İçeriğe atla

Mehmet Sadık Eti

Başlığın diğer anlamları için Mehmet Sadık sayfasına bakınız.

Mehmet Sadık Eti, (d. 1895, Kemaliye, Erzincan) - (ö. 14 Ocak 1957), Türk siyasetçidir.

Berlin Hukuk Fakültesi mezunudur. Genel Meclis Üyeliği, Malatya ve Erzincan Daimî Encümen Üyelikleri, Fırat Gazetesi sahipliği, Kemaliye Belediye Başkanlığı, Çiftçilik, TBMM VIII. ve IX. Dönem Malatya Milletvekilliği yapmıştır. Evli ve bir çocuk babasıdır.[1]

Kurtuluş Savaşı'na katılmak için İstanbul'dan Anadolu'ya geçen şair Nâzım Hikmet’in Yürüyen Adam şiirinde bahsettiği ve pek çok kaynakta “Nazım’a komünizmi öğreten adam” diye anılan kırmızı atkılı adam Sadık Ahi Eğin'de eşraftan bir ailenin çocuğuydu. Kökeni Anadolu'daki Ahilik teşkilatına dayanan Sadık Bey, Almanya'ya eğitim için gittiğinde kendisine ikinci bir isim olarak "Ahi" ismini almıştı.

Berlin Hukuk Fakültesi'nde okurken, Spartakist harekete ilgi duyan Sadık Ahi[2], kendisi gibi eğitim almak için Almanya'ya gelen öğrenciler, teknik eğitim görmek ve tecrübe kazanmak için gönderilen Türk işçiler ve yine Almanya'daki silah fabrikalarında staj yapan İmalât-ı Harbiye ustalarının katılımı ile Türkiye İşçi ve Çiftçi Partisi (Arbeiter und Bavern Partei der Türkei) isimli bir parti kuruluşuna katılır. Partinin yayın organı olarak 1 Mayıs 1919'da “Bütün memleketlerin proletaryasına” başlıklı Türkçe-Almanca bir bildiri ile Kurtuluş dergisini yayınlarlar. Savaş sona erdiği için İstanbul'a dönen Sadık Ahi ve bazı arkadaşları Anadolu'da başlayan milli mücadeleye katılmak için İnebolu üzerinden Ankara'ya geçeceklerdir.

Vâlâ Nureddin Bu Dünyadan Nazım Geçti isimli kitabında Sadık Ahi'den şöyle bahseder:[3]

“Bu zat, yaman bir sülalenin yaman maceralar yaşamış önemli bir kişisiydi. Bu zat Eğinli Sad Ahi idi. İlerde Mehmet Eti ismini alarak Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili olmuş bir garip politikacı. (…) Sadık Ahi Eğinli bir eşraf ailesindendi. Tarihteki direkt ahilerden olduğunu söylüyordu. (…) Zayıftı, boynu uzundu, kırmızı atkısını hep takardı, bunu bir remiz sayıyordu.”

Sadık Ahi, Cumhuriyet'in ilanından sonra soyadı olarak Eti'yi alacak, ardından Mehmet Sadık Eti ismiyle belediye başkanı, milletvekili olacaktır.[4]

Kaynakça

  1. ^ "TBMM Albümü". tbmm.gov.tr. 29 Ekim 2012. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2014. 
  2. ^ Tevetoğlu, Fethi (1967). Türkiye’de Sosyalist ve Komünist Faaliyetler (1910-1960). Ayyıldız Matbaası. s. 83. 
  3. ^ Vâ-Nû, (Vala Nurettin) (1995). Bu dünyadan Nâzım geçti. 1. basım. İstanbul: İlke Kitap. ISBN 978-975-8069-00-2. 
  4. ^ Kaynar, Mete Kaan (4 Mayıs 2024). "Amirimin 'Etimesut'u ve Spartakist Sadık Ahi'nin eti oluşu". Gazete Duvar. 13 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Recep Peker</span> 6. Türkiye başbakanı

Mehmet Recep Peker, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ali Aybar</span> Türk siyasetçi, hukukçu, sporcu, yazar

Mehmet Ali Aybar, Türkiye'de sosyalist hareketin önde gelen isimlerinden, 1971'de kapatılan Türkiye İşçi Partisi lideri ve Sosyalist Devrim Partisi kurucu genel başkanı, avukat, atlet ve milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Arif Nihat Asya</span> Türk şair

Mehmet Arif Nihat Asya, Türk şair, öğretmen ve siyasetçidir.

