Çağı düşünürlerinin en etkililerinden biri olarak kabul edilen ve genellikle “liberalizmin babası” olarak bilinen bir İngiliz filozof ve doktordu. Francis Bacon geleneğini takip eden İngiliz deneycilerinden ilklerinden biri olarak kabul edilen Locke, toplumsal sözleşme teorisi için de aynı derecede önemlidir. Çalışmaları epistemoloji ve siyaset felsefesinin gelişimini büyük ölçüde etkiledi. Yazıları Voltaire ve Jean-Jacques Rousseau'nun yanı sıra birçok İskoç Aydınlanma düşünürünü ve Amerikan Devrimcilerini etkiledi. Klasik cumhuriyetçiliğe ve liberal teoriye katkıları, Amerikan Bağımsızlık Bildirisi'nde yer almaktadır. Uluslararası alanda Locke'un siyasi-hukuki ilkeleri, sınırlı temsili hükûmet teorisi ve uygulaması ile hukukun üstünlüğü altında temel hak ve özgürlüklerin korunması üzerinde derin bir etkiye sahip olmaya devam etmektedir.

Transhümanizm; insanın fiziksel ve bilişsel yeteneklerinin artırılması, yaşlanma ve hastalanma gibi arzu edilmeyen veya gereksiz görülen yönlerinin ortadan kaldırılması amacıyla teknoloji ve bilimden faydalanılması gerektiğini öne süren uluslararası bir entelektüel ve kültürel harekettir. Transhümanist düşünürler, bu amaçla insan geliştirme tekniklerinin ve yüksek teknolojinin kullanılması imkânlarını ve muhtemel sonuçlarını tartışırlar.

<span class="mw-page-title-main">Aydınlanma Çağı</span> aydınlanma felsefesinin oluştuğu çağ

Aydınlanma Çağı olarak adlandırılan tarihsel dönem, aydınlanma felsefesinin 18. yüzyılda doğup benimsenmeye başladığı dönemdir. Batı toplumunda 17. ve 18. yüzyıllarda gelişen, akılcı düşünceyi eski, geleneksel, değişmez kabul edilen varsayımlardan, önyargılardan ve ideolojilerden özgürleştirmeyi ve yeni bilgiye yönelik kabulü geliştirmeyi amaçlayan düşünsel gelişimi kapsayan dönemi tanımlar. Aynı zamanda Arapça eserlerin Latinceye çevirilmesi, Aydınlanma Çağı'na zemin hazırlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">19. yüzyıl felsefesi</span>

19. yüzyıl felsefesi öncelikli olarak Alman felsefesinde romantizmin ve idealizmin zirveye ulaştığı bir dönemdir. Aynı şekilde materyalizmin de yeni bir derinlik kazandığı ve öne çıktığı görülür. Fransız felsefesinde bir yanda Charles Fourrier, Pierre-Joseph Proudhon, Claude Henri de Saint-Simon gibi reformcu düşünürler; öte yanda da August Comte ile pozitivizmin belirginleştiği görülür. Tarihçi Tocqueville ile sosyolog ve düşünür olan Emile Durkheim'ı da buraya eklemek gerekir.

Doğal hukuk kuramı, doğal hukuk veya doğa hukuku içeriği doğal olarak var olan, doğal olarak ayarlanmış ve her şeyin üzerinde geçerliliğe sahip bir hukuk olarak tanımlanabilir. Doğal hukuk; insanın akılla erişebileceği, yazılı olmayan hukuk kuralıdır. Bu kuramı destekleyenler arasında Aristoteles ve Thomas Aquinas da yer alır ki, Aquinas'ın tavrı Katolik Kilisesi tarafından da kabul edilmektedir. Doğal hukuk kuramı, gerek etik gerekse hukuk felsefesi açısından büyük önem taşımaktadır ve farklı filozofları farklı yönlerde etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Virginia</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Batı Virginia, ABD'nin eyaletlerinden birisidir. Güneydoğuda Virginia'yla, güneybatıda Kentucky'yle, kuzeybatıda Ohio'yla ve kuzeydoğuda ise Pensilvanya ve Maryland ile sınırdır. Başkenti ve en büyük şehri Charleston'dur.

<span class="mw-page-title-main">Cuauhtémoc Blanco</span>

Cuauhtémoc Blanco Bravo, Morelos Valisi olan Meksikalı bir politikacı ve eski profesyonel futbolcudur. Daha önce Morelos, Cuernavaca belediye başkanı olarak görev yaptı. Bir futbolcu olarak, Blanco hücum yeteneğiyle tanınıyordu ve kariyerinin çoğunu derin bir forvet olarak ve son yıllarını hücum eden bir orta saha oyuncusu olarak oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Metodizm</span> Protestanlığa bağlı düşünce sistemi

Metodizm, John Wesley'in yaşamından ve öğretilerinden inançlarını alan, Hristiyanlığın Protestanlık mezhebine bağlı bir manevi düşünce sistemidir. 18. yüzyıl İngiltere Kilisesi içinde bir canlanma akımı olarak ortaya çıktı ve Wesley'in ölümünden sonra ayrı bir mezhep haline geldi. George Whitefield ve John'un kardeşi Charles Wesley de akımın önemli liderleriydi. Akım, bugün dünya çapında yaklaşık 80 milyon yandaş olduğunu iddia eden güçlü misyoner çalışmaları nedeniyle İngiliz İmparatorluğu, Amerika Birleşik Devletleri ve ötesine yayıldı.

