İçeriğe atla

Mehmet Hulusi Akyol

Mehmet Hulusi Akyol
Doğum1888
Yozgat
Ölüm22 Kasım 1964 (75-76 yaşlarında)
Ankara
MilliyetTürk
MeslekSiyasetçi, din adamı
Akraba(lar)Taha Akyol

Mehmet Hulusi Akyol (1888, Yozgat - 22 Kasım 1964, Ankara), Yozgat Müftüsü iken Milli Mücadele'ye katılmış ve TBMM 1. Dönem'in başlangıcında Yozgat milletvekilliği yapmış din adamı ve siyasetçidir. Gazeteci yazar Taha Akyol'un büyük amcasıdır.

1888'de Yozgat'ta doğdu. Tüccar Çerkes Hacı Bekir Ağa'nın oğludur. İlk ve orta öğrenimini Yozgat'ta tamamladı (16 Ocak 1901). Sonra Kayseri'ye giderek öğrenimini sürdürdü. Burada Kayseri Medresesi'ne devam ederek Müderris Osman Hilmi Efendi'den icazetname aldı (1911). 17 Haziran 1911 tarihinde girdiği imtihanda başarılı olarak İstanbul-Beyazid Camii'nde öğretmenliğe başladı. Bu görevi sürdürdüğü sırada "Medresetü'l-kuzzat"a üç yıl devam etti. Ancak I. Dünya Savaşı'nda askere alınması üzerine bu okulu tamamlayamadı. Savaş sonu Aralık 1918'de Yedek Levazım Asteğmeni olarak terhis oldu. Hemen Dersiamlık görevine döndü. Yozgat Müftüsü Hüsnü Efendi'nin vefatı üzerine 19 Mart 1919'da boş bulunan müftülüğe atandı.

Milli Mücadele'ye katılarak Yozgat Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin kuruluşuna öncülük etti. Bu arada Ankara Fetvası'nı "Yozgat Müftüsü" olarak tasdik etti.

TBMM'nin 1. Dönemi için yapılan seçimde Yozgat Milletvekili seçildi. 23 Nisan 1920'de Meclisin açılışında hazır bulundu. 1. Toplantı Yılında İrşad, Şeriye, Evkaf ve PTT komisyonlarında çalıştı. Dönem içinde kürsüde beş konuşma yaptı. İki soru önergesi verdi. Şeriye ve Efkaf Vekaletinin gördüğü lüzum üzerine yerel asayişi temin için yeniden Yozgat Müftülüğüne atanmakla milletvekilliğinden istifa etmiş sayılması, 14 Mart 1921'de kararlaştırıldı. 1949 yılı sonuna kadar bu görevini sürdürdü. 15 Haziran 1950'de Diyanet İşleri Başkanlığı Müşavere ve Dini Eserleri İnceleme Kurulu Üye Yardımcılığına, 27 Eylül 1956 tarihli kararname ile de üyeliğe atandı. 6 Haziran 1959'da emekliye ayrıldı. 22 Kasım 1964'te Ankara'da öldü.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Fehmi Gerçeker</span> Türk din adamı ve siyasetçi

Mustafa Fehmi Efendi veya Soyadı Kanunu'ndan sonra Mustafa Fehmi Gerçeker, TBMM'nin kuruluşuyla yürütme görevi verilen I. İcra Vekilleri Heyeti, II. İcra Vekilleri Heyeti ve III. İcra Vekilleri Heyeti'nde Umuru Şeriye ve Evkaf Vekili olarak görev yapmış, TBMM'de 1. Dönem, 2. Dönem, 3. Dönem, 4. Dönem, 5. Dönem, 6. Dönem, 7. Dönem ve 8. Dönem'de 1920'den 1950'ye, ölüm tarihine kadar, 30 yıl boyunca Bursa milletvekilliği yapmış din ve siyaset adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Vehbi Çelik</span>

Mehmet Vehbi Çelik, Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'nda 1. Dönem ve 4. Dönem Konya, TBMM 1. Dönem Konya milletvekilliği yapmış, IV. İcra Vekilleri Heyeti'nde Şeriye ve Evkaf Vekilliği yapmış bir din ve siyaset adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Rifat Börekçi</span> Türk müftü, müderris ve siyasetçi

