İçeriğe atla

Mehmet Vehip Kaçı

Mehmed Vehib Paşa

1313 (1896) Top.-1[1]

Doğum1877
Yanya, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm1940 (62-63 yaşlarında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
Bağlılığı Osmanlı İmparatorluğu
Hizmet yılları1897-1920
RütbesiFerik
KomutasıMekteb-i Harbiye Komutanı, Yanya Müstahkem Mevki Komutanı, 22. Fırka, 15. Kolordu, 3. Ordu
Çatışma/savaşlarıI. Balkan Savaşı
I. Dünya Savaşı
ÖdülleriMecidiye Nişanı Harp Madalyası İmtiyaz Madalyası Liyakat Madalyası
3. Ordu Kumandanı Mehmed Vehib Paşa, yanında doktor Salim Bey ve Erkân-ı Harb Miralay Hüsrev Bey

Mehmet Vehip Kaçı (1877 - 1940), Türk asker, Osmanlı generali. Mehmet Esat Bülkat'ın küçük kardeşi ve Kâzım Taşkent'in amcasıdır.

Yaşamı

Taşkent'ten Yanya'ya göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesinin bir tarafı da Arnavut kökenlidir.[2] Babası Yanya belediye başkanlarından Mehmet Emin Efendi'dir.

1897 yılında Mühendishane-i Berr-i Hümayun'nu (İstihkâm, Top.1313-c-1), 17 Ocak 1900 tarihinde de kurmay yüzbaşı olarak Erkân-ı Harbiye Mektebi (52. dönem)'ni bitirdi ve Yemen'de bulunan 4. Ordu'ya tayin edildi. Orada İmam Yahya'nın isyanına karşı mücadele etti.

23 Temmuz 1908 tarihinde İkinci Meşrutiyet, Manastır'da sonradan "Hürriyet" adı verilen meydanda Harp Okulu Komutanı Vehip Bey'in Ya Kanun-ı Esasi, ya ölüm! diye haykırdığı nutkuyla ilan edildi.[3]

31 Mart Vakası'ndan sonra İstanbul'da Harbiye Nezareti'ne atandı. 1909 yılında Mahmud Şevket Paşa Harbiye Nazırı olunca Mekteb-i Harbiye Komutanlığına getirildi; 1912 yılına kadar bu önemli göreve devam etti.[4]

Askerî yaşamı

Vehip Bey, Yanya Savunması sonrasında Yunan General Aleksandros Sutsos ile (1913)

Birinci Balkan Savaşı

1912 yılında Yanya Müstahkem Mevki Komutanlığı'na atandı. 20 Şubat 1913 tarihine kadar Yanya Kalesi'nin Yunan saldırılarına karşı savundu. Kalenin teslim protokolünü İoannis Metaksas ile görüşerek yaptı. Atina'ya götürülerek dokuz ay süre ile esir tutuldu.

Esaretten dönüşünde Hicaz'daki 22. Fırka komutanlığına atandı.

Birinci Dünya Savaşı

Çanakkale

5. Ordu'nun emrinde 15. Kolordu komutanlığı yaptı. 3. Fırka ile Kumkale ve Yeniköy'ü, 11. Fırka ile Beşige'yi savundu. 8. Fırka'yı ağabeyi Esad Paşa'nın emrine verdi.

Kafkasya

1916 yılı Şubat ayında Mahmud Kamil Paşa'nın yerine 3. Ordu komutanlığına getirildi. 1918 yılında 24 Şubat'ta Trabzon, 14 Mart'ta Hopa'yı, 26 Mart'ta Batum'u geri aldı.

Mondros Mütarekesinin imzalanması üzerine İstanbul'a döndü. Enver, Talat ve Cemal'in iltica etmelerinden sonra kurulan hükûmet vekiller heyeti kararıyla diğer 62 kişiyle birlikte Bekirağa Bölüğü'ne hapsedildi. Tahliye edildikten sonra yine arandığından dolayı İtalya'ya gitti. Almanya, Romanya, Yunanistan ve Mısır'da bulundu.

