İçeriğe atla

Melioidoz

Melioidoz, Burkholderia pseudomallei adı verilen gram negatif bir bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır.[1] B. pseudomallei'ye maruz kalan çoğu insan genellikle hiçbir semptom göstermez ancak semptom gösterenlerde ateş ve cilt değişiklikleri gibi hafif belirtilerden şiddetli zatürre, apseler ve septik şok gibi ölüme neden olabilecek belirtiler ve semptomlar görülebilir.[1] Melioidoz hastalarının yaklaşık %10'u iki aydan uzun süren "kronik melioidoz" olarak adlandırılan semptomlar geliştirir.[1]

Etken bakteri insanlara kontamine toprak veya su ile temas yoluyla geçer. Bakteriler vücuda yaralar, soluma veya yutma yoluyla girer. İnsandan insana veya hayvandan insana bulaşma son derece nadirdir.[1] Enfeksiyon Güneydoğu Asya'da, özellikle kuzeydoğu Tayland ve kuzey Avustralya'da endemiktir.[1] Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ılıman ülkelerde görülen vakalar genellikle melioidozun endemik olduğu ülkelerden gelmektedir.[2] Melioidozun belirti ve semptomları tüberküloza benzediğinden yanlış tanı yaygındır.[3] Tanı genellikle enfekte kişinin kanından veya balgam ve idrar gibi diğer vücut sıvılarından B. pseudomallei'nin üretilmesiyle konur.[1] Hastalar öncelikle intravenöz antibiyotikler (en yaygın olarak seftazidim ) ile tedavi edilir, ardından birkaç aylık ko-trimoksazol tedavisi uygulanır.[1] Gelişmiş sağlık sistemine sahip ülkelerde hastaların yaklaşık %10'u hastalıktan ölmektedir. Az gelişmiş ülkelerde ölüm oranı %40'a ulaşabilmektedir.[1]

2016 yılında yayınlanan bir matematiksel modele göre yılda yaklaşık 165.000 kişiye melioidoz bulaşmaktadır ve bunların yaklaşık 89.000'i ölümle sonuçlanmaktadır.[4] Diyabetönemli bir risk faktörüdür. Melioidoz vakalarının yarısından fazlası diyabetli kişilerdir.[1] Fazla yağışlar ve fırtına gibi şiddetli hava olayları endemik bölgelerde melioidoz vakalarını artırmaktadır.[3]

Belirti ve bulgular

Akut

Melioidoz belirtilerinin şematik görünümü
Akciğerin sol orta ve alt bölgelerinin tutulumunu gösteren göğüs röntgeni.[5]
Beynin sağ ön lobunun lezyonunu gösteren BT ve MRI görüntüleri.[5]
Eklem yıkımı ile sol kalçanın septik artriti.[5]

Genellikle semptom görülmez.[3] Akut melioidozun ortalama kuluçka süresi 9 gündür (aralık 1-21 gün).[1] Bununla birlikte suda boğulma tehlikesi yaşayanlar için melioidoz semptomları 24 saat içinde ortaya çıkabilir.[6] Etkilenenler pnömonili veya pnömonisiz sepsis semptomları veya lokalize apse veya diğer enfeksiyon odakları ile başvururlar. Özgün olmayan belirti ve bulguların varlığı hastalığın "büyük taklitçi" olarak adlandırılmasına neden olmuştur.[1]

Enfeksiyonun seyrine bağlı olarak farklı bulgular ortaya çıkar. Enfekte olanların yaklaşık %1 ila % 5'i beyin iltihabı veya beyin apsesi geliştiri; %14 ila 28'i piyelonefrit, böbrek apsesi veya prostat apsesi geliştirir; %0 ila %30 boyun veya tükürük bezi apsesi geliştirir; %10 ila 33'ü karaciğer, dalak veya paraintestinal apseler geliştirir; %4 ila 14'ü septik artrit ve osteomiyelit geliştirir.[1] Nadir görülen belirtiler arasında tüberküloza benzeyen lenf nodu hastalığı,[7] mediastinal kitleler, perikardiyal efüzyon,[2] mikotik anevrizma,[1] ve pankreas iltihabı yer alır.[2] Ensefalomiyelit risk faktörü olmayan kişilerde de ortaya çıkabilir. Melioidoz ensefamiyelitli hastalarda normal bilgisayarlı tomografi (BT) bulguları görülebilir ancak beyin sapı ve omuriliğe uzanan manyetik rezonans görüntüleme (MRI) saptanabilirler. Klinik belirtiler içinde tek taraflı üst motor nöron hastalığı, serebellar belirtiler ve kraniyal sinir felçleri (VI, VII sinir felçleri ve bulbar felç) yer alır. Bazı vakalar tek başına flask felç ile başvurmaktadır.[2] Kuzey Avustralya'da yapılan çalışmalarda ensefalomiyelitli tüm melioidoz vakalarında beyin omurilik sıvısında (BOS) artmış sayıda lökosit, çoğunlukla mononükleer hücreler ve yüksek BOS proteini saptanmıştır.[7]

