İçeriğe atla

Meksika'da seçimler

Meksika'da seçimler, ulusal seviyede, kimin devlet başkanı olacağının, aynı zamanda da yasama organının belirlenmesi için yapılmaktadır. Yerel seçimler ise yerel yönetimlerin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilir.

Meksika devlet başkanı, yapılan secimle altı yıl için seçilmektedir. Adaylar arasında en çok oyu alan isim, oyların salt çoğunluğunu almasa dahi devlet başkanı seçilmektedir. İki dönem üst üste başkanlık yapmak mümkün değildir.

İki meclisten oluşan Birlik Kongresi'nin alt meclisi olan Vekiller Meclisi, üç yıllığına seçilen 500 vekilden meydana gelir. Bu vekillerin 300'ü tek koltuklu seçim bölgelerinde çoğunluk oyuyla seçilirken kalan 200 vekil nispi temsil sistemi esasınca, 5 bölgeden 40'ar vekil olacak biçimde seçilmektedir. Bir kez seçilen vekillerin ikinci kez seçilmesi için aradan bir yasama dönemi geçmiş olması gerekmektedir.

Üst meclis konumundaki Cumhuriyet Senatosu ise altı yıllığına seçilen 128 senatörden oluşmaktadır. Ülkenin 31 eyaleti ile bir federal bölgesinden üçer senatör seçilirken bunların ilk ikisi nispi temsil sistemine göre, kalan tek koltuk ise en güçlü azınlık oyuna sahip isimlere verilmektedir. Her seçim bölgesini temsilen 32 senatör ise ulusal çapta bir seçim bölgesi işlevini yerine getiren bir listeden belirlenmektedir.

Yerel seçimlerde ise, ülkedeki 31 eyalette yapılan seçimler neticesinde, altı yıllığına birer vali ile belediye başkanları ve eyalet kongresinde görev alacak vekiller seçilir. Federal bölge statüsündeki Meksiko'da ise vali dengindeki yerel yönetim başkanı, kongre vekilleri dengindeki meclis üyeleri ve belediye başkanları seçilmektedir.

Genel seçimler

Son seçimler

Başkanlık seçimi

Aday Parti Oy %
Enrique Peña NietoKurumsal Devrimci Parti18.727.39838,15
Andrés Manuel López ObradorDemokratik Devrim Partisi15.535.11731,64
Josefina Vázquez MotaUlusal Hareket Partisi12.473.10625,40
Gabriel Quadri de la TorreYeni İttifak Partisi1.129.1082,36
Kayıtlı olmayan adaylar31.6600,07
Geçersiz/boş oy1.191.057
Toplam49.087.446100
Kayıtlı seçmen/katılım oranı77.738.49463,1
Kaynak: PREP 14 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Vekiller Meclisi seçimi

Parti Bölge Nispi Toplam
koltuk
+/–
Oy % Koltuk Oy % Koltuk
Kurumsal Devrimci Parti11.604.66534,242511.638.55629,1847203azalış9
Ulusal Hareket Partisi8.346.84622,06558.379.27021,0153108azalış6
Demokratik Devrim Partisi1.941.1055,1354.335.73110,872856azalış48
Ulusal Yenilenme Hareketi3.327.7938,80143.346.3038,392135Yeni
Meksika Ekolojist Yeşil Partisi385.4331,0202.758.1386,911847artış18
Yurttaş Hareketi2.421.1646,40102.431.9086,091626artış10
Yeni İttifak Partisi1.480.0903,9111.486.9353,72910Sabit0
Sosyal Karşılaşma Partisi1.319.2033,4901.325.3353,3288artış8
İşçi Partisi665.5971,7601.134.4392,8406azalış9
Hümanist Parti852.9252,250856.8872,1400Sabit0
Bağımsızlar225.5000,601225.5000,5601artış1
Kayıtlı olmayan adaylar51.8860,14052.3840,1300Sabit0
Kurumsal Devrimci Parti–Meksika Ekolojist Yeşil Partisi[a]12.356.93232,66160
Demokratik Devrim Partisiİşçi Partisi[b]2.851.7927,5429
Geçersiz/boş oy1.892.0381.900.860
Toplam39.722.96910030039.782.2461002005000
Kayıtlı seçmen/katılım oranı
Kaynak: INE

a Bu ittifakın kazandığı 160 koltuğun 131'i PRI'ya, 29'u PVEM,ye aitti.

b Bu ittifakın kazandığı 29 koltuğun 23'ü PRD'ye, 6'sı PT'ye aitti.

