İçeriğe atla

Melek Celal Sofu

Melek Celal (Sofu)
Doğum1896
Osmanlı İmparatorluğu /İstanbul
Ölüm1976
Almanya / Münih
UyrukTürk
Evlilik(ler)iCelal Sofu, Dr. Lampe
YakınlarıAdalet Cimcoz, Celile Hanım,
Yahya Kemal, Hamdullah Suphi
Albert Gabriel, Celal Esad Arseven
ÇocuklarıZiya Sofu
EbeveyniKamil Ziya Bey
AlanıResim, heykel, hat sanatı
Sanat eğitimiİnas Sanayi-i Nefise Mektebi (konuk öğrenci)
Jullian Akademisi

Melek Celal (Sofu) (d. 1896 İstanbul- ö. 1976, Münih) Türk ressam, heykeltıraş, yazardır.

İlk Türk kadın ressam ve heykeltıraşlarındandır. Resim ve heykel sanatı dışında, işleme, hat ve tezhip gibi el sanatları ile de ilgilenmiştir. Eski yazı ustalarını ve Türk işlemeleriyle süslemelerini dünyaya tanıtan kitaplar yayımlamıştır.

Şair Yahya Kemal ile dostluğu meşhurdur.[1]

Yaşamı

1896'da İstanbul'a dünyaya geldi. “Tepedelenliler” ailesine mensuptur. Babası Miralay (Albay) Ziya Bey idi.[2]

İnas Sanayi-i Nefise Mektebi'ne konuk öğrenci olarak katıldı; burada Nazmi Ziya Bey’in atölyesinde çalıştı.[3] Ailesinin desteği ile Paris’e gidip bir süre Julian Akademisi’nde resim eğitimi aldı. Louis Sue, Andre Platson ve Pierre Poisson’un öğrencisi oldu.[2]

14 Ekim 1918’de avukat Kıbrıslı Celal Sofu Bey ile evlendi.[4] Çiftin Moda Çayırı’ndaki evi edebiyat ve sanat alanlarının ünlü kişilerinin ağırlandığı bir kültür evi olarak hizmet verdi.[4] Sanatçının bu evlilikten bir oğlu vardır. Melek Hanım ilk eşini 1946’da kaybetti.[4]

İkinci evliliğini Alman Doktor Lampe ile yaptı ve Münih’e taşındı. Lampe’nin 98 yaşında ölümünden sonra bir hastalıktan ötürü uzun yıllar yatağa bağlı kaldı.[4] 15 Eylül 1976’da Münih’te hayatın yitirdi.

Sanatı

Türk işlemeleri ve eski yazı ustaları hakkındaki kitapları onun sanat dünyasına yaptığı en büyük katkı kabul edilir[4] Şeyh Hamdullah ve Hattat Kâmil Akdik hakkında yazılmış iki kitabı ile, Türk el islemeleri hakkında bir incelemesi vardır. Topkapı Müzesi hakkında Fransızca olarak bir eser hazırlamıştır. Tuğrakeş İsmail Hakkı Altınbezer ile Bahaettin Tokatlıoğlu ve Necmettin Okyay’a ait iki kitap hazırlamış ancak yayımlamaya fırsat bulamamıştır.

Celal Esad Arseven onu “empresyonist eğilimli realist bir sanatçı” olarak tanımlar. Heykel alanındaki çalışmaları arasında Polonyalı ressam ve heykeltıraş Bilinsky Büstü, Moda’daki komşusu olan Saliha Cimcoz büstü ve oğlu Ziya Sofu büstü” vardır. Pek çok karma sergiye katılan Melek Hanım, 1964'te Münih'te bir kişisel sergi düzenlemiştir.

Çok değerli bir Türk işlemeleri koleksiyonuna sahiptir.[4]

İstanbul Resim ve Heykel Müzesi'nde ve Rezan Has Müzesi'nde eserleri bulunur. Özel mektup ve fotoğrafları Doğan Paksoy koleksiyonundadır.