Kronik

Kronik melioidoz genellikle iki aydan uzun süren semptomlarla tanımlanır ve hastaların yaklaşık %10'unda görülür.[1] Klinik belirtiler arasında tüberkülozu taklit edebilen kanlı balgam, ateş, kilo kaybı, öksürük bulunur. Ek olarak birden fazla vücut bölgesinde uzun süredir devam eden apseler de görülebilir.[3] Bununla birlikte melioidozun neden olduğu pnömoni, tüberkülozun aksine, akciğerlerde nadiren skarlaşmaya ve kireçlenmeye neden olur.[7]

"Emniyet pimi" görünümü olarak adlandırılan bipolar Gram boyamalı Burkholderia pseudomallei .[5]
Dört günlük inkübasyondan sonra Ashdown besiyerinde B. pseudomallei kolonilerinin görünümü.[5]
B. pseudomallei'yi gösteren immünofloresan mikroskopi.[5]
En sağdaki lamda Melioidoz için pozitif lateks aglütinasyon testi.[5]

Eş anlamlılar

  • Pseudoglander [8]
  • Whitmore hastalığı (hastalığı ilk tanımlayan Kaptan Alfred Whitmore'a ithafen) [9]
  • Nightcliff bahçıvan hastalığı (Nightcliff, melioidozun endemik olduğu Avustralya, Darwin'in bir banliyösüdür) [10]
  • Çeltik tarlası hastalığı [11]
  • Morphia enjektör septisemisi [12]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n "Melioidosis". Nature Reviews. Disease Primers. 4: 17107. February 2018. doi:10.1038/nrdp.2017.107. PMC 6456913 $2. PMID 29388572. 
  2. ^ a b c d "Melioidosis: evolving concepts in epidemiology, pathogenesis, and treatment". Seminars in Respiratory and Critical Care Medicine. 36 (1): 111-125. February 2015. doi:10.1055/s-0034-1398389. PMID 25643275. 
  3. ^ a b c d "Melioidosis: a review". Rural and Remote Health. 14 (4): 2763. 30 Ekim 2014. doi:10.22605/RRH2763. PMID 25359677. 
  4. ^ "Predicted global distribution of Burkholderia pseudomallei and burden of melioidosis". Nature Microbiology. 1 (1): 15008. January 2016. doi:10.1038/nmicrobiol.2015.8. PMC 4746747 $2. PMID 26877885. 
  5. ^ a b c d e f g Chieng, Raymond (2022). "Melioidosis". WikiJournal of Medicine. 9 (1): 4. doi:10.15347/WJM/2022.004. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2022. 
  6. ^ Currie BJ (2015). "Burkholderia pseudomallei and Burkholderia mallei: Melioidosis and Glanders". Mandell, Douglas, and Bennett's Principles and Practice of Infectious Diseases. 8th. Elsevier. ss. 2541-2549. doi:10.1016/B978-1-4557-4801-3.00223-X. ISBN 978-1-4557-4801-3. 
  7. ^ a b c "Human Melioidosis". Clinical Microbiology Reviews. 33 (2). March 2020. doi:10.1128/CMR.00006-19. PMC 7067580 $2. PMID 32161067. 
  8. ^ Chai LYA; Fisher D (1 Ağustos 2018). "Earth, wind, rain, and melioidosis". The Lancet Planetary Health. 2 (8): 329-330. doi:10.1016/S2542-5196(18)30165-7. PMID 30082045.  Yazar eksik |soyadı2= (yardım)
  9. ^ Whitmore A (1912). "A Hitherto Undescribed Infective Disease in Rangoon". Indian Medical Gazette. 47 (7): 262-267. PMC 5168169 $2. PMID 29005374. 
  10. ^ Barker A (19 Haziran 2005). "Rise in melioidosis rates in NT". Australian Broadcasting Corporation. 7 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2007. 
  11. ^ Orellana C (November 2004). "Melioidosis strikes Singapore". The Lancet Infectious Diseases. 4 (11): 655. doi:10.1016/S1473-3099(04)01190-9. PMID 15534940. 
  12. ^ Stevenson AC (June 1916). "Morphia injector's septicæmia (Whitmore's Disease)". Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene. 9 (7): 218-219. doi:10.1016/S0035-9203(16)90035-X. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2022. 

