İçeriğe atla

Mektebu'l Hidemat

Mektebu'l Hidemat (Arapçaمكتب الخدمات) veya Türkçe karşılığıyla Hizmetler Bürosu, 1984 yılında Abdullah Azzam ve Usame bin Ladin tarafından, Afganistan'a askerî müdahalede bulunan Sovyetler Birliği'ne karşı mücadele veren mücahitlere destek amacıyla Arap dünyasından Afganistan'a para, silah ve gönüllü toplama amacıyla kurulan oluşum.[1][2][3] Bu amaç doğrultusunda 1984 sonbaharından itibaren, daha çok Afganistan'daki Arap mücahitlerin yaptıklarını anlatan ve savaş hakkındaki gelişmeleri barındıran Cihad adlı Arapça bir dergi de yayınlamıştı.[4] Mektebu'l Hidemat, Amerika Birleşik Devletleri'nin 30 şehrindeki şubeleri de dahil olmak üzere 35 ülkede büro açarak faaliyetlerini sürdürmüştü.[5] 24 Kasım 1989'da Peşaver'de, cuma namazını kıldırmak camiye giderken kullandığı aracın, önceden kurulan patlayıcılar sebebiyle infilak etmesi sebebiyle Abdullah Azzam ve araçta bulunan iki oğlu öldü.[6] Azzam'ın ölümü sonrasında Mektebu'l Hidemat dağılarak örgütün bazı üyeleri el-Kaide'ye katıldı ve örgüt, el-Kaide tarafından sindirildi.[7][8]

Kaynakça

  1. ^ National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States (2004). Monograph on Terrorist Financing - Staff Report to the Commission (PDF) (İngilizce). s. 88. 16 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2016. 
  2. ^ Bergen, Peter (2002). Holy War, Inc.: Inside the Secret World of Osama Bin Laden (İngilizce). Simon & Schuster. ss. 54. ISBN 0743234952. 
  3. ^ Scheuer, Michael (2011). Osama Bin Laden (İngilizce). New York: Oxford University Press. ss. 54. ISBN 978-0-19-973866-3. 
  4. ^ Bergen, Peter (2006). The Osama Bin Laden I Know: An Oral History of Al Qaeda's Leader (İngilizce). New York: Simon & Schuster. ss. 32. ISBN 0743278925. 
  5. ^ Gunaratna, Rohan (2002). Inside Al Qaeda: The Global Network of Terror (İngilizce). New York: Columbia University Press. ss. 4. ISBN 0-231-12692-1. 
  6. ^ Baker, Aryn (28 Haziran 2009). "Who Killed Abdullah Azzam?". Time (İngilizce). Peşaver. 22 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  7. ^ Alimi, Eitan Y. (Ocak 2011). "Relational dynamics in factional adoption of terrorist tactics: a comparative perspective". Theory and Society (İngilizce). 40 (1). s. 104. 
  8. ^ Cragin, R. Kim (Aralık 2008). "Early History of Al-Qa'ida". The Historical Journal (İngilizce). 51 (4): 1057. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">11 Eylül saldırıları</span> 2001de Amerika Birleşik Devletlerine yapılan terör saldırıları

11 Eylül saldırıları, radikal İslamcı silahlı grup El-Kaide'nin 11 Eylül 2001 Salı günü sabah saatlerinde Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı düzenlediği dört koordineli bir terör saldırısı dizisidir. O sabah 19 terörist, ABD'nin kuzeydoğu eyaletlerinden Kaliforniya'ya seyahat etmesi planlanan dört yolcu uçağını kaçırdı. Hava korsanları, ilk iki uçağı New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'nin "İkiz Kuleler" olarak anılan 110 katlı 2 ofis binalarına, üçüncü uçağı ise Pentagon'a çarptırdılar. Dördüncü uçağın Washington, DC'deki bir federal hükûmet binasını vurması planlanmıştı; ancak uçak, bir yolcu isyanının ardından Pensilvanya'da bir tarlaya düştü. Saldırılarda, hava korsanlarıyla birlikte 2.996 kişi öldü ve terörizme karşı savaş başladı.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin</span> El-Kaidenin Suudi Arabistanlı kurucusu (1957–2011)

Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, İslamcı silahlı örgüt el-Kaide'nin kurucu lideriydi. 1994 yılında vatandaşlıktan çıkarılıp vatansız kalıncaya kadar Suudi Arabistan vatandaşı olan bin Ladin, bin Ladin ailesine mensuptu.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

Muhammed bin Avad bin Ladin, Suudi Arabistanlı iş insanı. Genellikle inşaat sektörü üzerine çalışan Muhammed bin Ladin, Bin Ladin ailesinin bir üyesi ve Usame bin Ladin'in babasıydı.

