İçeriğe atla

Meiji Anayasası

Meiji Anayasası (Japonca: 明治憲法, Meiji Kenpō) veya Japonya İmparatorluğu'nun Anayasası (Japonca: 大日本帝国憲法 Dai-Nippon Teikoku Kenpō), 11 Şubat 1889'da ilan edilen ve 29 Kasım 1890'dan 2 Mayıs 1947'ye kadar yürürlükte kalan Japonya İmparatorluğu'nun anayasasıydı.[1] 1868'de Meiji Restorasyonu'ndan sonra yürürlüğe giren kanun, karma anayasal ve mutlak monarşiyi, Prusya ve İngiliz modelleri üzerinden ortaklaşa şekillendirilen bir formdaydı.[2]

“Meiji Anayasası” Japonya'nın yazılı ilk anayasa metnidir. Meiji Aydınlanmasının bir parçası olan metin Prusya modeline benzeyen bir meşruti monarşi modelini benimser. Japon İmparatoru buna göre devletin başı olarak görünse de iktidar hükûmette ve Danışma Meclisi tarafından atanan başbakandadır. Anayasaya göre başbakan ve hükûmet üyelerinin seçilmiş milletvekili olma zorunluluğu yoktur. 3 Mayıs 1947 tarihinde yürürlüğe giren yeni anayasa Meiji Anayasasını temel almıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Meiji Constitution | 1889, Japan". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017. 
  2. ^ Hein, Patrick (2009). How the Japanese became foreign to themselves : the impact of globalization on the private and public spheres in Japan. Berlin: Lit. s. 72. ISBN 364310085X. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anayasa</span> devleti yöneten temel ilkeler bütünü

Anayasa, ülke üzerindeki egemenlik haklarının kullanım yetkisinin içeriğinde belirtildiği şekliyle devlete verildiğini belirleyen toplumsal sözleşmelerdir. Hans Kelsen'in normlar hiyerarşisine göre diğer bütün hukuki kurallardan ve yapılardan üstündür ve hiçbir kanun ve yapı anayasaya aykırı olamaz. Devletin temel örgüt yapısını kuran, önemli organlarını ve işleyişlerini belirleyen; ayrıca temel hak ve özgürlükleri tespit edip, sınırlarını çizen hukuk metinleridir. Toplumsal bir sözleşme niteliği taşır. Devlet faaliyetlerini ve oluşum biçimini düzenleyen yasa metnidir.

<span class="mw-page-title-main">Itō Hirobumi</span> Japonyanın 1., 5., 7. ve 10. başbakanı

Hirobumi Itō Japonya'nın ilk başbakanı olan Japon siyasetçi ve asker. Meiji Dönemi politikacısı.

<span class="mw-page-title-main">Meiji Dönemi</span> japon tarihinin gelişim dönemi

Meiji dönemi veya Meiji devri, Japonya tarihinde 23 Ekim 1868-30 Temmuz 1912 tarihleri arasında İmparator Meiji'nin saltanatını kapsayan dönemdir. Bu dönem Japon toplumunun soyutlanmış bir feodal toplumdan modern biçimine geçtiği Japon İmparatorluğu'nun ilk yarısını temsil etmektedir. Meiji dönemindeki temel değişimler, sosyal yapı, iç politika, ekonomi, askeri ve dış ilişkileri etkilemiş olup Japonya çağdaşlaşmıştır ve dünyada güçlü bir statüye yükselmiştir. Bu devrin adı "Aydınlanmış Yönetimin Dönemi"dir.

<span class="mw-page-title-main">Meiji (imparator)</span> 122. Japonya imparatoru (1867–1912)

İmparator Meiji , asıl adı Mutsuhito, 1867-1912 yılları arasında Japon imparatoru. Japonya'nın modernleşmesinde önemli rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Japon İmparatorluğu</span> 1868-1947 yılları arasında Asya-Pasifik bölgesindeki imparatorluk

Japon İmparatorluğu, Doğu Asya'da, en geniş sınırlarında bugünkü Japonya, Kuzey Kore, Güney Kore, Tayland, Endonezya, Filipinler, Vietnam, Tayvan ile Çin'in Mançurya bölgesine buyruğu altına almış yıkılmış bir imparatorluktur. 1868'deki Meiji Restorasyonu'ndan II. Dünya Savaşı sonrası Amerika Birleşik Devletleri tarafından ele geçirilmesi ve 1947 anayasasının yürürlüğe girmesine kadar varlığını sürdüren bu imparatorluk, Avrupa devletlerinden sonra dünyadaki en büyük sömürge devletiydi. II. Dünya Savaşı'nda Nagazaki ve Hiroşima'ya atılan atom bombaları ile büyük bir sarsıntıya uğramıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anayasa hukuku</span>

Anayasa hukuku, ulus devletlerin ve diğer siyasi organizasyonların kurucu ve temel yasaları hakkındaki çalışmaları içermektedir. Anayasalar hükûmetler için bir çatı oluşturur, otorite, yeni yasa ve düzenlemelerin yapılmasında siyasi yapıların işlevlerini sınırlandırabilir veya tanımlayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Çin Anayasası</span>

Çin Anayasası resmi adıyla Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası Çin'deki en üst kanundur. Yürürlükte olan anayasa, 1988, 1993, 1999 ve 2004'teki değişikliklerle beraber 5. Ulusal Halk Kongresi'nde değiştirilmiş olandır. Daha önceki anayasalar -1954 Anayasası, 1975 Anayasası ve 1978 Anayasası-birbirinin yerine geçmiştir. Anayasa; giriş, genel ilkeler, temel haklar ve yurttaşların görevleri, (Ulusal Halk Kongresi, Devlet Konseyi, Yerel Halk Kongresi, Yerel Halk Hükümetleri, Halk Mahkemeleri ve Halk avukatları gibi devlet organlarının anlatıldığı) devletin yapısı, ulusal bayrak ve devlet armaları bölümlerinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri</span>

Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri ,, Japon İmparatorluğu'nun deniz kuvvetleri. Hukuken Japonya'nın silahlı kuvvetlerine sahip olmasını yasaklayan Japon Anayasası'nın uygulamaya konulduğu 3 Mayıs 1947'ye kadar varlığını sürdürmüştür. Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri'ne bağlı bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Japonya Anayasası</span>

Japonya Anayasası, Japonya’nın 1947 yılından itibaren temel kuruluş belgesidir. Anayasa, parlamenter yönetim biçimini kabul eder ve temel insan haklarını garanti altına alır. Buna göre Japon İmparatoru “devletin ve halkın birliğinin simgesidir” ve egemenlik hakkı olmaksızın sadece törensel bir rol oynar. Bu yüzden diğer kraliyet ailelerinde olduğu gibi devletin başı değildir. Anayasaya aynı zamanda “Barış Anayasası” denmesinin sebebi 9.maddesinde açıkça savaşın uluslararası sorunların bir çözüm yolu olarak reddedilmesidir. Anayasa II. Dünya Savaşı'nın ardından ülke ABD işgali altındayken yazılmış ve Japonya’nın önceki askeri monarşi olan yönetim sistemi liberal demokrasiyle değiştirilmiştir. Belge hâlen geçerliliğini korumaktadır ve kabul edilmesinden sonra önemli bir değişiklik yapılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alman İmparatorluğu anayasası</span>

Alman İmparatorluğu anayasası, Alman İmparatorluğu'nda 1871-1919 yılları arasında kullanılan ve 16 Nisan 1871'de yürürlüğe giren temel kanunlardır. Alman tarihçiler bu anayasa için Bismarck'ın imparatorluk anayasası adını kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Japonya imparatoru</span> Japonyanın devlet başkanı

Japonya imparatoru, Japonya İmparatorluk Ailesi'nin başı ve Japonya'nın sembolik hükümdarıdır. İmparator, Japonya Anayasası'na göre "ülkenin ve halkın birliğinin sembolü" olup aynı zamanda tarihsel olarak Şinto dininin de en yüksek otoritesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yamato Hanedanı</span>

Japonya İmparatorluk Ailesi veya Yamato Hanedanı, Japonya İmparatoru ve ailesini kapsayan hanedandır.

<span class="mw-page-title-main">Kazoku</span> 1869-1947 yılları arasında Japon İmparatorluğu döneminde var olan soyluluk unvanı

Kazoku, 1869-1947 yılları arasında Japon İmparatorluğu döneminde var olan soyluluk unvanıydı. Unvan Meiji Restorasyonu sırasında eski imparatorluk ve feodal unvanların yerini almış olup II. Dünya Savaşı'ndan sonra 1947 yılında kabul edilen yeni Japonya Anayasası'nda kaldırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Katsura Tarō</span>

Katsura Tarō, 1901-1906, 1908-1911 ve 1912-1913 yılları arasında Japonya'nın altıncı başbakanı olarak görev yapan Japon asker ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Japonya hükûmeti</span>

Japonya hükûmeti, Japonya'yı yöneten kuruluştur. Japonya, başında bir imparatorun olduğu ve 47 idari bölümden oluşan bir üniter anayasal monarşidir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Diyet</span> Japonyanın yasama organı

Ulusal Diyet, Japonya'nın çift meclisli ulusal yasama organıdır. Temsilciler Meclisi olarak bilinen daha alt meclis ve Danışmanlar Meclisi adı verilen bir üst meclisden oluşur. Yasaları çıkarmaya ek olarak, başbakan'ı seçmekle resmen sorumludur. Diet, ilk olarak Meiji Anayasası'nın kabul edilmesinden sonra 1889'da İmparatorluk Dieti olarak toplandı. Diet, savaş sonrası yeni anayasa kabul edildikten sonra 1947'de bugünkü şeklini aldı ve anayasa tarafından devlet iktidarının en üst organı olduğu belirlendi.

<span class="mw-page-title-main">Malta başbakanı</span> Maltanın hükûmet başkanı

Malta başbakanı, Malta'nın en yüksek yetkilisi olan hükûmet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anayasa Anma Günü</span>

Anayasa Anma Günü, Japonya'da her yıl 3 Mayıs'ta savaş sonrası anayasasının yürürlüğe girdiği günün kutlandığı bir tatil günüdür. Anayasa Günü, Altın Hafta tatil döneminin bir parçasıdır.

Japonya Anayasası'nın 9. maddesi, Japonya Anayasası'nda, devleti ilgilendiren uluslararası anlaşmazlıkları çözmek için savaşı yasaklayan bir maddedir. Anayasa, II. Dünya Savaşı'nın ardından 3 Mayıs 1947'de yürürlüğe girdi. Metinde, devlet savaştan resmi olarak feragat etmekte ve adalet ve düzene dayalı bir uluslararası barışı hedeflemektedir. Maddede ayrıca, bu amaçlara ulaşmak için savaş potansiyeli olan silahlı kuvvetlerin muhafaza edilmeyeceği belirtilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuroda Kiyotaka</span> Japon general (1840 – 1900)

Kuroda Kiyotoka Japon politikacı. Meiji döneminde Japonya'nın başbakanlığını yapmıştır, Japonya'nın ikinci başbakanıdır.