İçeriğe atla

Mehsa Emini'nin ölümü

Mehsa Emini'nin ölümü
  • Farsça: مهسا امینی
  • Kürtçe: ژینا ئەمینی
Tahran'da Mehsa Emini'nin ölümünü protesto eden insanlar.
Doğum22 Temmuz 2000(2000-07-22)
Sakkız, Kürdistan Eyaleti, İran
Ölüm16 Eylül 2022 (22 yaşında)
Tahran, İran
Ölüm sebebiKıyafet kuralı ihlali nedeniyle Ahlak Polisi tarafından öldürüldü.
Defin yeriSakkız, Kürdistan Eyaleti, İran

Mehsa Emini,[a] ya da bilinen diğer ismiyle Jina Emini,[b] 22 yaşındaki İranlı bir Kürt kadını[1] 16 Eylül 2022 tarihinde, İran'ın Tahran şehrinde gözaltında bulunduğu sırada şüpheli bir şekilde öldü. Emini'nin polis şiddeti sebebiyle öldüğü iddia edildi.[2][3]

Emini, İran İslam Cumhuriyeti Kolluk Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı olan ve kamuda örtünme kurallarının uygulanmasını denetleyen Ahlak Polisi tarafından, örtüsünün hükûmet standartlarına uygun olmadığı gerekçesiyle tutuklandı. Karakoldan yapılan açıklamada kadının karakolda aniden kalp yetmezliği geçirdiği, yere düştüğü ve iki gün komada kaldıktan sonra öldüğü söylendi.[4][5] Olayın görgü tanıkları, kadının dövüldüğünü ve başının bir polis arabasının yan tarafına çarptığını, buna ek olarak sızdırılan tıbbi tetkikler[6] sonucunda beyin kanaması ve inme teşhisi konulduğunu söyledi.[7]

Dünyanın dört bir yanından pek çok kişi, bazı haber kaynaklarına göre İran İslam Cumhuriyeti'nde kadına yönelik şiddetin sembolü haline gelen Emini'nin ölümüne tepki gösterdi.[8][9][10]

Ölümün gerçekleştiği koşullar

İran'ın batısında yer alan Kürdistan Eyaleti'nin Sakkız şehrinden ailesiyle birlikte Tahran'a seyahat eden 22 yaşındaki Mehsa Emini, 13 Eylül'de kardeşi Kiyareş Emini ile birlikteyken rejimin sözde "Ahlak Polisi" tarafından Hakkani Otoyolu'nun girişinde tutuklanarak gözaltına alındı ve "Ahlaki Güvenlik" kurumuna sevk edildi.[11][12][13] Kendisine "bilgilendirme dersine" tabi tutulmak üzere gözaltı merkezine götürüleceği ve bir saat içinde serbest kalacağı belirtilmiştir. Ancak bunun yerine ambulansla Kasra Hastanesi'ne kaldırılmıştır.[14][15][16] Emini iki gün boyunca Tahran'daki Kasra Hastanesinde komada kaldı ve 16 Eylül'de yoğun bakım ünitesinde öldü.[2][17][18] Emini'nin ölümü Ahlak Polisi ve başörtüsü yasasına karşı bir protesto gösterisine dönüştü.[19]

Şiddet kanıtı

Emini'nin tedavi gördüğü klinik, Instagram üzerinden bir açıklama yaparak Emini'nin hastaneye yatırıldığında beyin ölümünün gerçekleştiğini duyurdu. Söz konusu Instagram gönderisi ise daha sonra silinmiştir.[20][21] Emini'nin erkek kardeşi Kiyareş, Emini'nin başında ve bacaklarında morluklar olduğunu fark etti. Emini ile birlikte gözaltına alınan kadınlar, Emini'nin kendisini gözaltına alan polisler tarafından hakaret ve küfürlere karşı direndiği için ciddi şekilde darp edildiğini söyledi.[22] Emini'nin kulaklarında kanama ve gözlerinin altında morluklar da dahil olmak üzere klinik semptomlara dayalı olarak bir dizi doktor beyin hasarı geçirdiği yönünde görüş bildirmiştir.[6][23] Bu durum, Emini'nin kafatasının hacktivistler tarafından sızdırılan ve kemik kırığı, kanama ve beyin ödemi gösteren tıbbi taramalarıyla da teyit edildi.[24][25]

