İçeriğe atla

Mehmet Hulusi Bey

Salih Hulusi Kezrak ile karıştırılmamalıdır.
Mehmet Hulusi Bey
9. Fenerbahçe SK Başkanı
Görev süresi
1914-1915
Yerine geldiğiHamit Hüsnü Kayacan
Yerine gelenMehmet Sabri Toprak
Kişisel bilgiler
Doğum Mehmet Hulusi
1868
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 1916, İsviçre
Bitirdiği okul Hendese-i Mülkiye
Mesleği Yüksek Mühendis, Nâfia Nâzırı, Bürokrat

Mehmet Hulusi Bey (1868, İstanbul - 1916, İsviçre) Türk bürokrat, yüksek mühendis ve Fenerbahçe'nin 9. başkanıdır.

1868 yılında İstanbul'da doğan Mehmet Hulusi Bey, 1889'da, Hendese-i Mülkiye'den birincilikle mezun oldu.[1] Okulun ilk yabancı hocaları olan Monsieur Kos'tan ders aldı ve Forchheimer'a asistanlık yaptı. 1892'de, II. Abdülhamid'in Avrupa'ya öğrenime gönderdiği 4 kişilik gruba dahil edildi. Berlin'de öğrenimini tamamladıktan sonra yüksek mühendis olarak ülkesine döndü ve Hendese-i Mülkiye'de eğitimcilik yaptı. 1898-99 yıllarında Sultan II. Abdülhamid'in kurucusu olduğu Hamidiye Suyu projesinin idaresini üstlendi.[2] II. Meşrutiyet'in ilânından sonra Nafıa Müsteşarlığı, Suriye ve Ankara Valilikleri ile Hicaz Demiryolları Genel Müdürlüğü görevlerinde bulundu. Hulusi Bey, bugünkü TMMOB’nin nüvesini teşkil eden Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyetinin de kurucusu ve ilk başkanıydı.[3] Bunun yanında Hulusi Bey’in başta, “Kârgir, Ahşap ve Demir Köprüler” olmak üzere mühendislik üzerine yazdığı 3 kitabı vardır.[4][5]

Mehmet Hulusi Bey, 1 Şubat 1913 günü Darülfünun’nda Sultan Mehmet Reşat, Enver Paşa, Talat Paşa, Mithat Şükrü Bleda, Hüseyin Cahit, Dr. Esat Paşa gibi isimler tarafından faaliyete geçirilen ve yararlı cemiyetlerin bir nevi prototipi olan Müdâfaa-i Milliye Cemiyeti'nin ilk reisidir.[6][7][8]

İlk Türk spor mecmuası niteliğindeki İdman Dergisi'nin kurucusu ve imtiyaz sahibi de olan Mehmet Hulusi Bey'in fotoğrafı; bu mecmuanın 15 Mayıs 1329 (25 Mayıs 1913 Miladi) tarihinde yayın hayatına geçtiği ilk sayısında yer verilmiştir. İdman Dergisi'nin ilk sayısının kapağında Mehmet Hulusi Bey'in yer alması yani imtiyaz sahibinin vurgulamak istediği düşüncesi, bir bakıma derginin çıkış amacı ile yakından ilintilidir. Mehmet Hulusi Bey, Türk spor aleminde "İdmancılığın hami ve müzahiri sıfatını iktisab etmiş olan Müdafaa-i Milliye Cemiyeti Reisi" şeklinde tanınmıştır[9]

Öte yandan; Mehmet Hulusi Bey'in 1913 yılı başlarında devlet büyükleri nezaretinde kurucu reisi olduğu Müdafaa-i Milliye Cemiyeti; İttihat ve Terakki'nin paramiliter bir yan kuruluşu fraksiyonuyla görev alarak; ülkedeki insanları "savaşa hazırlamak" yani onlara savaş meydanında koşacak gücü, beden terbiyesini verecek eğitimi sağlama amacını gütmüştür. Yine Mehmet Hulusi Bey'in nezaretinde 1913 yılını takiben kurulmuş olan bir başka dernek, "Türk Gücü Cemiyeti" de aynı amaçla faaliyete geçmiş, Osmanlılar arasında beden eğitimi ve spor faaliyetlerinin yaygınlaştırılmasını sağlamayı ve Osmanlı gençliği için önder yetiştirmeyi üstlenmiş olan bu dernek, dönemin Türkçülük akımının bir uzantısını oluşturmuş ve İttihatçı çevrelerden de geniş çapta destek görmüştür[10]

