İçeriğe atla

Meke Krater Gölü

Meke Gölü
Meke Gölü, gece
Harita
Havza
KonumKarapınar, Konya, Türkiye
Koordinatlar37°41′10″K 33°38′25″D / 37.68611°K 33.64028°D / 37.68611; 33.64028
Genel bilgiler
Akarsu (giden)Kapalı havza
Uzunluk800 m (2.600 ft)
Genişlik500 m (1.600 ft)
En derin noktası12 m (39 ft)
Yüzey rakımı981 m (3.219 ft)
ÖzelliklerTuzlu su
Wikimedia Commons
Türkiye üzerinde Meke Krater Gölü
Meke Krater Gölü
Meke Krater Gölü (Türkiye)
Belirleme21 Temmuz 2005
Referans no.1618[1]

Meke Maar Gölü, Konya'nın Karapınar ilçesinde, volkanik gaz patlaması sonucu oluşan bir maarın suyla dolmasıyla günümüzdeki haline gelen ve ortasında adacıklar bulunan göl. Karapınar Düzlüğü'nde, Karapınar-Ereğli yolunun 7. km'sindeki sapaktan 2 km içeridedir. Göl ve birincil maarın uzunluğu 800 metre, genişliği 500 metredir. Göl 12 metre derinliğindedir. Göl adını çevrede yaşayan meke kuşlarından alır.[2]

4-5 milyon yıl önce (Pleistosen çağda) volkanik patlama sonucu oluşan bu maar, zamanla suyla dolarak göle dönüşmüş ve daha sonra, günümüzden 9000 yıl önce ikinci bir volkanik patlama ile gölün ortasındaki volkan konisi oluşmuştur.

Meke Gölü deniz seviyesinden 981 m yüksekliktedir. Ana Meke'nin ortasında bulunan ve su seviyesinden 50 m yükseklikte olan volkan konisindeki göl 25 m derinliktedir ve suyu tuzludur. Meke Maarı 2005 tarihinde Ramsar Sözleşmesi'nin listesine dahil ettirmiştir.

Adayı oluşturan volkanik kütlenin yapısı, en şiddetli yağmurları bile hemen emecek yeteneğe sahiptir. Meke'nin biçiminin bin yıllardır bozulmamasının nedeni budur. Ama son yıllarda Konya havzası'ndaki yeraltı sularının bilinçsiz tüketimi yüzünden yaz aylarında tamamen kurumaktadır. Göçmen kuşların Türkiye üzerinde mola verdiği nadir doğa harikalarımızdan biridir.

Gölün kuş bakışı görüntüsünde,[3] çevresi mavi sularla çevrili olan bir siyah nokta gibi görülür. Bu görüntü gölün "Dünyanın Nazar Boncuğu" olarak nitelendirilmesine neden olmuştur. Fakat Konya Ovasının yeraltı suları çekildiği için göl çevresinde fazla su kalmadığından eski görünümünü kaybetmiştir.Hemen her yıl gölün kuruduğu basına yansımaktadır.[4][5] Göl suları azaldığı yaz aylarında mikroorganizmalardan dolayı kırmızı bir renk alır.[6]

Galeri

Meke krater gölü

Ayrıca bakınız

  • Oluşumlarına göre Türkiye'nin gölleri listesi
  • Türkiye'deki göller

Kaynakça

  1. ^ "Meke Maar" (İngilizce). Ramsar Sites Information Service. 20 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2018. 
  2. ^ "Meke Maarı – KONYA". turkiyesulakalanlari.com. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2015. 
  3. ^ "Meke Gölü kuruyor". gazetevatan.com. 15 Temmuz 2012. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2015. 
  4. ^ "'Dünyanın nazar boncuğu' kuruyor". sabah.com.tr. 21 Eylül 2015. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2015. 
  5. ^ "Dünyanın nazar boncuğu Meke Gölü, haritadan silinme noktasına geldi". milliyet.com.tr. 20 Eylül 2009. 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2015. 
  6. ^ "Dünyanın 'nazar boncuğu' Meke Gölü kurudu". hurriyet.com.tr. 1 Ağustos 2014. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karapınar</span> Konyanın ilçesi

Karapınar, Türkiye'nin Konya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Obruk</span> yerde çöküntü sonucu oluşan doğal çukur

Obruk, yer altında kireçtaşı gibi eriyebilen kayaçların zamanla boşluklar meydana getirmesi ve bu boşlukların tavanlarının çökmesiyle oluşan karstik yer şekli.