Protestolar

Ana madde: Mehsa Emini protestoları
Tahran'ın Keşavarz Bulvarında Emini'nin öldürülmesine karşı yapılan halk protestosu.

Sokaklarda

Ölümünden sonra memleketi Sakkız da dahil olmak üzere bir dizi protesto gösterisi düzenlendi.[26] Bazı göstericiler "kadın, yaşam, özgürlük" ve "diktatöre ölüm" gibi feminist sloganlar attı.[26][27][28] Bu protestolar İran'ın özel polis kuvvetleri tarafından bastırıldı. Tahran'daki Kasra Hastanesi önünde de protestolar düzenlenmiş, göstericilerden bazıları güvenlik güçleri tarafından gözaltına alınmış ve göstericilere karşı biber gazı kullanılmıştır.[27] Emini'nin ölümünün ardından farklı şehirlerde protestolar ve yürüyüşler gün geçtikçe yaygınlaştı. Sanandaj sokakları Pazar günü kısmen kapatıldı ve İran İslam Cumhuriyeti'nin katı kıyafet yönetmeliğine karşı gece boyunca süren protestoların ardından güvenlik güçleri şehrin dört bir yanına konuşlandı.[29]

Sosyal medya

Mehsa Emini'nin Ahlak Polisi tarafından tutuklanıp darp edilmesi ve ölümü sosyal medyada infiale yol açtı. Bu süre zarfında #MahsaAmini hashtag'i Farsça Twitter'da en çok tweet atılan hashtag'lerden biri haline geldi. Bu hashtaglerin tweet ve retweet sayısı 10 milyonu aştı.[30][31] Bazı İranlı kadınlar protesto amacıyla saçlarını kestikleri videoları sosyal medyada paylaştı.[32]

Soruşturma

Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, İçişleri Bakanı Ahmed Vahidi'den "olaya yol açan sebeplerin ivedilikle ve özel bir dikkatle araştırılmasını" istedi.[33]

Tepkiler

Mehsa Emini'nin babası Emced Emini, kızının trajik ölümüyle ilgili olarak çeşitli uluslararası medya kuruluşlarına röportaj verdi ve İran hükûmet yetkililerinin iddialarını yanıtladı.[34] İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi kendisiyle yaptığı telefon görüşmesinde Emini'nin ölümünden duyduğu üzüntüyü dile getirdi. Ayrıca Kürdistan Eyaleti Valisi de bizzat Emced Emini'nin evine giderek Emini'yi teselli etti.[35]

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Farsça: مهسا امینی, romanize: Mehsâ ʾEmînî; Kürtçe: مەھسا ئەمینی, romanize: Mehsâ ʾEmînî
  2. ^ Farsça: ژینا امینی, romanize: Jînâ ʾEmînî; Kürtçe: ژینا ئەمینی, romanize: Jînâ ʾEmînî