Mehmet Rifat Börekçi, Türk din adamı ve siyasetçi, 1. Diyanet İşleri Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Rıza Özdarende</span> Türk din adamı ve siyasetçi

Ali Rıza Özdarende, Türk din adamı ve siyasetçidir. TBMM 1. Dönem ve 2. Dönem Amasya milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Sabri Aytaç</span>

Abdullah Sabri Efendi, Türk müderris ve siyasetçi. Türk Kurtuluş Savaşı'nda Zonguldak yöresinde önemli hizmetler vermiş, TBMM 1. Dönem Milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Bilgen (Aydınlı)</span>

Hacı Süleyman Efendi, , II. Meşrutiyet'in ilanından sonra açılan Osmanlı Meclis-i Mebûsan'ında ve TBMM 1. Dönem'de mebusluk yapmış, kanun önerileri ve konuşmalarıyla akıllarda kalmış bir din ve siyaset adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Hüsnü Özdamar</span>

Hüseyin Hüsnü Özdamar, Kurtuluş Savaşı'nın Batı Cephesi'nde yararlılıklar göstermiş, TBMM'de 7 dönem Isparta milletvekilliği yapmış bir din ve siyaset adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hafız İbrahim Demiralay</span>

Hafız İbrahim Demiralay, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Kuvâ-yi Milliye'de büyük yararlıklar göstermiş, TBMM'de 6 dönem Isparta milletvekilliği yapmış bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Müfit Kurutluoğlu</span> TBMM 1. Dönemde Kırşehir milletvekilliği yapmış din adamı ve hukukçu

Ahmet Müfit Kurutluoğlu, TBMM 1. Dönem'de Kırşehir milletvekilliği yapmış din adamı ve hukukçudur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Servet Akdağ</span> TBMM 1. Dönem Bursa Milletvekili

Şeyh Abdullah Servet Efendi TBMM 1. Dönem Bursa milletvekilliği yapmış, Nakşibendi Şeyhi sıfatıyla İrşad Heyetleri ve Yeşil Ordu Cemiyeti konularında faaliyetleri bulunmuş, Cumhuriyet'in ilanından sonra Türkiye adına yurtdışı faaliyetleri de yürütmüş bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Remzi Akgöztürk</span>

Ahmet Remzi Efendi, Türk din adamı ve milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Alim Çınar</span>

Mehmet Alim Efendi, TBMM 1. Dönemde Kayseri milletvekilliği yapmış bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Mustafa Beynamlı</span>

Hacı Mustafa Efendi, Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'nda ve TBMM 1. Dönem'de Ankara milletvekilliği yapmış bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lütfi Doğan (1930 doğumlu siyasetçi)</span>

Lütfi Doğan, Türk ilahiyatçı ve siyasetçi. 1968-1972 yılları arasında Diyanet İşleri Başkanı olarak görev aldı. 1973-1980 arasında Milli Selamet Partisinden iki dönem Erzurum senatörü olarak, 1991-1999 yılları arasında ise Refah Partisi ve Saadet Partisinden Gümüşhane milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinde yer aldı.

Lütfi Doğan ile karıştırılmamalıdır..

Mustafa Hulûsi Efendi ya da Mustafa Çalgüneri, Türk siyasetçidir.

İhsan Sağlam, Kurtuluş Savaşı'nda görev almış Türk subay, Osmanlı Meclis-i Mebûsan III. Dönem Mardin Mebusluğu ile I. Dönem Siverek ve II. Dönem Ergani milletvekilliği yapmış siyaset adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Durlanık</span> Osmanlı ve Türk siyasetçi

Hacı Tevfik Efendi (Durlanık), Türk din adamı ve siyasetçi.

Abdulmuttalip Gül, Türk din görevlisi, kamu yöneticisi ve siyasetçidir. Adalet Partisi'nden TBMM 16. dönem Zonguldak milletvekilliği yapmıştır.

Yusuf Karali, Türk din adamı ve Rize müftüsü.