Vatandaşlıktan çıkarılması

Avrupa'da kalarak, Kurtuluş Savaşı'na katılmadı. Yurt dışındaki muhalefet gruplarıyla olan yakınlığı yüzünden vatandaşlıktan çıkarıldı. Ömrünün son 22 yılını Türkiye dışında geçirdi.[5]

İtalya-Habeşistan Savaşı

II. İtalya-Habeşistan Savaşında Habeş ordusunun askerî danışmanlığını yaptı. Savaşın kaybedilmesinden sonra yurda döndü. İstanbul'da hayatını kaybetti. Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.

Kaynakça

  • Fethi Tevetoğlu, 'KAÇI, Vehib Paşa', Türk Ansiklopedisi, C. XXI, Millî Eğitim Basımevi, Ankara 1974, s. 86-87.
  1. ^ Harp Akademileri Komutanlığı, Harp Akademilerinin 120 Yılı, İstanbul, 1968, s. 21.
  2. ^ Vehip Paşa «Ben bir buçuk yıldır Kafkas cephesi kumandanıyım. Kafkasyalıları tetkik ettim öğrendim. Siz Kafkasyalılar da, biz Arnavutlar gibi temizliği seviyorsunuz. Bu pis Türk neferlerini, hem de bu kılıkta Kafkasya'ya sokamam.» diyor., Naki Keykurun, Azerbaycan İstiklâl Mücadelesinin Hatıraları, Azerbaycan Gençlik Derneği, 1964, p. 64. 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ "Sadık Albayrak, Demokrasi Yolunda Siyasi Kavgalar: Ya Kanuni Esasi Ya Ölüm, Yenişafak Gazetesi,". 6 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2012. 
  4. ^ "Kaçı Vehip Paşa, Kimkimdir.gen.tr sitesi, Erişim tarihi:16.05.012". 28 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2012. 
  5. ^ Abdullah İlgazi, Mustafa Bıyıklı, "Mehmet Vehip (Kaçi) Paşa'nın Çanakkale Muharebelerindeki Yeri ve Önemi", Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi Cilt XXVIII / Mart 2012 / Sayı 82, s. 97. 3 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Vehib Pasha ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Esat Bülkat</span> Türk asker

Mehmet Esat Bülkat veya Esat Paşa, Türk asker. Balkan Savaşları sırasında kendi gibi asker olan küçük kardeşi Mehmet Vehip Kaçı ile birlikte Yanya'da gösterdiği savunma ve direnişi ile tanınan Esat Paşa, yine küçük kardeşi ile birlikte görev aldığı Çanakkale Savaşı'nda büyük başarı göstermiş; düşman kuvvetlerinin boğazı geçip İstanbul'a varmasını önleyen komutanlardan biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Şevket Paşa</span> 212. Osmanlı sadrazamı

Mahmud Şevket Paşa, Osmanlı askeri ve devlet adamı. 31 Mart İsyanı olarak bilinen ayaklanmanın bastırılmasında ve II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesinde rol oynamış, V. Mehmed saltanatında 23 Ocak 1913 - 11 Haziran 1913 tarihleri arasında dört ay on dokuz gün sadrazamlık yapmıştır. 11 Haziran 1913 günü suikast sonucu öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet İzzet Furgaç</span> 215. Osmanlı sadrazamı

Ahmed İzzet Paşa ya da Soyadı Yasası sonrası Ahmet İzzet Furgaç, I. Dünya Savaşı'nın son günlerinde sadrazamlık yapmış, Arnavut asıllı Osmanlı asker ve devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Rıza Paşa (sadrazam)</span> 217. Osmanlı sadrazamı

Ali Rıza Paşa ya da Düztaban Ali Rıza Paşa, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Harbiye Nazırı ve Bahriye Nazırı, Ayan Meclisi üyesi ve 2 Ekim 1919 - 3 Mart 1920 tarihlerinde VI. Mehmed saltanatında ve İstanbul'un işgal altında bulunduğu dönemde Sadrazamlık görevlerinde bulunmuş bir devlet adamı, Osmanlı müşiri.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Muhtar Paşa</span> Osmanlı devlet adamı