Kaynakça

  1. ^ "Mahsa Amini'nin ölümünün Kürt oluşuyla ilgisi var mı?". 
  2. ^ a b "Iranian woman 'beaten' by police for 'improper hijab' dies after coma: State media" (İngilizce). Al Arabiya. 16 Eylül 2022. 16 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2022. 
  3. ^ "IranWire Exclusive: Morality Patrol Beats a Woman into a Coma". iranwire.com (İngilizce). 15 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  4. ^ ""Three killed in protests over Iranian woman Mahsa Amini's death in custody", Associated Press". 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  5. ^ Arrest by hijab police leaves woman comatose 18 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Al Monitor, 2022
  6. ^ a b Mahsa Amini’s medical scans show skull fractures caused by ‘severe trauma’: Report 24 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Alarabya News, 2022
  7. ^ "Irans Opposition hat vor allem eine Schwäche". ZDF (Almanca). 20 Eylül 2022. 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. Es melden sich angebliche Augenzeugen, die gesehen haben wollen, dass es zu Handgreiflichkeiten kam, dass Mahsa Amini geschlagen wurde, dass ihr Kopf gegen die Wand des Polizeiwagens prallte. 
  8. ^ The symbol of Iranian woman in The religious government of Iran 24 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., iran-tc.com, 2022
  9. ^ Mahsa Amini is another victim of violence against women in Iran 18 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Iran human rights, 2022
  10. ^ Why death of 22-year-old Mahsa Amini has sparked protests in Iran 19 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Indian Express, 19 September 2022
  11. ^ "(Video) Mahsa Amini is the latest victim of the misogynist mullahs' regime in Iran". EIN Presswire (İngilizce). Associated Press. 19 Eylül 2022. 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  12. ^ "Indignación en Irán por el coma de una joven tras ser detenida por la Policía" [Outrage in Iran over the coma of a young woman after being detained by the Police]. SWI swissinfo.ch (İspanyolca). 15 Eylül 2022. 17 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  13. ^ "Iran: Woman in coma after her arrest by Tehran's morality police". The New Arab. 15 Eylül 2022. 15 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  14. ^ "Fury in Iran as young woman dies following morality police arrest". BBC News (İngilizce). 16 Eylül 2022. 17 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  15. ^ Reuters (16 Eylül 2022). "Iran woman's death after morals police arrest sparks protests" (İngilizce). Reuters. 17 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  16. ^ "Iranian woman in coma after morality police arrest: activists" (İngilizce). France 24. 15 Eylül 2022. 15 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  17. ^ KHRN (16 Eylül 2022). "Iran: Kurdish woman dies after arrest and torture by morality police in Tehran | Kurdistan Human Rights Network" (İngilizce). KHRN. 16 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  18. ^ Rothwell, James (16 Eylül 2022). "Iranian woman dies after beating by 'morality police' for not wearing headscarf". The Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 17 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  19. ^ Saaberi, Arezou (15 Eylül 2022). "Mahsa Amini: Arrested For Islamic Guidance, Ended Up Brain Dead!". IranTrue (İngilizce). 15 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  20. ^ "Landesweite Proteste nach Tod von Mahsa Amini" [Nationwide protests after Mahsa Amini's death] (Almanca). Deutsche Welle. 19 Eylül 2022. 19 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. Die Klinik, in der die 22-Jährige behandelt wurde, hatte nach ihrem Tod auf einem inzwischen gelöschten Post bei Instagram geschrieben, dass Amini bereits bei der Aufnahme hirntot gewesen sei. 
  21. ^ "مهسا امینی بر اثر جراحات ناشی از ضرب و جرح ماموران گشت ارشاد درگذشت" [Mahsa Amini died as a result of the injuries caused by the assault by the officers of the Irshad patrol]. Al Arabiya. 16 Eylül 2022. 16 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  22. ^ Father of Kurdish woman killed in Iran says daughter was beaten 19 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Rudaw, 19 September 2022
  23. ^ Iranian Medical Official Says Amini's Death Caused By Head Injury, Rejects Official Version 20 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radio Free Europe/Radio Liberty, 2022
  24. ^ "Mahsa Amini's medical scans show skull fractures caused by 'severe trauma': Report". Al Arabiyya. 19 Eylül 2022. 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  25. ^ "Mahsa Amini's CT Scan Shows Skull Fractures Caused By Severe Blows". Iran International. 19 Eylül 2022. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  26. ^ a b Sirwan, Dilan (17 Eylül 2022). "At least 10 demonstrators injured in Iran following death of Kurdish woman". Rudaw Media Network. 17 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  27. ^ a b Strzyżyńska, Weronika (17 Eylül 2022). "Protests in Iran at death of Kurdish woman after arrest by morality police". The Guardian. 17 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  28. ^ "the police open fire at the funeral". Italy 24 News English (İngilizce). 17 Eylül 2022. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  29. ^ Kaki, Chiya (19 Eylül 2022). "Locals decry controversial death of woman in Iran". Rudaw. 18 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  30. ^ Reuters (18 Eylül 2022). "Fury grows in Iran over woman who died after hijab arrest" (İngilizce). Reuters. 19 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2022. 
  31. ^ "هشتگ مهسا امینی ترند جهانی شد – DW – ۱۴۰۱/۶/۲۷" (Farsça). Deutsche Welle. 18 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2022. 
  32. ^ "Iran women cut their hair to protest against death of 22-year-old woman in custody". The Indian Express (İngilizce). 19 Eylül 2022. 19 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2022. 
  33. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  34. ^ Mahsa Amini; The second night of protests in Sanandaj and Raisi's contact with Amini's family 19 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, 2022
  35. ^ Iran’s President Holds Phone Call With Family Of Hijab Victim 20 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Iran International, 18 September 2022