<i>Şahane Hayat</i> 1946 yapımı Amerikan filmi

Şahane Hayat, 1946 ABD yapımı fantastik drama filmidir. Özgün adı It's a Wonderful Life olan filmin, bazı kaynaklara göre Türkiye'de Yaşamak Güzeldir adı ile de gösterildiğine dair kayıtlar vardır.

İlerlemecilik, ilericilik ya da progressivizm, her alanda ileri düzeyde önlemler uygulayarak insanların mevcut durumlarını iyileştirmeyi ve toplumun statüsünü yükseltmeyi amaçlayan, bu doğrultuda toplumsal reformu destekleyen politik felsefedir. Bilim, teknoloji, ekonomik kalkınma ve sosyal organizasyondaki ilerlemelerin insanın yaşam koşullarını geliştirmede büyük öneme sahip olduğunu ifade eden İlerleme Düşüncesine dayanır. Modern siyasette ilerlemecilik, siyasi değişim ve hükûmet eylemlerinin desteği yoluyla sıradan insanların çıkarlarını temsil etmeyi amaçlayan bir sosyal veya siyasi harekettir ve genellikle sol-liberal geleneğin bir parçası bağlamında düşünülür. Ancak bu, ideolojilerin eş anlamlı olduğu anlamına gelmez.

<span class="mw-page-title-main">Şuşa Muharebesi (1992)</span>

Şuşa Muharebesi, Şuşa'nın İşgali veya Şuşa'nın Alınışı, Karabağ Savaşı'nda Ermenistan'ın ilk kayda değer büyük zaferidir. Ayrıca Dağlık Karabağ Savunma Ordusu'nun ilk muharebesidir.

<span class="mw-page-title-main">Beynin yüzde onunun kullanıldığı efsanesi</span>

İnsanların beyinlerinin yüzde onunu kullandığı uzun yıllardan beridir süregelen yaygın bir şehir efsanesidir. Bu efsane yüzünden içinde Albert Einstein'ın da bulunduğu birçok insan hakkında yanlış atıflarda bulunulmuştur. Bir insanın beyninin bu sözde kullanılmayan kısmını kontrol edip zekasını arttırabileceğine inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Jeremiah Horrocks</span> İngiliz astronom (1618-1641)

Jeremiah Horrocks, bazen Jeremiah Horrox adıyla verilen İngiliz astronom. Ay'ın Dünya'nın etrafında eliptik bir yörüngede döndüğünü gösteren ilk kişidir; ve 1639 yılında Venüs'ün güneşin önünden geçişini önceden gören tek kişidir. Arkadaşı William Crabtree ile birlikte bu olayı gözlemleyen ve kaydeden ilk kişiler olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Mirası</span> kültürel veya fiziksel önemi nedeniyle UNESCO tarafından listelenen yer

Dünya Mirası, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır. Genel Kurul tarafından seçilen 21 UNESCO üyesi ülkenin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi tarafından yönetilen uluslararası Dünya Mirası Programı bu listeyi güncellemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Our World In Data</span>

Our World In Data, dünyadaki yaşam koşullarının nasıl değiştiğini gösteren deneysel araştırma ve verileri sunan çevrimiçi yayındır. Sunduğu yayınlarda oluşturduğu istatistik bilgilerini küresel olarak derler ve bunları grafik veya haritalar olarak etkileşimli veriler halinde web yayını olarak sunar. Yayınlar gözlemlenen değişikliklerin nedenlerini ve sonuçlarını açıklayan araştırma bulgularını da barındırır. Yayınlamadaki ana amaç ise dünyanın nasıl değiştiğini ve buna nelerin neden olduğunu göstermektir.

Margaret Hutchinson Rousseau ilk ticari penisilin üretim fabrikasını tasarlayan Amerikan kimya mühendisi. Amerikan Kimya Mühendisleri Enstitüsü'nün ilk kadın üyesidir.

Doğaya başvurma bir şeyin doğal olması nedeniyle iyi ve doğal olmaması nedeniyle kötü olduğunu savunan argüman veya retorik taktiktir. Genel olarak "Ne doğalsa o iyidir" biçiminde bir önermeyi temele aldığı için kötü argüman olarak kabul edilir..

<i>Animals Rights</i>

Animals' Rights: Considered in Relation to Social Progress, İngiliz sosyal reformcu Henry Stephens Salt'ın 1892 tarihli bir kitabıdır.