Tüm bu organizasyonlara paralel olarak; 1913 yılında Başkan Mehmet Hulusi Bey ve dönemin kulüp yöneticilerinden Dr. Hamit Hüsnü Bey tarafından revize edilip, kuruluş amacı yeniden oluşturulan Fenerbahçe'nin tüzüğünde de "ülke gençlerinin askeri seferberliklere hazırlanması, bedeni ve fikri terbiyenin tamim edilmesi" şeklinde bir maddenin işlenmesi, Osmanlı İmparatorluğu'nda idmancılık ve spor için verilen önemi tezahür etmektedir[11]

1913-1915 yılları arasında Fenerbahçe başkanlığı görevini Hamit Hüsnü Kayacan ile müşterek olarak üstlendi. Hulûsi Bey, göreve geldikten sonra ilk iş olarak Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Hüsnü Kayacan ile birlikte kulübün sade ve tekdüze olan tüzüğünü ele aldı, çok daha kapsamlı ve disipline bir yeni tüzük ortaya çıkardı.[12] Ayrıca Mehmet Hulusi Bey, Fenerbahçe başkanlığı döneminde Kuşdili Lokali'ni 20 Mart 1914'te coşkulu bir törenle hizmete açmıştır.

1916 yılında İsviçre’de öldü.[5]

Sportif görevi
Önce gelen:
Hamit Hüsnü Kayacan		9. Fenerbahçe SK Başkanı
1914-1915 		Sonra gelen:
Sabri Toprak

Kaynakça

  1. ^ Çağatay Uluçay,Yüksek Mühendis Okulu,İstanbul 1958,s.333,658
  2. ^ Kâzım Çeçen, Taksim ve Hamidiye Suları,İstanbul 1992,s.170,171
  3. ^ "Mühendisli Mimarlık Öyküleri" (PDF). Tmmob.org.tr. Şubat 2018. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018. 
  4. ^ Türkiye Mimar ve Mühendisler Odası Birliği
  5. ^ a b Uluçay,age,s.334
  6. ^ İdman, nr. 2, 1 Haziran 329/14 Haziran 1913, s. 19
  7. ^ Hakan Aydın, “İdman (1913-1914): İlk Kapsamlı Spor Dergisi Üzerine Bir İnceleme”
  8. ^ Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 27 (2009/2), s. 158.
  9. ^ İdman, 30 Kanun-i Sani 1329 tarihli yayını
  10. ^ T. Zafer Tunaya, Türkiye de Siyasal Partiler, C: III, İletişim Yayınları, İstanbul, 2000, s. 360
  11. ^ Zafer Toprak, İttihat ve Terakki'nin Paramiliter Gençlik Örgütleri Boğaziçi Üniversitesi Dergisi, Vol. 7, İstanbul, 1979, s. 96
  12. ^ Dağlaroğlu Rüştü, 1907-1987 Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi, İstanbul 1987,s.637

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fuat Hüsnü Kayacan</span>

Fuad Hüsnü Kayacan, Türk asker, futbolcu, hakem ve teknik direktör.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, 3 Mayıs 1907'de kurulan Fenerbahçe'nin başkanlarının listesini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Sabri Toprak</span> Türk siyasetçi ve diplomat

Mehmet Sabri Toprak, Türk Bürokrat, eski Tarım Bakanı ve Fenerbahçe Spor Kulübü'nün 10. başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ziya Songülen</span> Fenerbahçe SK kurucusu ve ilk başkanı

Nurizade Ziya Songülen, Şevkipaşazade Ayetullah ve Necip Okaner ile birlikte Fenerbahçe Spor Kulübü'nü kuran üç kişiden biridir. Kulübün ilk başkanı ve 1 numaralı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bedii Yazıcı</span>

Bedii Yazıcı, Türk futbolcu ve spor yöneticisi.

<span class="mw-page-title-main">Nasuhi Baydar</span> Türk politikacı

Nasuhi Baydarnazikioğlu (Baydar), Türk siyasetçi ve edebiyatçı ve Fenerbahçe SK 14. Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Hamit Hüsnü Kayacan</span> Türk doktor, müzik ve spor adamı

Hamit Hüsnü Kayacan, Türk doktor, eski spor ve müzik adamı. Harbiye Nazırı Hüseyin Hüsnü Paşa'nın oğludur ve ayrıca Türkiye'nin ilk futbolcusu kabul edilen Fuat Hüsnü Kayacan'ın ağabeyidir. Fenerbahçe Spor Kulübü'nün 8. Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Taşçı</span> Türk futbolcu

Tevfik Haccar Taşçı, Fenerbahçe'nin 5 numaralı kurucu üyesi ve 1909-10 yılında kulübün başkanlığında bulunmuş spor adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Altay SK</span> Türk spor kulübü