Dış bağlantılar

Sınıflandırma


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nezle</span> Soğuk almaktan ileri gelen, burun akması, aksırma ile beliren hastalık, ingin, tumağı, dumağı, çaputlama

Nezle ya da soğuk algınlığı, üst solunum sisteminde oluşarak kolay şekilde yayılan ve en çok burnu etkileyen bir bulaşıcı hastalıktır. Nazofarenjit, rinofarenjit veya akut koriza olarak da bilinen nezlenin semptomları arasında öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı (rinore) ve ateş yer alır. Semptomlar genellikle yedi ila on gün içinde ortadan kaybolur. Bununla birlikte, bazı semptomlar üç haftaya kadar sürebilir. İki yüzden fazla virüs nezleye sebep olabilmektedir. Nezlenin en yaygın nedeni rinovirüslerdir.

<span class="mw-page-title-main">Salmonelloz</span>

Salmonelloz, Salmonella türünden patojenik bakteri'nin neden olduğu bir semptomatik enfeksiyondur. İnsanlarda en yaygın semptomlar ishal, ateş, karın krampları ve kusmadır. Belirtiler tipik olarak maruziyetten 12 saat ila 36 saat sonra ortaya çıkar ve iki ila yedi gün arasında sürer. Bazen daha önemli hastalık dehidrasyon ile sonuçlanabilir. Yaşlı, genç ve bağışıklık sistemi zayıf olan diğerlerinin ciddi hastalık geliştirme olasılığı daha yüksektir. Belirli "Salmonella" türleri, tifo ateşi veya paratifo ateşi ile sonuçlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Frengi</span> bulaşıcı enfeksiyon

Frengi, spiroket bakterisi Treponema pallidum alttürünün sebep olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Cinsel yolla bulaşmanın yanı sıra kan transfüzyonlarıyla da bulaşabildiği gösterilmiştir. Aynı zamanda anneden fetüse, hamilelik ya da doğum sırasında bulaşabilir. Treponema pallidum ile alakalı olarak insanlarda görülen diğer hastalıklar arasında veremdutu, pinta ve endemik frengi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çocuk felci</span> poliovirüsün neden olduğu bulaşıcı hastalık

Genellikle çocuk felci veya polio olarak da bilinen poliomyelit, poliovirüsün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Vakaların yaklaşık %75'i asemptomatiktir; ortaya çıkabilecek hafif semptomlar arasında boğaz ağrısı ve ateş yer alır; vakaların bir kısmında baş ağrısı, ense sertliği ve parestezi gibi daha ciddi semptomlar gelişir. Bu semptomlar genellikle bir veya iki hafta içinde geçer. Daha az görülen bir belirti ise kalıcı felç ve aşırı vakalarda olası ölümdür. İyileşmeden yıllar sonra, kişinin ilk enfeksiyon sırasında sahip olduğu kas güçsüzlüğüne benzer şekilde yavaş bir gelişme ile postpolio sendromu ortaya çıkabilir.

<span class="mw-page-title-main">İnme</span> zayıf kan akışı nedeniyle beyin hücrelerinin bir bölgesinin ölümü

İnme, beyne giden zayıf kan akışının hücre ölümüne neden olduğu tıbbi bir durumdur. İnmenin iki ana türü vardır: kan akışının yetersizliğinden kaynaklanan iskemik ve kanamadan kaynaklanan hemorajik. Her ikisi de beynin bazı bölümlerinin düzgün çalışmamasına neden olur.