Usame bin Ladin'in Hartum'daki evi, Sudan'ın başkenti Hartum'un el-Riyad semtinde yer alan ve Usame bin Ladin'in 1991-1996 yılları arasında yaşadığı ev.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin'in aranması</span>

El-Kaide'nin kurucuları arasında yer alan ve kuruluşundan beri liderliğini sürdüren Usame bin Ladin, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki çeşitli hedeflere gerçekleştirilen 11 Eylül saldırılarından sonra başlatılan Afganistan Savaşı sırasında saklanmaya başladı. Son kez Aralık 2001'deki Tora Bora Muharebesi'nde görülen bin Ladin'in bu tarihten sonraki konumu belirsizliğini korurken, sağlığı ve el-Kaide ile olan ilişkisi ve faaliyetleri hakkında da çeşitli görüş ve iddialar ortaya atıldı. Bunlardan bazılarında bin Ladin'in öldüğü öne sürülmekteydi. Saklandığı süre boyunca bin Ladin, çeşitli ses ve video kayıtları yayınlamıştı.

<span class="mw-page-title-main">Peter Bergen</span> Amerikalı gazeteci

Peter L. Bergen, Amerikalı gazeteci, yazar, belgesel yapımcısı ve CNN'in ulusal güvelik analisti.

Abdullah Yusuf Azzam, lakabı "Küresel Cihadın Babası", Filistinli din adamı ve akademisyen. Afganistan'da Sovyet ordusuna karşı savaşmıştır.

Caci Muharebesi, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi sonrasında Sovyet birliklerinin ülkeden çekilmesinin ilk aşamasında, 1987'nin Nisan-Mayıs aylarında, Afganistan'ın Paktiya ilinin Caci ilçesindeki aynı adlı köy yakınlarında gerçekleşen muharebe. Sovyet güçlerinin Arap ve Afgan mücahitler karşı gerçekleştirdiği harekâtlar sonuçsuz kaldı.

1992 Yemen'deki otel saldırıları, 29 Aralık 1992'de, Yemen'in Aden şehrindeki Gold Mohur Hotel ile Mövenpick Hotel'e el-Kaide tarafından düzenlenen bombalı saldırılar. Somali'deki Umut Harekâtı'na katılacak 100 kadar Amerikan deniz piyadesinin konakladığı otellere eş zamanlı olarak düzenlenen saldırıda hiçbir askerî kayıp yaşanmazken, saldırılar 2 sivilin ölümü ile 7 sivilin yaralanmasına sebep oldu. Gold Mohur Hotel'deki saldırıda Avusturyalı bir turist ile bir otel çalışanı hayatını kaybederken; dört Avusturyalı turist yaralandı. Mövenpick Hotel'in otoparkında gerçekleşen ikinci patlamada ise üç kişi yaralandı. Yemenli yetkililerin açıklamasına göre yarananlardan ikisi, bombayı yerleştirmeye çalışan Yemenlilerdi. Yaşanan saldırılar, el-Kaide tarafından Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı gerçekleştirilen saldırıların ilkiydi.

<span class="mw-page-title-main">Saudi Binladin Group</span>

Saudi Binladin Group, merkezi Suudi Arabistan'ın Cidde şehrinde bulunan, inşaat alanında faaliyet gösteren konglomerat. 1931 yılında Muhammed bin Ladin tarafından kurulmuştur. Günümüzdeki yönetim kurulu başkanı Bekir bin Ladin olup, yönetim kurulunu bin Ladin ailesine mensup kardeşleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hamza bin Ladin</span>

Hamza bin Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, Suudi Arabistanlı el-Kaide üyesi. Usame bin Ladin'in oğludur.

Ali Emin el-Raşidi veya kullandığı takma adlarıyla Ebu Ubeyde el-Benşiri, Adil Habib ve Celal, Mısırlı el-Kaide yöneticisi. Örgütün kurucuları arasında yer almaktadır.

Abdullah Azzam Tugayları ya da Lübnan El-Kaidesi, El-Kaide’nin Lübnan kolu. Örgüt 2009 yılında Suudi Salih el-Karavi ve Mısır, Irak, Ürdün, Suriye, Gazze Şeridi ve Lübnan’da onunla bağlantılı olan yerel gruplar tarafından kuruldu.