Cumhuriyet Senatosu seçimi

Parti Nispi temsil Seçim bölgesi Toplam
koltuk
+/–
Oy % Koltuk Oy % Koltuk
Kurumsal Devrimci Parti15.679.72933,11117.119.85437,34657+19
Ulusal Hareket Partisi13.245.08827,9912.783.06827,82938–14
Demokratik Devrim Partisi9.353.87919,7613.288.98328,91723–13
Meksika Ekolojist Yeşil Partisi2.881.9236,12867.0561,924+4
İşçi Partisi2.339.9234,9224+4
Yurttaş Hareketi2.025.0454,311+1
Yeni İttifak Partisi1.855.4033,911.796.8163,9010
Kayıtlı olmayan adaylar32.5670,1051.9360,110
Geçersiz/boş oy2.897.6682.701.179
Toplam50.310.3281003248.608.892100961280
Kayıtlı seçmen/katılım oranı77.651.01964,877.651.01962,3
Kaynak: Adam Carr 3 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Geçmiş seçimler

  • 1824 Meksika genel seçimleri
  • 1828 Meksika genel seçimleri
  • 1833 Meksika genel seçimi
  • 1837 Meksika genel seçimleri
  • 1842 Meksika Anayasa Meclisi seçimleri
  • 1848 Meksika genel seçimleri
  • 1850 Meksika genel seçimleri
  • 1853 Meksika genel seçimleri
  • 1857 Meksika genel seçimleri
  • 1861 Meksika genel seçimleri
  • 1867 Meksika genel seçimleri
  • 1871 Meksika genel seçimleri
  • 1872 Meksika genel seçimleri
  • 1876 Meksika genel seçimleri
  • 1877 Meksika genel seçimleri
  • 1880 Meksika genel seçimleri
  • 1884 Meksika genel seçimleri
  • 1888 Meksika genel seçimleri
  • 1892 Meksika genel seçimleri
  • 1896 Meksika genel seçimleri
  • 1900 Meksika genel seçimleri
  • 1904 Meksika genel seçimleri
  • 1910 Meksika genel seçimleri
  • 1912 Meksika yasama seçimleri
  • 1917 Meksika genel seçimleri
  • 1920 Meksika genel seçimleri
  • 1924 Meksika genel seçimleri
  • 1928 Meksika genel seçimleri
  • 1929 Meksika genel seçimleri
  • 1934 Meksika genel seçimleri
  • 1937 Meksika yasama seçimleri
  • 1940 Meksika genel seçimleri
  • 1943 Meksika yasama seçimleri
  • 1946 Meksika genel seçimleri
  • 1949 Meksika yasama seçimleri
  • 1952 Meksika genel seçimleri
  • 1955 Meksika yasama seçimleri
  • 1958 Meksika genel seçimleri
  • 1961 Meksika yasama seçimleri
  • 1964 Meksika genel seçimleri
  • 1967 Meksika yasama seçimleri
  • 1970 Meksika genel seçimleri
  • 1973 Meksika yasama seçimleri
  • 1976 Meksika genel seçimleri
  • 1979 Meksika yasama seçimleri
  • 1982 Meksika genel seçimleri
  • 1985 Meksika yasama seçimleri
  • 1988 Meksika genel seçimleri
  • 1991 Meksika yasama seçimi
  • 1994 Meksika genel seçimleri
  • 1997 Meksika yasama seçimleri
  • 2000 Meksika genel seçimleri
  • 2003 Meksika yasama seçimleri
  • 2006 Meksika genel seçimleri
  • 2009 Meksika yasama seçimleri
  • 2012 Meksika genel seçimleri
  • 2015 Meksika yasama seçimleri