Altay Spor Kulübü, 16 Ocak 1914'te İzmir'de Altay İdman Yurdu adıyla kurulan bir spor kulübüdür. Altay Spor Kulübü, Türk futbol tarihinde ilk deplasman yapan takımdır. Türkiye Kupası'nı kazanan ikinci, Anadolu'dan ise ilk takım olarak tarihe geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Bisiklet Federasyonu</span>

Türkiye Bisiklet Federasyonu, Türkiye'de bisiklet faaliyetlerini yürütmek, gelişmesini ve yurt genelinde yayılmasını sağlamak, bu konularda her türlü düzenlemeyi yapmak, kararlar almak ve uygulamakla yetkili kurumdur. 1923 yılında kurulan kurumun merkezi Ankara'nın Ulus semtindedir. Mevcut başkanı Emin Müftüoğlu'dur. TBF, UCI ve UEC'ye üyedir.

Bu madde, 1905'te, İstanbul'da kurulan Galatasaray Spor Kulübü'nün tarihini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Elkatipzade</span> Türk futbolcu ve spor kulübü yöneticisi

Mustafa Elkatipzade, Türk spor yöneticisi. Fenerbahçe'nin tarihteki 3. teknik direktörüdür. Ayrıca Türk futbolundaki ilk altyapı sistemini oluşturan isimdir. Fenerbahçe Spor Kulübü iki numaralı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Anadoluhisarı İdman Yurdu SK</span> İstanbulda bir spor kulübü

Anadolu Hisarı İdman Yurdu, 1913 yılında İstanbul'un Anadoluhisarı semtinde kurulmuş, renkleri yeşil - sarı olan 1 asırlık spor kulübüdür. Maçlarını 2.500 kişilik Anadolu Hisarı Spor Akademisi Stadı'nda oynamaktadır. Basketbol, bisiklet, hokey, hentbol, atıcılık, atletizm, güreş, isveç jimnastiği, yüzme, eskrim ve kürek branşlarında da faaliyet göstermektedir.

Şevkati Hulusi Bey, Yanyalı Hulusizade Şevkati Bey olarak da tanınır. Türk futbolcudur. Fenerbahçe'nin 8 numaralı kurucu üyesidir.

Müdâfaa-i Milliye Cemiyeti, Osmanlı Devleti’nde 1913-1919 arasında faaliyet göstermiş İstanbul merkezli dernektir.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe Bisiklet Şubesi</span> Fenerbahçe Spor Kulübünün 1912-1960 arasında etkin olmuş kolu

Fenerbahçe Bisiklet Şubesi, Fenerbahçe Spor Kulübü'nün 1912-1960 yılları arasında çeşitli dönemlerde faaliyet gösteren branşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mim Mim Grubu</span> Osmanlı İmparatorluğu’nda istihbarat teşkilatı

Mim Mim Grubu, kuruluşunda Enver Paşa ve Talat Paşa'nın da rolünün bulunduğu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin resmen tanıdığı bir istihbarat grubudur. Asıl adı Müsellâh Müdâfaa-i Milliye'dir ve baş harfleri olan "M. M."nin Osmanlıca alfabedeki okunuşu olan "Mim Mim" kısaltmasıyla tanınmıştır.

Fenerbahçe 1908-09 sezonu, Fenerbahçe'nin tarihindeki 3. sezonudur. Bu sezonda Fenerbahçe Futbol Takımı; ilk kez İstanbul Futbol Ligi'nde mücadele etmiş ve bu sezonu 2. sırada tamamlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (futbol takımı) 1913-14 sezonu</span>

Fenerbahçe 1913-14 sezonu, Fenerbahçe’nin kuruluşundan itibaren geçen 8. sezonudur. Bu sezonda Fenerbahçe, İstanbul Ligi'nde mücadele etti ve namağlup şekilde ikinci kez şampiyon oldu. Aynı sezon Fenerbahçe ilk kez, kurucularından olduğu Cuma Ligi'nde de az sayıda A takım oyuncularından takviye edilmiş B takımıyla mücadele etti ve üçüncü oldu. Ayrıca Rus İmparatorluğu futbol takımları (Sheremetyevskiy KS, Odessa British Athletic Club ve Nikolayev KS) tarafından 3 Haziran 1914’te yapılması planlanan turnuva için Odessa eyaletine davet edilen Fenerbahçe, böylelikle bu sezonda kulüp tarihinin ilk yurt dışı müsabakasına çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2015 Fenerbahçe SK olağan seçimli genel kurulu</span>

2015 Fenerbahçe SK olağan seçimli genel kurulu veya 87. Fenerbahçe Spor Kulübü Olağan Kongresi, Fenerbahçe Spor Kulübü'nün başkanını belirlemek için 31 Mayıs 2015 tarihinde Ülker Sports Arena'da gerçekleştirilen olağan seçimli kongredir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.