Usame bin Ladin, İslamcı örgüt el-Kaide'nin kurucuları arasında yer alan ve örgütün kuruluşundan kendi ölümüne kadar liderliğini üstlenen isimdi. 1996 ve 1998'de olmak üzere iki kez fetva yayınlayan bin Ladin, bu fetvalarda Müslümanların İsrail'i veya İslam ülkelerinde bulunan Batılı askerî güçleri destekleyen ülkelere karşı savaşmasını, bunların düşmanları olduklarını ve belirtmişti. Hedefi, Batılı ülkelerin askerî güçlerinin Orta Doğu'dan çekilmesini ve İsrail'e dışarıdan gelen destekleri sona erdirerek Filistinliler üzerindeki baskıyı kaldırmaktı.

Bu madde, el-Kaide veya bağlantılı kişi ve oluşumlar hakkındaki yayınların bir listesini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mogadişu Muharebesi (1993)</span> Somalide tarihi muharebe

Mogadişu Muharebesi, Somali İç Savaşı kapsamında düzenlenen Gotik Yılan Harekâtı'na katılan UNOSOM II'ye bağlı Amerikalı, Malezyalı ve Pakistanlı askerî birimler ile Somali Ulusal İttifakı ve el-Kaide militanları arasında, 3-4 Ekim 1993 tarihlerinde Somali'nin başkenti Mogadişu'da gerçekleşen muharebe.

Bazı kesimler, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a askerî müdahalesi sırasında Sovyet güçlerine karşı savaşan Afgan mücahitlere Siklon Operasyonu kapsamında eğitim, para ve silah desteği veren CIA'in, Usame bin Ladin'in de aralarında bulunduğu gönüllü Arap mücahitleri de destekleyerek bin Ladin'in liderliğindeki el-Kaide'nin kurulmasına zemin hazırladığını iddia etmektedir.

Ebu Kuteybe el-Mecali, Abdülmecid el-Mecali veya Ebu Kuteybe el-Ürdüni, Mektebu'l Hidemat'ın Ürdün sorumlusu olan Ürdünlü cihatçıdır. Irak merkezli birçok örgüt kuracak Ebu Musab ez-Zerkavi'yi Afganistan'da Sovyetler Birliği'ne karşı savaşması için yönlendirmesiyle ve bölgeye göndermesiyle bilinir. Mecali'nin bazı oğulları dahil olmak üzere birçok aile üyesi Suriye'de Irak ve Şam İslam Devleti saflarında savaşmıştır, Mecali de Aralık 2014'te IŞİD'e destek sağlamak ve IŞİD saflarında savaşmak üzere insanları teşvik etmek suçlarından tutuklanmıştır. Mecali'nin 18 Aralık 2016'da Kerek'te gerçekleşen saldırı ile bağlantısı olduğu iddia edilmiştir. Nisan 2017'de son gözüktüğü YouTube videosunda Amerika Birleşik Devletleri ve Ürdün'e karşı tehditlerde bulunmuştur.

Necva Ganim, Usame bin Ladin'in ilk eşi ve kuzeni. Eşi Ladin'in dayısının kızı olan Suriye kökenli bir hanımefendiydi. Ayrıca Um Abdallah olarak nam salmıştı. Yemen asıllı İbrahim ve Nabeeha çiftinin çocuğu olarak 1960'ta Lazkiye, Suriye'de doğdu. Beş kardeşi daha vardı. Usame bin Ladin ile 1974'te on dört yaşındayken Lazkiye'de evlendiler ardından Sudan ve Afganistan'a gittiler. Ebu Candal'a göre 11 Eylül saldırılarından önce Ganim Afganistan'ı terk etmiş bir daha geri dönmemiştir. Oğlu Ömer bin Ladin'e göre ise 9 Eylül 2001'de Afganistan'dan ayrılmıştı. 2005 yılında Abdullah Azzam'ın torunu Hutaifa Azzam'ın oğlu Abdel Rahman ile Şam'da yaşadığını belirtildi. Bin Ladin'den Ömer, Abdullah, Saad, Abdul Rahman, Osman, Muhammed, Fatima, İman, Ladin, Rukiye ve Nur dahil olmak üzere 11 çocuğun sahibi oldu. Kaleme aldığı Growing Up bin Laden adlı kitabı oğlu Ömer ile birlikte yazdı. İran'da tutsakken 2010 yılında salınan kızı İman'da annesinin yanına Suriye'ye yerleşti. 2011 yılında aile yakınlarının aktardığı bilgiye göre Necva'nın anneside damadının ölümünü duyduktan sonra geçirdiği inme nedeniyle ölmüştür.