<span class="mw-page-title-main">Tuz Gölü</span> Türkiyenin İç Anadolu Bölgesinde Ankara, Konya ve Aksaray illerinin sınırının kesiştiği yerde yer alan tuz gölü

Tuz Gölü, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'nde Ankara, Konya ve Aksaray illerinin sınırının kesiştiği yerde yer alan tuz gölüdür. Türkiye'nin tuz ihtiyacının %40'ı bu gölden sağlanır. Tuz Gölü'nde tuz, meteorolojik suların yer altına süzülerek daha önce oluşmuş tuz domlarını eritmesi ve tektonik hatlar boyunca yüzeye taşımasıyla oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Konya Ovası</span>

Konya Ovası, İç Anadolu Bölgesi'nin orta ve güney kesiminde yer alıp, büyük bölümü Konya ili içinde yer alan çanak biçimli ovadır.

<span class="mw-page-title-main">Urmiye Gölü</span> İranın kuzeybatısındaki tektonik oluşumlu tuz gölü

Urmiye Gölü, İran'ın kuzeybatısında, Batı Azerbaycan Eyaleti ile Doğu Azerbaycan Eyaleti arasında bulunan tektonik oluşumlu tuz gölü.

<span class="mw-page-title-main">Seyfe Gölü</span>

Seyfe Gölü, Kırşehir'in 35 kilometre doğusunda bulunan sığ, 15 km² alana sahip tektonik göl. Denizden 1080 metre yükseklikte olan gölün bulunduğu Seyfe Ovası'nın tamamı 152.200 hektardır. Bunun 1550 hektarı göl, 9700 hektarı geçici bataklık, geriye kalanı ise tarım alanıdır. Gölün derinliği, içeriye doğru 200 metre ilerledikçe 4-5 metreyi bulmaktadır. En derin yeri 10-12 metre arasındadır. Uzunluğu 10 km, genişliği 5 km, çevresi 26 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nemrut Gölü</span> Türkiyede bir krater gölü

Nemrut Gölü, dünyanın ikinci, Türkiye'nin en büyük krater gölü olup, adını MÖ 2100'de yaşamış Babil Hükümdarı Nemrut'tan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Maar</span> lav ve magmanın oluşturduğu, geniş, hafif kabarmış krater

Maar, püskürme veya patlamayla birlikte lav ve magmanın oluşturduğu, geniş, hafif kabarmış bir kraterdir. Maar tipik olarak suyla dolu ve sığ krater gölü görünümündedir. İsmi yerel Alman lehçesi olan Daun'dan gelir ve Latincesi mare (deniz)dir. Maarlar 60 metreden 2000 metre çapa ve 10 metreden 200 metreye kadar derinliğe sahip olabilirler ve çoğunlukla doğal göldeki gibi suyla doludurlar. Çoğu maar volkanik kayaların alçak kenarında oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki yanardağlar</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, Türkiye'deki uykuda ve sönmüş yanardağların listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gölcük Gölü (Isparta)</span>

Gölcük gölü, Isparta şehir merkezinin 8 km kadar güneybatısındaki volkanik göl. Denizden yüksekliği 1300 m, genişliği 2,5 km, derinliği 30 m olan bir maar gölüdür. Göl dibinden çıkan kaynaklar ve yağmur suları ile beslenir. Göl suları tatlıdır, bir süre Isparta şehir merkezinin içme suyu buradan karşılanmıştır. Göl 1991 yılında Tabiat parkı olarak tescil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Acıgöl maarı</span>