İbrahim Balaban, Türk ressam ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Kemaliye</span> Erzincanın ilçesi

Kemaliye, eski adıyla Eğin, Erzincan ilinin ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Refet Bele</span> Türk asker ve siyasetçi

İbrahim Refet Bele, Türk asker ve siyasetçi. Kurtuluş Savaşı'na katılan ilk beş generalden birisidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarında İçişleri Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Servet Akdağ</span> TBMM 1. Dönem Bursa Milletvekili

Şeyh Abdullah Servet Efendi TBMM 1. Dönem Bursa milletvekilliği yapmış, Nakşibendi Şeyhi sıfatıyla İrşad Heyetleri ve Yeşil Ordu Cemiyeti konularında faaliyetleri bulunmuş, Cumhuriyet'in ilanından sonra Türkiye adına yurtdışı faaliyetleri de yürütmüş bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vâlâ Nureddin</span> Türk gazeteci ve yazar (1901 - 1967)

Ahmed Vâlâ Nûreddin, bilinen kısa adıyla Vâ-Nû, Türk gazeteci ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Sarıgül</span> Türk politikacı

Mustafa Sarıgül, Türk iş insanı ve siyasetçidir. 1999-2014 yılları arasında İstanbul'un Şişli ilçesinin belediye başkanlığını yaptı. 23 Haziran 2023'e kadar 17 Aralık 2020'de kurduğu Türkiye Değişim Partisi'nin genel başkanlığı görevini üstlendi. 14 Mayıs 2023 itibarıyla Cumhuriyet Halk Partisi Erzincan milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Nâzım Hikmet</span> Türk şair ve yazar (1902–1963)

Nâzım Hikmet, Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cezmi Baskın</span> Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu

Cezmi Baskın, Türk oyuncu ve yönetmendir.

<span class="mw-page-title-main">Doktor Nâzım</span> Türk doktor, siyasetçi ve bürokrat

Doktor Nâzım veya Selanikli Mehmed Nazım Bey, Türk siyasetçi, hekim, 22 Temmuz 1918-8 Ekim 1918 arası Maârif Nazırı ve 1915-16 dönemi Fenerbahçe SK fahri başkanı. İttihat Terakki Cemiyeti'nin kurucu liderlerinden ve Jön Türk Devrimi'nin öncü isimlerindendir. Askeri Tıbbiye'de okuduğu dönemlerde, daha sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'nun bir dönemine hükmedecek İttihat Terakki Fırkası'nın ve Teşkîlât-ı Mahsûsa'nın kurulmasında, örgütlendirilmesinde ve Osmanlı toplumunda büyük bir dönüşüm sağlayan meşrutiyetin yeniden ilanında oldukça önemli rol almış birkaç yöneticisi arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Saffet Arıkan</span> Türk siyaset adamı ve asker

Saffet Arıkan, Türk siyasetçi ve askerdir.

<span class="mw-page-title-main">Güldal Akşit</span> Türk siyasetçi (1960–2021)

Güldal Akşit, Türk avukat, siyasetçi ve Adalet ve Kalkınma Partisi kurucu üyesi.

Mehmet Ercan Karakaş, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Sadık Perinçek</span> Türk siyasetçi

Mehmet Sadık Perinçek, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Nâzım</span> Türk asker

Mehmet Nâzım, Türk asker.

Hüseyin Fehmi Fırat, Kürt asıllı Türk siyasetçi.

İsmail Şükrü Çelikalay, Türk siyasetçi. Çelikalay, aynı zamanda, TBMM 1. Dönemde milletvekilliği yapmış, bizzat kurduğu Çelik Alay isimli milis birlikleriyle Türk Kurtuluş Savaşı içinde fiilen yer alarak, Uşak cephesinin ve İç Batı Anadolu hattının savunmasında büyük yararlıklar göstermiş bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mim Mim Grubu</span> Osmanlı İmparatorluğu’nda istihbarat teşkilatı

Mim Mim Grubu, kuruluşunda Enver Paşa ve Talat Paşa'nın da rolünün bulunduğu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin resmen tanıdığı bir istihbarat grubudur. Asıl adı Müsellâh Müdâfaa-i Milliye'dir ve baş harfleri olan "M. M."nin Osmanlıca alfabedeki okunuşu olan "Mim Mim" kısaltmasıyla tanınmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.