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali Hamenei</span> 2. İran dinî lideri

Seyyid Ali Hüseyni Hamenei, İranlı din ve siyaset adamı, Şii merci-i taklid ve 1989'dan beri İran'ın ikinci yüce lideri. 1981-1989 yılları arasında İran'ın üçüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Hamenei, Orta Doğu'da en uzun süre görev yapan devlet başkanı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'den sonra geçen yüzyılın en uzun süre görev yapan ikinci İran lideri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ali Dayi</span>

Ali Dayi, İranlı futbolcu, teknik direktör ve iş insanı. Dünya genelinde millî takımlar düzeyinde en fazla gol atan ikinci oyuncudur. 1993-2006 yılları arasında İran millî takımı ile 149 maçta attığı 109 golle uluslararası futbol tarihinde dünyanın tüm zamanların önde gelen golcülerinden birisidir. Başarısı Guinness Dünya Rekorları'nda listelenmiştir. Oyun kariyeri boyunca Daei, 2001 yılında UNICEF İyi Niyet Elçisi olarak atandı. İran için son maçını 2006'da Haziran 2007'den 2013'e kadar oynayan Daei, FIFA Futbol Komitesi'nin bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Pan-İranizm</span>

Pan-İranizm / İranizm / İrancılık Osetler, Kürtler, Zazalar, Farslar, Tacikler, Paştunlar ve Beluciler dahil İranî halkların birleşmesini öneren irredantist siyasi düşüncedir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Mahini</span> İranlı futbolcu

Hüseyin Mahini, İranlı futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">2015 Baltimore protestoları</span>

2015 Baltimore ayaklanmaları ABD'nin Maryland eyaletinin en büyük şehri Baltimore'da gerçekleşen protesto ve ayaklanmalar.

<span class="mw-page-title-main">İran Kolluk Kuvvetleri</span> İran İslam Cumhuriyetinin üniformalı polis gücü

İran İslam Cumhuriyeti Kolluk Kuvvetleri veya İran İslam Cumhuriyeti'nin Disiplin Kuvvetleri, NAJA olarak kısaltılır, İran'da üniformalı polis gücüdür. Kuvvet İran Shahrbani (Šahrbānī), Jandarma (Žāndārmerī) ve İslami Devrim Komiteleri birleştirerek 1992 yılında kuruldu, tek olarak yürürlüğe giren, bu 60.000'den fazla polis gücü sınır devriye kadrosu da dahil olmak üzere, İçişleri Bakanlığı altında hizmet vermektedir. Polis-110 birimi kentsel alanlarda hızlı müdahale faaliyetleri konusunda uzmanlaşmıştır ve dağıtıcı toplamalarda kamu düzenine göre tehlikeli kabul görür. Deniz polisinin 100 kıyı yakınında devriyesi ve 50 limanda tekneleri vardır. 2003 yılında, yaklaşık 400 kadın 1979 İran Devrimi'nden bu yana polisin ilk kadın üyeleri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhüseyin Emini</span>