Acıgöl maarı, Nevşehir ilinin Acıgöl ilçesinin doğusunda yer alan volkanik patlama çukuru, maar gölüdür. Kapadokya bölgesindeki Kuaterner zamanı oluşan pek çok volkanik alandan birisidir. Maar Pleistosende oluşmuştur. 300 km² büyüklüğündeki alanda, tüf halkası, tüf konisi, lav domu bir arada bulunur. Maarın içi 0,96 km², tortullarla birlikte büyüklüğü 4,5 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bolluk Gölü</span> Konyada tuzlu göl

Bolluk Gölü, Konya ilinde Tuz gölünün batısında yer alan tektonik oluşumlu göldür. Alanı 11.50 km2, denizden yüksekliği 950 m'dir. Suyunda bol miktarda sodyum sülfat bulunduğundan suları tuzludur. Göl Tuz Gölü'nün uydu gölü sayılarak, ekolojik alanı içinde kabul edilir. Çevre nesli tehlikede olan bazı endemik türleri barındırdığı için ÖDA kabul edilir. Alanda tuzcul bozkırlar, sulak çayırlar, nesli tehlikede olan bitkilerden Saponaria halophila, Silene salsuginea yaygındır. Alanda kuluçkaya yatan kuş türleri şunlardır: ince gagalı martı, Akdeniz martısı, gülen sumru. Ayrıca; büyük cılıbıt, kaşıkcı, uzunbacak, kılıçgaga alanda görülen diğer kuş türleridir. Flamingolar büyük gruplar oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Acıgöl (Konya)</span> Konya ili, Karapınar ilçesi sınırları içinde yer alan volkanik maar gölü

Acıgöl, Konya ili, Karapınar ilçesi sınırları içinde yer alan volkanik maar gölüdür. Karapınar Düzlüğü'nde, Meke Krater Gölü'nün kuzeydoğusunda yer alır. Karapınar-Ereğli yolu üzerinde 8. km'dedir. Denizden yüksekliği 988 m, genişliği 1750 m–1250 m, arasındadır, elips biçimli olan gölün alanı 1,2 km², derinliği 300 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kızören Gölü</span> Karatayda bir obruk

Kızören Gölü veya Kızören Obruğu, Konya'nın 70 km kuzeydoğusunda Karatay ilçesi sınırlarında yer alan kartstik oluşumlu bir obruk gölüdür. Çapı 228 metre, derinliği 171 metre olan obruğun 145 metresi suyla doludur. Gölün bulunduğu arazi 1.020 metre yüksekliğindedir. Pek çok obruğun bulunduğu Obruk Platosu'ndaki kalker blokları üzerinde yer alır. 20 metre aşağıda olan göl yüzeyi aşırı yer altı suyu kullanımı nedeniyle daha da alçalmaktadır. Batı kenarında Selçuklu yapımı Obruk Hanı yer alan Kızören Gölü ülkenin en büyük obruğudur.

<span class="mw-page-title-main">Karapınar Düzlüğü</span> Konyanın Karapınar ilçesinde yer alan volkanik bir arazi

Karapınar Düzlüğü, Konya'nın Karapınar ilçesinde yer alan volkanik bir arazidir. Kül konisi, Meke Krater Gölü ve Acıgöl'ü barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Melendiz Dağı</span>