Mahmut Muhtar Paşa ya da Soyadı Kanunu sonrasında Mahmut Muhtar Katırcıoğlu,, Osmanlı İmparatorluğu'nda valilik, nazırlık gibi önemli devlet görevlerinde bulunmuş asker ve bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Harp Akademileri</span> Yüksek lisans seviyesinde eğitim vermiş askerî okul

Harp Akademileri Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı yüksek lisans düzeyinde eğitim ve öğretim veren, nitelikli kurmay subay yetiştiren bir askerî akademiydi. Eğitim ve öğretim faaliyetlerin Yenilevent'teki yerleşkesinde sürdürüyordu. 31 Temmuz 2016 tarihinde 15 Temmuz darbe girişiminden sonra ilan edilen OHAL kapsamındaki Kanun Hükmündeki Kararname ile birlikte kapatıldı. Aynı KHK'da yapılan düzenlemeyle Enstitüler adı altında Milli Savunma Üniversitesine bağlı olan yeni bir yapı oluşturuldu.

<span class="mw-page-title-main">Deli Halid Paşa</span> Türk asker ve siyasetçi (1883–1925)

"Deli" Halid Paşa veya Halid Karsıalan, Türk asker ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Fahreddin Türkkan</span> Türk asker ve diplomat

Ömer Fahreddin Türkkan, Türk asker ve diplomat. Özellikle I. Dünya Savaşı sırasında çıkan Şerif Hüseyin İsyanı'nda zor şartlar altında Medine'de yönettiği iki yıl yedi ay süren Medine Müdafaası ile tanınmaktadır. "Medîne Müdâfii", "Türk Kaplanı", "Çöl Kaplanı", "Medine Kahramanı" lakaplarıyla anılır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Muhtar Paşa</span> 211. Osmanlı sadrazamı

Ahmed Muhtar, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın Kafkasya cephesi komutanı, asker, gök bilimci, yazar, eğitimci ve devlet adamıydı. 1912 yılında kısa bir süreyle Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını da yapmıştır. Darüşşafaka Cemiyeti'nin kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Faik</span>

Faik Paşa, Süleyman Faik veya Ahmed Faik, olarak da bilinir, Osmanlı generali, Maşrık-ı Azam-ı Osmanî adıyla kurulan büyük mason locasının büyük üstadı.

<span class="mw-page-title-main">İzzettin Çalışlar</span> Türk asker ve siyasetçi

İzzettin Çalışlar, Türk asker ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Selâhattin Köseoğlu</span> Türk asker ve siyasetçi

Hüseyin Selâhattin Köseoğlu, Türk asker ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Mersinli</span>

Mehmed Cemal Mersinli, Türk asker ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Hasan İzzet Paşa</span> Türk asker

Hasan İzzet Paşa, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Kâmil Paşa</span>

Mahmud Kâmil Paşa, Osmanlı askeri.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Kölemen</span> Türk asker

Abdullah Kölemen, Türk asker. Kölemen Abdullah Paşa olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Şevket Turgut Paşa</span>

Şevket Turgut Paşa, Osmanlı asker ve devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ziya Kutnak</span> Osmanlı eski jandarma askeri

Ziya Kutnak (1870-1940), Hicaz valisi Çürüksulu Osman Nuri Paşa’nın oğludur. 1870 senesinde İstanbul’da doğdu.

<span class="mw-page-title-main">Hafız Hakkı Paşa</span> Türk asker

Hafız Hakkı Paşa, Osmanlı Türk askeri.

Birinci Balkan Savaşı Muharebeleri arasındadır. Yunan Zaferi ile sonuçlanan bu muharebe akabinde Yanya Kolordusu Yanya Müstahdem Mevkii'ne çekilmek zorunda kalmış ve Yanya'yı doğrudan ele geçirmek için Yunan saldırıları ve kuşatması başlamıştır.