Eyalet seçimleri

  • 2003 Meksika eyalet seçimleri
  • 2004 Meksika eyalet seçimleri
  • 2005 Meksika eyalet seçimleri
  • 2006 Meksika eyalet seçimleri
  • 2007 Meksika eyalet seçimleri
  • 2008 Meksika eyalet seçimleri
  • 2009 Meksika eyalet seçimleri
  • 2010 Meksika eyalet seçimleri
  • 2011 Meksika eyalet seçimleri
  • 2012 Meksika eyalet seçimleri
  • 2013 Meksika eyalet seçimleri
  • 2014 Meksika eyalet seçimleri
  • 2015 Meksika eyalet seçimleri
  • 2016 Meksika eyalet seçimleri
  • 2017 Meksika eyalet seçimleri

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Milletvekili, parlamenter, mebus ya da saylav bir parlamentoda oy verenleri temsil eden kişidir. Birçok ülkede bulunan bikameral sistem gereği; parlamento üyelerine değişik isimler verilebilmektedir. Örneğin; senato bulunan sistemlerde seçilen kişi; senatör olarak tanımlanabilmektedir. Parlamenter bağımsız olabileceği gibi sıklıkla görüldüğü üzere bir siyasi partiye bağlı da olabilir. Ülkenin parlamento sistemine ve yürürlükteki mevzuatına göre seçme ve seçilme kuralları ile milletvekilinin görev ve sorumlulukları değişiklik gösterebilir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi</span> ABD Kongresinin alt kanadı

Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi, Amerika Birleşik Devletleri Kongresinin alt kanadıdır. Toplam sandalye sayısı 435 olan Temsilciler Meclisi, her iki yılda bir yapılan seçimlerle yenilenir. Temsilciler Meclisinin üyeleri federal halkı temsil ederler. Her eyaletten seçilen üyelerin sayısı o eyaletin nüfusuna bağlıdır. Her 10 yılda bir yapılan nüfus sayımına göre eyaletlerin Temsilciler Meclisine yolladıkları üye sayısı değişebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çift meclislilik</span>

Çift meclislilik, iki yasama organı ya da parlamento'nun bulunduğu yönetim şeklidir. Türkiye'de bu yönetim şekli iki askeri darbe arasındaki dönemde (1961-1980) Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu olarak uygulanmıştır. Günümüzde ABD ve Birleşik Krallık çift meclisli ülkelere örnektir.

<span class="mw-page-title-main">1963 Türkiye yerel seçimleri</span> Türkiyenin yerel yöneticilerini belirleyen seçim

1963 Türkiye yerel seçimleri, 17 Kasım 1963 tarihinde yapılmıştır. 1961 Anayasası'nın kabulünden sonra yapılan ilk yerel seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de seçimler</span>

Türkiye'de seçimler devletin altı pozisyonu için yapılır: cumhurbaşkanlığı (ulusal), parlamento (ulusal), belediye başkanlığı (yerel), ilçe belediye başkanlığı (yerel), il veya belediye meclis üyeleri (yerel) ve muhtarlar (yerel). Seçimler dışında referandumlar da yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Parlamentosu milletvekilliği</span>

Avrupa Parlamentosu milletvekilliği, Avrupa Birliği'nin yasama organı olan Avrupa Parlamentosu üyeliğidir. Avrupa Parlamentosu milletvekilleri, kendi ülkelerindeki ulusal mecliste bulunan milletvekillerine denktir. Fransa, İtalya, İspanya ve Portekiz'de bu görev için daha çok temsilci sıfatı kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Millî Meclis (Azerbaycan)</span> Azerbaycan Cumhuriyetinin parlamentosu

Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi - Azerbaycan Cumhuriyetinin anayasal devlet organı. Tek meclisli parlamentodur ve 125 milletvekilinden ibarettır. Milletvekilleri liste usulü çoğunluk sistemi, genel, eşit ve direkt seçim hukuk esasında hür, kişisel ve gizli oylama yolu ile 5 yıllık döneme seçiliyor.