<span class="mw-page-title-main">İdrar yolu enfeksiyonu</span> i̇drar yolunun bir kısmını etkileyen enfeksiyon

İdrar yolu enfeksiyonu (İYE), idrar yolunun bir bölümünü etkileyen bir enfeksiyondur. Alt idrar yollarını etkilediğinde mesane enfeksiyonu (sistit), üst idrar yollarını etkilediğinde ise böbrek enfeksiyonu (piyelonefrit) olarak bilinir. Alt idrar yolu enfeksiyonu belirtileri arasında idrar yaparken ağrı, sık idrara çıkma ve mesanenin boş olmasına rağmen idrar yapma ihtiyacı hissetme yer alır. Böbrek enfeksiyonu semptomları arasında genellikle alt İYE belirtilerine ek olarak ateş ve ağrı yer alır. Nadiren idrar kanlı görünebilir. Çok yaşlılarda ve çok gençlerde belirtiler belirsiz veya spesifik olmayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Çomak parmak</span> Bir dizi hastalıkla ilişkili olarak el veya ayak tırnaklarında şekil bozukluğu

Çomak parmak veya clubbing, çeşitli hastalıklarda görülebilen bir semptom olup; parmak ve tırnaklarda deformiteyi tanımlar. Sıklıkla akciğer ve kalp hastalıklarında görülebilmekle beraber, idyopatik de olabilir. Tırnaklar kıvrık ve parlak görünümdedir.

<span class="mw-page-title-main">Selülit (enfeksiyon)</span>

Bu madde deriyi etkileyen bakteriyel enfeksiyon hakkındadır. Cilt altı yağ dokusunun sebep olduğu pürüzlü görünüm için selülit maddesine bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Kasık fıtığı</span>

Kasık fıtığı veya inguinal herni, karın boşluğunda yer alan yapıların kasık kanalı yoluyla karın boşluğu dışına çıkması. Öksürme, egzersiz veya dışkılama esnasında oluşan ağrı hastalıkta önemli bir belirtidir, ancak hastaların üçte biri asemptomatiktir. Tütün kullanımı, KOAH, obezite ve gebelik kasık fıtıkları için risk faktörlerini oluşturur. Tanı, semptomlara bakılarak ve tıbbi görüntüleme yöntemleriyle gerçekleştirilebilir. Durum laparoskopik veya açık cerrahi ile tedavi edilir, ancak semptom göstermeyen vakalarda tedaviye gerek yoktur. 2015'te 18.5 milyon kişiyi etkilemiş kasık fıtıkları, erkeklerde kadınlara kıyasla yaklaşık 10 kat daha sık gözlemlenmektedir.

<i>Campylobacter jejuni</i>

Campylobacter jejuni ( ) Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde gıda zehirlenmesinin en yaygın nedenlerinden biridir. Vakaların büyük çoğunluğu, tanınan salgınların bir parçası olarak değil, izole olaylar olarak ortaya çıkar. Gıda Kaynaklı Hastalıklar Aktif Gözetim Ağı (FoodNet) aracılığıyla aktif gözetim, ABD'de her 100.000 kişi için her yıl yaklaşık 20 vakanın teşhis edildiğini gösterirken, daha pek çok vaka teşhis edilmemiş veya bildirilmemiştir. CDC, her yıl toplam 1,5 milyon enfeksiyon tahmin etmektedir. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi 2018'de 246.571 vaka bildirdi ve Avrupa Birliği'nde yılda yaklaşık dokuz milyon insanda kampilobakteriyoz vakası tahmin etti.

<span class="mw-page-title-main">Enfeksiyöz mononükleoz</span>

Glandüler ateş olarak da bilinen enfeksiyöz mononükleoz, genellikle Epstein-Barr virüsünün (EBV) neden olduğu bir enfeksiyondur. Çoğu insan, hastalık çok az semptom gösterdiğinde veya hiç semptom göstermediğinde, çocukken virüs tarafından enfekte olur. Genç erişkinlerde hastalık genellikle ateş, boğaz ağrısı, boyundaki lenf düğümlerinde büyüme ve yorgunluk ile sonuçlanır. Çoğu insan iki ila dört hafta içinde iyileşir; ancak, yorgun hissetmek aylarca sürebilir. Karaciğer veya dalak da şişebilir ve vakaların yüzde birinden daha azında dalak yırtılması meydana gelebilir.