Ayetullah el-Uzma Abdülhüseyin Emini, İranlı fıkıh, Müçtehit, taklit mercii, büyük hadis ve tefsir bilgini. 1902-1970 yılları arasında yaşamış ünlü bir İmamiye Şiası Müctehid dir. İslam dünyasında her zaman farklı bir bakış açısına sahip olmuş Şii mezhebinde önemli bir yeri olan alim, "El-Gadir" adlı 20 ciltlik eseri yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2017-18 İran protestoları</span>

2017-18 İran protestoları, İran'da 28 Aralık 2017'de başlayan bir dizi protesto gösterisi. Bu eylemler, ülkede 2009 İran seçimleri gösterilerinden beri yaşanan en yüksek katılımlı protestolardır.

<span class="mw-page-title-main">George Floyd protestoları</span> George Floydun ölümünden sonra ABD ve dünya çapında bir dizi sivil rahatsızlık

George Floyd protestoları, 25 Mayıs 2020'de Minneapolis'te görev yapan beyaz polis memuru Derek Chauvin'in Afroamerikan George Floyd'u öldürmesi sonrası önce Minnesota'da daha sonra da Amerika Birleşik Devletleri'nin birçok bölgesinde gerçekleştirilen protestolardır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Reisi</span> 8. İran cumhurbaşkanı

Seyyid İbrahim Reisülsedati yaygın olarak bilinen adıyla İbrahim Reisi, İranlı muhafazakâr politikacı, hukukçu ve İran'ın eski cumhurbaşkanıydı. İlkeci ve Müslüman bir hukukçu olarak 2021 seçimlerinden sonra cumhurbaşkanı olmuştu. 19 Mayıs 2024 tarihinde, Azerbaycan sınırındaki Culfa kasabasına yakın bir bölgede geçirdiği helikopter kazasında ölmüştür.

Ruhullah Zem, İranlı aktivist ve gazeteci. En çok 2015'te kurduğu 'Amadnews' adlı bir Telegram kanalını işletmesiyle tanınıyordu. Zem, o dönemde özel olarak yayınladığı 2017-2018 İran protestolarında yüksek profilli bir rol oynadı. Haziran 2020'de bir İran mahkemesi, yetkililerin 2017-2018 İran protestolarını kışkırttığını söylediği popüler bir hükûmet karşıtı forum düzenlediği için onu "yeryüzünde yolsuzluktan yapmaktan" suçlu buldu. Bir İran mahkemesi tarafından ölüm cezasına çarptırıldı ve 12 Aralık 2020'de idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Ervand Abrahamian</span>

Ervand Abrahamian (d.1940) İranlı-Amerikalı ortadoğu tarihçisidir. Baruch Koleji'nde ve New York Şehir Üniversitesi Yüksek Lisans Merkezi'nde (CUNY'de) tarih profesörüdür ve modern İran'ın önde gelen tarihçilerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ahlak Polisi (İran)</span>

İrşad Devriyesi, aynı zamanda Moda Polisi veya Ahlak Polisi olarak da bilinir, çoğunlukla kılık kıyafet kurallarına göre "uygunsuz" giyinen kadınları tutuklamak amacıyla 2005 yılında kurulan İran İslam Cumhuriyeti Kolluk Kuvvetleri'nde bir tür yardımcı ekiptir.