Belediye başkanı, bir şehir veya kasabanın belediye hükûmetindeki en üst düzey yetkili olarak görev yapar. Dünya genelinde, bir belediye başkanının yetkileri ve sorumlulukları ile bir belediye başkanının seçimi veya diğer şekillerde görevlendirilmesi konusunda yerel yasalar ve adetler arasında geniş bir farklılık bulunmaktadır. Seçilen sistemlere bağlı olarak, bir belediye başkanı belediye hükûmetinin baş yürütme görevlisi olabilir, sadece bağımsız gücü olmayan çok üyeli bir yönetim kurulunu yönetebilir veya sadece sembolik bir rol oynayabilir. Bir belediye başkanının görev ve sorumlulukları, belediye yöneticilerini ve çalışanlarını atamak ve denetlemek, seçmenlere temel hükûmet hizmetleri sağlamak ve bir belediye yönetim organı tarafından kabul edilen yasaları ve yönetmelikleri uygulamaktır. Bir belediye başkanının seçilme seçenekleri, halk tarafından doğrudan seçilme veya seçilmiş bir yönetim kurulu veya kurul tarafından seçilme gibi seçenekleri içerebilir.

Türkiye'de seçim sistemi, her beş yılda bir düzenlenen yerel, genel ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinde farklı yöntemlerle uygulanır. 1945 yılından itibaren, Türkiye çok partili bir demokrasiye sahiptir. 1923'te kurulan tek parti yönetimini sona erdiren ilk demokratik seçim 14 Mayıs 1950 tarihinde yapılmıştır. Genel seçimlerde uygulanan mevcut seçim sistemi %7 seçim barajına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Folketing</span>

Folketing, Danimarka Parlamentosu olarak da bilinen Folketing, Faroe Adaları ve Grönland ile birlikte, Danimarka Krallığı'nın tek meclisli ulusal yasama organıdır. 1849'da kurulan Folketing 1953'e kadar, iki meclisli bir parlamentonun alt meclisiydi. Üst yasama organı Landstinget'tı. Kopenhag'ın merkezindeki Slotsholmen adasındaki Christiansborg Sarayı'nda bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 45. başkanını belirleyen seçim

2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 8 Kasım 2016 tarihinde yapılmıştır. ABD tarihindeki 58. başkanlık seçimleri olan bu seçimlerin yapıldığı sırada ABD başkanı olarak görev yapmakta olan Barack Obama ABD yasalarına göre bu göreve üst üste iki dönem seçilmiş olduğu için üçüncü kez aday olamamıştır. 2016 yılı boyunca partilerin kendi içlerinde her eyalette ayrı ayrı yaptıkları ön seçimlerin sonucu olarak Demokratik Parti'nin adayı Hillary Clinton, Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump, Liberteryen Parti'nin adayı Gary Johnson ve Yeşil Parti'nin adayı Jill Stein olarak belirlenmiştir. Bu adayların birbirlerine karşı yarıştıkları genel seçimlerde toplam oy sayısı bakımından Hillary Clinton'a göre daha az oy almasına karşılık, seçiciler kurulunda 304-227 üstünlük sağlayan Donald Trump seçimi kazanmış, 20 Ocak 2017 günü yemin ederek 45. ABD başkanı olarak göreve başlamıştır.

Afrika ülkesi Burundi'de özellikle yönetim şeklini krallıktan cumhuriyete değiştirdiği 1966 yılından itibaren farklı dönemlerde devlet başkanlığı seçimleri, parlamento seçimlerini, yerel seçimler ve referandum gerçekleştirilmiştir. Bağımsızlığın gerçekleştirildiği 1962 yılından 1966 yılına kadar bir kez parlamento seçimleri gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyet Senatosu (Meksika)</span> Birlik Kongresinin üst kanadı

Cumhuriyet Senatosu veya anayasada geçen tam adıyla Onurlu Birlik Kongresinin Senatörler Kamarası, Meksika'nın çift meclisli ulusal yasama organı Birlik Kongresi'nin üst meclisi olarak faaliyet gösteren senato. 4 Ekim 1824'te kurulmuş olup, 1990'larda yapılan reformlar sonrasında günümüzdeki hâline ulaşarak, ülkenin 31 eyaleti ile 1 federal bölgesinden dörder tane olmak üzere 128 senatöre ev sahipliği yapmaya başlamıştır. Senatonun her bir dönemi 6 yıl boyunca hizmet verir. Senato Başkanı görevini, 1 Eylül 2018'den itibaren Demokratik Devrim Partisi üyesi Martí Batres sürdürmektedir Son seçim 2018'de yapılmış olup, sonraki seçim 2024'te yapılacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Birlik Kongresi</span> Birleşik Meksika Devletlerinin yasama organı