Kitapları

  • Melek Celal Lampe, Le Vieux Serail des Sultans, Preface de M. Albert Gabriel de l' Institut de France. Association des Amis d'Istanbul Touring et Automobile Club de Turquie, 2eme Edition, İstanbul, 1963.
  • Melek Lampe, Volkskunst der Türkei - Sammlung Melek Lampe im Münchner Stadtmuseum, Druck: M. Saupe & Co., im Auftrag, München 1959.
  • Melek Celal, Şeyh Hamdullah, İstanbul, 1948.
  • Melek Celal, Türk İşlemeleri, İstanbul, 1939.
  • Melek Celal, Reisülhattatin-Kamil Akdik, İstanbul, 1938.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ), merkez kampüsü İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan devlet üniversitesidir. Ağırlıklı olarak görsel sanatlar, mimarlık, sahne sanatları ve müzik alanında eğitim vermektedir.

İhsan Özsoy, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Ali Hadi Bara</span> Türk heykeltiraş

Ali Hadi Bara, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Zerrin Bölükbaşı</span> Türk heykeltiraş

Zerrin Bölükbaşı, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Tollu</span>

Cemal Sait Tollu, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Feyhaman Duran</span> Türk ressam ve hattat

Feyhaman Duran, Türk ressam ve hattat. Türk Resim Sanatı'nda, portre sanatının ilk ve en önemli temsilcisi sayılır. 1914 Çallı Kuşağı ressamlarındandır. Özellikle Atatürk ve İnönü portreleriyle ünlenmiştir.

Mihri Rasim ya da bilinen ismiyle Mihri Müşfik Hanım, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Hale Asaf</span> Türk kadın ressam

Hale (Salih) Asaf, Türk ressamdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhittin Sebati</span>

Muhittin Sebati Türk ressam ve heykeltıraştır.

<span class="mw-page-title-main">Müfide Kadri</span> Türk ressam

Müfide Kadri Türk ressam, besteci.

Sabiha Ziya Hanım, Türk ressam ve heykeltıraş. Sanayi-i Nefise Mektebi'nin heykel bölümünden mezun olan ilk kadın sanatçıdır.

Yavuz Görey, Türk heykeltıraş.

Turgut Pura, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">İnas Sanâyi-i Nefîse Mektebi</span> Osmanlı güzel sanatlar üniversitesi

İnas Sanayi-i Nefise Mektebi, kadınlara güzel sanatlar eğitimi vermek için İstanbul'da 1914 yılında kurulan ve 1920’lerde kız-erkek ayrımının kalkmasına kadar hizmet veren okuldur.

Mustafa Nusret Suman, Türk heykeltıraş ve ressam. Portre ve anıt heykelciliğinde eserler vermiş bir sanatçıdır. Son yapıtı, bir dönem Ankara'nın simgesi olan Hitit Güneş Kursu Anıtı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kenan Yontunç</span> Türk heykeltıraş

Prof. Ahmet Kenan Yontunç, Türk heykeltıraş.

Güzin Duran, Türk ressam ve hattat.

<span class="mw-page-title-main">Nijat Sirel</span> Türk heykeltıraş

Ali Nijat Sirel, Türk heykeltıraştır.

Müzdan Arel, Osmanlı ve cumhuriyet döneminin ilk kadın ressamlarındandır.

İstanbul Resim ve Heykel Müzesi resim koleksiyonu, 1937’de Türkiye modern sanatının başlıca eserlerini korumak ve kamuyla paylaşmak amacıyla kurulmuş, yüzlerce yıllık sanat tarihimizin en önemli arşividir. 27 Ekim 1915'te Sanayi-i Nefise Mektebi'nin büyük salonunda sergilenen 141 parçalık Elvâh-ı Nakşiye Koleksiyonu, saray dışında oluşturulan ilk koleksiyon özelliğini taşımaktadır. Bu koleksiyonun 87'si yerli 10'u yabancı ressam tarafından yapılan tablolardan ve 44 kopya eserden oluşmaktadır. Elvâh-ı Nakşiye’den Osman Hamdi Bey tablolarına, Geç Kübist ve Art deco tarzı resimlerden 1950-1980 yılları arasında kendini gösteren soyut resimlere kadar Cumhuriyet tarihinin en önemli ressamlarının eserlerini barındırmaktadır.