<span class="mw-page-title-main">Mesih Alinejad</span>

Masume Alinejad-Kumi veya bilinen adıyla Mesih Alinejad İranlı-Amerikalı gazeteci, yazar ve kadın hakları aktivisti. Alinejad şu anda VOA Farsça Servisi'nde sunucu/yapımcı, Radio Farda'da muhabir, Manoto televizyonuna ve IranWire'a katkıda bulunan bir editör olarak çalışıyor.

<span class="mw-page-title-main">Mehsa Emini</span>

Mehsa Jina Amini, zorunlu başörtüsüne karşı çıktığı için Tahran'da tutuklanan ve ardından polis nezaretinde öldürülen İranlı bir kadındı. Ölümünün ardından İran genelinde protesto gösterileri düzenlendi. Dünyanın her yerindeki insanlar ve hükûmetler onun ölümüne büyük tepki gösterdi. Amini'nin ölümü, kökleri Kürt kökenli olan ve zorunlu başörtüsü yasalarının ve kadınlara yönelik diğer ayrımcılık ve baskı biçimlerinin sona erdirilmesini talep eden küresel Kadın, Yaşam, Özgürlük hareketini ateşledi. O ve hareket, özgürlüğü ve insan haklarını savunduğu için Avrupa Parlamentosu tarafından 2023'te Saharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü'nü aldı.

<span class="mw-page-title-main">Mehsa Emini protestoları</span> 2022de İran genelinde başlayan hükûmet karşıtı tepkiler

Mehsa Emini protestoları, 16 Eylül 2022'de İran'da başlayan ve 2023'e kadar devam eden sivil huzursuzluk ve protesto hareketleridir. Protestolar, 1979'daki İslam Devrimi'nden bu yana "ülkenin daha önce gördüğü hiçbir şeye benzemeyen", hükûmete karşı "en büyük meydan okuma" ve "en yaygın isyan" olarak tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Amerika'ya ölüm</span> Amerika karşıtı siyasî slogan

Amerika'ya ölüm, Amerikan karşıtı bir siyasi slogan. İran, Afganistan, Lübnan, Yemen, Irak, ve Pakistan'da kullanılmaktadır. 1979'da İran Devrimi'nin başlangıcından beri İran'da kullanılmaktadır. İran İslam Cumhuriyeti'nin ilk yüce lideri Ruhullah Humeyni bu terimi popüler hale getirdi. Radyo ve televizyonda sloganın söylenmesine karşı çıktı, ancak protestolar ve diğer durumlar için bir şey demedi.

<i>Jin, Jiyan, Azadi</i> politik ve sosyal Kürtçe söylem

Jin, Jiyan, Azadi, İran'ın ahlak polisi tarafından "uygunsuz" kıyafet giydiği gerekçesiyle gözaltına alınan Mehsa Jina Emini'nin ölümüyle tetiklenen 2022 İran protestolarının ardından küresel çapta tanınan, kadın hakları ve kadın özgürlüğü odaklı bir Kürtçe slogandır. Bu protestolarda, slogan, küresel protestocular tarafından hem orijinal Kürtçe hâlinde hem de Farsça versiyonuyla kullanıldı. Fransız Libération gazetesi sloganı Farsça dilinde ön sayfasında tesettürsüz İranlı kadınların olduğu bir fotoğraf ile birlikte kullandı. Bu dönemin öncesinde, sloganın oluşumunda ve yaygınlaşmasında PKK'nın kurucusu Abdullah Öcalan'ın Kürtçe jin ve jiyan sözcükleri etrafında geliştirdiği siyasi teorinin etkisi vardır. Sloganın Türkiye'de kullanımı tartışmalıdır.

Hadis Necefi'nin öldürülmesi - Mehsa Emini'nin öldürülmesinin ardından İran'da başlayan protestolara katılan 22 yaşındaki Azeri Hadis Necefi adlı kadın, İran güvenlik güçleri tarafından 6 kurşunla vurularak öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Terane Alidusti</span> İranlı aktris

Terane Alidusti (


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.