Birlik Kongresi veya resmî adıyla Meksika Birleşik Devletleri Genel Kongresi, Meksika federal hukûmetinin yasama organıdır. çift meclisli bir yapıda olan Birlik Kongresi, üst meclis konumundaki Cumhuriyet Senatosu ile alt meclis konumundaki Vekiller Meclisi'nden meydana gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya Senatosu</span> Genel Kongrenin üst kanadı

İspanya Senatosu İspanyol parlamentosunun İspanyolca: Cortes Generales'in üst meclis kanadıdır. 266 üyeden oluşur: 208'i halkın oylarıyla seçilmekte, 58'i ise bölge yasama organları tarafından atanmaktadır. Tüm senatörler dört yıllık dönemlerde görev yaparken, bölgesel yasama organları görevlilerini herhangi bir zamanda atadıkları senatörleri görevden alabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Parlamentosu</span>

Karadağ Parlamentosu, Karadağ'ın tek meclisli yasama organıdır. Meclis'in şu anda dört yıllık bir süre için seçilen 81 üyesi vardır. 2006 bağımsızlık referandumunun ardından Parlamento, Karadağ'ın bağımsızlığını 3 Haziran 2006'da ilan etti ve onayladı. Yasama organının sitemi nispi temsil sitemidir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Halk Meclisi</span> Cezayir Parlamentosunun alt meclisi

Ulusal Halk Meclisi, kısaltması APN, Cezayir Parlamentosu'nun alt meclisidir. Doğrudan halk tarafından seçilen 407 üyeden oluşur. 407 koltuktan 8'i yurtdışında yaşayan Cezayirliler için ayrılmıştır. Ulusal Halk Meclisi üyeleri, çok üyeli bölgelerde nispi temsil yoluyla doğrudan seçilir ve her seferinde beş yıl süreyle görev yapar. Bu organ için son seçim 12 Haziran 2021'de yapıldı. Cezayir Parlamentosu; sınırlı yasama yetkileri, genel etkisizliği ve yetersiz temsili nedeniyle Cezayir halkının çıkarlarını temsil etmemektedir. Meclise seçilmek için asgari yaş 28'dir.

<span class="mw-page-title-main">2000 Azerbaycan genel seçimleri</span>

2000 Azerbaycan genel seçimleri, 5 Kasım 2000 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 2. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Karma üyeli nispi temsil</span> Bölgesel seçim sistemi

Karma üyeli nispi temsil sistemi, seçmenlerin iki oya sahip olduğu bir seçim sistemidir. Seçmenler, oylarının ilkiyle yaşadıkları dar bölgeyi temsil edecek vekili, ikincisiyle ise bir partiyi seçerler. Karma üyeli nispi temsil sistemde sandalyelerin bir kısmı nispi temsil sistemiyle, kalan kısmı ise genellikle Tek İsimli Tek Turlu Sistem ile belirlenmektedir. Çoğunluk sistemiyle oluşan orantısızlıklar, nispi temsil üzerinden belirlenen sandalyelerin ilgili partilere verilmesi yoluyla giderilmeye çalışılmaktadır. Parlamentodaki sandalyeler ilk olarak dar bölgelerde seçilen adaylar, ardından da partilerin ulusal veya bölgesel olarak aldıkları oy oranına göre dağıtılır. Ulusal veya bölgesel olarak seçilen vekiller, Parti listeli nispi temsil sisteminde olduğu gibi, seçim öncesinde belirlenen parti listelerinden seçilirler.

Arjantin hükûmeti, federal sistem çerçevesinde, cumhurbaşkanını temsil eden demokratik bir cumhuriyettir. Arjantin Devlet Başkanı hem devletin hem de hükûmetin başıdır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı tarafından kullanılır. Yasama yetkisi Ulusal Kongreye verilmiştir. Yargı, Yürütme ve Yasama organından bağımsızdır ve Yüksek Mahkeme ile alt ulusal mahkemelerin yetkisindedir.