<span class="mw-page-title-main">Tüberküloz servikal lenfadenit</span>

Skrofula olarak da bilinen ve tarihsel olarak kralın kötülüğü olarak da bilinen mikobakteriyel servikal lenfadenit hastalığı, tüberküloz ile ilişkili ve tüberküloz olmayan (atipik) mikobakteriler ile ilişkili servikal lenf düğümleri 'nin bir lenfadenit 'tir.

<span class="mw-page-title-main">Ensefalit lethargica salgını</span>

Ensefalit lethargica hastalığı, ensefalitin atipik bir şeklidir. Ayrıca "uyku hastalığı" ya da "uykulu hastalığı" olarak da bilinir. İlk olarak nörolog Constantin von Economo ve patolog Jean-Rene Cruchet tarafından 1917 yılında tanımlanmıştır. Hastalık beyne saldırır ve bazı kurbanları heykel gibi bir durumda, suskun ve hareketsiz bırakır. 1915 ve 1926 arasında bir ensefalit lethargica salgını tüm dünyaya yayıldı. Enfekte olan insan sayısı tam olarak bilinmiyor ancak salgın sırasında doğrudan 500.000'den fazla ölüme neden olduğu ve bir milyondan fazla insanın hastalığa yakalandığı tahmin ediliyor. Hayatta kalanların çoğu hastalık öncesi güçlerine asla geri dönemedi.

Hashimoto ensefalopatisi ensefalopati, tiroid otoimmünitesi ve kortikosteroidlere iyi klinik yanıt ile karakterize nörolojik bir durumdur. Hashimoto tiroiditi ile ilişkilidir ve ilk kez 1966'da tanımlanmıştır. Durumun endokrin sistemle ilişkisi geniş çapta tartışmalı olmasına rağmen, bazen bir nöroendokrin bozukluk olarak adlandırılır. NIH Genetik ve Nadir Hastalıklar Bilgi Merkezi tarafından nadir görülen bir hastalık olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sırt ağrısı</span>

Sırt ağrısı, sırtta hissedilen ağrıdır. Sırt ağrısı, etkilenen segmente göre boyun ağrısı (servikal), orta sırt ağrısı (torasik), bel ağrısı (lomber) veya koksidinia olarak ayrılır. Bel bölgesi en çok etkilenen bölgedir. Sırt ağrısı atağı, süreye bağlı olarak akut, subakut veya kronik olabilir. Ağrı, donuk, delici veya yanma hissi olarak nitelenebilir. Rahatsızlık, bacaklar veya ayakların yanı sıra kollara ve ellere de yayılabilir ve bacaklarda ve kollarda uyuşma veya güçsüzlük olabilir. Sırt ağrısının çoğunluğu belirli değildir ve idiyopatiktir.

<span class="mw-page-title-main">Burkholderia pseudomallei</span>

.

<span class="mw-page-title-main">Burkholderia mallei</span>

.

Fonksiyonel nörolojik bozukluk veya kısaca FND, hastaların zayıflık, hareket bozuklukları, bayılma gibi duyusal ve nörolojik semptomlar yaşadığı bir durumdur. Fonksiyonel nörolojik bozuklukların semptomları klinik olarak tanınabilir, ancak herhangi bir organik hastalık ile ilişkili değildir. Fonksiyonel nörolojik bozuklukların alt grupları, fonksiyonel nörolojik semptom bozukluğu (FNsD), konversiyon bozukluğu ve psikojenik hareket bozukluğu/ epileptik olmayan nöbetleri içerir. Tanı, bir nörolog konsültasyonu sırasında muayenedeki pozitif belirti ve semptomlara dayanarak konur. Fizyoterapi, özellikle motor semptomları olan hastalar için yararlıdır ve bilişsel davranışçı terapi ise dissosiyatif atakları olan hastalarda daha çok etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Asemptomatik taşıyıcı</span>

Asemptomatik taşıyıcı, bir patojenle enfekte olmuş ancak hiçbir belirti veya semptom göstermeyen bir kişi veya organizmadır.

Laküner felç veya laküner serebral enfarktüs (LACI), beynin derin yapılarına kan sağlayan küçük delici arterlerin tıkanmasından kaynaklanan en yaygın iskemik felç türüdür. Laküner felç semptomlarıyla başvuran ancak henüz tanısal görüntüleme yapılmamış hastalar, laküner felç sendromu (LACS) olarak tanımlanabilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.