Niğde'nin kuzeybatısında Niğde ile Bor arasında yer alan volkanik dağ. Batıda, taze volkan konisi biçimindeki Hasandağı ile birleşir. Melendiz ve Hasandağı aynı yanardağ silsilesinde yer alır. Doğu batı uzantısında, Melendiz Dağı doğuda, Hasandağı ise batıda bulunur. Hasandağı'nın krater bacası bulunurken, Melendiz Dağının krater bacası yoktur. Melendiz dağına birçok çıkış rotası bulunmaktadır. Koyunlu-Küçükköy, Fesleğen-Karanlıkdere köyü arası, Gebere Barajı üstü, Keten Çimeni bunlardan birkaçıdır. Kuzey eteklerindeki ovaları sulayan Melendiz Suyu ile diğer akarsuları besler. Volkanik yapılı dağın en yüksek yeri 2.898 metredir. Güneydeki Niğde-Bor düzlükleri ile kuzeydeki Çiftlik (Melendiz) Ovası arasında kuş uçuşu yaklaşık 24 km.'yi bulan bir volkanik yayılışa sahiptir. Batıya doğru uzantısı olan Keçiboyduran Dağı ve kuzeye doğru uzantısı olan Göllü Dağ volkanik ünitesi ile beraber dikkate alındığında İç Anadolu Bölgesi'nin en geniş yayılışa sahip volkanik ünitesi olduğu söylenebilir. Melendiz Dağı kütlesi Akdeniz üzerinden Gülek Boğazı koridoru boyunca sokulan nemli Hava kütlelerini karşılamakta ve İl Merkezi ile Altunhisar Bor Çiftlik İlçesi civarına orografik yağışların düşmesine sebep olmaktadır. Özellikle Çiftlik ilçesi Melendiz Dağı yükseltileri arasında bulunması nedeniyle bu orografik yağışlardan daha çok etkilenmekte ve çevresindeki geniş ovalık alanlara göre daha yağışlı ve serin bir mikroklimaya sahip olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karacadağ (Konya)</span>

Karacadağ, Konya ili, Karapınar ilçesi sınırlarında yer alan yanardağ. 2025 m yüksekliğinde, KD-GB uzanışlı basık bir sırt görünümündedir. KD kısmı Kalkan volkan oluşumludur.

<span class="mw-page-title-main">Konya kapalı havzası</span>

Konya kapalı havzası, yaklaşık olarak Türkiye'nin ortasında bulunan kapalı havza. 5 milyon hektarlık alanıyla Türkiye'nin yaklaşık %7'sini kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Chaîne des Puys</span>

Chaîne des Puys, Fransa'nın Masif Merkezinde, kuzey-güney yönelimli, kül konileri, lav domları ve maarlardan oluşan bir silsiledir. Silsile yaklaşık 40 km (25 mi) uzunluğundadır ve belirlenen volkanik özellikler arasında 48 adet kül konisi, sekiz adet lava domu ve 15 adet maar ve patlama krateri bulunmaktadır. En yüksek noktası, silsilenin ortasına yakın olan ve 1.465 m (4.806 ft) yüksekliğindeki Puy de Dôme lav domudur. Silsilenin adı, yuvarlak profile sahip bir volkanik dağı tanımlayan bir Fransızca terimden (puy) gelmektedir. Bir Chaîne des Puys volkanının son patladığı tarih için M.Ö. 4040 tarihi belirtilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gölcük Tabiat Parkı</span> Tabiat Parki (05.01.0007)

Isparta Merkez ilçenin güney batısında yer almaktadır. Isparta iline 5 ila 13 km, Burdur iline 25 km uzaklığındadır. Parka asfalt yol ile ulaşım sağlanabilir. Gölcük gölü ve çevresine, sahip olduğu bitki örtüsü, yaban hayatı, jeomorfolojik yapısı, peyzaj güzellikleri ve rekreasyon olanakları dolayısıyla korunan alan statüsü verilmiştir. 58880 dekar büyüklüğündeki alan 19.11.2008 tarih ve 2008/4422 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile alan Gölcük Tabiat Parkı olarak ilan edilmiş, karar 31.12.2008 tarih ve 2008/27097 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve alan yasal koruma statüsünü kazanmıştır. Alanın önemli bir kısmı 1. derece doğal sit alanındır. Erozyon çalışmaları kapsamında 1956 yılında ağaçlandırma çalışmasına başlanılmıştır.